Mema Ya Muda Mfupi Na Yale Ya Kudumu
113:1 1Sam 2:25; Mit 10:1; 12:1; 15:5Mwana mwenye hekima husikia mafundisho ya babaye,
bali mwenye dharau hasikilizi maonyo.
213:2 Mit 12:14Kutoka tunda la midomo yake mtu hufurahia mambo mema,
bali wasio waaminifu wanatamani sana jeuri.
313:3 Za 12:2; Yak 3:2; Mit 10:6; Ay 1:22Yeye alindaye midomo yake hulinda nafsi yake,
bali yeye asemaye kwa haraka ataangamia.
413:4 Mit 21:25-26Mvivu hutamani sana na hapati kitu,
bali nafsi ya mwenye bidii
hutoshelezwa kikamilifu.
513:5 Kol 3:9; Rum 12:9Mwenye haki huchukia uongo,
bali waovu huleta aibu na fedheha.
613:6 Mit 11:3-5; Yer 44:5Haki humlinda mtu mwadilifu,
bali uovu humwangusha mwenye dhambi.
713:7 2Kor 6:10Mtu mmoja hujifanya tajiri, kumbe hana chochote;
mwingine hujifanya maskini, kumbe ana utajiri mwingi.
813:8 Mit 15:16Utajiri wa mtu waweza kukomboa maisha yake,
bali mtu maskini hasikii kitisho.
913:9 Ay 18:5; Mit 4:18-19Nuru ya mwenye haki hungʼaa sana,
bali taa ya mwovu itazimwa.
1013:10 Amu 19:30; Mit 9:9Kiburi huzalisha magomvi tu,
bali hekima hupatikana kwa wale wanaozingatia ushauri.
1113:11 Mit 10:2; 9:9; 20:21Fedha isiyo ya halali hupungua,
bali yeye akusanyaye fedha kidogo kidogo huongezeka.
1213:12 Mit 10:11Kilichotarajiwa kikikawia kuja moyo huugua,
bali tumaini lililotimizwa ni mti wa uzima.
1313:13 Hes 15:31; Kut 9:20; Mit 16:20; 2Nya 36:16Yeye anayedharau mafundisho anajiletea maangamizi,
bali yeye anayeheshimu agizo hupewa tuzo.
1413:14 Mit 10:11; 14:27Mafundisho ya mwenye busara ni chemchemi ya uzima,
ili kumwepusha mtu na mitego ya mauti.
15Ufahamu mzuri hupata upendeleo,
bali njia ya asiye mwaminifu ni ngumu.
1613:16 Es 5:11; Mit 12:23Kila mwenye busara hutenda kwa maarifa,
bali mpumbavu hudhihirisha upumbavu wake.
1713:17 Mit 10:26; 25:13Mjumbe mwovu huanguka kwenye taabu,
bali mjumbe mwaminifu huleta uponyaji.
1813:18 Mit 15:31-32; Za 141:5Yeye anayedharau maonyo hupata umaskini na aibu,
bali yeye anayekubali maonyo huheshimiwa.
1913:19 Mit 10:11Tarajio lililotimizwa ni tamu kwa nafsi,
bali wapumbavu huchukia sana kuacha ubaya.
2013:20 2Nya 10:8Yeye atembeaye na mwenye hekima atapata hekima,
bali rafiki wa mpumbavu hupata madhara.
2113:21 Za 32:10; Mit 19:17; 11:12Balaa humwandama mtenda dhambi,
bali mafanikio ni thawabu kwa mwenye haki.
2213:22 Es 8:2; Mhu 2:26Mtu mwema huwaachia wana wa wanawe urithi,
bali mali ya wenye dhambi imehifadhiwa
kwa ajili ya wenye haki.
2313:23 Mit 12:11Shamba la mtu maskini laweza kuzalisha chakula kingi,
bali dhuluma hukifutilia mbali.
2413:24 Mit 29:15-17; Efe 6:4Yeye aizuiaye fimbo yake hampendi mwanawe,
bali yeye ampendaye
huwa mwangalifu kumwadibisha.
2513:25 Za 34:10; Mit 10:3Mwenye haki hula mpaka akaridhisha moyo wake,
bali tumbo la mwovu hutaabika kwa njaa.
Ensibuko y’Obugagga Obungi
113:1 Nge 10:1Omwana omugezi assaayo omwoyo eri ebiragiro bya kitaawe,
naye omunyoomi tafaayo ku kunenyezebwa.
213:2 Nge 12:14Omuntu asanyuka olw’ebirungi ebiva mu bibala bya kamwa ke,
naye atali mwesigwa yeegomba kuleeta ntalo.
313:3 a Yak 3:2 b Nge 21:23 c Nge 18:7, 20-21Oyo eyeegendereza by’ayogera akuuma obulamu bwe,
naye oyo amala googera, alizikirira.
4Omuntu omugayaavu yeegomba kyokka n’atabaako ky’afuna,
naye omunyiikivu byayagala byonna abifuna.
5Omuntu omutuukirivu akyawa obulimba,
naye omukozi w’ebibi yeereetera kunyoomebwa.
613:6 Nge 11:3, 5Obutuukirivu bukuuma omuntu omwesimbu,
naye okukola ebibi kuzikiriza omwonoonyi.
713:7 2Ko 6:10Omuntu omu ayinza okwefuula omugagga ate nga taliiko ky’alina,
ate omulala ne yeefuula okuba omwavu so nga mugagga nnyo.
8Obugagga bw’omuntu buyinza okumununula,
naye omwavu talina ky’atya.
913:9 Yob 18:5; Nge 4:18-19; 24:20Ekitangaala ky’abatuukirivu kyaka nnyo,
naye ettaala y’abakozi b’ebibi ezikira.
10Amalala gazaala buzaazi nnyombo,
naye amagezi gasangibwa mu abo abakkiriza okulabulwa.
1113:11 Nge 10:2Ensimbi enkumpanye ziggwaawo,
naye ezijja empolampola zeeyongera obungi.
12Essuubi erirwawo okutuukirira lirwaza omutima,
naye ekyegombebwa bwe kituukirira kiba muti gwa bulamu.
1313:13 Kbl 15:31; 2By 36:16Omuntu anyooma ebiragiro aligwa mu mitawaana,
naye oyo awuliriza ebimulagirwa aliweebwa empeera.
1413:14 a Nge 10:11 b Nge 14:27Okuyigiriza kw’omuntu alina amagezi nsulo ya bulamu,
era kuggya omuntu mu mitego gy’okufa.
15Okutegeera okulungi kuleeta okuganja,
naye ekkubo ly’abateesigibwa liba zzibu.
1613:16 Nge 12:23Omuntu omwegendereza akola amaze kulowooza,
naye omusirusiru alaga obutamanya bwe.
1713:17 Nge 25:13Omubaka omubi yeesuula mu mitawaana,
naye omubaka omwesigwa aleeta kuwonyezebwa.
1813:18 Nge 15:5, 31-32Anyooma okukangavvulwa yeereetako obwavu n’obuswavu,
naye oyo assaayo omwoyo ku kunenyezebwa aweebwa ekitiibwa.
19Ekyegombebwa bwe kituukirira kisanyusa omutima,
naye okulekayo okukola ebibi kya muzizo eri abasirusiru.
2013:20 Nge 15:31Oyo atambula n’abantu abagezi ageziwala,
naye oyo atambula n’abasirusiru alaba ennaku.
2113:21 Zab 32:10Emitawaana gigoberera aboonoonyi,
naye okukulaakulana y’empeera y’abatuukirivu.
2213:22 Yob 27:17; Mub 2:26Omuntu omulungi alekera bazzukulu be ebyobusika,
naye obugagga bw’omwonoonyi buterekerwa omutuukirivu.
23Ennimiro z’abaavu ziyinza okuvaamu emmere nnyingi,
naye obutali bwenkanya ne bugyera yonna.
2413:24 Nge 19:18; 22:15; 23:13-14; 29:15, 17; Beb 12:7Atakozesa kaggo akyawa omwana we,
naye oyo amwagala afaayo okumukangavvula.
2513:25 Zab 34:10; Nge 10:3Omutuukirivu alya emmere ye n’akkuta,
naye abakozi b’ebibi basigala nga bayala.
