Matendo 15 – NEN & MTDS

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Matendo 15:1-41

Baraza La Yerusalemu

115:1 Gal 2:12; 5:2, 3; Mdo 6:14Baadhi ya watu wakashuka Antiokia kutoka Uyahudi, nao wakawa wanawafundisha wandugu: “Msipotahiriwa kufuatana na desturi aliyofundisha Mose, hamwezi kuokoka.” 215:2 Gal 2:2; Mdo 11:30Baada ya Paulo na Barnaba kutokubaliana nao kukawa na mabishano makali, Paulo na Barnaba na baadhi ya wengine miongoni mwao wakachaguliwa kwenda Yerusalemu ili kujadiliana jambo hili na mitume na wazee. 315:3 Mdo 14:27Hivyo wakasafirishwa na kanisa, wakiwa njiani wakapitia nchi ya Foinike na Samaria, wakawaeleza jinsi watu wa Mataifa walivyookoka. Habari hizi zikaleta furaha kubwa kwa ndugu wote. 415:4 Mdo 21:19Walipofika Yerusalemu, walipokelewa na kanisa na mitume pamoja na wazee, ndipo Paulo na Barnaba wakawaarifu kila kitu Mungu alichokuwa amefanya kupitia kwao.

515:5 Mdo 5:17; Mt 3:7; Mdo 15:1Ndipo baadhi ya walioamini wa madhehebu ya Mafarisayo wakasimama na kusema, “Hao watu wa Mataifa lazima watahiriwe na waagizwe kutii sheria ya Mose.”

6Mitume na wazee wakakutana pamoja ili kufikiri jambo hili. 715:7 Mdo 10:20; 11:12; 10:1-48Baada ya majadiliano mengi, Petro akasimama na kusema, “Ndugu zangu, mnajua kwamba siku za kwanza Mungu alinichagua ili kwa midomo yangu watu wa Mataifa wapate kusikia ujumbe wa Injili na kuamini. 815:8 Mdo 1:24; Ufu 2:23; Mdo 10:44, 47Mungu, yeye ajuaye mioyo, alionyesha kwamba anawakubali kwa kuwapa Roho Mtakatifu kama vile alivyotupa sisi. 915:9 Mdo 10:28, 34; 11:12; 10:43Mungu hakutofautisha kati yetu na wao, bali alitakasa mioyo yao kwa imani. 1015:10 Mt 23:4; Gal 5:1Sasa basi, mbona mnataka kumjaribu Mungu kwa kuweka kongwa shingoni mwa wanafunzi ambalo baba zetu wala sisi hatukuweza kulibeba? 1115:11 Gal 2:16; Efe 2:5-8Lakini sisi tunaamini ya kuwa tunaokolewa kwa neema ya Bwana Yesu Kristo, kama wao wanavyookolewa.”

1215:12 Yn 4:48; Mdo 14:27; 21:19Kusanyiko lote likakaa kimya, wakawasikiliza Paulo na Barnaba wakieleza jinsi Mungu alivyowatumia kutenda ishara na maajabu kwa watu wa Mataifa. 1315:13 1Kor 15:7; Gal 1:19Walipomaliza kunena, Yakobo akasema, “Ndugu zangu, nisikilizeni. 1415:14 2Pet 1:1; Mdo 15:7; Lk 1:68Simoni amekwisha kutueleza jinsi Mungu, kwa mara ya kwanza alivyoonyesha kuhusika kwa kujichagulia watu kutoka watu wa Mataifa kwa ajili ya Jina lake. 1515:15 Amo 9:11-12Maneno ya manabii yanakubaliana na jambo hili, kama ilivyoandikwa:

1615:16 Amo 9:11-12“ ‘Baada ya mambo haya nitarudi,

nami nitajenga upya

nyumba ya Daudi iliyoanguka.

Nitajenga tena magofu yake

na kuisimamisha,

1715:17 Amo 9:11, 12ili wanadamu wengine wote

wapate kumtafuta Bwana,

hata wale watu wa Mataifa wote

ambao wanaitwa kwa Jina langu,

asema Bwana, afanyaye mambo haya’

1815:18 Isa 45:21ambayo yamejulikana tangu zamani.

1915:19 Mdo 15:28; 1The 1:9“Kwa hivyo uamuzi wangu ni kwamba, tusiwataabishe watu wa Mataifa wanaomgeukia Mungu. 2015:20 1Kor 8:7-13; Ufu 2:14, 20; 1Kor 10:7-8; Ufu 2:14; 20; Mwa 9:4; Law 7:26Badala yake, tuwaandikie kwamba wajiepushe na vyakula vilivyonajisiwa kwa kutolewa sanamu, wajiepushe na uasherati, au kula mnyama aliyenyongwa, na damu. 2115:21 Mdo 13:15; 2Kor 3:14-15Kwa maana katika kila mji kwa vizazi vilivyopita, Mose amekuwa na wale wanaotangaza sheria yake kwa kuwa imekuwa ikisomwa kwa sauti kubwa katika masinagogi kila Sabato.”

Barua Kwa Waumini Wa Mataifa

2215:22 Mdo 11:30; 16:19, 25, 26; 2Kor 1:19; 1The 1:1; 1Pet 5:12Mitume na wazee pamoja na kanisa lote, wakaamua kuwachagua baadhi ya watu wao na kuwatuma Antiokia pamoja na Paulo na Barnaba. Wakamchagua Yuda aitwaye Barsaba pamoja na Sila, watu wawili waliokuwa viongozi miongoni mwa ndugu. 2315:23 Mdo 20:23Wakatumwa na barua ifuatayo:

Sisi mitume na wazee, ndugu zenu,

Kwa ndugu Mataifa mlioamini mlioko Antiokia, Shamu na Kilikia:

Salamu.

2415:24 Mdo 15:1; Gal 1:7; 5:10Tumesikia kwamba kuna baadhi ya watu waliokuja huko kutoka kwetu bila ruhusa yetu na kuwasumbua, wakiyataabisha mawazo yenu. 25Hivyo tumekubaliana wote kuwachagua baadhi ya watu na kuwatuma kwenu pamoja na wapendwa wetu Barnaba na Paulo, 2615:26 Mdo 11:19; 11:23; 15:40; 13:13watu ambao wamehatarisha maisha yao kwa ajili ya jina la Bwana wetu Yesu Kristo. 2715:27 Mdo 15:22Kwa hiyo tunawatuma Yuda na Sila, kuthibitisha kwa maneno ya mdomo mambo haya tunayowaandikia. 2815:28 Mdo 5:32Kwa maana imempendeza Roho Mtakatifu na sisi tusiwatwike mzigo wowote mkubwa zaidi ya mambo haya yafuatayo ambayo ni ya lazima: 2915:29 Mdo 21:25Kwamba mjiepushe na vyakula vilivyotolewa sadaka kwa sanamu, na damu, au kula nyama ya mnyama aliyenyongwa, na mjiepushe na uasherati. Mkiyaepuka mambo haya, mtakuwa mmefanya vyema.

Kwaherini.

30Hivyo wakaagwa, wakashuka kwenda Antiokia. Baada ya kulikusanya kanisa pamoja, wakawapa ile barua. 31Nao hao watu wakiisha kuisoma, wakafurahishwa sana kwa ujumbe wake wa kutia moyo. 3215:32 Mdo 14:22; 18:23Yuda na Sila, ambao wenyewe walikuwa manabii, wakanena maneno mengi ya kuwatia moyo na kuwajenga katika imani wale ndugu walioamini. 3315:33 1Sam 1:17; Lk 7:50Baada ya kukaa huko Antiokia kwa muda, wakaagwa kwa amani na wale ndugu ili waende kwa wale waliowatuma. [ 3415:34 Mdo 4:36; 13:40Lakini Sila bado akaendelea kukaa huko.] 3515:35 Mdo 8:4Lakini Paulo na Barnaba walibaki Antiokia ambako wao pamoja na wengine wengi walifundisha na kuhubiri neno la Bwana.

Safari Ya Pili Ya Paulo Kueneza Injili

(15:36–18:22)

Paulo Na Barnaba Wagawanyika

3615:36 Mdo 13:4, 13, 14, 51; 14:1, 6, 24; 25Baada ya muda, Paulo akamwambia Barnaba, “Turudi tukawatembelee ndugu katika miji yote tuliyohubiri neno la Bwana tuone jinsi wanavyoendelea.” 3715:37 Mdo 12:12Barnaba alitaka wamchukue Yohana aitwaye Marko waende naye. 3815:38 Mdo 13:13Lakini Paulo aliona si vyema kwa sababu aliwahi kuwaacha walipokuwa huko Pamfilia, hakutaka kuendelea kufanya kazi naye. 39Pakatokea ubishi mkali kati ya Paulo na Barnaba kuhusu jambo hili, hivyo wakagawanyika. Barnaba akamchukua Yohana Marko wakasafiri baharini kwenda Kipro. 4015:40 Mdo 11:23; 15:41; Lk 2:2; Mdo 6:9; 16:5Lakini Paulo akamchagua Sila na akaondoka baada ya ndugu kuwatakia neema ya Bwana. 41Akapitia Shamu na Kilikia, akiimarisha makanisa ya huko.

Mushuj Testamento Diospaj Shimi

Hechos 15:1-41

Imallata yachachinata yuyarinacungapajmi Jerusalenpi tandanacushcacuna

1Judeamanta maijan crijcuna Antioquía crijcunapajman shamushpami: «Cʼari charishca aicha punta carata pʼitichinata, ima shinalla rurachun Moisés mandashca shina mana rurashpaca, mana quishpiringuichijchu» nishpa yachachircacuna.

2Chashna yachachicujpimi Pabloca, Bernabendij chai yachachijcunahuan achcata rimanacurcacuna. Shina cashpapish manataj shujlla yuyaiman chayarcacunachu. Chaimantami Antioquía crijcunaca, maijan alli crijcunata, Pablohuan Bernabehuan Jerusalenman cachanata yuyarircacuna. Paicunataca, huillagrichun mingashcacunahuan, cunaj yuyajcunahuan chai yachaicunamanta parlanacugrichunmi cacharcacuna. 3Tandanacushca crijcuna cachajpi rishpaca, Feniciata, Samariatami rircacuna. Chai llajtacunapica crijcunamanmi, mana israelcunapish Diospajman cutirishcata parlarcacuna. Chaita parlajpica, chai crijcunaca tucuicunami achcata cushicurcacuna. 4Paicuna Jerusalenman chayajpica, tandanacushca crijcunapish, huillagrichun mingashcacunapish, cunaj yuyajcunapish allimi chasquircacuna. Pablohuan, Bernabehuanca Taita Dios paicunahuan imalla allicunata rurashcatami parlarcacuna.

5Ashtahuanpish fariseocunapaj yuyaita catijcunapuramanta maijan crijcuna shayarishpaca, cashnami nircacuna:

—Mana israelcuna crij tucujpica, cʼaricunataca charishca aicha punta carata pʼitichinatajmi. Moisés Mandashcatapish, pajtachichun mandanatajmi— nircacunami.

6Chashna nijpica, huillagrichun mingashcacunapish, cunaj yuyajcunapish, chai jahua alli yuyarinacungapajmi tandanacurcacuna. 7Ña unaita rimanacushca qʼuipami, Pedro shayarishpa cashna nirca:

—Huauquicuna, cancunallataj yachanguichijmi. Taita Diosca, mana israelcunatapish quishpichingapajmi, alli huillaita paicunamanpish huillachun, ñucataca sarunman agllarca. 8Tucuicunapaj shunguta rijsij Pai Diosca, mana israelcunatapish chasquishcata ricuchingapajmi, paicunamanpish ñucanchijman shinallataj, jucha illaj Paipaj Espirituta curca. 9Chashnallataj paicunapish ñucanchij shinallataj cashcata ricuchingapajmi, crijllapi paicunapaj shunguta pʼicharca. 10Chashna cashca jahuaca, ¿ima nishpataj ñucanchij ñaupa yayacunapish, ñucanchijpish mana apai tucushca yugotaca cai crijcunaman apachishunri? 11Ñucanchijca, mana cʼuyaipaj cajpi Apunchij Jesús cʼuyashpalla, ñucanchijtapish paicunata shinallataj quishpichij cashcatami crinchij— nircami.

12Shina nijta uyashpaca, tucuicuna upallashpami Bernabetapish, Pablotapish alli uyarcacuna. Paicunaca, mana israelcunapaj ñaupajpi jatun señalcunatapish, mancharinacunatapish Taita Dios rurachishcatami parlarcacuna. 13Paicuna ña tucui parlajpica, Jacoboca cashnami nirca:

—Tucui huauquicuna, ñucata uyahuaichij. 14Taita Dios ima laya mana israelcunatapish agllashpa, Paipaj huahuacunata rurai callarishcataca, Simonllataj ñamari ñucanchijman parlarca. 15Chashna rurana cashcatamari, Dios ima nishcata huillajcunaca cashna quillcashca:

16“Chai qʼuipa tigramushpaca,

Davidpaj urmashca huasitami cutin allichisha.

Urmashpa siricujtami,

cutin huasichishpa shayachisha.

17Chashna rurajpimi, tucui shujtaj llajta runacunapish, Mandaj Diosta mashcangacuna.

Tucui llajtacunallatajmi, ñuca shutita apancuna.

18Ñaupamantapacha ña huillachishpa,

tucui caicunata ruracuj Mandaj Diostajmi chashna nin” nishcami.

19Chaimanta, ñuca yuyaipica, mana israelcunapish Diosta catisha nijpica, ima chaicunata nishpa, mana pʼiñachinachu canchij. 20Chaipaj randica, paicunamanca: “Rurashcalla dioscunaman ima cushcatapish ama micunguichij, ama huainayanguichij, sipishpa huañuchishca aichatapish, ima yahuartapish ama micunguichij” nishpami, quillcashpa cachana canchij. 21Chaicunaca ñaupallamantatajmi Moisespaj Quillcapi tiyacun. Chaitaca tucui pueblocunapi tandanacuna huasicunapimi, tucui sabadocuna reźashpa huillancuna— nircami.

Mana israelpura crijcunamanmi quillcata cachashcacuna

22Jacobo chashna nijpimi, huillagrichun mingashcacunapish, cunaj yuyajcunapish, tandanacushca tucui crijcunapish, tucuicuna alli nishca Barsabás nishca Judasta, Silasta Pablohuan, Bernabehuan Antioquiaman cachangapaj agllarcacuna. 23Paicunahuanmi, cashna quillcashpa cacharcacuna:

«Huillagrichun mingashcacuna, cunaj yuyajcunami:

Antioquiapi, Siriapi, Ciliciapi causacuj mana israel crijcunataca, ‘¿Allillachu canguichij?’ nipanchij.

24Caimanta ñucanchijpura maijancuna cancunapajman rishcata uyarcanchijmi. Paicunaca: “Cʼaricunaca charishca aicha punta carata pʼitichinami canguichij, Mandashcatapish pajtachinami canguichij” nishpami, cancunataca muspachigrishcacuna carca. Paicunataca mana ñucanchij cacharcanchijchu. 25Chaimantami, ñucanchij tucuicuna shujlla yuyai tucushpa, ñucanchijpurallamantataj cai huauquicunataca, ñucanchij cʼuyashca Bernabehuan, Pablohuan cancunapajman cachana tucurcanchij. 26Bernabehuan, Pablohuanmari huañunata yachashpapish, cancunamanca Apunchij Jesucristomanta huillashcacuna. 27Chaimantami Judastapish, Silastapish ñucanchij yuyarinacushcata ñahui ñahui cancunaman huillachun cachanchij. 28Jucha illaj Espiritupaj yuyaipipish, ñucanchij yuyaipipish alli yuyachijpimi, cancunataca imata ashtahuan mana mandashun ninchij. Ashtahuanpish, caillatami, yachanataj cajpi quillcashpa cachanchij: 29Rurashcalla dioscunaman cushcataca ama micunguichij, yahuartapish, sipishpalla huañuchishca aichatapish ama micunguichij, ama huainayanguichij. Caicunata caźushpaca, allitamari ruranguichij. Allilla causapanguichij» nishpa quillcashcatami cacharcacuna.

Cancunataca, tucuipi yalli cashca canman munanchijmi.

30Ña Antioquiaman chayashpaca, crijcunata tandachishpami chai quillcata curcacuna. 31Chai quillcata reźashpaca, chashna alli yuyaicunata cushpa cunashcata ricushpaca, tucuicunami achcata cushicurcacuna. 32Judaspish, Silaspish Dios ima nishcata huillajcuna cashpami, chai crijcunataca, alli catichun achcata cunashpa, sinchi cana yuyaita curcacuna. 33Ña tauca punllacunata chai crijcunahuan cashpami, paicunata cachajcunapajman tigrashun nircacuna. Chaimantami chai crijcunaca, ‘Sumajta ringuichij’ nishpa cacharcacuna. 34Shina cajpipish Silasca, chaipi saquirina alli yuyachijpi, chaipi saquirircarajmi. 35Pablopish, Bernabepish tauca shujtajcunandijmi, chai Antioquiallapitaj, Mandaj Diospaj Shimita yachachishpa, alli huillaitapish huillashpa catircacuna.

Pabloca Bernabehuan llaquirishpami chʼicanyarishca

36Ña unaita chaipi cashpami, Pabloca Bernabetaca:

—Mandaj Diospaj Shimita sarunman huillamushca pueblocunapi, crijcuna imanalla cashcata jacu ricumushun— nirca.

37Shina nijpi Bernabeca, Marcos nishca Juantapishmi pushashun nirca. 38Juan Marcosca, punta cutin huillanaman rishpami, paicunataca Panfiliapi saquishpa tigramushca carca. Chaimantami Pabloca paitaca mana pushasha nirca. 39Chaimanta rimanacushpa, mana shuj yuyailla tucushpami, raquirinacurca. Chaimantami Bernabeca, Marcosta pushashpa Chipreman barcopi rirca. 40Cutin Pabloca, Silastami pushana tucurca. Chaimantami crijcunaca, mana cʼuyaipajta cʼuyaj Mandaj Dios alli pushachun mingashpa cacharcacuna. 41Paicuna ishquimi Siriapi, Ciliciapi crijcunata ricugrishpa, ashtahuan alli catichun cada pueblopi tandanacushca crijcunata cunarcacuna.