2 Wafalme 15 – NEN & HLGN

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

2 Wafalme 15:1-38

Azaria Mfalme Wa Yuda

(2 Nyakati 26)

115:1 2Fal 14:21Katika mwaka wa ishirini na saba wa utawala wa Yeroboamu mfalme wa Israeli, Azaria mwana wa Amazia mfalme wa Yuda alianza kutawala. 2Alikuwa na umri wa miaka kumi na sita alipoanza kutawala, naye akatawala huko Yerusalemu kwa miaka hamsini na miwili. Mama yake aliitwa Yekolia wa Yerusalemu. 3Akatenda yaliyo mema machoni pa Bwana, kama Amazia baba yake alivyofanya. 4Hata hivyo, mahali pa juu pa kuabudia hapakuondolewa. Watu waliendelea kutoa kafara na kufukiza uvumba huko.

515:5 Law 13:46; Mwa 41:40Bwana akampiga mfalme kwa ukoma mpaka siku aliyokufa, naye aliishi katika nyumba iliyotengwa peke yake. Yothamu mwana wa mfalme akawa msimamizi wa jumba la mfalme, na akawatawala watu wa nchi.

6Matukio mengine ya utawala wa Azaria na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? 715:7 Isa 6:1Azaria akalala pamoja na baba zake, naye akazikwa karibu nao katika Mji wa Daudi, na Yothamu mwanawe akawa mfalme baada yake.

Zekaria Mfalme Wa Israeli

8Katika mwaka wa thelathini na nane wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Zekaria mwana wa Yeroboamu akawa mfalme wa Israeli katika Samaria, naye akatawala miezi sita. 9Akafanya maovu machoni pa Bwana, kama baba zake walivyofanya. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.

1015:10 2Fal 12:20Shalumu mwana wa Yabeshi akafanya shauri baya dhidi ya Zekaria. Akamshambulia mbele ya watu, akamuua na kuingia mahali pake kuwa mfalme. 11Matukio mengine ya utawala wa Zekaria yameandikwa kwenye kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli. 1215:12 2Fal 10:30Kwa hiyo neno la Bwana lililonenwa kwa Yehu likatimia, kwamba, “Wazao wako wataketi juu ya kiti cha enzi cha Israeli hadi kizazi cha nne.”

Shalumu Mfalme Wa Israeli

13Shalumu mwana wa Yabeshi akawa mfalme katika mwaka wa thelathini na tisa wa Uzia mfalme wa Yuda, naye akatawala katika Samaria kwa mwezi mmoja. 1415:14 1Fal 15:33; 2Fal 12:20Kisha Menahemu mwana wa Gadi akaenda kutoka Tirsa mpaka Samaria. Akamshambulia Shalumu mwana wa Yabeshi huko Samaria, akamuua na kuingia mahali pake kuwa mfalme.

15Matukio mengine ya utawala wa Shalumu, na mauaji aliyoyafanya, yameandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli.

1615:16 2Fal 8:12; Hos 13:16Wakati ule, akianzia Tirsa, Menahemu alishambulia Tifsa na kila mtu ndani yake, na wale waliokuwa maeneo jirani, kwa sababu walikataa kufungua malango yao. Akaiangamiza Tifsa yote, na kuwapasua matumbo wanawake wote wenye mimba.

Menahemu Mfalme Wa Israeli

17Katika mwaka wa thelathini na tisa wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Menahemu mwana wa Gadi akawa mfalme wa Israeli, akatawala huko Samaria kwa miaka kumi. 18Akatenda maovu machoni pa Bwana. Katika wakati wa utawala wake wote, hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.

1915:19 1Nya 5:6, 26Kisha Pulu mfalme wa Ashuru akaishambulia Israeli. Menahemu mfalme wa Israeli akampa talanta elfu moja za fedha15:19 Talanta 1,000 za fedha ni sawa na tani 34. ili amsaidie na kumwezesha katika utawala wake. 2015:20 2Fal 12:18Menahemu akatoza fedha hizi kwa nguvu kutoka kwa Israeli. Kila mtu tajiri alilazimika kuchanga shekeli hamsini za fedha15:20 Shekeli 50 za fedha ni sawa na gramu 600. ambazo alipewa mfalme wa Ashuru. Basi mfalme wa Ashuru akajiondoa na hakuendelea kuikalia nchi.

21Matukio mengine ya utawala wa Menahemu na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli? 22Menahemu akalala pamoja na baba zake. Naye Pekahia mwanawe akawa mfalme baada yake.

Pekahia Mfalme Wa Israeli

23Katika mwaka wa hamsini wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Pekahia mwana wa Menahemu akawa mfalme wa Israeli huko Samaria, akatawala miaka miwili. 24Pekahia akafanya uovu machoni pa Bwana. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambazo alisababisha Israeli kuzitenda. 2515:25 2Nya 28:6; Isa 7:1Mmoja wa maafisa wake wakuu, Peka mwana wa Remalia, akafanya shauri baya dhidi yake. Akachukua watu hamsini wa Gileadi pamoja naye, akamuua Pekahia, pamoja na Argobu na Aria, katika ngome ya jumba la kifalme huko Samaria. Kwa hiyo Peka akamuua Pekahia, naye akaingia mahali pake kuwa mfalme.

26Matukio mengine ya utawala wa Pekahia na yote aliyoyafanya yameandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli.

Peka Mfalme Wa Israeli

2715:27 2Nya 28:6; Isa 7:4Katika mwaka wa hamsini na mbili wa utawala wa Azaria mfalme wa Yuda, Peka mwana wa Remalia akawa mfalme wa Israeli huko Samaria, naye alitawala miaka ishirini. 28Akafanya maovu machoni pa Bwana. Hakuziacha dhambi za Yeroboamu mwana wa Nebati, ambazo alisababisha Israeli kuzitenda.

2915:29 1Nya 5:26; Yer 50:17; Isa 14:6, 17Wakati wa utawala wa Peka mfalme wa Israeli, Tiglath-Pileseri mfalme wa Ashuru alikuja na kuteka Iyoni, Abel-Beth-Maaka, Yanoa, Kedeshi na Hazori. Akateka miji ya Gileadi na Galilaya, pamoja na nchi yote ya Naftali, na kuwahamishia watu wote Ashuru. 3015:30 2Fal 17:1Kisha Hoshea mwana wa Ela akafanya shauri baya dhidi ya Peka mwana wa Remalia. Akamshambulia na kumuua, kisha akaingia mahali pake kuwa mfalme katika mwaka wa ishirini wa Yothamu mwana wa Uzia.

31Matukio mengine ya utawala wa Peka na yote aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli?

Yothamu Mfalme Wa Yuda

(2 Nyakati 27)

3215:32 1Nya 5:17Katika mwaka wa pili wa utawala wa Peka mwana wa Remalia mfalme wa Israeli, Yothamu mwana wa Uzia mfalme wa Yuda alianza kutawala. 33Alikuwa na miaka ishirini na mitano alipoanza kutawala, naye akatawala huko Yerusalemu miaka kumi na sita. Mama yake aliitwa Yerusha binti Sadoki. 3415:34 1Fal 14:8Akafanya yaliyo mema machoni pa Bwana, kama Uzia baba yake alivyokuwa amefanya. 35Hata hivyo, mahali pa juu pa kuabudia hapakuondolewa. Watu waliendelea kutoa kafara na kufukiza uvumba huko. Yothamu akajenga upya Lango la Juu la Hekalu la Bwana.

36Matukio mengine ya utawala wa Yothamu na yale aliyoyafanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? 3715:37 2Fal 16:5(Katika siku hizo, Bwana akaanza kuwatuma Resini mfalme wa Aramu na Peka mwana wa Remalia dhidi ya Yuda.) 38Yothamu akalala na baba zake, akazikwa pamoja nao katika Mji wa Daudi, mji wa baba zake. Naye Ahazi mwanawe akawa mfalme baada yake.

Ang Pulong Sang Dios

2 Hari 15:1-38

Ang Paghari ni Azaria sa Juda

(2 Cro. 26:1-23)

1Nangin hari sang Juda si Azaria15:1 Azaria: ukon, Uzia. nga anak ni Amazia sang ika-27 nga tuig sang paghari ni Jeroboam II sa Israel. 2Nagaedad si Azaria sang 16 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 52 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jecolia nga taga-Jerusalem. 3Maayo ang ginhimo ni Azaria sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Amazia 4Pero wala niya ginpaguba ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, gani padayon didto ang mga tawo sa paghalad sang mga halad kag sa pagsunog sang mga insenso.

5Ginpaantos sang Ginoo si Azaria sang delikado nga balatian sa panit15:5 delikado nga balatian sa panit: Tan-awa ang footnote sa 5:1. hasta sa adlaw nga napatay siya. Nag-estar siya sa isa ka naseparar nga balay. Si Jotam nga iya anak amo ang nagpangulo sa palasyo kag sa katawhan sang Juda. 6Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Azaria, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. 7Sang napatay si Azaria, ginlubong siya malapit sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David. Kag si Jotam nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Zacarias sa Israel

8Nangin hari sang Israel si Zacarias nga anak ni Jeroboam II sang ika-38 nga tuig sang paghari ni Azaria sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Zacarias, kag naghari siya sa sulod sang anom ka bulan. 9Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya mga katigulangan. Wala siya nagbiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.

10Karon, nagplano sing malain si Shalum nga anak ni Jabesh kontra kay Zacarias. Ginpatay niya si Zacarias sa atubangan sang mga tawo, kag ginbuslan bilang hari. 11Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Zacarias nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel.

12Gani natuman ang ginsiling sang Ginoo kay Jehu, “Ang imo mga kaliwat magahari sa Israel hasta sa ikaapat nga henerasyon.”

Ang Paghari ni Shalum sa Israel

13Nangin hari sang Israel si Shalum nga anak ni Jabesh sang ika-39 nga tuig sang paghari ni Uzia15:13 Uzia: ukon, Azaria. Tan-awa sa bersikulo 1. sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Shalum, kag naghari siya sa sulod sang isa lang ka bulan. 14Kay ginpatay siya ni Menahem nga anak ni Gadi kag ginbuslan bilang hari sang nagkadto si Menahem sa Samaria halin sa Tirza.

15Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Shalum, pati ang iya plano nga pagpatay kay Zacarias, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel.

16Sadto nga tion, ginsalakay ni Menahem ang Tifsa kag ang mga lugar sa palibot sini hasta sa Tirza, kay ang mga pumuluyo sini indi magsurender sa iya. Ginpamatay niya ang tanan nga pumuluyo sang Tifsa, kag ginpangririan ang tiyan sang mga nagabulusong nga mga babayi.

Ang Paghari ni Menahem sa Israel

17Nangin hari sang Israel si Menahem nga anak ni Gadi sang ika-39 nga tuig sang paghari ni Azaria sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Menahem, kag naghari siya sa sulod sang 10 ka tuig. 18Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Sa bug-os niya nga paghari wala siya nagbiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.

19Karon, nagkadto si Haring Tiglat Piliser15:19 Tiglat Piliser: sa Hebreo, Pul, nga isa pa ka ngalan ni Tiglat Piliser. sang Asiria sa Israel sa pagsalakay sini. Ginhatagan ni Menahem si Tiglat Piliser sing mga 35 ka tonelada nga pilak agod buligan siya ni Tiglat Piliser nga maglig-on pa gid ang iya paghari. 20Ang mga pilak ginkuha ni Menahem sa mga manggaranon sa Israel paagi sa pagpilit sa kada isa sa ila sa paghatag sang tag-50 ka bilog nga pilak. Gani nag-untat sa pagsalakay ang hari sang Asiria kag nagpauli siya sa iya nasyon.

21Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Menahem, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel. 22Sang napatay si Menahem, si Pekaya nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.

Ang Paghari ni Pekaya sa Israel

23Nangin hari sang Israel si Pekaya nga anak ni Menahem sang ika-50 nga tuig sang paghari ni Azaria sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Pekaya, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. 24Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Wala siya nagbiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.

25Karon, nagplano sing malain si Peka nga anak ni Remalia kontra kay Pekaya. Ining si Peka amo ang kumander sang mga soldado ni Pekaya. Upod sa 50 ka tawo sa Gilead, ginpatay ni Peka si Pekaya pati si Argob kag si Arieh, didto sa mabakod nga parte sang palasyo sa Samaria. Kag ginbuslan ni Peka si Pekaya bilang hari.

26Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Pekaya, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel.

Ang Paghari ni Peka sa Israel

27Nangin hari sang Israel si Peka nga anak ni Remalia sang ika-52 ka tuig sang paghari ni Azaria sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Peka, kag naghari siya sa sulod sang 20 ka tuig. 28Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Wala siya nagbiya sa mga sala ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.

29Sang panahon sang paghari ni Peka, ginsalakay ni Haring Tiglat Piliser sang Asiria ang Israel, kag naagaw niya ang mga banwa sang Ion, Abel Bet Maaca, Janoa, Kedesh, kag Hazor. Naagaw man niya ang Gilead, Galilea, kag ang bug-os nga duta sang Naftali. Kag gindala niya ang mga pumuluyo sini sa Asiria bilang mga bihag.

30Dayon nagplano sing malain si Hoseas nga anak ni Elah kontra kay Peka nga anak ni Remalia. Ginpatay niya si Peka kag ginbuslan bilang hari. Natabo ini sang ika-20 nga tuig sang paghari ni Jotam, nga anak ni Uzia, sa Juda.

31Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Peka, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel.

Ang Paghari ni Jotam sa Juda

(2 Cro. 27:1-9)

32Nangin hari sang Juda si Jotam nga anak ni Uzia sang ikaduha nga tuig sang paghari ni Peka, nga anak ni Remalia, sa Israel. 33Nagaedad si Jotam sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jerusha nga anak ni Zadok. 34Maayo ang ginhimo ni Jotam sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Uzia. 35Pero wala niya ginpaguba ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, gani padayon didto ang mga tawo sa paghalad sang mga halad kag sa pagsunog sang mga insenso. Si Jotam ang nagpatindog sang Aminhan nga Puwertahan sang templo sang Ginoo.

36Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jotam, kag ang iya mga ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. 37Sang panahon sang iya paghari, nagsugod ang Ginoo sa paggamit kay Haring Rezin sang Aram kag kay Peka nga anak ni Remalia sa pagsalakay sa Juda. 38Sang napatay si Jotam, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David nga iya man katigulangan. Kag si Ahaz nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.