Yoabu Amkemea Mfalme
1Yoabu akaambiwa, “Mfalme analia na kumwombolezea Absalomu.” 2Kwa jeshi lote, ushindi wa siku ile ukageuka kuwa maombolezo, kwa sababu siku ile vikosi vilisikia ikisemwa, “Mfalme anahuzunika kwa ajili ya mwanawe.” 3Siku ile watu wakaingia mjini kimya kama vile waingiavyo kwa aibu watu waliokimbia kutoka vitani. 419:4 2Sam 15:30; 18:33; 1Sam 4:12Mfalme akafunika uso wake akalia kwa sauti, akisema, “Ee mwanangu Absalomu! Ee Absalomu, mwanangu, mwanangu!”
5Kisha Yoabu akaingia ndani ya nyumba ya mfalme na kusema, “Leo umewaaibisha watu wako wote, waliookoa maisha yako, maisha ya wanao na binti zako, maisha ya wake zako na masuria wako. 6Unawapenda wale wanaokuchukia, na unawachukia wale wanaokupenda. Leo umeonyesha wazi kwamba majemadari wako na watu wao hawana maana kwako. Naona kwamba ungefurahi kama Absalomu angekuwa hai leo na sisi sote tuwe tumekufa. 719:7 Mit 14:28Sasa utoke nje ukawatie moyo watu wako. Naapa kwa Bwana kwamba ikiwa hutatoka nje, hakuna mtu atakayesalia pamoja nawe ifikapo leo jioni. Hii itakuwa mbaya zaidi kwako kuliko maafa yote yaliyokupata tangu ujana wako hadi sasa.”
819:8 2Sam 15:2; Rut 4:1; 2Sam 18:4, 24; 2Fal 14:12; 1Fal 12:16Kwa hiyo mfalme akaondoka akaketi kitini pake penye lango. Watu walipoambiwa, “Mfalme ameketi langoni,” watu wote wakamjia.
Daudi Arudi Yerusalemu
Wakati huo, Waisraeli walikuwa wamekimbilia nyumbani kwao. 919:9 2Sam 8:1-14; 15:14; 5:18; 1Sam 17:1; 18:1Katika makabila yote ya Israeli, watu walikuwa wanabishana wao kwa wao, wakisema, “Mfalme alituokoa kutoka mikononi mwa adui zetu; ndiye alituokoa kutoka mikononi mwa Wafilisti. Lakini sasa mfalme ameikimbia nchi kwa sababu ya Absalomu, 10naye Absalomu, tuliyemtia mafuta atutawale, amekufa vitani. Basi mbona hamsemi lolote kuhusu kumrudisha mfalme?”
1119:11 2Sam 15:24Mfalme Daudi akapeleka ujumbe huu kwa makuhani Sadoki na Abiathari, kusema: “Waulizeni wazee wa Yuda, ‘Kwa nini mwe wa mwisho kumrudisha mfalme katika jumba lake la kifalme, maadamu kile kinachosemwa katika Israeli yote kimemfikia mfalme katika makao yake? 1219:12 Mwa 2:23; Amu 9:2; 2Sam 5:1Ninyi ni ndugu zangu, nyama yangu na damu yangu mwenyewe. Kwa hiyo kwa nini mwe wa mwisho kumrudisha mfalme?’ 1319:13 2Sam 17:25; Mwa 29:14; Rut 1:17; 2Sam 2:13; 1Fal 8:16; 1Nya 2:16; 17:12, 18; 1Fal 19:2Nanyi mwambieni Amasa, ‘Je, wewe si nyama yangu mwenyewe na damu yangu? Mungu na anishughulikie, tena kwa ukali, kama kuanzia sasa na kuendelea wewe si jemadari wa jeshi langu mahali pa Yoabu.’ ”
1419:14 Amu 20:1; Za 110:2-3; Mdo 4:32Aliipata mioyo ya watu wote wa Yuda kama vile walikuwa mtu mmoja. Wakapeleka ujumbe kwa mfalme, kusema, “Rudi, wewe na watu wako wote.” 1519:15 1Sam 11:15; Yos 5:9Ndipo mfalme akarudi, akaenda hadi kufikia Mto Yordani.
Basi watu wa Yuda walikuwa wamekuja mpaka Gilgali ili kutoka kwenda kumlaki mfalme na kumvusha Mto Yordani. 1619:16 2Sam 16:5-13; 1Fal 2:8Shimei mwana wa Gera, wa kabila la Benyamini kutoka Bahurimu, akaharakisha kuteremka pamoja na watu wa Yuda ili kumlaki Mfalme Daudi. 1719:17 2Sam 9:2; Mwa 43:16; 2Sam 16:1-2Pamoja naye walikuwepo Wabenyamini elfu moja wakiwa wamefuatana na Siba, msimamizi wa nyumba ya Sauli, pia wanawe kumi na watano, na watumishi ishirini. Wakaharakisha kwenda Yordani, mahali mfalme alipokuwa. 18Wakavuka kivuko ili kuwachukua watu wa nyumbani mwa mfalme ili kuwavusha na kufanya kila kitu alichotaka.
Shimei mwana wa Gera alipovuka Yordani, akaanguka kifudifudi mbele ya mfalme, 1919:19 2Sam 16:6-8; 1Sam 22:13; Za 32:2; Rum 4:6-8; 2Kor 5:19; Mit 28:13; Mt 5:25; 2Sam 16:5-6; 13:33na kumwambia, “Bwana wangu na asinihesabie hatia. Usikumbuke jinsi mtumishi wako alivyofanya kosa siku ile bwana wangu mfalme alipoondoka Yerusalemu. Mfalme aliondoe moyoni mwake. 2019:20 2Sam 16:5Kwa maana mimi mtumishi wako najua nimefanya dhambi, lakini leo nimekuja hapa kama wa kwanza wa nyumba yote ya Yosefu kushuka na kumlaki bwana wangu mfalme.”
2119:21 1Sam 26:6; Kut 22:28; 1Sam 12:3; 26:9; 2Sam 16:7-8; Mhu 10:20; Mdo 23:5; 2Pet 2:10-11; Yud 8Ndipo Abishai mwana wa Seruya akasema, “Je, Shimei hapaswi kuuawa kwa ajili ya hili? Alimlaani mpakwa mafuta wa Bwana.”
2219:22 2Sam 2:18; 16:10; 1Sam 11:13; 16:8; Mt 8:29Daudi akajibu, “Mimi nina nini nanyi, enyi wana wa Seruya? Leo hii mmekuwa adui zangu! Je, leo kuna yeyote atakayeuawa katika Israeli? Je, mimi sijui kuwa leo ndimi mfalme katika Israeli yote?” 2319:23 1Fal 2:8, 42Basi mfalme akamwambia Shimei, “Hutakufa.” Naye mfalme akamwahidi kwa kiapo.
2419:24 2Sam 4:4; 9:6-10Pia Mefiboshethi mwana wa Sauli akashuka kwenda kumlaki mfalme. Hakuwa amenawa miguu wala kunyoa ndevu zake wala kufua nguo zake tangu siku mfalme alipoondoka Yerusalemu mpaka siku aliporudi ile salama. 2519:25 2Sam 16:17Wakati alipotoka Yerusalemu kuja kumlaki mfalme, mfalme akamuuliza, “Mefiboshethi, kwa nini hukufuatana nami?”
2619:26 Law 21:18; 2Sam 9:2Akasema, “Bwana wangu mfalme, maadamu mimi mtumishi wako ni kiwete, nilisema, ‘Nitandikiwe punda wangu, nimpande, ili niweze kwenda pamoja na mfalme.’ Lakini Siba mtumishi wangu akanisaliti. 2719:27 1Sam 29:9; 2Sam 14:17-20; 16:3; Za 15:3; 63:11; Mit 21:6; 26:28; Yer 9:4-5Naye amemchongea mtumishi wako kwa bwana wangu mfalme. Bwana wangu mfalme ni kama malaika wa Mungu, kwa hiyo fanya lolote linalokupendeza. 2819:28 1Sam 25:2; 2Sam 17:27; 9:7-13Wazao wote wa baba yangu hawastahili kitu kingine isipokuwa kifo kutoka kwa bwana wangu mfalme, lakini ulimpa mtumishi wako nafasi miongoni mwa wale waliokula mezani pako. Je, ninayo haki gani kumwomba mfalme zaidi ya hayo?”
2919:29 Kum 19:16-21; Za 82:2; 101:1-8; Mit 29:4Mfalme akamwambia, “Kwa nini useme zaidi? Naamuru wewe na Siba mgawanye mashamba.”
30Mefiboshethi akamwambia mfalme, “Mruhusu achukue kila kitu, kwa kuwa sasa bwana wangu mfalme amerudi nyumbani salama.”
3119:31 Za 90:10; 2Nya 35:25; Ezr 2:65; Mhu 2:8; 12:1; 2Sam 15:33; 1Fal 2:7; Neh 7:63Barzilai, Mgileadi, pia akashuka kutoka Rogelimu ili kuvuka Yordani pamoja na mfalme na kumsindikiza kutoka huko. 3219:32 2Sam 17:27Basi Barzilai alikuwa mzee sana mwenye umri wa miaka themanini. Alikuwa amempatia mfalme mahitaji wakati alipokuwa anaishi huko Mahanaimu, kwa kuwa alikuwa mtu tajiri sana. 33Mfalme akamwambia Barzilai, “Vuka pamoja nami na ukae nami huko Yerusalemu, nami nitakupatia mahitaji yako.”
3419:34 Mwa 47:9; Za 39:4-5; Yak 4:14Lakini Barzilai akamjibu mfalme, “Je, nitaishi miaka mingine mingapi, hata nipande kwenda Yerusalemu pamoja na mfalme? 3519:35 Mwa 49:29; Yer 41:17; 1Fal 2:7; Za 90:10; Mhu 12:3-6Sasa nina miaka themanini. Je, naweza kutofautisha kati ya lililo jema na lililo baya? Je, mtumishi wako anaweza kujua ladha ya kile anachokula au anachokunywa? Je, bado naweza kusikiliza sauti za waimbaji wa kiume na za wanawake? Kwa nini mtumishi wako aongeze mzigo kwa bwana wangu mfalme? 36Mtumishi wako atavuka Yordani pamoja na mfalme kwa umbali mfupi tu, lakini kwa nini mfalme anizawadie kwa namna hii? 3719:37 Mwa 49:29; Yer 41:17; 1Fal 2:7Mruhusu mtumishi wako arudi, ili mimi nikafie katika mji wangu mwenyewe karibu na kaburi la baba yangu na mama yangu. Lakini yupo hapa mtumishi wako Kimhamu. Mruhusu avuke pamoja na bwana wangu mfalme. Mtendee lolote linalokupendeza.”
38Mfalme akamwambia Barzilai, “Kimhamu atavuka Yordani pamoja nami, nami nitamtendea lolote litakalokupendeza. Nawe kitu chochote unachotaka kutoka kwangu nitakutendea.”
3919:39 Mwa 47:7; 31:55; 14:19; Kut 39:43; Yos 22:6; 1Sam 2:20Kwa hiyo watu wote wakavuka Yordani, kisha mfalme akavuka. Mfalme akambusu Barzilai na kumbariki; Barzilai akarudi nyumbani kwake.
40Mfalme alipovuka kwenda Gilgali, Kimhamu akavuka pamoja naye. Vikosi vyote vya Yuda na nusu ya vikosi vya Israeli vilimvusha mfalme.
4119:41 Amu 8:1; 12:1; 2Sam 19:15Baada ya kitambo kidogo watu wote wa Israeli wakaja kwa mfalme na kumwambia, “Kwa nini ndugu zetu, watu wa Yuda, wamemrudisha mfalme kwa siri bila kutushirikisha, na kumvusha ngʼambo ya Yordani, yeye na nyumba yake, pamoja na watu wake wote?”
4219:42 2Sam 19:12; Rut 4:12; 1Nya 2:3-15; Za 78:68-70Watu wote wa Yuda wakawajibu watu wa Israeli, “Tulifanya hivi kwa sababu mfalme ni jamaa yetu wa karibu. Kwa nini mnakasirikia jambo hili? Je, tumekula kitu chochote cha mfalme? Je, tumejichukulia kitu chochote kwa ajili yetu wenyewe?”
4319:43 2Sam 5:1; 1Fal 11:30-31Ndipo watu wa Israeli wakawajibu watu wa Yuda, “Tunayo haki mara kumi kwa mfalme; sisi tunahusika zaidi na Daudi kuliko ninyi. Kwa nini basi mnatudharau? Je, hatukuwa wa kwanza kuzungumza kuhusu kumrudisha mfalme nyumbani?”
Lakini watu wa Yuda wakajibu kwa ukali hata zaidi kuliko watu wa Israeli.
1May nagsugid kay Joab nga nagahilibion ang hari kag nagapangasubo tungod kay Absalom. 2Sang mabatian man ini sang mga soldado, nauntat ang ila kinasadya sa ila nga pagdaog, kag nagpangasubo man sila. 3Nagbalik sila nga malinong sa banwa sang Mahanaim, pareho sa mga soldado nga nahuya tungod kay nagpalagyo sa inaway. 4Gintabunan ni David ang iya guya kag naghibi sing tudo, “O Absalom, anak ko, anak ko!”
5Dayon nagkadto si Joab sa balay sang hari kag nagsiling, “Ginpakahuy-an mo subong nga adlaw ang imo mga tinawo nga nagluwas sang imo kabuhi kag sang kabuhi sang imo mga anak kag mga asawa. 6Ginapalangga mo ang nagakontra sa imo, kag ginakontra mo ang nagapalangga sa imo. Maathag nga ginapakawalay pulos mo ang imo mga opisyal kag mga tinawo. Nareyalisar ko nga mas nalipay ka pa kon tanan kami ang napatay kag si Absalom iya buhi. 7Karon, guwa ka, kag pasalamati ang imo mga tinawo. Kay kon indi ka, ginasumpa ko sa Ginoo nga wala sing may magpabilin sa ila upod sa imo sini nga gab-i. Kag amo ini ang pinakamalain nga matabo sa imo halin sang una hasta subong.” 8Gani nagtindog si David kag nagpungko sa may puwertahan sang banwa. Sang mahibaluan ini sang mga tawo, nagtipon sila tanan sa iya.
Nagbalik si David sa Jerusalem
Sa pihak nga bahin, nagpalalagyo pauli ang mga soldado sang Israel nga mga tinawo ni Absalom. 9Nagbinais-bais ang mga tawo sa bug-os nga Israel. Siling nila, “Ginluwas kita ni Haring David sa kamot sang aton mga kaaway nga mga Filistinhon, pero nagpalagyo siya sa aton nasyon tungod kay Absalom. 10Karon, si Absalom nga aton ginpili nga magpangulo sa aton napatay sa inaway. Ngaa indi kita magpangita sang paagi nga mapabalik ta si David bilang hari?”
11-12Sang mabalitaan ni Haring David ang ila gin-estoryahan, nagpadala siya sang mensahi sa mga pari nga si Zadok kag si Abiatar, nga nagasiling, “Ihambal ninyo ini sa mga manugdumala sang Juda: ‘Nabalitaan ko nga gusto sang inyo mga pumuluyo nga ibalik ako bilang hari. Ngaa ulihi kamo sa pagpabalik sa akon bilang hari? Indi bala nga mga paryente ko kamo kag mga kadugo ko gid?’ 13Kag ihambal man ninyo ini kay Amasa, ‘Tungod kay kadugo ko ikaw, himuon ko ikaw nga kumander sang akon mga soldado sa baylo ni Joab. Kon indi ko paghimuon ini, kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid.’ ”
14Nakombinsi ni David ang tanan nga taga-Juda kag nag-isa sila sa ila desisyon. Nagpadala sila sang mensahi kay David nga nagasiling, “Magbalik ka na diri sa amon kag ang tanan mo nga tinawo.”
15Samtang nagapabalik si David, ginsugata siya sang mga tawo sang Juda didto sa Suba sang Jordan. Ini nga mga tawo nagtipon sa Gilgal sa pagbulig kay David sa pagtabok sa suba. 16Nagdali-dali man upod sa pagsugata kay David si Shimei nga anak ni Gera, nga isa ka Benjaminhon halin sa Bahurim. 17May upod siya nga 1,000 ka Benjaminhon, lakip na diri si Ziba nga alagad sang pamilya ni Saul, kag ang iya 15 ka anak nga lalaki kag 20 ka suluguon. Nagdali-dali gid sila sa pagsugata kay David sa Suba sang Jordan. 18Ginbuligan nila tanan si David kag ang iya panimalay sa pagtabok sa suba, kag gintuman nila ang bisan ano nga gusto ni David.
Ang Kaayo ni David kay Shimei
Sang manugtabok pa lang si David sa Suba sang Jordan, nagluhod si Shimei sa iya 19kag nagsiling, “Mahal nga Hari, patawara ako. Kabay pa nga kalimtan mo na ang akon malain nga ginhimo sa imo sang naghalin ka sa Jerusalem. 20Ginaako ko nga nakasala gid ako, Mahal nga Hari. Amo gani nga una gid ako nga nagkadto diri sang sa iban nga mga tribo sa aminhan19:20 sang sa iban nga mga tribo sa aminhan: sa literal, sa bug-os nga panimalay ni Jose. sa pagsugata sa imo.”
21Dayon nagsiling si Abishai nga anak ni Zeruya, “Indi bala nga dapat patyon si Shimei tungod kay ginpakamalaot niya ang hari nga ginpili sang Ginoo?” 22Pero nagsiling si David, “Kamo nga mga anak ni Zeruya, ano ang inyo labot? Indi ninyo pagkontraha ang akon desisyon subong. Ako na subong ang hari sang Israel, kag wala sing tawo nga pagapatyon sa Israel subong nga adlaw.” 23Gani nagsiling si David kay Shimei, “Nagasumpa ako nga indi ka gid pagpatyon.”
24-25Nagkadto man didto si Mefiboshet nga apo ni Saul sa pagsugata kay David. Halin siya sa Jerusalem. Wala siya makapanghinaw sang iya tiil, wala makapamarbas, kag wala man makailis sang iya bayo halin sang naghalin si David sa Jerusalem hasta nga nakabalik siya nga wala maano. Sang pag-abot niya didto, ginpamangkot siya ni David, “Mefiboshet, ngaa wala ka mag-upod sa akon?” 26Nagsabat siya, “Mahal nga hari, nahibaluan mo nga lupog ako. Ginsilingan ko ang akon suluguon nga si Ziba nga ipreparar niya ang akon asno agod makasakay ako kag makaupod sa imo. Pero gintraiduran niya ako. 27Kag ginbutang-butangan niya ako sa imo nga kuno indi ako mag-upod. Pero nahibaluan mo ang matuod kay pareho ka sa anghel sang Dios, gani himua ang maayo para sa imo. 28Dapat lang kuntani nga pamatyon mo ang tanan nga kaliwat sang akon lolo, pero ginhatagan mo ako nga imo alagad sang pabor sa pagkaon upod sa imo. Gani wala ako sing kinamatarong sa pagpangayo pa sa imo sang pabor.” 29Nagsiling si David sa iya, “Husto na ina. Nakadesisyon na ako nga tungaon ninyo ni Ziba ang duta ni Saul.” 30Nagsiling si Mefiboshet sa hari, “Ihatag na lang sa iya tanan. Para sa akon kontento na ako nga nakapauli ka nga wala maano.”
Ang Kaayo ni David kay Barzilai
31Nagkadto man kay David si Barzilai nga taga-Gilead halin sa Rogelim. Gusto man niya magbulig sa pagpatabok sa ila ni David sa Suba sang Jordan. 32Tigulang na si Barzilai; 80 na ang iya edad. Manggaranon gid siya, kag siya ang naghatag sang mga kinahanglanon ni David sang didto pa si David nagatiner sa Mahanaim. 33Nagsiling si David sa iya, “Magtabok ka upod sa akon kag mag-estar sa Jerusalem. Ako ang bahala sa imo didto.” 34Pero nagsabat si Barzilai, “Indi na ako maglawig, ngaa nga maupod pa ako sa imo sa Jerusalem? 3580 na ang akon edad, kag indi na ako makahibalo kon ano ang manami kag ang indi manami. Indi na ako makapanabor sang akon ginakaon kag ginainom. Indi na ako makabati sang mga manugkanta. Mabudlayan ka lang sa akon, Mahal nga Hari. 36Gamay man lang nga pabor19:36 Gamay man lang nga pabor: ukon, Indi gid man malayo. ang pagdul-ong ko sa imo,19:36 sa imo: sa Hebreo, sa imo sa Jordan. ngaa balusan mo gid ako sang pareho sina? 37Mapauli lang ako, agod nga kon mapatay ako, didto ako mapatay sa akon kaugalingon nga banwa, nga sa diin ginlubong ang akon ginikanan. Pero ari ang akon anak nga si Kimham nga magaalagad sa imo. Dal-a siya, Mahal nga Hari, kag himua sa iya kon ano ang maayo para sa imo.” 38Nagsabat ang hari, “Paupdon ko siya sa akon kag himuon ko sa iya ang bisan ano nga maayo para sa imo, kag himuon ko man sa imo ang bisan ano nga ipangabay mo sa akon.” 39Ginhakos ni David si Barzilai kag ginbendisyunan. Dayon nagtabok si David kag ang tanan niya nga tinawo sa Suba sang Jordan. Kag nagpauli si Barzilai sa iya balay.
40Sang nakatabok na si David, nagkadto siya sa Gilgal kaupod si Kimhan kag ang tanan nga soldado sang Juda kag ang katunga sang mga soldado sang Israel.
41Karon, nagkadto kay David ang tanan nga soldado sang Israel kag nagreklamo kon ngaa ang ila kadugo nga mga taga-Juda amo gid ang nagpangamot sa pagpatabok sa iya kag sa iya pamilya, kag sa tanan niya nga tinawo. 42Nagsabat ang mga taga-Juda sa mga soldado sang Israel, “Ginhimo namon ini tungod kay ang hari amon malapit nga paryente. Gani ngaa mangakig gid kamo? Nakabaton bala kami sang pagkaon ukon sang bisan ano nga regalo halin sa iya? Wala gid!” 43Nagsabat ang katawhan sang Israel, “Napulo kami ka tribo sa Israel, gani napulo ka pilo ang amon kinamatarong sa hari sang sa inyo. Ngaa ginahikayan ninyo kami? Indi bala nga kami gani ang una nga nagsiling nga pabalikon naton ang aton hari?” Pero indi gid magpasupil ang katawhan sang Juda, kag masakit sila kon magsabat sa katawhan sang Israel.
