मिलिते दीप के तीर म
1जब हमन बांचके तीर म आ गेन, तब हमन ला पता चलिस कि ए दीप ह मिलिते कहे जाथे। 2दीप के रहइया मनखेमन हमर ऊपर अब्बड़ दया करिन। पानी गिरत रहय अऊ जाड़ घलो लगत रहय, एकरसेति ओमन आगी बारिन अऊ हमर सुवागत करिन। 3पौलुस ह लकड़ी के बोझा बटोरिस अऊ जब ओला आगी म डारत रिहिस, त एक ठन जहरिला सांप आगी के आंच पाके निकरिस अऊ पौलुस के हांथ म लपट गीस। 4जब दीप के रहइया मनखेमन ओकर हांथ म सांप ला लपटे देखिन, त ओमन एक-दूसर ले कहिन, “ए मनखे ह सही म हतियारा ए। हालाकि एह समुंदर ले बांच तो गीस, पर नियाय ह ओला जीयन नइं दीस।” 5तब पौलुस ह सांप ला आगी म झटकार दीस अऊ ओला कुछू नइं होईस। 6पर मनखेमन ए आसा करत रहंय कि पौलुस के देहें ह फूल जाही या ओह अचानक गिरके मर जाही। पर बहुंत देर तक देखे के बाद घलो ओला कुछू नइं होईस, त ओमन के मन के बिचार बदल गीस अऊ ओमन कहिन, “एह तो कोनो देवता ए।”
7लकठा म, ओ दीप के मुखिया के कुछू खेत रहय। मुखिया के नांव पुबलियुस रहय। ओह हमन ला अपन घर ले गीस अऊ तीन दिन तक हमर पहुनई करिस। 8ओकर ददा ह बेमार रहय। ओला जर आवत रहय अऊ अब्बड़ बहिर फिरत रहय। पौलुस ह ओला देखे बर गीस अऊ पराथना करे के बाद ओकर ऊपर अपन हांथ रखिस अऊ ओला चंगा कर दीस। 9जब अइसने होईस, त दीप के बाकि बेमरहामन घलो आईन अऊ चंगा हो गीन। 10ओमन हमर बहुंत आदर-मान करिन अऊ जब हमन जाय बर तियार होएन, त यातरा बर हमन ला जऊन कुछू चीज के जरूरत रिहिस, ओ जम्मो चीज ओमन दीन।
11तीन महिना के बाद हमन सिकन्दरिया के एक पानी जहाज म चघेन, जऊन ला जुड़वां-देवता कहे जावय। ए जहाज ह ओ दीप म जड़काला काटत रिहिस। 12हमन ह सुरकूसा सहर म हबरेन अऊ उहां तीन दिन तक रूके रहेंन। 13उहां ले हमन पानी जहाज म रेगियुम सहर पहुंचेन। दूसर दिन दक्खिन दिग ले हवा चले लगिस अऊ ओकर आने दिन हमन पुतियुली सहर म आयेंन।
14उहां हमन ला कुछू भाईमन मिलिन, जऊन मन हमन ला ओमन के संग एक हप्ता रूके बर कहिन। एकर बाद, हमन रोम सहर गेन। 15जब रोम म भाईमन हमर आय के बारे म सुनिन, त ओमन हमर ले भेंट करे बर अप्पियुस के बजार अऊ तीन-सराय तक आईन। पौलुस ह ओ भाईमन ला देखके परमेसर ला धनबाद दीस अऊ उत्साहित होईस।
रोम म पौलुस के परचार
16जब हमन रोम हबरेन, त पौलुस ला एके झन रहे के अनुमती मिल गीस, पर एक झन सैनिक ओकर रखवारी करय। 17तीन दिन के बाद पौलुस ह यहूदीमन के अगुवामन ला बलाईस अऊ जब ओमन जुरिन, त ओमन ला कहिस, “ए मोर संगी यहूदीमन, मेंह हमर मनखेमन के बिरोध म या हमर पुरखामन के रीति-रिवाज के बिरोध म कुछू नइं करे हवंव। तभो ले मोला यरूसलेम म बंदी बनाके रोमीमन के हांथ म सऊंप दे गे हवय। 18ओमन मोर ले पुछ-ताछ करिन अऊ मोला छोंड़ दे बर चाहिन, काबरकि ओमन मिरतू दंड के लइक मोर म कोनो दोस नइं पाईन। 19पर जब यहूदीमन बिरोध करिन, त मेंह बाध्य होके महाराजा करा अपील करेंव, अइसने बात नो हय कि मेंह अपन मनखेमन ऊपर कोनो दोस लगाय चाहत रहेंव। 20एकरे कारन मेंह तुमन ला बलाय हवंव कि तुमन ले मिलंव अऊ बात-चीत करंव। काबरकि जेकर ऊपर इसरायल के मनखेमन आसा रखथें, ओकर खातिर मेंह ए संकली म जकड़े गे हवंव।”
21ओमन पौलुस ला कहिन, “हमन ला तोर बारे म यहूदिया ले कोनो चिट्ठी नइं मिले हवय, अऊ न तो हमर संगी यहूदीमन ले कोनो इहां आके तोर बारे म कुछू बताय हवंय, अऊ न ही कुछू खराप बात कहे हवंय। 22पर तोर का बिचार ए, हमन जाने बर चाहथन, काबरकि हमन जानथन कि जम्मो जगह मनखेमन ए पंथ के बिरोध म गोठियावत हवंय।”
23तब ओमन पौलुस बर एक दिन ठहराईन अऊ ओ दिन बहुंत मनखेमन पौलुस करा आईन। बिहनियां ले सांझ तक, ओह ओमन ला समझाईस अऊ परमेसर के राज के बारे म संदेस दीस। ओह मूसा के कानून अऊ अगमजानीमन के किताबमन ले यीसू के बारे म बतावत ओमन ला मनाय के कोसिस करिस। 24कुछू मनखेमन ओकर बात ला मान लीन, पर कुछू मनखेमन बिसवास नइं करिन। 25ओमन आपस म एक मत नइं होईन अऊ उहां ले जावन लगिन, जब पौलुस ह ए आखिरी बात कह लीस ― “पबितर आतमा ह यसायाह अगमजानी के दुवारा तुम्हर पुरखामन ला सच कहे हवय:
26जा अऊ ए मनखेमन ला कह,
‘तुमन सुनत तो रहिहू, फेर कभू नइं समझहू;
तुमन देखत तो रहिहू, फेर कभू नइं बुझहू।
27काबरकि ए मनखेमन के हिरदय ह कठोर हो गे हवय,
ओमन अपन कान ला बंद कर ले हवंय,
अऊ अपन आंखी ला मूंद ले हवंय।
नइं तो ओमन अपन आंखीमन ले देखतिन,
अपन कानमन ले सुनतिन, अपन हिरदय ले समझतिन,
अऊ ओमन मोर कोति लहुंटतिन
अऊ मेंह ओमन ला चंगा करतेंव।’28:27 यसायाह 6:9, 10”
28आखिर म पौलुस ह ए कहिस, “एकरसेति, मेंह चाहथंव कि तुमन जान लेवव कि परमेसर के उद्धार के संदेस आनजातमन करा पठोय गे हवय, अऊ ओमन एला सुनहीं।” 29(पौलुस के अइसने कहे के बाद, यहूदीमन आपस म बहुंत बिवाद करत उहां ले चल दीन।)
30पौलुस ह पूरा दू साल तक किराय के घर म रिहिस, अऊ ओह ओ जम्मो झन के सुवागत करय, जऊन मन ओकर ले मिले बर आवंय28:30 ए दू साल (ए डी 60-62) के दौरान, पौलुस ह कतको चिट्ठी लिखिस, जऊन म इफिसी, कुलुस्सी अऊ फिलिप्पी सहर के कलीसियामन ला लिखे चिट्ठी हवंय। एम फिलेमोन ला लिखे चिट्ठी घलो हवय।। 31ओह निधड़क होके अऊ बिगर रोक-टोक के परमेसर के राज के परचार करय अऊ परभू यीसू मसीह के बारे म सिखोवय।
На Мальте
1Спасшись, мы узнали, что остров называется Мальта. 2Жители острова оказали нам необычайное гостеприимство. Они разожгли костёр и пригласили нас к себе, так как было холодно и шёл дождь. 3Когда Павлус, собрав охапку хвороста, стал бросать его в костёр, ему в руку вцепилась ядовитая змея, которая, спасаясь от жара, выползла из хвороста. 4Когда жители острова увидели, что с руки Павлуса свисает змея, они стали говорить друг другу:
– Без сомнения, этот человек убийца: он спасся из моря, но богиня возмездия не позволила ему остаться в живых.
5Но Павлус стряхнул змею в огонь, и она не причинила ему никакого вреда. 6Люди ожидали, что он начнёт опухать или внезапно упадёт мёртвым. Они прождали долгое время, и когда увидели, что с ним ничего не происходит, изменили мнение и стали говорить, что он какое-то божество.
7Неподалёку было имение, принадлежавшее правителю острова по имени Публий. Он радушно принял нас у себя, и три дня мы гостили у него. 8Отец Публия был болен и лежал в постели, у него был жар и дизентерия. Павлус вошёл к нему, помолился, возложил на него руки и исцелил его. 9Когда народ это увидел, то все больные острова стали приходить и получали исцеление. 10Они воздали нам много почестей, и когда мы должны были отплывать, они снабдили нас в дорогу всем необходимым.
Прибытие в Рим
11Спустя три месяца мы вышли в море на корабле из Александрии, который зимовал на острове. Этот корабль носил имя богов-близнецов Кастора и Поллукса28:11 Кастор и Поллукс (букв.: «Диоскуры») – согласно греческой мифологии были детьми Зевса и Леды и покровительствовали мореплавателям. Возможно, что их изображения были на носу корабля. И поэтому слова «носил имя», вероятно, также можно перевести как «имел изображения».. 12Мы приплыли в Сиракузы и пробыли там три дня. 13Оттуда мы, идя галсами28:13 Идти галсами – плыть, меняя курс корабля относительно ветра., прибыли в Ригий28:13 Ригий – город находится на самом южном побережье Аппенинского полуострова (Италия).. На следующий день подул южный ветер, и мы прибыли в Путеолы. 14Там мы нашли братьев, и они попросили нас провести с ними неделю.
И вот мы, наконец, прибыли в Рим. 15Братья в Риме слышали о том, что мы должны прибыть, и вышли нам навстречу, дойдя до самой Аппиевой площади, а другие до городка Три Гостиницы28:15 Аппиева площадь находилась в 69 км от Рима, а Три Гостиницы – в 53 км.. Когда Павлус увидел их, он поблагодарил Всевышнего и ободрился. 16Мы прибыли в Рим, и Павлусу разрешили жить отдельно. С ним жил лишь солдат, который и стерёг его.
Павлус в Риме
17Три дня спустя Павлус созвал руководителей иудейской общины Рима. Когда те собрались, он сказал им:
– Братья, я был арестован в Иерусалиме и выдан римлянам, хотя я не сделал ничего ни против нашего народа, ни против обычаев наших предков. 18Римляне провели расследование по моему делу и хотели меня отпустить, так как за мной нет никакой вины, за которую я заслуживал бы смерти. 19Но поскольку предводители иудеев возражали, я вынужден был потребовать суда у императора, и сделал я это вовсе не для того, чтобы в чём-либо обвинить мой народ. 20Я и созвал вас сегодня, чтобы увидеть вас и поговорить с вами. Ведь сегодня на мне эти цепи из-за надежды Исроила на то, что Всевышний обещал28:20 Всевышний обещал исроильскому народу послать на землю Масеха, который установит Царство Всевышнего, и обещал воскресить мёртвых в Последний день. Ср. 23:6; 24:15; 26:6-8, 22-23..
21Слушавшие Павлуса ответили:
– Мы не получали о тебе никаких писем из Иудеи, и никто из братьев, прибывших оттуда, не говорил нам о тебе ничего плохого. 22Но мы хотели бы от тебя самого услышать, как ты сам думаешь, потому что до нас доходят лишь отрицательные отклики об этой секте.
23Они условились с Павлусом, и в назначенный день к нему домой пришло ещё больше народу. Павлус с утра и до вечера говорил им о Царстве Всевышнего и свидетельствовал им об Исо словами из Таврота28:23 Букв.: «из Закона Мусо». и из Книги Пророков. 24Некоторых он убедил, другие же не верили. 25У них начались разногласия между собой, и когда они стали уходить, Павлус произнёс такие слова:
– Святой Дух правильно сказал вашим отцам через пророка Исаию:
26«Пойди к этому народу и скажи:
вы будете слушать, но не поймёте,
будете смотреть, но не увидите.
27Сердце этого народа огрубело,
ушами с трудом слышат,
и глаза свои они закрыли,
чтобы не увидеть глазами,
не услышать ушами,
не понять сердцем
и не обратиться, чтобы Я исцелил их»28:26-27 Ис. 6:9-10..
28-29– Итак, знайте, что спасение Всевышнего послано язычникам28:28-29 См. Заб. 66:3.: они и услышат эту весть!28:28-29 Некоторые рукописи включают стих 29: «После этих слов иудеи разошлись, горячо споря друг с другом».
30Павлус жил в Риме ещё целых два года в снятом им помещении и принимал всех, кто приходил к нему. 31Он смело и беспрепятственно возвещал о Царстве Всевышнего и учил о Повелителе Исо Масехе.
