Proverbios 8 – NVI & APSD-CEB

Nueva Versión Internacional

Proverbios 8:1-36

Llamado de la sabiduría

1¿Acaso no está llamando la sabiduría?

¿No está elevando su voz la inteligencia?

2Toma su puesto en las alturas,

a la vera del camino y en las encrucijadas.

3Junto a las puertas que dan a la ciudad,

a la entrada misma, grita con fuerza:

4«A ustedes los hombres, los estoy llamando;

dirijo mi voz a toda la humanidad.

5Ustedes los inexpertos, ¡adquieran prudencia!

Ustedes los necios, ¡obtengan discernimiento!

6Escúchenme, que diré cosas importantes;

mis labios hablarán lo correcto.

7Mi boca expresará la verdad,

pues mis labios detestan la maldad.

8Las palabras de mi boca son todas justas;

no hay en ellas maldad ni perversidad.

9Son claras para los entendidos

e irreprochables para los sabios.

10Opten por mi instrucción, no por la plata;

por el conocimiento, no por el oro refinado.

11Vale más la sabiduría que las piedras preciosas

y ni lo más deseable se le compara.

12»Yo, la sabiduría, convivo con la prudencia

y poseo conocimiento y discreción.

13Quien teme al Señor aborrece lo malo;

yo aborrezco el orgullo y la arrogancia,

la mala conducta y el lenguaje perverso.

14Míos son el consejo y el buen juicio;

míos son el entendimiento y el poder.

15Por mí reinan los reyes

y promulgan leyes justas los gobernantes.

16Por mí gobiernan los príncipes y los nobles,

todos los jueces de la tierra.

17A los que me aman, les correspondo;

a los que me buscan, me doy a conocer.

18Conmigo están las riquezas y la honra,

los bienes duraderos y la justicia.

19Mi fruto es mejor que el oro fino;

mi cosecha sobrepasa a la plata refinada.

20Voy por el camino de la rectitud,

por los senderos de la justicia,

21enriqueciendo a los que me aman

y acrecentando sus tesoros.

22»El Señor me dio la vida8:22 me dio la vida. Alt. era mi dueño. como primicia de sus obras,8:22 obras. Lit. caminos.

mucho antes de sus obras de antaño.

23Fui establecida desde la eternidad,

desde antes de que existiera el mundo.

24No existían los grandes mares cuando yo nací;

no había entonces manantiales de abundantes aguas.

25Nací antes de que se cimentaran las montañas,

antes de que fueran formadas las colinas,

26antes de que él creara la tierra y sus paisajes

y el polvo primordial con que hizo el mundo.

27Cuando Dios cimentó la bóveda celeste

y trazó el horizonte sobre el abismo,

allí estaba yo presente.

28Cuando estableció las nubes en los cielos

y reforzó las fuentes del abismo;

29cuando señaló los límites del mar,

para que las aguas no desobedecieran su orden;

cuando estableció los cimientos de la tierra,

30allí estaba yo a su lado, afirmando su obra.

Día tras día me llenaba yo de alegría,

siempre disfrutaba de estar en su presencia;

31me regocijaba en el mundo que él creó;

¡en el género humano me deleitaba!

32»Y ahora, hijos míos, escúchenme:

dichosos los que siguen8:32 siguen. Lit. guardan. mis caminos.

33Atiendan a mi instrucción y sean sabios;

no la descuiden.

34Dichosos los que me escuchan

y a mis puertas están atentos cada día,

esperando a la entrada de mi casa.

35En verdad, quien me encuentra halla la vida

y recibe el favor del Señor.

36Quien me rechaza se perjudica a sí mismo;

quien me aborrece, ama la muerte».

Ang Pulong Sa Dios

Panultihon 8:1-36

Ginadayeg ang Kaalam

1Ang kaalam ug pagsabot sama sa tawong nagawali. 2Nagabarog siya diha sa habog nga mga lugar sa daplin sa kadalanan, sa gisang-an sa dalan, 3duol sa mga pultahan sa lungsod, ug sa mga agianan. Ug nagawali siyag kusog:

4“Kamong tanan nga katawhan, nakigsulti ako.

5Kamong mga walay kahibalo, pagmaalamon kamo.

Kamong mga buang-buang, sabta kini.

6Pamati kamo, kay mapuslanon ug husto kining akong isulti.

7Tinuod gayod ang akong ginasulti ug ngil-aran ako sa nagasultig daotan.

8Matarong ang tanan kong ginasulti ug wala gayod kini sagol nga bakak o limbong.

9Masabtan kining tanan ug walay sayop alang sa mga tawong may pagsabot.

10Palabiha ang kaalam ug ang akong pagtul-id sa imong pamatasan kaysa pilak ug bulawan.

11Kay ang kaalam mas bililhon pa kaysa mahalong mga bato ug wala gayoy butang nga imong pangandoyon nga makatupong niini.

12Ako, nga mao ang kaalam, kahibalo motimbang-timbang kon unsay husto o dili, ug kahibalo ako modesisyon sa ensakto.

13Ang nagatahod sa Ginoo nasilag sa daotan. Gikasilagan ko ang pagpanghambog, ang pagkamapahitas-on, ang daotang batasan, ug ang pagpamakak.

14Maayo akong motambag ug may husto ako nga kaalam. May pagsabot ako ug gahom.

15Pinaagi kanako makadumala ang mga hari, ug makahimo ang mga pangulo ug matarong nga mga kasugoan.

16Pinaagi kanako makadumala ang mga tigdumala ug ang mga opisyal—ang tanan nga nagadumala nga matarong.8:16 mga opisyal… matarong: Sa Septuagint ug sa ubang mga kopya sa Hebreo, mga opisyal nga nagadumala sa kalibotan.

17Ginahigugma ko ang nagahigugma kanako;

ang mangita kanako makakaplag kanako.

18Makahatag akog bahandi, dungog, kauswagan, ug kadaogan nga molungtad.

19Ang akong mahatag mas bililhon pa kaysa purong bulawan o pilak.

20Ginasunod ko kon unsay matarong ug husto.

21Ang nagahigugma kanako hatagan kog bahandi;

pun-on ko ang ilang tipiganan sa bahandi.

22Daan na akong kauban8:22 kauban: o, gimugna. sa Ginoo sa wala pa niya mugnaa ang tanan.

23-26Gitugotan niya nga anaa na ako sukad pa sa una.

Diha na ako sa wala pa ang kalibotan: ang dagat, ang mga tuboran, ang mga bukid, ang mga bungtod, ang mga kaumahan, ug bisan ang mga abog.

27Diha na ako sa pagmugna niya sa langit,

sa pagbutang niya sa daw utlanan sa langit ug sa yuta,

28sa pagmugna niya sa mga panganod,

sa pagpatubod niya sa mga tuboran sa kahiladman,

29sa pagbutang niya sa utlanan sa dagat aron dili kini molapaw,

ug sa pagbutang niya sa mga pundasyon sa kalibotan.

30Sama ako sa usa ka arkitekto8:30 arkitekto: Dili klaro sa Hebreo. Posible usab, gamay nga bata, o, masaligan nga higala. diha sa tapad sa Ginoo.

Ako ang iyang kalipay adlaw-adlaw, ug malipayon ako kanunay sa iyang presensya.

31Nalipay ako sa kalibotan nga iyang gimugna ug sa mga katawhan.

32Busa karon mga anak, pamatia ninyo ako,

kay bulahan ang nagasunod sa akong mga pamaagi.

33Pamatia ninyo ang akong pagtul-id sa inyong pamatasan aron mahimo kamong maalamon,

ug ayaw gayod ninyo kini kalimti.

34Bulahan ang tawo nga kanunayng nangandam ug naghulat sa pagpamati kanako.

35Kay ang tawo nga nagapangita kanako makaangkon sa maayo ug taas nga kinabuhi,

ug pakamaayohon siya sa Ginoo.

36Apan ang tawo nga wala mangita kanako, nagasakit lang sa iyang kaugalingon.

Ang tanang mga nasuko kanako gusto ug kamatayon.”