الأمثال 17 – NAV & ASCB

Ketab El Hayat

الأمثال 17:1-28

1لُقْمَةُ خُبْزٍ جَافَّةٌ مَصْحُوبَةٌ بِالسَّلامِ خَيْرٌ مِنْ بَيْتٍ مَلِيءٍ بِذَبَائِحَ وَيَسُودُهُ الْخِصَامُ. 2الْعَبْدُ الْعَاقِلُ يَسُودُ عَلَى الابْنِ الْفَاجِرِ، وَيُشَارِكُ الإِخْوَةَ فِي الْمِيرَاثِ. 3كَمَا تُنَقِّي الْبُوْتَقَةُ الفِضَّةَ، وَالْكُورُ الذَّهَبَ، فَإِنَّ الرَّبَّ يَمْتَحِنُ الْقُلُوبَ أَيْضاً. 4فَاعِلُ الإِثْمِ يُصْغِي لِكَلامِ الشَّرِّ، وَالْكَاذِبُ يَتَجَاوَبُ مَعَ أَقْوَالِ السُّوءِ. 5الْمُسْتَهْزِئُ بِالْفَقِيرِ يَحْتَقِرُ صَانِعَهُ، وَالشَّامِتُ بِالْبَلِيَّةِ لَا يُفْلِتُ مِنَ الْعِقَابِ. 6تَاجُ الشُّيُوخِ الأَحْفَادُ، وَفَخْرُ الأَبْنَاءِ آبَاؤُهُمْ. 7لَا يَصِحُّ لِلْجَاهِلِ أَنْ يَنْطِقَ بِمَأْثُورِ الْقَوْلِ، وَأَشَرُّ مِنْهُ الْكَذِبُ عَلَى الرَّجُلِ النَّبِيلِ. 8الرِّشْوَةُ تَعْوِيذَةٌ فِي عَيْنَيْ مُهْدِيهَا، وَحَيْثُمَا تَوَجَّهَ يُفْلِحُ. 9مَنْ يَصْفَحْ عَنِ الذَّنْبِ يَلْتَمِسْ الْمَحَبَّةَ، وَالوَاشِي يُفَرِّقُ بَيْنَ الأَصْدِقَاءِ الْحَمِيمِينَ.

10يُؤَثِّرُ التَّأْنِيبُ فِي الْحَكِيمِ أَكْثَرَ مِنْ تَأْثِيرِ مِئَةِ جَلْدَةٍ فِي الْجَاهِلِ. 11الشِّرِّيرُ يَسْعَى فَقَطْ لِلتَّمَرُّدِ، فَيَنْقَضُّ عَلَيْهِ رَسُولٌ قَاسٍ. 12مُصَادَفَةُ دُبَّةٍ ثَكُولٍ خَيْرٌ مِنْ مُصَادَفَةِ جَاهِلٍ مُتَوَرِّطٍ فِي حَمَاقَتِهِ.

13مَنْ يُجَازِي خَيْراً بِشَرٍّ، لَنْ يَبْرَحَ الشَّرُّ مِنْ بَيْتِهِ. 14بِدَايَةُ الْخِصَامِ كَتَفَجُّرِ الْمِيَاهِ، فَاتْرُكِ الْخِصَامَ قَبْلَ انْفِجَارِهِ. 15مُبْرِئُ الْمُذْنِبِ وَمُذَنِّبُ الْبَرِيءِ كِلاهُمَا رِجْسٌ عِنْدَ الرَّبِّ. 16مَا جَدْوَى أَنْ يَكُونَ لَدَى الْجَاهِلِ مَالٌ لاقْتِنَاءِ الْحِكْمَةِ، وَهُوَ لَا يَمْلِكُ الْفَهْمَ لِتَعَلُّمِهَا. 17الصِّدِّيقُ يُحِبُّ فِي كُلِّ حِينٍ، وَالأَخُ يُولَدُ لِيَكُونَ عَوْناً فِي الضِّيقِ. 18الأَحْمَقُ مَنْ يَكْفَلُ سِوَاهُ بِصَفْقِ الْكَفِّ، وَيَضْمَنُ جَارَهُ ضَمَاناً كَامِلاً 19مَنْ يُحِبَّ الإِثْمَ يُحِبَّ الْمُشَاجَرَةَ، وَمَنْ يُكْثِرْ مِنَ الْمُبَاهَاةِ يَجْلِبْ عَلَى نَفْسِهِ الدَّمَارَ. 20ذُو الْقَلْبِ الْمُعَوَّجِ لَا يُفْلِحُ، وَصَاحِبُ اللِّسَانِ الْمُنَافِقِ يَقَعُ فِي الْبَلِيَّةِ. 21مَنْ أَنْجَبَ جَاهِلاً صَارَ غَمّاً لَهُ، وَأَبُو الأَحْمَقِ لَا يَعْرِفُ الْفَرَحَ. 22الْقَلْبُ الْمَسْرُورُ دَوَاءٌ شَافٍ، وَالرُّوحُ الْمُنْسَحِقَةُ تُبْلِي الْعِظَامَ. 23الشِّرِّيرُ يَأْخُذُ الرِّشْوَةَ مِنَ الْحِضْنِ لِيُحَرِّفَ سَيْرَ الْقَضَاءِ. 24الْحِكْمَةُ هِيَ غَايَةُ العَاقِلِ أَمَّا عَيْنَا الْجَاهِلِ فَزَائِغَتَانِ إِلَى أَقَاصِي الأَرْضِ. 25الابْنُ الْجَاهِلُ مَبْعَثُ تَعَاسَةٍ لأَبِيهِ، وَمَرَارَةُ قَلْبٍ لأُمِّهِ. 26أَيْضاً لَا يَلِيقُ تَغْرِيمُ الْبَرِيءِ، وَلا جَلْدُ الشُّرَفَاءِ تَقْوِيماً لَهُمْ. 27ذُو الْمَعْرِفَةِ يَتَرَوَّى فِي كَلِمَاتِهِ، وَالْعَاقِلُ ذُو رَبَاطَةِ جَأْشٍ. 28حَتَّى الْجَاهِلُ، إِنْ صَمَتَ، يُحْسَبُ حَكِيماً، وَإِنْ أَطْبَقَ شَفَتَيْهِ يُحْسَبُ عَاقِلاً.

Asante Twi Contemporary Bible

Mmɛbusɛm 17:1-28

1Aduane mmɔwe a asomdwoeɛ wɔ ho

yɛ sene efie a apontoɔ ahyɛ no ma a nso basabasayɛ wɔ mu.

2Ɔsomfoɔ nyansafoɔ bɛdi ɔba nimguasefoɔ so,

na ɔbɛnya ne kyɛfa wɔ agyapadeɛ no mu sɛ anuanom no mu baako.

3Kyɛmferɛ wɔ hɔ ma dwetɛ na fononoo wɔ hɔ ma sikakɔkɔɔ

nanso Awurade na ɔsɔ akoma hwɛ.

4Omumuyɛfoɔ tie nsusuiɛ bɔne;

ɔtorofoɔ yɛ aso ma adwen bɔne tɛkrɛma.

5Deɛ ɔdi ahiafoɔ ho fɛ no bu wɔn Yɛfoɔ animtiaa;

na deɛ ɔfoa amanehunu soɔ no bɛnya asotwe.

6Mmanananom yɛ mmasiriwa animuonyam,

na awofoɔ yɛ wɔn mma ahohoahoa.

7Anokrokro nyɛ mma ɔkwasea,

saa ara na ano a ɛdi torɔ mfata ɔhene.

8Kɛtɛasehyɛ daadaa deɛ ɔma;

ɔgye sɛ ɛbɛma no nkonim.

9Deɛ ɔbu nʼani gu mfomsoɔ so no ma ɔdɔ ɛkwan,

na deɛ ɔbɔ soɔ no tete nnamfonom ntam.

10Nkaanim sɔ onipa a ɔwɔ nhunumu ani

sene mmaa ɔha a wɔbɔ ɔkwasea.

11Onipa bɔnefoɔ ani wɔ atuateɛ nko ara so

na wɔbɛsoma odwumayɛfoɔ tirimuɔdenfoɔ akɔ ne so.

12Ɛyɛ sɛ wobɛhyia sisire a wɔawia ne mma

sene ɔkwasea a ɔregyimie.

13Sɛ obi de bɔne tua papa so ka a,

bɔne rempa ne fie da.

14Ntɔkwa ahyɛaseɛ te sɛ deɛ wɔretue suka;

enti gyae ma ɛnka na ankɔfa ɔham amma.

15Sɛ wɔbɛgyaa deɛ ɔdi fɔ ne sɛ wɔbɛbu deɛ ɔdi bem kumfɔ no,

Awurade kyiri ne mmienu.

16Sika a ɛwɔ ɔkwasea nsam ho nni mfasoɔ,

ɛfiri sɛ ɔnni botaeɛ biara sɛ ɔbɛhunu nyansa.

17Adamfo kyerɛ ɔdɔ ɛberɛ nyinaa mu,

wɔwo onua barima ma ahokyere berɛ.

18Obi a ɔnni adwene no na ɔde ne nsa hyɛ krataa ase di akagyinamu

nam so de si awowa ma ne yɔnko.

19Deɛ ɔpɛ ntɔkwa no dɔ bɔne;

deɛ ɔsi ɛpono tentene no frɛfrɛ ɔsɛeɛ.

20Onipa a ɔwɔ akoma kontonkyi no nnya nkɔsoɔ;

deɛ ne tɛkrɛma daadaa no tɔ amaneɛ mu.

21Deɛ ɔwo ɔba kwasea no di awerɛhoɔ;

ɔba kwasea agya nni anigyeɛ.

22Akoma mu anigyeɛ yɛ aduro ɛsa yadeɛ,

nanso honhom a apɛkyɛ no wewe nnompe.

23Omumuyɛfoɔ gye adanmudeɛ wɔ esum ase

de kyea atɛntenenee.

24Onipa a ɔwɔ nhunumu no ani kɔ nyansa so,

na ɔkwasea toto nʼani kɔsi asase ano.

25Ɔba kwasea hyɛ nʼagya awerɛhoɔ,

na ɔma deɛ ɔnyinsɛnee no no di yea.

26Ɛnyɛ sɛ wɔtwe deɛ ɔdi bem aso,

anaasɛ wɔtwa adwumayɛfoɔ mmaa wɔ wɔn nokorɛdie enti.

27Ɔnimdefoɔ dwene nʼanom kasa ho,

na deɛ ɔwɔ nhunumu no wɔ abodwoɔ.

28Mpo sɛ ɔkwasea yɛ dinn a wɔbu no sɛ ɔnyansafoɔ,

na sɛ ɔmua nʼano a wɔbu no sɛ ɔwɔ nhunumu.