እግዚአብሔር ለሰሎሞን ዳግመኛ ተገለጠ
9፥1-9 ተጓ ምብ – 2ዜና 7፥11-22
1ሰሎሞን የእግዚአብሔርን ቤተ መቅደስና የራሱን ቤተ መንግሥት ሠርቶ ከጨረሰና ለመሥራት የፈለገውንም ሁሉ ካከናወነ በኋላ፣ 2እግዚአብሔር ለሰሎሞን በገባዖን ተገልጦለት እንደ ነበረ ሁሉ ዳግም ተገለጠለት። 3እግዚአብሔርም እንዲህ አለው፤
“በፊቴ ያቀረብኸውን ጸሎትና ልመና ሰምቻለሁ፤ ይህን የሠራኸውንም ቤተ መቅደስ ስሜን በዚያ ለዘላለም እንዲኖር በማድረግ ቀድሼዋለሁ፤ ዐይኖቼና ልቤ ምንጊዜም በዚያ ይሆናሉ።
4“አንተም አባትህ ዳዊት እንዳደረገው፣ በልበ ቅንነትና በትክክለኛነት ብትሄድ፣ የማዝህን ሁሉ ብትፈጽም፣ ሥርዐቴንና ሕጌን ብትጠብቅ፣ 5ለአባትህ ለዳዊት፣ ‘በእስራኤል ዙፋን ላይ የሚቀመጥ ከዘርህ ሰው አታጣም’ በማለት በሰጠሁት ተስፋ መሠረት ዙፋንህን በእስራኤል ላይ ለዘላለም አጸናለሁ።
6“ነገር ግን አንተም9፥6 የዕብራይስጡ ትርጕም የብዙ ቍጥርን ያመለክታል። ሆንህ ልጆችህ እኔን ከመከተል ወደ ኋላ ብትመለሱ፣ የሰጠኋችሁን ትእዛዞችና ሥርዐቶች ሳትጠብቁ ብትቀሩ፣ ሄዳችሁም ሌሎችን አማልክት ብታመልኩና ብትሰግዱላቸው፣ 7እኔም እስራኤልን ከሰጠኋቸው ምድር እነቅላቸዋለሁ፤ ስለ ስሜ የቀደስሁትን ይህን ቤተ መቅደስም እተወዋለሁ፤ ከዚያም እስራኤል በሕዝቦች ሁሉ ዘንድ መተረቻና መዘባበቻ ይሆናሉ፤ 8ይህ ቤተ መቅደስ አሁን የሚያስገርም ቢሆንም እንኳ፣ የፍርስራሽ ክምር ይሆናል፤ ዐላፊ አግዳሚውም ሁሉ ይገረማል፤ እያፌዘም፣ ‘እግዚአብሔር በዚህች ምድርና በዚህ ቤተ መቅደስ ላይ እንዲህ ያለውን ነገር ያደረገው ስለ ምን ይሆን?’ ይላል፤ 9ራሱ መልሶም፣ ‘አዎን እግዚአብሔር ይህን ሁሉ ጥፋት ያመጣባቸው አባቶቻቸውን ከግብፅ ምድር ያወጣውን አምላካቸውን እግዚአብሔርን ትተው ሌሎች አማልክትን በመከተል ስለ ሰገዱላቸውና ስላመለኳቸው ነው’ ይላል።”
ሰሎሞን ያከናወናቸው ሌሎች ሥራዎች
9፥10-28 ተጓ ምብ – 2ዜና 8፥1-18
10ሰሎሞን ሁለቱን ሕንጻዎች፣ ማለትም የእግዚአብሔርን ቤተ መቅደስና የንጉሡን ቤተ መንግሥት ሠርቶ በፈጸመ በሃያኛው ዓመት መጨረሻ፣ 11ንጉሥ ሰሎሞን በገሊላ የሚገኙትን ሃያ ከተሞች ለጢሮስ ንጉሥ ለኪራም ሰጠው፤ ንጉሡ ይህን ያደረገውም፣ የሚያስፈልገውን ሁሉ ዝግባ፣ ጥድና ወርቅ ኪራም ሰጥቶት ስለ ነበር ነው፤ 12ይሁን እንጂ ኪራም ከጢሮስ ተነሥቶ ሰሎሞን የሰጠውን ከተሞች ለማየት በሄደ ጊዜ አልተደሰተባቸውም፤ 13እርሱም፣ “ወንድሜ ሆይ፤ እነዚህ የሰጠኸኝ ከተሞች ምንድን ናቸው?” አለ፤ እነዚህንም “ከቡል9፥13 ከቡል የሚለው የዕብራይስጥ ቃል፣ የመልካም ነገር ተምሳሌት ከሚለው የዕብራይስጥ ቃል ጋር ተመሳሳይ የሆነ ድምፅ አለው። ምድር” አላቸው፤ እስከ ዛሬም በዚሁ ስም ይጠራሉ። 14በዚያን ጊዜ ኪራም ለንጉሡ መቶ ሃያ መክሊት9፥14 4 ሜትሪክ ቶን ያህል ነው። ወርቅ ልኮለት ነበር።
15ንጉሥ ሰሎሞን የእግዚአብሔርን ቤተ መቅደስ፣ የራሱን ቤተ መንግሥት፣ ሚሎን፣ የኢየሩሳሌምን ቅጥር፣ ሐጾርን፣ መጊዶንና ጌዝርን ለመሥራት የጕልበት ሠራተኞች መልምሎ ነበር። 16የግብፅ ንጉሥ ፈርዖን ወጥቶ በጌዝር ላይ አደጋ ጥሎ ያዛት፤ አቃጠላትም፤ ነዋሪዎቿን ከነዓናውያንን ገድሎ ለልጁ ለሰሎሞን ሚስት መዳሪያ አድርጎ ሰጥቷት ነበር፤ 17ሰሎሞንም ጌዝርን መልሶ ሠራት፤ እንዲሁም የታችኛውን ቤትሖሮንን፣ 18ባዕላትን፣ በይሁዳ ምድር በምድረ በዳው የምትገኘውን ተድሞርን9፥18 በዕብራይስጥ ታማር ተብሎ ይነበባል። ሠራ፤ 19ደግሞም ማናቸውንም በኢየሩሳሌም፣ በሊባኖስና በሌሎች ግዛቶቹ ሁሉ ለመሥራት የፈለገውን፣ ሥንቅ የሚከማችባቸውን፣ ሠረገሎች9፥19 ወይም ሠረገለኞች ተብሎ መተርጐም ይችላል። የሚጠበቁባቸውን እንዲሁም ፈረሰኞች የሚቀመጡባቸውን ከተሞችና መንደሮች ሁሉ ሠራ።
20ከእስራኤል ሕዝብ ያልሆኑትን ከአሞራውያን፣ ከኬጢያውያን፣ ከፌርዛውያን፣ ከኤውያውንና ከኢያቡሳውያን ሕዝቦች ሁሉ የተረፉትን፣ 21እስራኤላውያን ዘሮቻቸውን ለማጥፋት9፥21 የዕብራይስጡ ቃል ሰውን ወይም ቍስን ፈጽሞ በማጥፋት ለእግዚአብሔር መስጠት የሚለውን ያመለክታል። ያልቻሉትንና በምድሪቱ የቀሩትን እነዚህን እስከ ዛሬ እንደሚደረገው ሁሉ፣ ሰሎሞን ለግዳጅ ሥራ መለመላቸው። 22ይሁን እንጂ ሰሎሞን ከእስራኤላውያን ማንንም ባሪያ አላደረገም፤ እነርሱ ወታደሮቹ፣ ሹማምቱ፣ የጦር አለቆቹ፣ ሻምበሎቹ፣ ባልደራሶቹ ነበሩ። 23እነዚህም ሰሎሞን የሚያሠራውን የሕንጻ ሥራ የሚያከናውኑትን ሠራተኞች የሚቈጣጠሩ ናቸው፤ ቍጥራቸውም አምስት መቶ አምሳ ነበር።
24የፈርዖን ልጅ ከዳዊት ከተማ ሰሎሞን ወዳሠራላት ቤተ መንግሥት ከመጣች በኋላ ሰሎሞን ሚሎንን ሠራ።
25ሰሎሞንም ለእግዚአብሔር ባሠራው መሠዊያ ላይ በዓመት ሦስት ጊዜ የሚቃጠል መሥዋዕትና የኅብረት መሥዋዕት9፥25 በትውፊት የሰላም መሥዋዕት ይባላል። በማቅረብ፣ ከዚሁ ጋር በእግዚአብሔር ፊት ዕጣን ያሳርግ ነበር፤ በዚህ ሁኔታም የቤተ መቅደሱን ግዳጅ ተወጣ።
26እንዲሁም ንጉሡ ሰሎሞን በኤዶምያስ ምድር፣ በኤሎት አጠገብ፣ በቀይ ባሕር9፥26 የዕብራይስጡ ያም ስውፍ ይለዋል፤ ይኸውም የደንገል ባሕር ማለት ነው ዳርቻ ላይ ባለችው በዔጽዮንጋብር መርከቦችን ሠራ። 27በመርከቦቹም ላይ ከሰሎሞን ሰዎች ጋር አብረው እንዲሠሩ፣ ኪራም ባሕሩን የሚያውቁ የራሱን መርከበኞች ላከ። 28እነዚያም ወደ ኦፊር ሄደው አራት መቶ ሃያ መክሊት9፥28 14.5 ሜትሪክ ቶን ያህል ነው። ወርቅ ይዘው ተመለሱ፤ ይህንም ለንጉሥ ሰሎሞን ሰጡት።
Nagpakita ang Dios kay Solomon
(2 Cro. 7:11-22)
1Natapos ni Solomon ang pagpatindog sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo, kag sang iban pa nga iya ginplano nga himuon. 2Dayon nagpakita liwat ang Ginoo sa iya pareho sang iya ginhimo sadto sa Gibeon. 3Nagsiling ang Ginoo sa iya, “Nabatian ko ang imo pangamuyo kag pangabay sa akon. Ining templo nga ginpatindog mo ginpili ko bilang lugar nga sa diin padunggan ako hasta san-o. Bantayan ko ini kag atipanon permi. 4Kag ikaw, kon magkabuhi ka nga masaligan kag matarong sa akon atubangan pareho sang imo amay nga si David, kag kon himuon mo ang tanan nga ginapahimo ko sa imo kag tumanon ang akon mga pagsulundan kag mga sugo, 5paharion ko sa Israel ang imo mga kaliwat hasta san-o. Ginpromisa ko ini sa imo amay nga si David sang ginsilingan ko siya, ‘Indi ka madulaan sang kaliwat nga magahari sa Israel.’ 6Pero kon magtalikod kamo ukon ang inyo mga kaliwat sa akon kag indi magtuman sang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga ginhatag ko sa inyo, kag kon mag-alagad kamo kag magsimba sa iban nga mga dios, 7pahalinon ko kamo sa duta nga ginhatag ko sa inyo, kag sikwayon ko ining templo nga ginpili ko nga lugar nga sa diin padunggan ako. Dayon yagutaon kag kadlawan sang tanan nga tawo ang Israel. 8Kag bisan matahom kag bantog ining templo, gub-on ko ini. Makibot kag matingala gid ang tanan nga magaagi diri, kag magayaguta sila nga nagasiling, ‘Ngaa ginhimo ini sang Ginoo sa sini nga duta kag sa sini nga templo?’ 9Magasabat ang iban, ‘Tungod kay ginsikway nila ang Ginoo nga ila Dios nga nagpaguwa sang ila mga katigulangan sa Egipto, kag nag-alagad sila kag nagsimba sa iban nga mga dios. Amo ina nga ginpadal-an sila sang Ginoo sang sina nga mga kalalat-an.’ ”
Ang Iban pa nga Nahuman ni Solomon
(2 Cro. 8:1-18)
10Pagkatapos sang 20 ka tuig nga pagpatindog ni Solomon sang duha ka bilding—ang templo sang Ginoo kag ang palasyo, 11ginhatag niya ang 20 ka banwa sa Galilea kay Haring Hiram sang Tyre. Ginhimo niya ini tungod kay ginsuplayan siya ni Hiram sang tanan nga kahoy nga sedro kag sipres, kag sang bulawan nga iya ginkinahanglan. 12Pero sang nagkadto si Hiram sa Galilea halin sa Tyre sa pagtan-aw sang mga banwa nga ginhatag sa iya ni Solomon, wala siya malipay sini. 13Gani nagsiling siya kay Solomon, “Utod ko, ano nga klase sang mga banwa ining ginhatag mo sa akon?” Gintawag ni Hiram ato nga mga duta nga Cabul,9:13 Cabul: Posible ang buot silingon sini sa Hebreo, wala sing pulos. kag amo man gihapon ang tawag sini hasta subong. 14Nagpadala sadto si Hiram kay Solomon sing mga lima ka tonelada nga bulawan.
15Amo ini ang estorya parte sa pagtipon ni Haring Solomon sang mga tawo nga iya ginpilit nga mag-obra sa pagpatindog sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo, sa pagtampok sang manubo nga parte sang banwa,9:15 manubo nga parte sang banwa: sa Hebreo, Millo. Indi klaro ang buot silingon sini. sa pagpalig-on sang pader sang Jerusalem, kag sa pagpatindog liwat sang mga banwa sang Hazor, Megido, kag Gezer. 16(Ining Gezer ginsalakay kag gin-agaw sang Faraon nga hari sang Egipto. Ginsunog niya ini kag ginpamatay ang mga pumuluyo sini nga mga Canaanhon. Ginhatag niya ini nga banwa sa iya anak nga babayi bilang regalo sa iya kasal kay Solomon. 17Kag ginpatindog liwat ni Solomon ining Gezer.) Ginpatindog man ni Solomon ang idalom nga bahin sang Bet Horon, 18ang Baalat, ang Tamar9:18 Tamar: ukon, Tadmor. nga ara sa desierto nga sakop sang iya duta, 19kag ang tanan nga banwa nga bulutangan sang iya mga bodega, mga karwahe, kag mga kabayo. Ginpatindog niya ang tanan nga luyag niya patindugon sa Jerusalem, sa Lebanon, kag sa tanan nga duta nga sakop niya.
20-21May mga katawhan pa nga indi Israelinhon nga nabilin sa Israel. Sila amo ang mga kaliwat sang mga Amornon, Hithanon, Periznon, Hivhanon kag mga Jebusnon, nga wala malaglag sing bug-os sang mga Israelinhon sang pag-agaw nila sang duta sang Canaan. Ginhimo sila ni Solomon nga mga ulipon kag ginpilit nga mag-obra, kag nagpabilin sila nga ulipon hasta subong. 22Pero wala paghimua ni Solomon nga ulipon ang bisan sin-o nga Israelinhon. Sa baylo, ginhimo niya sila nga iya mga soldado, mga opisyal, mga pangulo sang mga soldado, mga kumander sang iya mga karwahe, kag mga manugkabayo. 23Ang 550 sa ila ginhimo ni Solomon nga mga opisyal nga nagadumala sang mga nagaobra sa iya mga proyekto.
24Sang matapos na ang palasyo nga ginpahimo ni Solomon para sa iya asawa nga anak sang hari sang Egipto,9:24 hari sang Egipto: sa Hebreo, Faraon. ginsaylo niya ang iya asawa didto halin sa Banwa ni David.9:24 Banwa ni David: Ini isa ka lugar nga parte sang Jerusalem. Tan-awa man sa 2 Sam. 5:7 kag 1 Har. 8:1. Pagkatapos ginpatampukan niya ang manubo nga parte sang banwa.9:24 manubo nga parte sang banwa: sa Hebreo, Millo. Indi klaro ang buot silingon sini.
25Tatlo ka beses kada tuig, nagahalad si Solomon sang mga halad nga ginasunog kag mga halad nga para sa maayo nga relasyon didto sa halaran nga iya ginpahimo para sa Ginoo. Nagasunog man siya sang insenso sa presensya sang Ginoo.
Gani natapos ni Solomon ang pagpatindog sang templo.
26Nagpahimo pa gid si Solomon sang mga barko sa Ezion Geber, malapit sa Elat9:26 Elat: ukon, Elot. nga sakop sang Edom, sa baybayon sang Mapula nga Dagat. 27Nagpadala si Hiram sang mga hanas nga mga marino sa pagpanakayon upod sa mga tinawo ni Solomon. 28Nagbiyahe sila sa Ofir; kag sang pagbalik nila may dala sila nga mga 15 ka tonelada nga bulawan, kag gindala nila ini kay Haring Solomon.
