ምሳሌ 3 – NASV & NVI

New Amharic Standard Version

ምሳሌ 3:1-35

ከጥበብ የሚገኝ ተጨማሪ በረከት

1ልጄ ሆይ፤ ትምህርቴን አትርሳ፤

ትእዛዞቼን በልብህ ጠብቅ፤

2ቀኖችን ይጨምሩልሃል፤ ዓመቶችንም ያረዝሙልሃል፤

ሕይወት፣ ሀብትንና ሰላምን ያበዙልሃል።

3ፍቅርና ታማኝነት ከቶ አይለዩህ፤

በዐንገትህ ዙሪያ እሰራቸው፤

በልብህም ጽላት ላይ ጻፋቸው።

4በዚያን ጊዜ ሞገስንና መልካም ስምን፣

በእግዚአብሔርና በሰው ዘንድ ታገኛለህ።

5በፍጹም ልብህ በእግዚአብሔር ታመን፤

በራስህ ማስተዋል አትደገፍ፤

6በመንገድህ ሁሉ እርሱን ዕወቅ፤

እርሱም ጐዳናህን ቀና ያደርገዋል።3፥6 ወይም ጐዳናህን ያቀናልሃል

7በራስህ አስተያየት ጠቢብ ነኝ አትበል፤

እግዚአብሔርን ፍራ፤ ከክፉም ራቅ።

8ይህም ለሰውነትህ ጤንነትን፣

ለዐጥንትህም ልምላሜን ያመጣልሃል።

9እግዚአብሔርን በሀብትህ፣

ከምርትህ ሁሉ በኵራት አክብረው፤

10ይህን ብታደርግ፣ ጎተራህ ሞልቶ ይትረፈረፋል፤

መጥመቂያህም በአዲስ የወይን ጠጅ ቲፍ ብሎ ይሞላል።

11ልጄ ሆይ፤ የእግዚአብሔርን ተግሣጽ አትናቅ፤

በዘለፋውም አትመረር፤

12አባት ደስ የሚሰኝበትን ልጁን እንደሚቀጣ3፥12 ወይም እንደሚገሥጽ ሁሉ፣

እግዚአብሔርም የሚወድደውን ይገሥጻልና።

13ጥበብን የሚያገኛት፣

ማስተዋልንም ገንዘቡ የሚያደርጋት ሰው ቡሩክ ነው፤

14እርሷ ከብር ይልቅ ትርፍ የምታመጣ፣

ከወርቅም ይልቅ ጥቅም የምታስገኝ ናትና።

15ከቀይ ዕንይበልጥ ውድ ናት፤

አንተ ከምትመኘውም ሁሉ የሚስተካከላት የለም።

16በቀኝ እጇ ረዥም ዕድሜ አለ፤

በግራ እጇም ሀብትና ክብር ይዛለች።

17መንገዷ ደስ የሚያሰኝ ነው፤

ጐዳናዋም ሁሉ ሰላም ነው።

18ለሚያቅፏት የሕይወት ዛፍ ናት፤

የሚይዟትም ይባረካሉ።

19እግዚአብሔር በጥበብ ምድርን መሠረተ፤

በማስተዋል ሰማያትን በየስፍራቸው አጸና፤

20በዕውቀቱ ቀላያት ተከፈሉ፤

ደመናትም ጠልን አንጠበጠቡ።

21ልጄ ሆይ፤ ትክክለኛ ፍርድንና አስተውሎ መለየትን ጠብቅ፤

እነዚህ ከእይታህ አይራቁ፤

22ለነፍስህ ሕይወት፣

ለዐንገትህም ጌጥ ይሆናሉ።

23ከዚያም መንገድህን በሰላም ትሄዳለህ፤

እግርህም አይሰናከልም፤

24ስትተኛ አትፈራም፤

ትተኛለህ እንቅልፍህም ጣፋጭ ይሆናል።

25ድንገተኛን መከራ፣

በክፉዎች ላይ የሚደርሰውንም ጥፋት አትፍራ፤

26እግዚአብሔር መታመኛህ ይሆናልና፤

እግርህንም በወጥመድ ከመያዝ ይጠብቃል።

27ማድረግ እየቻልህ

ለሚገባቸው መልካም ነገር ከማድረግ አትቈጠብ።

28አሁን በእጅህ እያለ፣

ጎረቤትህን፣ “ቈይተህ ተመለስ፤ ነገ እሰጥሃለሁ” አትበለው።

29አንተን ተማምኖ በአጠገብህ በተቀመጠ፣

በጎረቤትህ ላይ ክፉ አትምከርበት።

30ምንም ጕዳት ሳያደርስብህ፣

ያለ ምክንያት ሰውን አትክሰስ።

31በክፉ ሰው አትቅና፤

የትኛውንም መንገዱን አትምረጥ፤

32እግዚአብሔር ጠማማን ሁሉ ይጸየፋልና፤

ለቅን ሰው ግን ምስጢሩን ይገልጥለታል።

33የእግዚአብሔር ርግማን በክፉዎች ቤት ላይ ነው፤

የጻድቃንን ቤት ግን ይባርካል።

34እርሱ በዕቡያን ፌዘኞች ላይ ያፌዛል፤

ለትሑታን ግን ሞገስን ይሰጣል።

35ጠቢባን ክብርን ይወርሳሉ፤

ሞኞችን ግን ለውርደት ያጋልጣቸዋል።

Nueva Versión Internacional

Proverbios 3:1-35

Otras ventajas de la sabiduría

1Hijo mío, no te olvides de mis enseñanzas;

más bien, guarda en tu corazón mis mandamientos.

2Porque prolongarán tu vida muchos años

y te traerán paz.

3Que nunca te abandonen el amor y la verdad:

llévalos siempre alrededor de tu cuello

y escríbelos en la tabla de tu corazón.

4Contarás con el favor de Dios

y tendrás buen nombre3:4 buen nombre. Lit. prudencia. entre la gente.

5Confía en el Señor de todo corazón

y no te apoyes en tu propia inteligencia.

6Reconócelo en todos tus caminos

y él enderezará tus sendas.

7No seas sabio en tu propia opinión;

más bien, teme al Señor y huye del mal.

8Esto infundirá salud a tu cuerpo

y fortalecerá tus huesos.

9Honra al Señor con tus riquezas

y con los primeros frutos de tus cosechas.

10Así tus graneros se llenarán a reventar

y tus bodegas rebosarán de vino nuevo.

11Hijo mío, no desprecies la disciplina del Señor

ni te ofendas por sus reprensiones.

12Porque el Señor disciplina a los que ama,

como corrige un padre a su hijo querido.

13Dichoso el que halla sabiduría,

el que adquiere inteligencia.

14Porque ella es de más provecho que la plata

y rinde más ganancias que el oro.

15Es más valiosa que las piedras preciosas:

¡ni lo más deseable se le puede comparar!

16Con la mano derecha ofrece larga vida;

con la izquierda, honor y riquezas.

17Sus caminos son placenteros

y en todos sus senderos hay paz.

18Ella es árbol de vida para quienes la abrazan;

¡dichosos los que la retienen!

19Con sabiduría afirmó el Señor la tierra,

con inteligencia estableció los cielos.

20Por su conocimiento se separaron las aguas

y las nubes dejaron caer su rocío.

21Hijo mío, conserva el buen juicio;

no pierdas de vista la discreción.

22Te serán fuente de vida,

te adornarán como un collar.

23Podrás recorrer tranquilo tu camino,

y tus pies no tropezarán.

24Al acostarte, no tendrás temor alguno;

te acostarás y dormirás tranquilo.

25No temerás ningún desastre repentino,

ni la desgracia que sobreviene a los impíos.

26Porque el Señor estará siempre a tu lado

y te librará de caer en la trampa.

27No niegues el bien a quienes lo necesitan,

si en tu mano está hacerlo.

28Nunca digas a tu prójimo:

«Vuelve más tarde; te ayudaré mañana»,

si hoy tienes con qué ayudarlo.

29No planees el mal contra tu prójimo,

el que ha puesto en ti su confianza.

30No tengas pleito con nadie sin motivo,

si no te ha hecho ningún daño.

31No envidies a los violentos

ni optes por andar en sus caminos.

32Porque el Señor aborrece al perverso,

pero al íntegro le brinda su amistad.

33La maldición del Señor cae sobre la casa del malvado;

su bendición, sobre el hogar de los justos.

34Él se burla de los burladores,

pero muestra su favor a los humildes.

35Los sabios son dignos de honra,

pero los necios solo merecen deshonra.