ምሳሌ 25 – NASV & AKCB

New Amharic Standard Version

ምሳሌ 25:1-28

የሰሎሞን ተጨማሪ ምሳሌዎች

1እነዚህ የይሁዳ ንጉሥ የሕዝቅያስ ሰዎች የቀዷቸው ሌሎች የሰሎሞን ምሳሌዎች ናቸው፦

2ነገርን መሰወር ለእግዚአብሔር ክብሩ ነው፤

ነገርን ፈልፍሎ ማውጣት ግን ለነገሥታት ክብራቸው ነው።

3ሰማያት ከፍ ያሉ እንደ ሆኑ፣ ምድርም ጥልቅ እንደ ሆነች ሁሉ፣

የነገሥታትም ልብ እንደዚሁ አይመረመርም።

4ከብር ዝገትን አስወግድ፤

አንጥረኛውም ንጹሕ ነገር25፥4 ወይም ጽዋ ያገኛል፤

5ክፉን ከንጉሥ ፊት አርቅ፤

ዙፋኑም በጽድቅ ትጸናለች።

6በንጉሥ ፊት ራስህን ከፍ ከፍ አታድርግ፤

በታላላቆች መካከል መገኘትም አይመርህ፤

7በትልቅ ሰው ፊት ከሚያዋርድህ፣

ራሱ፣ “ወደዚህ ከፍ በል” ቢልህ ይሻላልና።

በዐይንህ ያየኸውን ሁሉ፣

8ወደ ፍርድ አደባባይ በችኰላ አታውጣው፤25፥7-8 ወይም ዐይንህን የጣልህበትን የከበረ ሰው፣ 8 …አትውጣ

ባልንጀራህ ካሳፈረህ፣

ኋላ ምን ይውጥሃል?

9ስለ ራስህ ጕዳይ ከባልንጀራህ ጋር በምትከራከርበት ጊዜ፣

የሌላውን ሰው ምስጢር አታውጣ፤

10ያለዚያ ይህን የሚሰማ ያሳፍርሃል፤

አንዴ የጠፋውን ስምህንም ፈጽሞ መመለስ አትችልም።

11ባግባቡ የተነገረ ቃል፣

በብር መደብ ላይ እንደ ተቀረጸ የወርቅ እንኮይ ነው።

12የጠቢብ ሰው ዘለፋ ለሚሰማ ጆሮ፣

እንደ ወርቅ ጕትቻ ወይም እንደ ጥሩ የወርቅ ጌጥ ነው።

13በመከር ጊዜ የበረዶ ቅዝቃዜ ለሰስ እንደሚያደርግ ሁሉ፣

ታማኝ መልእክተኛም ለላኩት እንደዚሁ ነው፤

የጌቶቹን መንፈስ ያሳርፋልና።

14የማይለግሰውን ስጦታ እቸራለሁ ብሎ ጕራ የሚነዛ ሰው፣

ዝናብ እንደሌለው ደመናና ነፋስ ነው።

15በትዕግሥት ገዥን ማግባባት ይቻላል፤

ለስላሳ አንደበትም ዐጥንት ይሰብራል።

16ማር ስታገኝ በልክ ብላ፤

ከበዛ ያስመልስሃል።

17ወደ ባልንጀራህ ቤት እግር አታብዛ፤

ታሰለቸውና ይጠላሃል።

18በባልንጀራው ላይ በሐሰት የሚመሰክር፣

እንደ ቈመጥ፣ እንደ ሰይፍና እንደ ተሳለ ፍላጻ ነው።

19በመከራ ጊዜ በወስላታ ሰው መተማመን፣

በተበላሸ ጥርስና በሰለለ እግር እንደ መታመን ነው።

20ላዘነ ልብ የሚዘምር፣

በብርድ ቀን ልብሱን እንደሚያወልቅ፣

ወይም በሶዳ ላይ እንደ ተጨመረ ሆምጣጤ ነው።

21ጠላትህ ቢራብ አብላው፤

ቢጠማም ውሃ አጠጣው።

22ይህን በማድረግህም፣ በራሱ ላይ ፍም ትከምራለህ፤

እግዚአብሔርም ዋጋህን ይከፍልሃል።

23የሰሜን ነፋስ ዝናብ እንደሚያመጣ ሁሉ፣

ሐሜተኛ ምላስም ቍጡ ፊት ታስከትላለች።

24ከጨቅጫቃ ሚስት ጋር በአንድ ቤት ከመኖር፣

በጣራ ማእዘን ላይ መኖር ይሻላል።

25ከሩቅ የሚመጣ መልካም ዜና፣

የተጠማችን ነፍስ እንደሚያረካ ቀዝቃዛ ውሃ ነው።

26ለክፉ ሰው የሚንበረከክ ጻድቅ፣

እንደ ደፈረሰ ምንጭ ወይም እንደ ተበከለ የጕድጓድ ውሃ ነው።

27ከመጠን በላይ ማር መብላት ጥሩ አይደለም፤

የራስንም ክብር መሻት አያስከብርም።

28ራሱን የማይቈጣጠር ሰው፣

ቅጥሯ እንደ ፈረሰ ከተማ ነው።

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 25:1-28

Salomo Mmebusɛm Nkekaho

1Eyinom yɛ Salomo mmebusɛm nkekaho a Yudahene Hesekia afotufo kyerɛwee:

2Ɛyɛ Onyankopɔn anuonyamhyɛ sɛ wɔde asɛm sie;

sɛ wɔpɛɛpɛɛ asɛm mu nso hyɛ ahemfo anuonyam.

3Sɛnea ɔsoro korɔn na asase mu dɔ no,

saa ara na wɔrentumi nhwehwɛ ahemfo koma mu.

4Sɛ woyi dwetɛ ho fi a,

na ato nea ɛkɔ dwetɛdwumfo nsam;

5Yi amumɔyɛfo fi ɔhene anim,

na trenee bɛma nʼahengua atim.

6Mma wo ho so wɔ ɔhene anim,

na mpere dibea wɔ atitiriw mu;

7Eye ma no sɛ ɔbɛka akyerɛ wo se, “Bra soro ha,”

sen sɛ ɔbɛbrɛ wo ase wɔ otitiriw bi anim.

Nea wode wʼani ahu no

8mpɛ ntɛm mfa nkɔ asennii,

na sɛ awiei no wo yɔnko gu wʼanim ase a

dɛn na wobɛyɛ?

9Sɛ wo ne wo yɔnko di asɛm a

nna obi foforo ahintasɛm adi,

10anyɛ saa a, nea ɔbɛte no begu wʼanim ase

na din bɔne a wubenya no rempepa da.

11Asɛm a wɔka no sɛnea ɛfata no

te sɛ sika kɔkɔɔ a wɔabɔ sɛ aprɛ

de atuatua dwetɛ nsiesiei mu.

12Sikakɔkɔɔ asokaa anaa sikakɔkɔɔ ankasa ahyehyɛde

te sɛ onyansafo animka a ɔde ma nea ɔyɛ aso ma no.

13Sɛnea sukyerɛmma ma wim dwo wɔ otwabere mu no,

saa ara na ɔsomafo nokwafo te ma wɔn a wɔsoma no no;

na ɔma ne wuranom akomatɔyam.

14Omununkum ne mframa a ɛmfa osu mma no

te sɛ onipa a ɔde akyɛde a ɔmmfa mma hoahoa ne ho.

15Ntoboase ma sodifo ti da,

na tɛkrɛmabere tumi bu dompe mu.

16Sɛ wunya ɛwo a, nni ntra so,

ne bebrebe bɛma woafe.

17Ntaa nkɔ wo yɔnko fi,

wo ho fono no a, ɔbɛtan wo.

18Onipa a odi adansekurum tia ne yɔnko no

te sɛ kontibaa, afoa anaa bɛmma a ano yɛ nnam.

19Ɛse a ɛyare ɔkekaw anaa nan a ɛyɛ apakye

te sɛ nea wode wo ho to ɔtorofo so hiada mu.

20Nea ɔto dwom kyerɛ ɔwerɛhowni no,

te sɛ nea ɔpa ntama gu awɔwbere mu

anaa te sɛ nsa nyinyanyinya a wohwie gu apirakuru so.

21Sɛ ɔkɔm de wo tamfo a, ma no aduan nni;

sɛ osukɔm de no a, ma no nsu nnom.

22Sɛ woyɛ saa a, wobɛsosɔ nnyansramma agu nʼatifi,

na Awurade bɛma wo akatua.

23Sɛnea atifi fam mframa de osu ba no,

saa ara na tɛkrɛma a edi nseku de omuna ba.

24Eye sɛ wobɛtena suhyɛ twɔtwɔw ase baabi,

sen sɛ wo ne ɔyere tɔkwapɛfo bɛtena fie.

25Nsuonwini a ɔkra a atɔ beraw nya no

te sɛ anigyesɛm a efi akyirikyiri.

26Asuti a afono anaa abura a ayɛ pɔtɔɔ

te sɛ ɔtreneeni a ogyaa ne ho ma amumɔyɛfo.

27Enye sɛ wodi ɛwo ntraso,

saa ara na ɛnyɛ anuonyam sɛ obi bɛhwehwɛ nsɛm a mu dɔ mu.

28Onipa a onni ahohyɛso no

te sɛ kuropɔn a nʼafasu abubu agu fam.