1ንግግሩ ጠማማ ከሆነ ዐጕል ሰው ይልቅ፣
ያለ ነውር የሚሄድ ድኻ ሰው ይሻላል።
2ዕውቀት አልባ የሆነ ቀናኢነት መልካም አይደለም፤
ጥድፊያም መንገድን ያስታል።
3ሰው በራሱ ተላላነት ሕይወቱን ያበላሻል፤
በልቡ ግን እግዚአብሔርን ያማርራል።
4ሀብት ብዙ ወዳጅ ታፈራለች፤
ድኻን ግን ወዳጁ ገሸሽ ያደርገዋል።
5ሐሰተኛ ምስክር ከቅጣት አያመልጥም፤
ውሸት የሚነዛም ሳይቀጣ አይቀርም።
6ብዙ ሰዎች በገዥ ዘንድ ሞገስ ለማግኘት ያሸረግዳሉ፤
ስጦታን ከሚሰጥ ሰው ጋር ሁሉም ወዳጅ ነው።
7ድኻ በሥጋ ዘመዶቹ ሁሉ የተጠላ ነው፤
ታዲያ ወዳጆቹማ የቱን ያህል ይሸሹት!
እየተከታተለ ቢለማመጣቸውም፣
ከቶ አያገኛቸውም።19፥7 ለዚህ ዐረፍተ ነገር የገባው የዕብራይስጡ ትርጓሜ በትክክል አይታወቅም።
8ጥበብን ገንዘቡ የሚያደርጋት ነፍሱን ይወድዳል፤
ማስተዋልን የሚወድዳት ይሳካለታል።
9ሐሰተኛ ምስክር ከቅጣት አያመልጥም፤
ውሸት የሚነዛም ይጠፋል።
10ተላላ ተንደላቅቆ መኖር አይገባውም፤
ባሪያ የመሳፍንት ገዥ ከሆነማ የቱን ያህል ይከፋ!
11ጥበብ ሰውን ታጋሽ ታደርገዋለች፤
በደልን ንቆ መተውም መከበሪያው ነው።
12የንጉሥ ቍጣ እንደ አንበሳ ግሣት ነው፤
በፊቱ ሞገስ ማግኘትም በሣር ላይ እንዳለ ጠል ነው።
13ተላላ ልጅ ለአባቱ መጥፊያ ነው፤
ጨቅጫቃ ሚስትም እንደማያቋርጥ ጠፈጠፍ ናት።
14ቤትና ሀብት ከወላጆች ይወረሳሉ፤
አስተዋይ ሚስት ግን ከእግዚአብሔር ዘንድ ናት።
15ስንፍና ከባድ እንቅልፍ ላይ ይጥላል፤
ዋልጌም ሰው ይራባል።
16ትእዛዞችን የሚያከብር ሕይወቱን ይጠብቃል፤
መንገዱን የሚንቅ ግን ይሞታል።
17ለድኻ የሚራራ ለእግዚአብሔር ያበድራል፤
ስላደረገውም ተግባር ዋጋ ይከፍለዋል።
18ገና ተስፋ ሳለ፣ ልጅህን ሥርዐት አስይዘው፤
ሲሞት ዝም ብለህ አትየው።
19ግልፍተኛ ሰው ቅጣትን መቀበል ይገባዋል፤
በምሕረት ካለፍኸው ሌላም ጊዜ አይቀርልህም።
20ምክርን ስማ፤ ተግሣጽን ተቀበል፤
በመጨረሻም ጠቢብ ትሆናለህ።
21በሰው ልብ ብዙ ሐሳብ አለ፤
የሚፈጸመው ግን የእግዚአብሔር ሐሳብ ነው።
22ሰው የሚመኘው ጽኑ ፍቅር19፥22 ወይም የሰው ሥሥት ውርደት ወይም ኀፍረት ያመጣበታል። ነው፤
ውሸታም ከመሆንም ድኻ መሆን ይሻላል።
23እግዚአብሔርን መፍራት ወደ ሕይወት ይመራል፤
እንዲህ ያለውም ሰው እፎይ ብሎ ያርፋል፤ መከራም አያገኘውም።
24ሰነፍ እጁን ከወጭቱ ያጠልቃል፤
ወደ አፉ ግን መመለስ እንኳ ይሳነዋል።
25ፌዘኛን ግረፈው፤ ብስለት የሌለውም ማስተዋልን ይማራል፤
አስተዋይን ዝለፈው፤ ዕውቀትን ይገበያል።
26አባቱን የሚዘርፍ፣ እናቱንም የሚያሳድድ፣
ዕፍረትና ውርደት የሚያመጣ ልጅ ነው።
27ልጄ ሆይ፤ እስቲ ምክርን ማዳመጥ ተው፤
ከዕውቀትም ቃል ትስታለህ።
28አባይ ምስክር በፍትሕ ላይ ያፌዛል፤
የክፉዎችም አፍ በደልን ይሰለቅጣል።
29ለፌዘኞች ቅጣት፣
ለተላሎችም ጀርባ ጅራፍ ተዘጋጅቷል።
1Mas maayo ang imol nga nagakabuhi sing matarong sang sa buang-buang nga butigon.
2Indi maayo nga maukod ka nga wala ka sing may nahibaluan. Indi man maayo nga magpadasodaso ka kay dali ka makahimo sing sayop.
3May mga tawo nga ginahalitan nila ang ila kaugalingon tungod sang ila kabuangan, kag ang Ginoo pa ang ila ginabasol.
4Ang manggaranon madamo sing abyan, pero ang imol ginabayaan sang iya mga abyan.
5Ang butigon nga saksi pagasilutan, kag ang bisan sin-o nga nagabutig indi makaluwas sa silot.
6Madamo ang nagapakig-abyan sa mga kilala nga mga tawo agod ayuhan sila, kag ang tanan nagapakig-abyan sa mga mahinatagon.
7Kon imol ka, wala ka ginasapak sang imo mga paryente, kag mas labi na gid sang imo mga abyan. Kon ginakinahanglan mo sila, indi mo sila makita.
8Ang tawo nga nagatinguha nga magmaalamon nagakabalaka sa iya kaugalingon, kag ini nga tawo magauswag.
9Ang butigon nga saksi pagasilutan, kag ang bisan sin-o nga nagabutig malaglag.
10Indi bagay sa buang-buang nga tawo nga magkabuhi nga manggaranon, kag mas labi na gid nga indi bagay sa ulipon nga maggahom sa mga manugdumala.
11Kon mapinasensyahon ka, nagapakita lang nga maalamon ka. Kag kon nagapatawad ka sa nakasala sa imo, makahatag ini sang kadungganan sa imo.
12Ang kaakig sang hari pareho sa ngurob sang leon, pero ang iya kaayo pareho sa tun-og nga nagahatag sang tubig sa mga tanom.
13Ang buang-buang nga anak makadala sang kalaglagan sa iya amay. Ang asawa nga permi lang nagabais sa iya bana makaulugot pareho sa nagatinulo nga atop.
14Mapanubli sa ginikanan ang balay kag ang iban pa nga pagkabutang, pero ang Ginoo lang ang makahatag sang maalamon nga asawa.
15Kon matamad ka kag sagi lang katulog, magutman ka.
16Ang tawo nga nagatuman sa mga sugo sang Dios padayon nga magakabuhi, pero ang wala nagatuman mapatay.
17Kon maghatag ka sa mga imol, pareho lang nga nagapahulam ka sa Ginoo, kay magabayad ang Ginoo sa imo.
18Disiplinaha ang imo mga bata samtang may panahon pa. Kon wala mo sila ginadisiplina, ginaguba mo ang ila kabuhi.
19Pabay-i nga manabat sa iya ginahimo ang tawo nga dali maakig, kay kon buligan mo siya, liwat-liwaton lang niya ang iya ginahimo.
20Pamatii ang mga laygay sa imo kag batuna ang mga pagtadlong sa imo pamatasan agod sa ulihi mangin maalamon ka.
21Madamo kita sang mga plano, pero ang kabubut-on sang Ginoo amo ang matuman.
22Ang gusto naton sa tawo, maayo siya.19:22 Ang gusto naton… siya: ukon, Ang pagkadalok sa tawo makahuluya. Mas maayo pa ang imol nga tawo sang sa butigon.
23Tahura ang Ginoo kag magakabuhi ka sing malawig, kontento, kag malayo sa katalagman.
24May mga tawo nga tama gid katamad nga bisan gani magkaon natamaran pa.
25Dapat silutan ang mga nagapangyaguta agod ang pareho nila nga mga wala sing alam makatuon nga magmaalamon. Ang maalamon nga tawo nagamaalamon pa gid kon ginasaway siya.
26Makahuluya kag talamayon ang anak nga nagapamintas sa iya amay kag nagatabog sa iya iloy.
27Anak, kon indi ka magpamati sa mga pagtadlong sa imo pamatasan, ginasikway mo ang mga panudlo nga nagahatag sang kaalam.
28Ang butigon nga saksi nagabaliwala sa hustisya, kag ang malaot nga tawo nanamian gid nga maghimo sang kalautan.
29Sigurado gid nga pagasilutan ang mga buang-buang nga nagapangyaguta.
