መክብብ 7 – NASV & TCB

New Amharic Standard Version

መክብብ 7:1-29

ጥበብ

1መልካም ስም ከመልካም ሽቱ ይበልጣል፤

ከልደትም ቀን የሞት ቀን ይሻላል።

2ወደ ግብዣ ቤት ከመሄድ፣

ወደ ሐዘን ቤት መሄድ ይሻላል፤

ሞት የሰው ሁሉ ፍጻሜ ነውና፤

ሕያው የሆነም ይህን ልብ ማለት ይገባዋል።

3ሐዘን ከሣቅ ይሻላል፤

ያዘነ ፊት ለልብ መልካም ነውና።

4የጠቢባን ልብ በሐዘን ቤት ነው፤

የሞኞች ልብ ግን በደስታ ቤት ነው።

5የሞኞችን መዝሙር ከመስማት፣

የጠቢባንን ሰዎች ተግሣጽ መስማት ይሻላል።

6የሰነፎች ሣቅ፣

ከድስት ሥር እንደሚንጣጣ የእሾኽ ማገዶ ነው፤

ይህም ደግሞ ከንቱ ነው።

7ግፍ ጠቢብን ሞኝ ያደርጋል፤

ጕቦም ልብን ያበላሻል።

8የአንድ ነገር ፍጻሜ ከጅማሬው ይሻላል፤

ትዕግሥተኛም ከትዕቢተኛ ይሻላል።

9የሞኞች ቍጣ በዕቅፋቸው ውስጥ ስለሆነ፣

በመንፈስህ ለቍጣ አትቸኵል።

10አንተም፣ “ከእነዚህ ቀናት የቀድሞዎቹ ለምን ተሻሉ?” አትበል፤

እንዲህ ያሉትን ጥያቄዎች መጠየቅ ጠቢብነት አይደለምና።

11ጥበብ እንደ ርስት መልካም ነገር ነው፤

ጠቃሚነቱም ፀሓይን ለሚያዩ ሰዎች ነው።

12ገንዘብ ጥላ ከለላ እንደ ሆነ ሁሉ፣

ጥበብም ጥላ ከለላ ነው፤

የዕውቀት ብልጫዋ ግን፣

ጥበብ የባለቤቷን ሕይወት መጠበቋ ነው።

13እግዚአብሔር ያደረገውን ተመልከት፤

እርሱ ያጣመመውን፣

ማን ሊያቃናው ይችላል?

14ጊዜው መልካም ሲሆን፣ ደስ ይበልህ፤

ጊዜው ክፉ ሲሆን ግን ይህን ዐስብ፤

እግዚአብሔር አንዱን እንዳደረገ፣

ሌላውንም አድርጓል፤

ስለዚህ ሰው ስለ ወደ ፊት ሁኔታው፣

ምንም ሊያውቅ አይችልም።

15በዚህ ከንቱ በሆነው ሕይወቴ እነዚህን ሁለቱን ነገሮች አይቻለሁ፤

ጻድቅ በጽድቁ ሲጠፋ፣

ኀጥእም በክፋቱ ዕድሜው ሲረዝም።

16እጅግ ጻድቅ፣

እጅግም ጠቢብ አትሁን፤

ራስህን ለምን ታጠፋለህ?

17እጅግ ክፉ አትሁን፤

ሞኝም አትሁን፤

ለምንስ ያለ ቀንህ ትሞታለህ?

18አንዱን ይዞ ሌላውንም አለመልቀቅ መልካም ነው፤

እግዚአብሔርን የሚፈራ ሰው

ጽንፈኝነትን ያስወግዳል7፥18 ወይም ሁለቱንም ይከተላቸዋል

19በአንድ ከተማ ካሉ ዐሥር ገዦች ይልቅ፣

ጥበብ ጠቢቡን ሰው ኀያል ታደርገዋለች።

20ትክክለኛውን ነገር የሚያደርግና ፈጽሞ ኀጢአት የማይሠራ

ጻድቅ ሰው በምድር ላይ የለም።

21የሚነገረውን ቃል ሁሉ ለማዳመጥ አትሞክር፤

አለዚያ አገልጋይህ ሲረግምህ ትሰማ ይሆናል፤

22ብዙ ጊዜ አንተ ራስህ፣

ሌሎችን እንደ ረገምህ ልብህ ያውቃልና።

23እኔም ይህን ሁሉ በጥበብ ፈትኜ፣

“ጠቢብ ለመሆን ቈርጫለሁ” አልሁ፤

ይህ ግን ከእኔ የራቀ ነበር።

24ጥበብ ምንም ይሁን ምን፣

እጅግ ጥልቅና ሩቅ ነው፤

ማንስ ሊደርስበት ይችላል?

25ስለዚህ ጥበብንና የነገሮችን አሠራር ለመመርመርና ለማጥናት፣

የክፋትን መጥፎነት፣

የሞኝነትንም እብደት ለማስተዋል፣

አእምሮዬን መለስሁ።

26ልቧ ወጥመድ፣

እጆቿም እግር ብረት የሆኑ፣

አሽክላ የሆነች፣

ከሞት የከፋችዋን ሴት አገኘሁ፤

እግዚአብሔርን ደስ የሚያሰኝ ከእጇ ያመልጣል፤

ኀጢአተኛውን ግን አጥምዳ ትይዘዋለች።

27ሰባኪው7፥27 ወይም የጉባኤ መሪ እንዲህ ይላል፤ “እነሆ፤ መርምሬ ያገኘሁት ነገር ይህ ነው፤

“የነገሮችን ብልኀት መርምሮ ለማግኘት፣

አንዱን በአንዱ ላይ በመጨመር፣

28ገና በመመርመር ላይ ሳለሁ፣

ግን ያላገኘሁት፣

ከሺሕ ወንዶች መካከል አንድ ቅን ሰው አገኘሁ፣

በእነዚያ ሁሉ መካከል ግን አንዲት ቅን ሴት አላገኘሁም።

29ይህን አንድ ነገር ብቻ አገኘሁ፤

እግዚአብሔር ሰውን ቅን አድርጎ መሥራቱን፣

ሰዎች ግን ውስብስብ ዘዴ ቀየሱ።”

Tagalog Contemporary Bible

Mangangaral 7:1-29

Ang mga Paalala sa Buhay

1Ang malinis na pangalan ay mas mabuti kaysa sa mamahaling pabango; at ang araw ng kamatayan ay mas mabuti kaysa sa araw ng kapanganakan. 2Mas mabuting pumunta sa namatayan kaysa sa isang handaan, dahil ang lahat ay mamamatay. Dapat ay lagi itong isipin ng mga buhay pa. 3Ang kalungkutan ay mas mabuti kaysa sa kaligayahan dahil ang kalungkutan ay nakakatuwid ng buhay ng tao. 4Laging iniisip ng marunong ang kamatayan; pero ang hangal, ang laging iniisip ay kasiyahan. 5Mas mabuting makinig sa pagsaway ng marunong kaysa makinig sa papuri ng hangal. 6Ang tawa ng hangal ay parang tinik na pag-iginatong ay nagsasaltikan ang apoy. Ito ay walang kabuluhan. 7Ang marunong kapag nandaya ay para na ring hangal. Kung tumatanggap ka ng suhol, sinisira mo ang sarili mong dangal. 8Mas mabuti ang pagtatapos kaysa sa pagsisimula. Ang pagiging matiisin ay mas mabuti kaysa sa pagiging mapagmataas. 9Huwag maging magagalitin dahil ang pagiging magagalitin ay ugali ng mga hangal. 10Huwag mong sabihin, “Bakit mas mabuti pa noon kaysa ngayon?” Dahil ang tanong na iyan ay walang katuturan. 11-12Ang karunungan ay mabuti gaya ng isang pamana, pareho itong nakakatulong sa mga namumuhay dito sa mundo. Nagbibigay din ito ng proteksyon gaya ng pera. Pero higit pa roon, iniingatan nito ang buhay ng nagtataglay nito. 13Pag-isipan mo ang ginawa ng Dios. Sino ang makapagtutuwid ng kanyang binaluktot? 14Magalak ka kung mabuti ang kalagayan mo. Pero kung naghihirap ka, isipin mong ang Dios ang gumawa sa dalawang bagay na ito. Para hindi natin malaman kung ano ang mangyayari sa araw ng bukas. 15Sa buhay kong walang saysay, nakita ko ang lahat ng bagay. Ang matuwid ay maagang namamatay sa kabila ng kanilang matuwid na pamumuhay, at ang mga masasama sa kabila ng kanilang kasamaan ay nabubuhay nang matagal. 16Huwag mong ituring ang iyong sarili na sobrang matuwid at marunong, dahil kung gagawin mo iyon, sinisira mo lang ang iyong sarili. 17At huwag ka rin namang magpakasama o magpakamangmang, dahil baka mamatay ka naman nang wala sa oras. 18Huwag kang pasobra sa mga bagay na iyon; dapat balanse lang, dahil ang taong may takot sa Dios ay hindi nagpapasobra sa anumang bagay. 19Higit na malaki ang magagawa ng karunungan sa isang tao, kaysa sa sampung pinuno ng isang bayan. 20Wala ni isang tao rito sa mundo ang laging gumagawa ng mabuti at hindi nagkakasala. 21Huwag mong pakikinggan ang lahat ng sinasabi ng tao at baka mismong alipin mo ang marinig mong nagsasalita laban sa iyo. 22Dahil alam mo sa sarili mo na marami ka ring pinagsalitaan ng masama.

23Sinubukan kong intindihin ang lahat ng nangyayari rito sa mundo sa pamamagitan ng aking karunungan. Akala koʼy maiintindihan ko pero hindi pala. 24Hindi ko kayang intindihin ang mga nangyayari dahil mahirap talagang maintindihan. At walang sinuman ang makakaintindi nito. 25Pero patuloy akong nag-aral at nag-usisa, para makamit ko ang karunungan at masagot ang aking mga katanungan, at para malaman ko kung gaano kahangal ang taong gumagawa ng masama at kung gaano kasama ang isipan ng taong gumagawa ng kahangalan.

26Napag-alaman kong ang babaeng nanunukso ay mas mapait kaysa sa kamatayan. Ang pag-ibig niyaʼy parang bitag, at ang mga kamay niya na yumayakap sa iyo ay parang kadena. Ang taong nakalulugod sa Dios ay makakatakas sa kanya, pero ang taong masama ay mabibitag niya. 27-28Sinasabi ko bilang isang mangangaral, “Iniisip kong mabuti ang bawat bagay sa paghahanap ko ng kasagutan sa aking mga katanungan. Pero hindi ko pa rin natagpuan ang mga kasagutan. Ngunit ito ang aking natuklasan, sa 1,000 lalaki isa lang ang matuwid,7:27-28 matuwid: o, marunong. pero sa 1,000 babae wala ni isang matuwid. 29Higit sa lahat, ito ang nalaman ko: Ginawa ng Dios ang tao na matuwid, pero nag-iisip ang tao ng maraming paraan para maging masama.”