117:1 a Mal 1:8, 13 b Ma 15:21Toleetanga kiweebwayo eri Mukama Katonda wo eky’ente oba eky’endiga ng’eriko akamogo oba ekikyamu kyonna, kubanga ebiri ng’ebyo Katonda wo abikyayira ddala.
217:2 Ma 13:6-11Omuntu yenna omusajja oba omukazi abeera mu mmwe, mu kimu ku bibuga Mukama Katonda wo by’akuwa, bw’anaakwatibwanga ng’akoze ebibi mu maaso ga Mukama Katonda wo, ng’amenye endagaano ya Mukama, 317:3 a Yer 7:22-23 b Yob 31:26era ng’ajeemedde ekiragiro kyange n’asinza bakatonda abalala, ng’enjuba, oba omwezi, oba emmunyeenye ez’oku ggulu, bye siragiranga okubisinzanga, 417:4 Ma 13:12-14ekikolwa ekyo ne kikutegeezebwangako; kale onookinoonyerezangako n’obwegendereza. Bwe kinaakakasibwanga nga kya mazima, ng’ekibi ekyo kikoleddwa mu Isirayiri, 517:5 Lv 24:14onoofulumyanga omusajja oyo, oba omukazi oyo, akoze ekibi ekyo, wabweru wa wankaaki w’ekibuga n’omukuba amayinja, n’afa. 617:6 Kbl 35:30; Ma 19:15; Yos 7:25; Mat 18:16; Yk 8:17; 2Ko 13:1; 1Ti 5:19; Beb 10:28Omuntu anattibwanga nga wamaze kulabikawo obujulizi bw’abantu babiri oba basatu, naye omuntu tattibwenga ku bujulizi bw’omuntu omu yekka. 717:7 Ma 13:5, 9Abajulizi be banaasookanga okukasuukirira omuntu oyo amayinja, n’abalala ne bagoberera. Kinaakusaaniranga okwemalangako ebibi ebinaabeeranga wakati mu mmwe.
Embuga Ezinaasalirwangamu Emisango
817:8 a 2By 19:10 b Ma 12:5; Kag 2:11Bwe wanaabangawo emisango egireeteddwa mu mbuga yo nga mizibu gikukaluubiridde okusala, oba nga gya kuyiwa musaayi, oba gya kuwozaŋŋanya, oba kukubagana, oba ensonga endala zonna ezinaabangamu enkaayana mu bibuga byo, ensonga ezo zonna onoozitwalanga mu kifo Mukama Katonda wo ky’anaabanga yeerondedde. 917:9 Ma 19:17; Ez 44:24Bw’onootuukanga eyo oneebuuzanga ku bakabona, be Baleevi, ne ku mulamuzi anaabanga akola omulimu ogwo mu kiseera ekyo. Banaakutegeezanga ensala yaabwe. 10Onookoleranga ku nsala yaabwe eyo gye banaakuwanga mu kifo ekyo Mukama ky’anaabanga yeerondedde. Weegenderezanga nnyo n’okola ebyo bye banaabanga bakulagidde. 1117:11 Ma 25:1Kinaakugwaniranga okukola ng’amateeka ge banaabanga bakunnyonnyodde bwe gagamba, n’ensala yaabwe nga bw’eneebanga gye banaakutegeezanga. Bye banaakutegeezanga tobivangako kulaga ku mukono ogwa ddyo oba ku gwa kkono. 1217:12 Kbl 15:30Omuntu yenna anaanyoomanga omulamuzi oba kabona eyateekebwawo okuweereza Mukama Katonda wo, omuntu oyo wa kufa. Bw’otyo bw’onoomalangamu ekibi mu Isirayiri. 1317:13 Ma 13:11; 19:20Abantu bonna banaabiwuliranga ne batya, ne bataddayo nate kukola bya kyejo.
Eby’Obwakabaka
1417:14 Ma 11:31; 1Sa 8:5, 19-20Bw’olimala okuyingira mu nsi Mukama Katonda wo gy’akuwa, n’ogirya, n’obeera omwo, oliyinza okugamba nti, “Leka neeteekerewo kabaka ananfuganga okufaanana ng’amawanga amalala gonna aganneebunguludde;” 1517:15 Yer 30:21Weegenderezanga n’ossaawo kabaka oyo Mukama Katonda wo gw’anaakulonderanga. Kikugwanira okumuggyanga mu bantu bo bennyini. Tokkirizibwenga kwessizangawo kabaka omunnaggwanga anaabanga tavudde mu baganda bo bennyini, okukufuganga. 1617:16 a 1Bk 4:26; 10:26 b Is 31:1; Kos 11:5 c 1Bk 10:28; Ez 17:15 d Kuv 13:17Kabaka oyo tateekwa kwefuniranga mbalaasi nnyingi, wadde okutumanga abantu mu Misiri bamufunirengayo embalaasi endala okwongeranga ku z’alina obungi; kubanga Mukama yagamba nti, “Temuddangayo kukwata kkubo eryo,” 1717:17 1Bk 11:3Tawasanga bakazi bangi kubanga bagenda kumukyamyanga. So tekimugwanira kwetuumangako zaabu n’effeeza ennyingi ennyo.
1817:18 Ma 31:22, 24Bw’anaamalanga okutebenkera ku ntebe ey’obwakabaka bwe, anaakoppololeranga amateeka gano mu kitabo ng’agaggyanga ku ga bakabona, Abaleevi. 1917:19 Yos 1:8Ekitabo ekyo anaabeeranga nakyo bulijjo, era anaakisomanga ennaku zonna ez’obulamu bwe, alyokenga ayige okutyanga Mukama Katonda we, ng’agobereranga n’obwegendereza ebigambo byonna ebiri mu mateeka gano, ne mu biragiro, 2017:20 a 1Bk 15:5 b Ma 5:32nga teyeekulumbaza kusukkirira ku bannansi banne, era nga takyama kuva ku mateeka gano okulaga ku mukono ogwa ddyo oba ku gwa kkono. Bw’anaakolanga bw’atyo, ye, n’ezzadde lye banaafuganga mu bwakabaka bwe, mu Isirayiri, okumala ennaku nnyingi.
1“Indi kamo maghalad sa Ginoo nga inyo Dios sang baka ukon karnero ukon kanding nga may deperensya, kay makangilil-ad ini sa iya.
2“Halimbawa ang isa ka lalaki ukon babayi nga nagaestar sa isa sa mga banwa nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nadakpan nga nagahimo sang malain sa panulok sang Ginoo nga inyo Dios. Naglapas siya sa kasugtanan sang Ginoo 3kag nagsupak sa iya sugo paagi sa pagsimba sa iban nga mga dios ukon sa adlaw ukon sa bulan ukon sa mga bituon. 4Kon mabatian ninyo ini, kinahanglan nga usisaon ninyo ini sing maayo. Kon matuod gid man nga ining makangilil-ad nga butang ginahimo sa Israel, 5dal-a ninyo sa puwertahan sang inyo banwa ang ina nga tawo nga naghimo sing malain kag batuhon hasta nga mapatay. 6Puwede nga patyon ang tawo kon mapamatud-an nga nakasala siya paagi sa pagsugid sang duha ukon tatlo ka saksi, pero kon isa lang ka saksi indi siya puwede nga patyon. 7Ang mga saksi amo ang una nga magbato sa iya, kag dayon ang tanan nga tawo. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan17:7 kalautan: ukon/kag malaot nga tawo. sa inyo.
8“Halimbawa may mga kaso sa inyo korte parte sa pagpatay, pag-inaway ukon pagpanakit nga tama kabudlay desisyunan. Ang himuon ninyo, dal-on ninyo ang ina nga kaso sa lugar nga pilion sang Ginoo nga inyo Dios 9nga sa diin ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi kag ang manughukom nga nagapangalagad sa sina nga tion magadesisyon sang sina nga kaso. 10Kinahanglan nga batunon ninyo ang ila desisyon didto sa lugar nga pilion sang Ginoo. Tumanon gid ninyo ang tanan nila nga isiling sa inyo. 11Kon ano man ang ila madesisyunan suno sa kasuguan, dapat sundon ninyo. Indi ninyo pagsupakon ang ila isiling sa inyo. 12Ang tawo nga indi magbaton sa desisyon sang hukom ukon sang pari nga nagaalagad sa sina nga tion sa Ginoo nga inyo Dios dapat patyon. Dapat dulaon ninyo ini nga kalautan17:12 Tan-awa ang footnote sa 17:7. sa Israel. 13Kon mabatian ini sang tanan nga tawo, mahadlok sila, kag indi na sila magsupak liwat.
Ang mga Hari
14“Kon makasulod na gani kamo sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios kag mapanag-iyahan na ninyo ini kag didto na kamo nagaestar, mahimo nga magsiling kamo, ‘Mapili kita sang hari nga magapangulo sa aton pareho sang mga nasyon sa palibot naton.’ 15Siguruha ninyo nga ang inyo pilion nga hari amo ang tawo nga ginpili sang Ginoo nga inyo Dios, kag kinahanglan nga kapareho ninyo nga Israelinhon. Indi kamo magpili sang indi Israelinhon. 16Ang inyo hari indi dapat magtipon sang madamo nga mga kabayo, kag indi niya dapat pabalikon ang iya mga tawo sa Egipto sa pagbakal sang mga kabayo, kay ang Ginoo nga inyo Dios nagsiling sa inyo nga indi na gid kamo magbalik didto. 17Kinahanglan nga indi madamo ang iya asawa kay basi bala magtalikod siya sa Ginoo. Kag kinahanglan nga indi siya mag-angkon sang madamo nga pilak kag bulawan.
18“Kon magpungko na siya sa trono bilang hari, kinahanglan nga kopyahon niya ini nga mga kasuguan para sa iya kaugalingon sa atubangan sang mga pari17:18 sa atubangan sang mga pari: ukon, nga halin sa mga pari. nga mga kaliwat ni Levi. 19Kinahanglan nga tipigan niya ini kag basahon permi sa bug-os niya nga kabuhi agod makatuon siya sa pagtahod sa Ginoo nga iya Dios kag masunod niya sing maayo ang tanan nga ginasiling sang sini nga mga kasuguan kag mga pagsulundan. 20Paagi man sa pagbasa sini permi, makalikaw siya sa pagpabugal nga mas maayo siya sang sa iya kapareho nga mga Israelinhon, kag makalikaw siya sa paglapas sa mga sugo sang Ginoo. Kon tumanon niya ini tanan, siya kag ang iya mga kaliwat magahari sing malawig sa Israel.
