Nnabbi Mikaaya Alabula Akabu
1Ne wataba ntalo wakati wa Busuuli ne Isirayiri okumala emyaka esatu. 2Naye mu mwaka ogwokusatu Yekosafaati kabaka wa Yuda n’aserengeta okugenda okukyalira kabaka wa Isirayiri. 322:3 Ma 4:43; Yos 21:38Kabaka wa Isirayiri yali agambye abaami be nti, “Mumanyi nti Lamosugireyaadi kyaffe, naye ate nga tetulina kye tukola wo okukiggya ku kabaka wa Busuuli?”
422:4 2Bk 3:7Mu kiseera ekyo n’abuuza Yekosafaati nti, “Onoogenda nange mu lutalo e Lamosugireyaadi?”
Yekosafaati n’addamu kabaka wa Isirayiri nti, “Nze ndi nga bw’oli abantu bange ng’abantu bo, n’embalaasi zange ng’ezizo.” 522:5 Kuv 33:7; 2Bk 3:11Naye Yekosafaati n’ayongerako nti, “Sooka weebuuze ku Mukama.”
622:6 1Bk 18:19Awo kabaka wa Isirayiri n’akuŋŋaanya bannabbi awamu nga bawera ng’ebikumi bina, n’ababuuza nti, “Ŋŋende ntabaale e Lamosugireyaadi oba ndekeyo?” Ne baddamu nti, “Genda kubanga Mukama alikigabula mu mukono gwa kabaka.” 722:7 2Bk 3:11Naye Yekosafaati n’abuuza nti, “Wano tewaliwo nnabbi wa Mukama gwe tuyinza kwebuuzaako?”
822:8 a Am 5:10 b Is 5:20Kabaka wa Isirayiri n’addamu Yekosafaati nti, “Wakyaliyo omusajja omu gwe tuyinza okwebuuzaako eri Mukama erinnya lye ye Mikaaya22:8 Mikaaya oluusi ayitibwa Mikka. Kyokka si y’omu ne nnabbi eyawandiika ekitabo kya Mikka. mutabani wa Imula naye namukyawa kubanga tewali kirungi ky’alagula ku nze, wabula ebibi.”
9Awo kabaka wa Isirayiri n’alagira omu ku baami be nti, “Yanguwa mangu okuleeta Mikaaya mutabani wa Imula.”
1022:10 nny 6Awo Kabaka wa Isirayiri ne Yekosafaati kabaka wa Yuda nga bambadde ebyambalo byabwe eby’obwakabaka era nga batudde ku ntebe zaabwe ez’obwakabaka mu mulyango ogwa wankaaki w’ekibuga Samaliya, nga ne bannabbi bonna balagulira awo we baali; 1122:11 Ma 33:17; Zek 1:18-21Zeddekiya mutabani wa Kenaana yali yeekoledde amayembe ag’ebyuma, n’ayogera nti, “Bw’ati bw’ayogera Mukama nti, ‘Olisindikiriza Abasuuli ne gano okutuusa lwe balisaanyizibwawo.’ ”
12Bannabbi abalala bonna nabo baalagula kye kimu, nga boogera nti, “Yambuka olumbe Lamosugireyaadi obe muwanguzi kubanga Mukama ajja kukigabula mu mukono gwa kabaka.” 13Omubaka eyatumibwa okuleeta Mikaaya n’amugamba nti, “Laba ebigambo bya bannabbi abalala biragula buwanguzi eri kabaka, kale ekigambo kyo nakyo kikkiriziganye nabyo, oyogere bulungi.”
1422:14 Kbl 22:18; 24:13; 1Bk 18:10, 15Naye Mikaaya n’ayogera nti, “Nga Mukama bw’ali omulamu, nzija kwogera ekyo kyokka Mukama ky’anaŋŋamba.” 15Bwe yatuuka awali kabaka, kabaka n’amubuuza nti, “Mikaaya tulumbe Lamosugireyaadi, nantiki tulekeyo?” N’amuddamu nti, “Kirumbe obe muwanguzi kubanga Mukama anakigabula mu mukono gwa kabaka.”
16Kabaka n’amubuuza nti, “Nnaakulayiza emirundi emeka okutegeeza amazima mu linnya lya Mukama?” 1722:17 nny 34-36; Kbl 27:17; Mat 9:36Nnabbi n’addamu nti, “Nalaba Isirayiri yenna ng’esaasaanye ku nsozi, ng’endiga ezitalina musumba.” Mukama n’ayogera nti, “Bano tebalina mukama waabwe, era buli omu ku bbo addeyo ewuwe mirembe.”
18Awo kabaka wa Isirayiri n’agamba Yekosafaati nti, “Saakugambye nti, talina kirungi ky’andagulako wabula ekibi?” 1922:19 a Is 6:1; Ez 1:26; Dan 7:9 b Yob 1:6; 2:1; Zab 103:20-21; Mat 18:10; Beb 1:7, 14Mikaaya n’ayogera nti, “Noolwekyo wulira ekigambo kya Mukama nti: Nalaba Mukama ng’atudde ku ntebe ye ey’obwakabaka nga n’eggye lyonna ery’omu ggulu liyimiridde ku mukono gwe ogwa ddyo ne mukono gwe ogwa kkono. 20Mukama n’ayogera nti, ‘Ani anaasendasenda Akabu ayambuke okulumba Lamosugireyaadi afiire eyo?’ Omu ku bo n’addamu bulala, n’omulala n’addamu bulala. 21Ku nkomerero ne wavaayo omwoyo ne guyimirira mu maaso ga Mukama ne gwogera nti, ‘Nze nnaamusendasenda.’
2222:22 Bal 9:23; 1Sa 16:14; 18:10; 19:9; Ez 14:9; 2Bs 2:11“Mukama n’abuuza nti, ‘Mu ngeri ki?’ Omwoyo ne guddamu nti, ‘Nzija kugenda nfuuke omwoyo ogw’obulimba mu mimwa gya bannabbi be bonna.’ Mukama n’addamu nti, ‘Ojja kusobola okumusendasenda, genda okole bw’otyo.’
2322:23 Ez 14:9“Kale nno, Mukama atadde omwoyo omulimba mu mimwa gya buli nnabbi wo era Mukama amaliridde okukusaanyaawo.”
2422:24 a nny 11 b Bik 23:2Awo Zeddekiya mutabani wa Kenaana n’asembera n’akuba Mikaaya oluyi ku ttama, n’ayogera nti, “Omwoyo wa Mukama yampiseeko atya okwogera nawe?”
2522:25 1Bk 20:30Awo Mikaaya n’addamu nti, “Laba, ekyo onokimanya ku lunaku lw’oligenda okwekweka mu kisenge eky’omunda.”
26Awo kabaka wa Isirayiri n’alagira nti, “Mukwate Mikaaya, mumuzzeeyo ewa Amoni omukulu w’ekibuga, n’eri Yowaasi mutabani wa kabaka, 2722:27 2By 16:10era mwogere nti, ‘Bw’ati bw’ayogera kabaka nti: muteeke omuntu ono mu kkomera, ate temumuwa ekintu kyonna okuggyako omugaati n’amazzi okutuusa lwe ndikomawo emirembe.’ ”
2822:28 Ma 18:22Mikaaya n’alangirira nti, “Bw’olikomawo emirembe, Mukama nga tayogeredde mu nze.” Era n’ayongerako nti, “Mugenderere ebigambo byange, mmwe abantu mwenna.”
Okufa Kwa Akabu e Lamosugireyaadi
29Awo kabaka wa Isirayiri ne Yekosafaati kabaka wa Yuda ne bambuka e Lamosugireyaadi. 3022:30 2By 35:22Kabaka wa Isirayiri n’agamba Yekosafaati nti, “Nzija kugenda mu lutalo nga nneefudde omuntu omulala, naye ggwe oyambale ebyambalo eby’obwakabaka.” Awo kabaka wa Isirayiri ne yeefuula omuntu omulala n’agenda mu lutalo.
3122:31 2Sa 17:2Kabaka w’e Busuuli yali alagidde abaduumizi b’amagaali nti, “Temulwanagana na muntu yenna, kabe mutono oba mukulu, wabula kabaka wa Isirayiri yekka.” 32Awo abaduumizi b’amagaali bwe baalaba Yekosafaati, ne balowooza nti, “Ddala ono ye kabaka wa Isirayiri.” Ne batanula okumulumba, naye Yekosafaati n’aleekaanira waggulu, 33abaduumizi b’amagaali ne bategeera nti si ye kabaka wa Isirayiri ne balekeraawo okumugoba.
3422:34 2By 35:23Awo omuntu omu n’amala galasa akasaale ke, ne kakwata kabaka wa Isirayiri ebyambalo bye eby’ebyuma we bigattira, n’agamba omugoba w’eggaali lye nti, “Kyusa eggaali onzigye mu lutalo, kubanga nfumitiddwa.” 35Olutalo ne lweyongerera ddala nnyo ku lunaku olwo, era kabaka ne bamukwatirira mu gaali lye nga litunuulaganye n’Abasuuli. Omusaayi okuva mu kiwundu kye ne gukulukuta nnyo mu gaali, n’oluvannyuma n’afa. 3622:36 2Bk 14:12Enjuba bwe yali ng’eneetera okugwa, ne waba ekirango ekyabuna mu ggye nti, “Buli muntu adde mu kibuga ky’ewaabwe, era buli muntu adde mu nsi y’ewaabwe!”
37Awo kabaka n’afa n’aleetebwa e Samaliya, era n’aziikibwa eyo. 3822:38 1Bk 21:19Ne booleza eggaali lye awaali ekidiba kya Samaliya, bamalaaya we baanaabiranga, embwa ne zikomba omusaayi gwe, ng’ekigambo kya Mukama bwe kyayogerwa.
3922:39 2By 9:17; Am 3:15Ebyafaayo ebirala eby’omulembe gwa Akabu, n’ebyo bye yakola, n’olubiri lwe yazimba n’alulongoosa n’amasanga, n’ebibuga bye yazimbako bbugwe, tebyawandiikibwa mu kitabo eky’ebyomumirembe gya bassekabaka ba Isirayiri? 40Awo Akabu ne yeebakira wamu ne bajjajjaabe, Akaziya mutabani we n’amusikira.
Yekosafaati Kabaka wa Yuda
41Awo Yekosafaati mutabani wa Asa n’atandika okufuga mu Yuda mu mwaka ogw’amakumi ana ogwa Akabu kabaka wa Isirayiri. 42Yekosafaati yalina emyaka egy’obukulu amakumi asatu mu etaano we yatandikira okufuga, era n’afugira mu Yerusaalemi okumala emyaka amakumi abiri mu etaano. Nnyina erinnya lye ye yali Azuba muwala wa Siruki. 4322:43 a 2By 17:3 b 1Bk 3:2; 15:14; 2Bk 12:3N’atambulira mu ngeri za kitaawe Asa era n’atazivaamu, ng’akola ebirungi mu maaso ga Mukama, newaakubadde nga teyaggyawo bifo bigulumivu, abantu ne beeyongeranga okuweerayo ssaddaaka n’okwokya obubaane. 44Yekosafaati n’atabagana ne kabaka wa Isirayiri.
45Ebyafaayo ebirala eby’omulembe gwa Yekosafaati, ebintu bye yakola, n’amaanyi ge mu ntalo, tebyawandiikibwa mu kitabo eky’ebyomumirembe gya bassekabaka ba Yuda? 4622:46 Ma 23:17; 1Bk 14:24; 15:12N’aggyirawo ddala abaalyanga ebisiyaga abaali basigaddewo mu nsi, oluvannyuma lw’omulembe gwa kitaawe Asa. 4722:47 2Sa 8:14; 2Bk 3:9; 8:20Awo mu biro ebyo ne wataba kabaka mu Edomu, omusigire wa kabaka n’afuga.
4822:48 1Bk 9:26; 10:22Yekosafaati yali azimbye ekibinja eky’ebyombo okugenda e Ofiri okukimangayo zaabu, naye ne bitasobola, kubanga byonna byabbira e Eziyonigeba. 49Mu kiseera ekyo Akaziya mutabani wa Akabu yali agambye Yekosafaati nti, “Abasajja bange ka baseeyeeye n’ababo,” naye Yekosafaati n’atakyagala.
50Awo Yekosafaati ne yeebakira wamu ne bajjajjaabe era n’aziikibwa mu kibuga kya Dawudi jjajjaawe, Yekolaamu mutabani we n’amusikira.
Akaziya Kabaka wa Isirayiri
51Awo Akaziya mutabani wa Akabu n’alya obwakabaka kabaka bwa Isirayiri mu Samaliya mu mwaka ogw’ekkumi n’omusanvu ogwa Yekosafaati kabaka wa Yuda, era n’afuga Isirayiri okumala emyaka ebiri. 5222:52 1Bk 15:26; 21:25N’akola ebibi mu maaso ga Mukama, ne yeeyisa nga kitaawe bwe yeeyisanga, era nga ne nnyina bwe yakolanga, ate era nga Yerobowaamu mutabani wa Nebati, eyaleetera Isirayiri okwonoona bwe yakolanga. 5322:53 a Bal 2:11 b 1Bk 16:30-32Yaweereza era n’asinza Baali, n’asunguwaza Mukama Katonda wa Isirayiri, mu ngeri zonna nga kitaawe bwe yakola.
米该雅先知警告亚哈王
1亚兰和以色列之间三年无战事。 2第三年，犹大王约沙法来见以色列王亚哈。 3以色列王对臣仆说：“你们都知道基列的拉末是我们的领土，我们岂能坐视不理，不从亚兰王手中夺回来呢？” 4他问约沙法：“你愿意跟我一起去攻打基列的拉末吗？”约沙法回答说：“你我不分彼此，我的民就是你的民，我的马就是你的马。” 5约沙法又对以色列王说：“你要先求问耶和华。”
6于是，以色列王就召来了大约四百名先知，问他们：“我可以去攻打基列的拉末吗？”他们说：“可以去，主必把那城交在王手中。” 7但约沙法问：“这里没有耶和华的先知供我们求问吗？” 8以色列王回答说：“这里还有一个人，是音拉的儿子米该雅，我们可以托他求问耶和华。可是我厌恶他，因为他给我的预言都是有凶无吉。”约沙法说：“王不要这样说。” 9以色列王召来一名内侍，说：“你快把音拉的儿子米该雅带来。” 10以色列王和犹大王约沙法在撒玛利亚城门前的麦场，身穿朝服，坐在宝座上，众先知都在他们面前说预言。 11基拿拿的儿子西底迦造了两只铁角，说：“耶和华这样说，‘你必用这铁角抵亚兰人，直到毁灭他们。’” 12所有的先知也都预言说：“去攻打基列的拉末吧，一定得胜，耶和华必将那城交在王的手中。”
13去召米该雅的使者对米该雅说：“众先知都异口同声地向王说吉言，你就像他们一样说些吉言吧。” 14米该雅回答说：“我凭永活的耶和华起誓，耶和华对我说什么，我就说什么。” 15米该雅来到以色列王面前，王就问他：“米该雅啊，我可不可以去攻打基列的拉末？”米该雅回答说：“上去攻打吧，一定得胜，耶和华必将那城交在王手中。” 16王却说：“我要嘱咐你多少次，你才肯奉耶和华的名对我说实话呢？” 17米该雅说：“我看见以色列人四散在山上，好像没有牧人的羊群一样。耶和华说，‘这些人没有主人，让他们各自平安地回家去吧。’” 18以色列王对约沙法说：“我不是告诉过你吗？他给我的预言都是有凶无吉。” 19米该雅说：“你要听耶和华的话。我看见耶和华坐在宝座上，众天军侍立在祂左右。 20耶和华说，‘谁愿意去引诱亚哈到基列的拉末去送死呢？’众天军议论纷纷。 21后来，有一个灵站出来对耶和华说他愿意去。 22耶和华问他用什么方法，他说，‘我要做谎言之灵，进入他众先知的口中。’耶和华说，‘你必能成功，就这样做吧。’ 23现在，耶和华已经把谎言之灵放进这些先知口中，耶和华已决意降祸给你。”
24基拿拿的儿子西底迦听了米该雅的话就上前打他的脸，说：“耶和华的灵怎会离开我向你说话呢？” 25米该雅说：“你躲进密室的那天就知道了。” 26以色列王下令说：“把米该雅交给亚们总督和约阿施王子， 27告诉他们，‘王说，要把这人关在监牢，只给他一些饼和水，直到我平安地回来。’” 28米该雅说：“如果你能够平安地回来，耶和华就没有借着我说话。”他又说：“众民啊，你们都记住我的话。”
亚哈之死
29以色列王和犹大王约沙法出兵攻打基列的拉末。 30以色列王对约沙法说：“我要改装上阵，你就穿王袍吧。”以色列王就改装上阵。 31亚兰王已经吩咐他的三十二名战车长不要跟对方的大小军兵交锋，只攻击以色列王。 32战车长看见约沙法，以为他一定是以色列王，便转过来攻击他。约沙法高声喊叫， 33战车长见他不是以色列王，便不再追杀他。 34有人随手放了一箭，射进了以色列王的铠甲缝中。王对驾车的说：“调转车头拉我离开战场吧，我受了重伤。” 35那天的战事非常激烈，亚哈王被人扶着站在车上，迎战亚兰人。到了黄昏，王就死了，车上流满了血。 36太阳快要下山的时候，以色列军中传出号令，叫人各回本乡本城。
37王死后，他们把王的尸体运回撒玛利亚安葬， 38并在撒玛利亚妓女洗浴的池边洗他的战车，有狗来舔他的血，正如耶和华所言。 39亚哈其他的事，他的一切所作所为和他建造的象牙宫及各城邑，都记在以色列的列王史上。 40亚哈与祖先同眠后，他儿子亚哈谢继位。
约沙法做犹大王
41亚哈做以色列王第四年，亚撒的儿子约沙法登基做犹大王。 42约沙法三十五岁登基，在耶路撒冷执政二十五年。他母亲叫阿苏巴，是示利希的女儿。 43约沙法事事效法他父亲亚撒，不偏不离，做耶和华视为正的事。但他没有拆毁丘坛，百姓仍然在那里献祭烧香。 44约沙法与以色列王修好。
45约沙法其他的事，包括他的功业和战绩，都记在犹大的列王史上。 46约沙法除掉了他父亲亚撒时代遗留的男庙妓。 47那时以东没有王，由总督治理。 48约沙法又建造了一批他施船，要到俄斐去运载黄金，可是没有成行，因为船只在以旬·迦别失事了。 49后来，亚哈的儿子亚哈谢请求约沙法让他的人跟约沙法的人一起出海，但约沙法拒绝了。 50约沙法与祖先同眠后葬在大卫城他的祖坟里。他儿子约兰继位。
亚哈谢做以色列王
51犹大王约沙法执政第十七年，亚哈的儿子亚哈谢在撒玛利亚登基做以色列王，执政两年。 52他做耶和华视为恶的事，步他父母的后尘，效法使以色列人陷入罪中的尼八之子耶罗波安。 53他像他父亲一样供奉、祭拜巴力，惹以色列的上帝耶和华发怒。
