ڕاسپاردەکانی داود بۆ سلێمان
1کاتێک تەمەنی داود لە مردن نزیک بووەوە، داود ئەرکی بە سلێمانی کوڕی سپارد و گوتی:
2«من بەو ڕێگایەدا دەڕۆم کە هەموو گیانێکی زیندووی سەر زەوی پێیدا دەڕوات، جا بەهێزبە و مەردبە. 3ئەوە بەجێبهێنە کە پێویستە بۆ یەزدانی پەروەردگارت بەجێبهێنرێت: ڕێگاکانی ئەو بگرەبەر، فەرز و فەرمان و حوکم و یاساکانی بەجێبهێنە، هەروەک لە تەوراتی موسادا نووسراوە، بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بیت لە هەر شتێک کە دەیکەیت و بۆ هەرکوێیەک کە دەڕۆیت. 4ئەمە بکە تاوەکو یەزدان ئەو بەڵێنەی خۆی بهێنێتە دی کە بە منی دا: ”ئەگەر نەوەکانت ڕەوشتی خۆیان بپارێزن، بەوەی بە دڵسۆزی و بە هەموو دڵ و هەموو گیانیانەوە دۆستایەتیم بکەن، لەسەر تەختی ئیسرائیل پیاو لە تۆ نابڕێتەوە.“
5«هەروەها تۆ خۆت ئەوە دەزانیت کە یۆئابی کوڕی چەرویا پێی کردم، چی بە دوو فەرماندەی گشتی سوپای ئیسرائیل کرد، ئەبنێری کوڕی نێر و عەماسای کوڕی یەتەر. لە کاتی ئاشتی ئەوانی کوشت، بەو خوێنە پشتێنەکەی کەمەری و پێڵاوەکانی پێی سوور کرد. 6ئینجا بە دانایی خۆت بکە و مەهێڵە بە ئارامییەوە مووە سپییەکانی بۆ ناو جیهانی مردووان شۆڕ ببێتەوە.
7«بەڵام چاکە لەگەڵ کوڕانی بەرزیلەیی گلعادی بکە، با لەنێو ئەوانە بن کە لەسەر خوانەکەت نان دەخۆن، چونکە کاتێک لە دەست ئەبشالۆمی برات هەڵاتم پشتیوانییان لێکردم.
8«لەبیرت بێت شیمعی کوڕی گێرای بنیامینی خەڵکی بەحوریم لەگەڵ تۆدایە، ئەو ڕۆژەی کە بۆ مەحەنەیم چووم ئەو بە توندی نەفرەتی لێکردم. کاتێک بۆ پێشوازیکردنم هاتە خوارەوە بۆ ڕووباری ئوردون، بە یەزدان سوێندم بۆ خوارد2:8 سوێندم بۆ خوارد: بڕوانە دووەم ساموئێل 19:22. و گوتم: ”بە شمشێر ناتکوژم.“ 9بەڵام ئێستا بێتاوانی مەکە. تۆ پیاوێکی دانایت و دەزانیت چی لێ دەکەیت، مووە سپییەکانی بە خوێنەوە بخەرە ناو جیهانی مردووان.»
10ئینجا داود لەگەڵ باوباپیرانی سەری نایەوە و لە شاری داود نێژرا. 11ئەو ماوەیەش کە داود پاشایەتی ئیسرائیلی کرد چل ساڵ بوو، حەوت ساڵ لە حەبرۆن و سی و سێ ساڵیش لە ئۆرشەلیم پاشایەتی کرد. 12ئیتر سلێمان لەسەر تەختەکەی داودی باوکی دانیشت و پاشایەتییەکەی بە باشی چەسپا و جێگیر بوو.
جێگیربوونی پاشایەتییەکە لە دەستی سلێمان.
13پاشان ئەدۆنیای کوڕی حەگیس چوو بۆ لای بەتشەبەعی دایکی سلێمان و ئەویش لێی پرسی: «ئایا بۆ ئاشتی هاتوویت؟»
وەڵامی دایەوە: «بۆ ئاشتی.» 14پاشان پێی گوت: «قسەیەکم لەگەڵت هەیە.»
ئەویش گوتی: «فەرموو.»
15ئینجا گوتی: «تۆ دەزانیت پاشایەتییەکە هی من بوو، هەموو ئیسرائیل ڕوویان لە من کرد هەتا ببمە پاشا، بەڵام پاشایەتییەکە گواسترایەوە و بووە هی براکەم، چونکە لەلایەن یەزدانەوە بووە هی ئەو. 16ئێستاش یەک داواکاریم لێت هەیە، ڕەتی مەکەرەوە.»
ئەویش پێی گوت: «فەرموو.»
17گوتی: «بە سلێمانی پاشا بڵێ، چونکە ئەو قسەی تۆ ڕەت ناکاتەوە، با ئەبیشەگی شونێمیم پێبدات ببێتە ژنم.»
18بەتشەبەعیش گوتی: «باشە، من دەربارەی تۆ قسە لەگەڵ پاشا دەکەم.»
19ئینجا بەتشەبەع چووە ژوورەوە بۆ لای سلێمانی پاشا بۆ ئەوەی دەربارەی ئەدۆنیا قسەی لەگەڵ بکات. پاشا بۆ پێشوازیکردنی هەستا، کڕنۆشی بۆ برد و لەسەر تەختەکەی دانیشتەوە، تەختێکیشی بۆ شاژنی دایک دانا، ئەویش لەلای ڕاستیەوە دانیشت.
20گوتی: «داواکارییەکی بچکۆلەم لێت هەیە و قسەکەم ڕەت مەکەرەوە.»
پاشاش پێی گوت: «دایکە، داوا بکە، چونکە من قسەی تۆ ڕەت ناکەمەوە.»
21ئەویش گوتی: «ئەبیشەگی شونێمی بدە ئەدۆنیای برات، هەتا ببێتە ژنی.»
22سلێمان پاشاش وەڵامی دایکی دایەوە و گوتی: «بۆچی داوای ئەبیشەگی شونێمی بۆ ئەدۆنیا دەکەیت؟ واتا داوای پاشایەتییەکەی بۆ دەکەی، چونکە ئەو برامە و لە من گەورەترە، پاشایەتییەکە بۆ ئەو و ئەبیاتاری کاهین و یۆئابی کوڕی چەرویا بێت!»
23ئینجا سلێمانی پاشا سوێندی بە یەزدان خوارد و گوتی: «با خودا توندترین سزام بدات، ئەگەر ئەدۆنیا بە ژیانی باجی ئەم داواکارییە نەدات! 24ئێستاش، بە یەزدانی زیندوو ئەوەی جێگیری کردم و لەسەر تەختی داودی باوکم داینام، ئەوەی هەروەک چۆن بەڵێنی دابوو ئاوا ماڵی بۆ دروستکردم، ئەمڕۆ ئەدۆنیا دەمرێت!» 25سلێمانی پاشا فەرمانی بە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع کرد، ئەویش بەسەر ئەدۆنیایدا دا و مرد.
26ئینجا پاشا بە ئەبیاتاری کاهینی گوت: «بڕۆ بۆ کێڵگەکانت لە عەناتۆت، چونکە تۆ شایانی سزای مردنیت، بەڵام من ئەمڕۆ ناتکوژم، چونکە تۆ سندوقی یەزدانی باڵادەستت لەپێش داودی باوکم هەڵدەگرت، تۆ لە هەموو ماندووبوونەکانی باوکم بەشدار بوویت.» 27جا سلێمان ئەبیاتاری لە کاهینیێتی بۆ یەزدان دەرکرد، بۆ هێنانەدی فەرمایشتی یەزدان، ئەوەی لە شیلۆ2:27 بڕوانە یەکەم ساموئێل 2:33. دەربارەی بنەماڵەی عێلی گوتبووی.
28کاتێک هەواڵەکە گەیشتە یۆئاب، هەڵات بۆ ناو چادری یەزدان و دەستی بە قۆچەکانی قوربانگاکەوە گرت، چونکە دەستی لەگەڵ ئەدۆنیا تێکەڵ کردبوو، نەک ئەبشالۆم. 29بە سلێمانی پاشا ڕاگەیەنرا کە یۆئاب هەڵاتووە بۆ ناو چادری یەزدان و وا لەتەنیشت قوربانگاکەیە. ئینجا سلێمان بەنایای کوڕی یەهۆیاداعی نارد و پێی گوت: «بڕۆ و بیکوژە!»
30بەنایاش هاتە ناو چادری یەزدان و پێی گوت: «پاشا دەڵێت: ”وەرە دەرەوە!“»
ئەویش گوتی: «نەخێر، بەڵکو لێرە دەمرم.»
بەنایاش وەڵامی بۆ پاشا گەڕاندەوە و گوتی یۆئاب ئاوای گوت و ئاوا وەڵامی دامەوە.
31پاشاش فەرمانی بە بەنایا کرد: «ئەوە بکە کە گوتی، بیکوژە و بینێژە، ئەو خوێنە بێتاوانە لەسەر خۆم و ماڵی باوکم لاببە کە یۆئاب ڕشتی. 32یەزدان خوێنی خۆی خستە ئەستۆی خۆی، لەبەر ئەوەی هێرشی کردە سەر دوو پیاوی لە خۆی ڕاستودروستتر و چاکتر، بەبێ زانیاری داودی باوکم ئەوانی بە شمشێر کوشت. ئەوانیش ئەبنێری کوڕی نێری فەرماندەی گشتی سوپای ئیسرائیل و عەماسای کوڕی یەتەری فەرماندەی گشتی سوپای یەهودا بوون. 33با هەتاهەتایە خوێنەکەیان لە ئەستۆی یۆئاب و نەوەکانی بێت، بۆ داود و نەوەکانی و ماڵەکەی و تەختەکەشی هەتاهەتایە لەلایەن یەزدانەوە ئاشتییان بۆ دەبێت.»
34لەبەر ئەوە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع چوو بەسەر یۆئابی دادا و کوشتی، لە ماڵەکەی خۆی لە دەشتودەر ناشتی. 35پاشاش بەنایای کوڕی یەهۆیاداعی لە جێی یۆئاب لەسەر سوپا دانا، هەروەها پاشا سادۆقی کاهینی لە جێی ئەبیاتار دانا.
36ئینجا پاشا بەدوای شیمعیدا نارد، بانگی کرد و پێی گوت: «لە ئۆرشەلیم ماڵێک بۆ خۆت بنیاد بنێ و لەوێ نیشتەجێ بە، لەوێوە بۆ ئەم لا و ئەو لا دەرمەچو. 37باش بزانە، ئەو ڕۆژەی بچیتە دەرەوە و لە دۆڵی قدرۆن بپەڕیتەوە ئەوا بێگومان دەمریت، خوێنی خۆشت لە ئەستۆی خۆت دەبێت.»
38شیمعیش بە پاشای گوت: «ئەم قسەیە باشە، ئەوەی پاشای گەورەم گوتی، خزمەتکارەکەت وا دەکات.» ئیتر شیمعی ماوەیەکی درێژ لە ئۆرشەلیم نیشتەجێ بوو.
39بەڵام سێ ساڵ دوای ئەوە، دوو کۆیلەی شیمعی بۆ لای ئاخیشی کوڕی مەعکای پاشای گەت هەڵاتن. جا بە شیمعییان ڕاگەیاند، «وا دوو کۆیلەکەت لە گەتن.» 40شیمعیش هەستا و کورتانی لە گوێدرێژەکەی بەست و چوو بۆ گەت بۆ لای ئاخیش، بۆ گەڕان بەدوای کۆیلەکانی. شیمعی چوو هەردوو کۆیلەکەی لە گەتەوە هێنایەوە.
41ئینجا بە سلێمان ڕاگەیەنرا کە شیمعی لە ئۆرشەلیمەوە چووە بۆ گەت و گەڕاوەتەوە. 42پاشاش ناردی و شیمعی بانگکرد، پێی گوت: «ئەی من بە یەزدان سوێندم نەدایت، ئاگادارم نەکردیتەوە و گوتم: ”باش بزانە ئەو ڕۆژەی کە لێرە بچیتە دەرەوە و بە ئەم لا و ئەو لا بڕۆیت، دڵنیابە کە دەمریت“؟ تۆش پێت گوتم: ”ئەم قسەیە باشە و گوێڕایەڵی دەبم.“ 43ئەی بۆچی سوێندەکەی یەزدانت نەپاراست لەگەڵ ئەو فەرمانەی فەرمانم پێکردیت؟»
44هەروەها پاشا بە شیمعی گوت: «تۆ هەموو ئەو خراپەیە دەزانیت کە دڵت دەیزانێت، ئەوەی دەرهەق بە داودی باوکی منت کرد، یەزدانیش خراپەکەت بەسەر خۆتدا دەهێنێتەوە. 45بەڵام سلێمانی پاشا بەرەکەتدار دەکرێت و تەختی داودیش هەتاهەتایە لەبەردەم یەزدان جێگیر دەبێت.»
46ئینجا پاشا فەرمانی بە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع کرد، ئەویش چووە دەرەوە و بەسەر شیمعی دادا و مرد.
پاشایەتییەکەش لە دەستی سلێمان جێگیر بوو.
大衛對所羅門的叮囑
1大衛臨終時，叮囑他兒子所羅門說： 2「我要走世人都必走的那條路了。你要剛強，做大丈夫。 3你要遵從你的上帝耶和華的話，遵行祂的道，照摩西的律法遵守上帝的律例、誡命、典章和法度。這樣，你無論做什麼、去哪裡都必亨通， 4耶和華必履行給我的應許，祂對我說，『如果你的子孫謹慎自守，忠心地事奉我，你的王朝必世代相傳。』
5「你知道洗魯雅的兒子約押怎樣對我，他殺了以色列的兩名元帥——尼珥的兒子押尼珥和益帖的兒子亞瑪撒。他在太平的時候把他們當作戰場的敵手殺害，腰帶和鞋子上沾滿了他們的血。 6你要用智慧處置他，不可讓他安享天年。
7「你要恩待基列人巴西萊的眾子，讓他們成為你的座上賓，因為我逃避你哥哥押沙龍的時候，他們曾接待我。
8「別放過巴戶琳的便雅憫人基拉的兒子示每。我逃亡到瑪哈念的時候，他曾用惡毒的話咒罵我。後來他到約旦河迎接我的時候，我曾憑耶和華起誓不殺他。 9但你不要放過他。你是個聰明人，應該知道怎樣處置他。你要讓他白頭落地，不得善終。」
10大衛與祖先同眠後，葬在大衛城。 11他做以色列王四十年，在希伯崙做王七年，在耶路撒冷做王三十三年。 12所羅門繼承大衛的王位，國勢強盛。
所羅門鞏固王位
13一天，哈姬的兒子亞多尼雅來見所羅門的母親拔示芭，拔示芭問他：「你是為平安而來嗎？」亞多尼雅說：「是為平安而來。」 14又說：「我有事稟告。」拔示芭說：「你說吧。」 15亞多尼雅說：「你知道，王位本該是我的，整個以色列原指望我做王。不料，王位歸了我兄弟，因為這是上帝的旨意。 16現在我有一個請求，請你不要推辭。」拔示芭說：「你說吧。」 17他說：「請你求所羅門王將那書念女子雅比莎賜我為妻，他不會拒絕你。」 18拔示芭說：「好吧，我會為你向王請求。」
19拔示芭就為亞多尼雅的事去見所羅門王，王離座迎接，向她下拜，然後坐回位上，命人在自己右邊為她擺設座位。 20拔示芭說：「我有一件小事求你，請你不要推辭。」王說：「母親請說，我必不推辭。」 21拔示芭說：「請將書念女子雅比莎賜給你哥哥亞多尼雅為妻。」
22所羅門王回答說：「為何只為亞多尼雅求書念女子雅比莎呢？你也為他求整個國家吧！他是我哥哥，又有亞比亞他祭司和洗魯雅的兒子約押支持。」 23所羅門王就憑耶和華起誓說：「亞多尼雅若不為他這樣的要求付出性命，願上帝重重地懲罰我。 24耶和華讓我穩穩地坐在父親大衛的寶座上，照祂的應許為我建立了王朝，我憑永活的耶和華起誓，亞多尼雅今天必被處死。」 25於是，所羅門王命令耶何耶大的兒子比拿雅殺死亞多尼雅。
26王對亞比亞他祭司說：「你回亞拿突的老家去吧。你本是該死的，但我念你在我父大衛面前抬過主耶和華的約櫃，曾經與我父親患難與共，才饒你一命。」 27所羅門就罷免了亞比亞他的職位，不許他再做耶和華的祭司。這事應驗了耶和華在示羅所說的有關以利家的預言。
28約押雖然沒有支持押沙龍，但卻支持了亞多尼雅。他聽見風聲，就逃進聖幕，抓住祭壇的角。 29有人把這消息告訴所羅門王，說約押已經逃進聖幕，躲在祭壇旁邊。所羅門就派耶何耶大的兒子比拿雅去殺他。 30比拿雅來到耶和華的聖幕，對約押說：「王吩咐你出來！」約押卻回答說：「不，我要死在這裡。」比拿雅回去稟告王。
31王說：「你就照他的話成全他吧，你要埋葬他，把他濫殺無辜的罪從我和我父親家清除。 32耶和華要讓他血債血還。因為他背著我父親殺了兩名比他良善正直的人，即尼珥的兒子以色列元帥押尼珥和益帖的兒子猶大元帥亞瑪撒。 33所以，殺這二人的血債必永遠歸到約押和他後代身上。願耶和華的平安永遠伴隨大衛和他的後代、他的家、他的國。」 34耶何耶大的兒子比拿雅就去把約押殺死，葬在曠野約押自己的墓地。 35王委派耶何耶大的兒子比拿雅替代約押為元帥，命撒督祭司代替亞比亞他。
36王又派人將示每召來，對他說：「你要在耶路撒冷建屋居住，不得出城去其他地方。 37你哪天越過汲淪溪，哪天必死無疑，你的死是咎由自取。」 38示每說：「好，僕人必照我主我王說的做。」示每就一直住在耶路撒冷。 39過了三年，示每的兩個僕人逃到迦特王瑪迦的兒子亞吉那裡。示每知道後， 40就備上驢到迦特的亞吉那裡找他的僕人，並把他們帶了回來。
41所羅門聽說示每從耶路撒冷前往迦特，已經返回， 42就派人召來示每，問道：「我不是叫你憑耶和華起誓不離開耶路撒冷嗎？我警告過你，你哪天離開這裡，哪天必死無疑。當時你也同意。 43現在你為何不守你向耶和華起的誓，不遵行我的命令？」 44王又說：「你以前如何惡待我父大衛，你自己心裡明白，現在耶和華要追究你的罪行了。 45但所羅門王必蒙祝福，大衛的王位在耶和華面前必永遠穩固。」
46於是，王命令耶何耶大的兒子比拿雅殺死示每。這樣所羅門的江山得以穩固。
