عیسا حەفتا و دوو قوتابی دەنێرێت
1پاش ئەمە مەسیحی خاوەن شکۆ حەفتا و دوو کەسی دیکەی دەستنیشان کرد، لەپێش خۆی دوو دوو ناردنی بۆ هەر شار و جێگایەک کە بەتەمابوو بۆی بچێت. 2جا پێی فەرموون: «دروێنە زۆرە، بەڵام سەپان10:2 سەپان: پاڵە، وەرزێر، ئەو کەسەی دەغڵ و دان دەدروێتەوە. کەمە. لەبەر ئەوە داوا لە خاوەنی دروێنە بکەن تاکو سەپان بۆ دروێنەکەی بنێرێت. 3بڕۆن! ئەوا من وەک بەرخ بۆ ناو گورگتان دەنێرم. 4نە کیسەی پارە و نە توورەکە و نە پێڵاو هەڵمەگرن، لە ڕێگاش سڵاو لە کەس مەکەن.
5«چوونە هەر ماڵێکیش، یەکەم جار بڵێن: ”ئاشتی بۆ ئەم ماڵە بێت،“ 6ئەگەر پیاوی ئاشتی لەوێ بێت، ئەوا ئاشتیتان دەچێتە سەری، ئەگینا بۆ خۆتان دەگەڕێتەوە. 7لەو ماڵە بمێننەوە و لەوەی هەیانە بخۆن و بخۆنەوە، چونکە کرێکار شایانی کرێی خۆیەتی. ماڵە و ماڵیش مەکەن.
8«چوونە هەر شارێک و پێشوازییان لێکردن، ئەوەی لەبەردەمتانی دادەنێن بیخۆن، 9ئەو نەخۆشانەی تێیدایە چاکیان بکەنەوە و پێیان بڵێن: ”پاشایەتی خودا لێتان نزیک بووەتەوە.“ 10بەڵام ئەگەر چوونە شارۆچکەیەک و پێشوازییان لێ نەکردن، بڕۆنە سەر شەقامەکانی و بڵێن: 11”تەنانەت تۆزی شارۆچکەکەتان کە بە پێمانەوە نووساوە بۆتانی دەتەکێنین، بەڵام ئەمە بزانن: پاشایەتی خودا لێتان نزیک بووەتەوە.“ 12پێتان دەڵێم: لەو ڕۆژەدا10:12 ڕۆژی لێپرسینەوە. سەدۆم سزای سووکتری دەبێت لەوەی ئەو شارۆچکەیە.
13«قوڕبەسەرت، ئەی شاری خورازین! قوڕبەسەرت، ئەی بێت‌سەیدا! چونکە ئەو پەرجووانەی10:13 پەرجوو: موعجیزە. لەنێو ئێوەدا کران، ئەگەر لە سور و سەیدا بکرایە، ئەوا هەر زوو خەڵکەکەی بە جلوبەرگی گوش10:13 لە کاتی ماتەمگێڕان و تۆبەکردندا جلوبەرگی لە گوش دروستکراویان لەبەرکردووە کە ئەزیەتی پێستیانی داوە. و لەناو خۆڵەمێشدا دادەنیشتن و تۆبەیان دەکرد. 14بەڵام لە ڕۆژی لێپرسینەوەدا، سزای سور و سەیدا لە هی ئێوە سووکتر دەبێت. 15تۆش ئەی کەفەرناحوم، ئایا بۆ ئاسمان بەرز دەکرێیتەوە؟ نەخێر، تۆ بۆ جیهانی مردووان10:15 یۆنانی: هادیس: بڕوانە پەراوێزی مەتا 11:23. دەچیتە خوارەوە.
16«ئەوەی گوێتان لێ بگرێت، گوێ لە من دەگرێت، ئەوەی ڕەتتان دەکاتەوە من ڕەت دەکاتەوە. ئەوەش من ڕەت دەکاتەوە، ئەوە ڕەت دەکاتەوە کە منی ناردووە.»
گەڕانەوەی حەفتا و دوو قوتابی
17حەفتا و دوو نێردراوەکە بە شادییەوە گەڕانەوە و گوتیان: «گەورەم، تەنانەت ڕۆحی پیسیش بە ناوی تۆوە ملکەچمانن.»
18ئەویش پێی فەرموون: «شەیتانم بینی وەک بروسکە لە ئاسمانەوە دەکەوت. 19ئەوەتا دەسەڵاتم پێتان داوە پێ بە مار و دووپشک و هەموو هێزی دوژمندا بنێن، هیچ شتێکیش زیانتان پێناگەیەنێت. 20بەڵام بەمە دڵخۆش مەبن کە ڕۆحە پیسەکان ملکەچتانن، بەڵکو دڵخۆش بن کە ناوتان لە ئاسماندا نووسراوە.»
21لەو کاتەدا عیسا بە ڕۆحی پیرۆز شادمان بوو و فەرمووی: «ئەی باوک سوپاست دەکەم، پەروەردگاری ئاسمان و زەوی، چونکە ئەمانەت لە دانا و تێگەیشتووان شاردووەتەوە و بۆ منداڵانت ئاشکرا کردووە. بەڵێ ئەی باوک، چونکە ئەمەت پێ باش بوو!
22«باوکم هەموو شتێکی پێ سپاردووم، کەس نازانێت کوڕەکە10:22 کاتێک عیسا باسی (باوک) دەکات مەبەستی لە خودایە و کاتێکیش باسی (کوڕەکە) دەکات مەبەستی لە خودی خۆیەتی. کێیە باوک نەبێت، یان باوک کێیە کوڕەکە و ئەوانە نەبێت کە کوڕەکە دەیەوێ بۆیانی ئاشکرا بکات.»
23ئینجا ئاوڕی لە قوتابییەکانی دایەوە و بە تەنها بەوانی فەرموو: «خۆزگە دەخوازرێت بەو چاوانەی ئەوە دەبینێت کە ئێوە دەیبینن، 24چونکە پێتان دەڵێم، زۆر پێغەمبەر و پاشا ویستیان ئەوە ببینن کە ئێوە دەیبینن، بەڵام نەیانبینی، ئەوەش ببیستن کە ئێوە دەیبیستن، بەڵام نەیانبیست.»
نموونەی سامیرەییە چاکەکە
25تەوراتناسێک هەستا بۆ ئەوەی عیسا تاقی بکاتەوە و گوتی: «مامۆستا چی بکەم تاکو ژیانی هەتاهەتایی بە میرات وەربگرم؟»
26ئەویش پێی فەرموو: «لە تەوراتدا چی نووسراوە؟ چۆن دەیخوێنیتەوە؟»
27وەڵامی دایەوە: «﴿بە هەموو دڵ و بە هەموو گیان و بە هەموو توانا و هەموو بیرتانەوە یەزدانی پەروەردگاری خۆتان خۆشبوێت،﴾10:27 دواوتار 6:5 هەروەها ﴿نزیکەکەت وەک خۆت خۆشبوێت.﴾10:27 لێڤییەکان 19:18»
28عیسا پێی فەرموو: «وەڵامەکەت ڕاستە، ئەمە بکە، ژیانی هەتاهەتایی بەدەستدەهێنیت.»
29بەڵام تەوراتناسەکە ویستی پاکانە بۆ خۆی بکات، بە عیسای گوت: «نزیکەکەم کێیە؟»
30عیسا وەڵامی دایەوە: «پیاوێک لە ئۆرشەلیمەوە بۆ ئەریحا10:30 ئەریحا نزیکەی 32کم لە ئۆرشەلیمەوە دوورە، نزیکەی 1000م لە سەرووی ئاستی دەریا لە ئۆرشەلیم نزمترە و ڕێگای شاخاوییە، بۆ جەردە و ڕێگران گونجاوە. دەچوو، کەوتە دەست جەردە، ڕووتیان کردەوە و برینداریان کرد، ئینجا بە نیوەمردوویی بەجێیان هێشت و ڕۆیشتن. 31وا ڕێککەوت کاهینێک بەو ڕێگایەدا دەڕۆیشت، کاتێک ئەوی بینی لەو بەرەوە تێپەڕی. 32هەروەها کابرایەکی لێڤیش10:32 تیرەیەکی جولەکە بوون، ئەرکی خزمەتکردنی پەرستگایان لە ئەستۆ بوو. بە هەمان شێوە گەیشتە شوێنەکە، هات و سەیری کرد و لەو بەرەوە تێپەڕی. 33بەڵام سامیرەییەکی10:33 سامیرە شارێکە لە ناوەڕاستی ئیسرائیل. سامیرەییەکان لە ڕێگای ژنهێنانەوە لەگەڵ نەتەوەکان تێکەڵ ببوون، لەلای گەلی جولەکە گڵاو بوون و وەکو نەتەوە ناجولەکەکان هەژمارد دەکران. ڕێبوار هاتە سەری، بینی و دڵی پێی سووتا، 34لێی چووە پێش و ڕۆن و شەرابی بەسەر برینەکاندا کرد و پێچایەوە، سواری وڵاخەکەی خۆی کرد و بردییە خانێک و چاودێری کرد. 35ڕۆژی پاشتر دوو دیناری دەرهێنا و دایە خانچییەکە و گوتی: ”چاودێری بکە و هەرچی زیاترت خەرجکرد، کە گەڕامەوە دەتدەمەوە.“
36«کام لەم سێ کەسە بە نزیک دەزانیت بۆ ئەو پیاوەی کە کەوتە دەست جەردەکان؟»
37تەوراتناسەکە گوتی: «ئەوەی بەزەیی پێیدا هاتەوە.»
عیساش پێی فەرموو: «تۆش بڕۆ و بەو شێوەیە بکە.»
لە ماڵی مریەم و مەرسا
38کاتێک عیسا و قوتابییەکانی بەرەو ئۆرشەلیم دەچوون، عیسا لایدا گوندێک، ژنێک لە ماڵەکەی خۆی پێشوازی لێکرد ناوی مەرسا بوو. 39خوشکێکی هەبوو ناوی مریەم بوو، لەبەرپێی مەسیح دانیشت و گوێی لە فەرمایشتەکانی دەگرت. 40بەڵام مەرسا لەبەر زۆری خزمەتکردن شڵەژا بوو، ڕاوەستا و گوتی: «گەورەم، باکت نییە خوشکم بە تەنها بەجێی هێشتووم و خزمەت دەکەم؟ پێی بفەرموو با یارمەتیم بدات.»
41مەسیح وەڵامی دایەوە: «مەرسا، مەرسا، تۆ خەم لە زۆر شت دەخۆیت و ناڕەحەتیت. 42بەڵام یەک شت پێویستە، مریەم شتە باشەکەی هەڵبژاردووە کە لێی ناسەنرێتەوە.»
Gipadala ni Jesus ang 72 Niya ka mga Sumusunod
1Pagkahuman niadto, mipili ang Ginoo ug 7210:1 72: Sa ubang kopya sa Griego, 70. pa gayod ka mga tinun-an ug gipadala niya sila sa tinag-duha ngadto sa mga lungsod nga iyang pagaadtoan. 2Sa wala pa sila molakaw miingon siya kanila, “Daghan ang anihonon apan gamay lang gayod ang mga mag-aani. Busa pag-ampo kamo sa Ginoo nga magpadala siya ug mga mag-aani sa iyang anihonon. 3Panglakaw kamo! Apan pangandam, tungod kay sama kamo sa mga karnero nga akong gipaadto sa mabangis nga mga mananap. 4Ayaw kamo pagdala ug pitaka, bag, o sandalyas. Ayaw usab kamo paghunong sa dalan aron makighimamat sa inyong ikatagbo.10:4 Ayaw usab kamo… ikatagbo: Tingali mao kana ang sugo ni Jesus aron magdali sila, ug dili mag-usik ug panahon sa taas nga pagpakighimamat o pakig-estorya ba hinuon. 5Kon mosulod kamo sa usa ka balay, pag-ingon kamo, ‘Panalanginan unta sa Dios kini nga panimalay.’ 6Ug kon angay sila nga modawat sa inyong panalangin, panalanginan sila sa Dios. Apan kon dili, dili usab sila panalanginan sa Dios. 7Puyo kamo sa unang balay nga modawat kaninyo, ug ayaw kamo pagbalhin-balhin ug puloy-anan. Dawata ninyo ang ilang ipakaon kaninyo, tungod kay ang naghago angay gayod nga suholan. 8Kon muabot kamo sa usa ka lungsod diin ang mga tawo modawat kaninyo, kaona ninyo ang bisan unsa nga ilang idalit kaninyo. 9Ayoha ninyo ang mga masakiton ug sultihi ninyo sila nga panahon na karon nga ang Dios maghari kanila. 10Apan kon muabot kamo sa usa ka lungsod diin ang mga tawo dili modawat kaninyo, adto kamo sa mga karsada ug pag-ingon, 11‘Tungod kay kamo dili modawat kanamo, bisan ang abog sa inyong lungsod nga mitapot sa among tiil, among paphaon ingon nga pasidaan batok kaninyo ug wala na kamiy kalabotan kon unsay mahitabo kaninyo. Hinumdomi ninyo kini: haduol na ang paghari sa Dios.’ ” 12Miingon pa gayod si Jesus, “Sultihan ko kamo, sa adlaw sa paghukom, mas labaw pa sa silot sa mga taga-Sodoma ang ilang madawat.”
Ang mga Lungsod nga Wala Maghinulsol
(Mat. 11:20-24)
13Unya miingon si Jesus, “Alaot kamong mga taga-Corazin ug kamong mga taga-Betsaida! Kay kon ang mga milagro nga akong gihimo diha kaninyo gihimo ko sa Tyre ug sa Sidon, dugay na unta silang nagbistig sako ug nagbutang ug abo sa ilang mga ulo sa pagpaila nga naghinulsol sila sa ilang mga sala. 14Busa sa adlaw sa paghukom, mas labaw pa sa silot sa mga taga-Tyre ug taga-Sidon ang inyong madawat. 15Ug kamong mga taga-Capernaum naghuna-huna nga dayegon kamo sa tanan. Apan sa impiyerno hinuon kamo itambog!”
16Unya miingon si Jesus sa iyang mga tinun-an, “Ang maminaw kaninyo maminaw usab kanako, ug ang mosalikway kaninyo mosalikway usab kanako, ug ang mosalikway kanako mosalikway usab sa nagpadala kanako.”
Ang Pagbalik sa 72 ka mga Sumusunod
17Sa pagbalik niadtong 72 ka tinun-an, malipayon gayod sila, ug miingon sila kang Jesus, “Ginoo, bisan ang mga daotang espiritu mituman kanamo pinaagi sa imong ngalan!” 18Miingon si Jesus kanila, “Nakita ko ang pagkahulog ni Satanas gikan sa langit nga sama kakalit sa kilat. 19Gihatagan ko kamo ug katungod aron madaog ninyo ang mga daotang espiritu ug ang tanan nga gahom sa atong kaaway nga si Satanas,10:19 sa literal, Gihatagan ko kamo ug gahom sa pagtunob sa mga bitin ug mga tanga, ug sa tanang gahom sa kaaway. ug dili gayod kamo maunsa. 20Apan ayaw kamo paglipay tungod kay ang mga daotang espiritu mituman kaninyo, kondili paglipay kamo kay ang inyong ngalan nahisulat na didto sa langit.”
Gilipay si Jesus sa Espiritu Santo
(Mat. 11:25-27; 13:16-17)
21Niadtong higayona gilipay gayod si Jesus sa Espiritu Santo. Ug miingon siya, “Amahan, nga tag-iya sa langit ug sa yuta, gidayeg ko ikaw tungod kay ang kamatuoran nga gililong mo sa mga tawo nga giilang maalam ug may taas nga kahibalo, gipasabot mo sa mga tawo nga gamay lang ug kaalam sama sa mga bata. Amahan, salamat gayod nga mao kana ang imong kabubut-on.” 22Pagkahuman niadto, miingon si Jesus sa mga tawo, “Ang tanang mga butang gitugyan kanako sa akong Amahan. Ang Amahan lang ang nakaila kanako nga iyang Anak. Ug ang nakaila sa Amahan ako lang gayod nga iyang Anak ug ang mga tawo nga buot kong ipaila kaniya.”
23Unya miatubang si Jesus sa iyang mga tinun-an ug misulti kanila nga sila-sila lang, “Bulahan kamo tungod kay nakita gayod ninyo ang akong mga gipangbuhat. 24Sa pagkatinuod, daghan ang mga propeta ug mga hari kaniadto nga nangandoy nga makakita ug makadungog sa inyong nakita ug nadungog karon, apan wala kini nahitabo sa ilang panahon.”
Ang Maayong Samarianhon
25May usa ka magtutudlo sa Kasugoan nga mitindog ug nangutana aron sa pagbitik kang Jesus, “Magtutudlo, unsa man ang angay kong buhaton aron maangkon ko ang kinabuhi nga walay kataposan?” 26Mitubag si Jesus kaniya, “Unsa man ang gi-ingon sa Kasugoan sumala sa imong nabasahan?” 27Mitubag ang tawo, “Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, sa tibuok mong kalag, sa tibuok mong kusog, ug sa tibuok mong huna-huna.10:27 Tan-awa usab ang Deu. 6:5. Ug higugmaa ang imong isigka-tawo sama sa paghigugma mo sa imong kaugalingon.10:27 Tan-awa usab ang Lev. 19:18.” 28Mitubag si Jesus kaniya, “Husto gayod ang imong tubag. Himoa kana aron maangkon mo ang kinabuhi nga walay kataposan.”
29Apan dili gusto sa magtutudlo sa Kasugoan nga maulawan siya, busa nangutana pa gayod siya, “Kinsa ba ang akong isigka-tawo?” 30Gitubag siya ni Jesus pinaagi sa usa ka sugilanon, “May usa ka tawo nga milugsong ngadto sa Jerico gikan sa Jerusalem. Samtang naglakaw siya, giatangan siya sa mga tulisan. Gikuha nila ang iyang mga butang apil na ang iyang bisti, gikulata nila siya ug gibiyaan nga nagbuy-od nga daw patay na. 31Nahitabo nga may pari nga milugsong sa maong dalan. Pagkakita niya sa tawo nga nagbuy-od milikay siya sa pikas nga dalan ug gilabyan lang niya kini. 32Miagi usab didto ang usa ka katabang sa mga pari sa templo.10:32 usa ka katabang sa mga pari sa templo: sa Griego, Levita. Pagkakita niya sa tawo milikay usab siya ug milabay lang. 33Sa kaulahian may miagi nga Samarianhon. Pagkakita niya sa tawo nga nagbuy-od nalooy gayod siya, 34busa giduolan niya kini ug gitambalan. Gibutangan niyag lana ug bino ang samad niini ug gibugkosan. Unya gipasakay niya kini sa iyang gisakyan nga hayop ug gidala didto sa usa ka balay nga abanganan. Didto, giatiman pa gayod kini niya. 35Ug sa sunod nga adlaw, gihatagan niya ug kuwarta ang tag-iya sa balay ug miingon, ‘Atimana siya ug kon kulangon pa ang akong gihatag kanimo dugangan ko kini sa akong pagbalik dinhi.’ ”
36Unya nangutana si Jesus sa magtutudlo sa Kasugoan, “Sa imong huna-huna, kinsa man kanilang tulo ang nagpakita nga siya ang isigka-tawo sa tawo nga giatangan sa mga tulisan?” 37Mitubag ang magtutudlo sa Kasugoan, “Ang tawo nga nagpakita ug kalooy kaniya.” Miingon dayon si Jesus, “Himoa usab ang sama sa iyang gibuhat.”
Mibisita si Jesus kang Marta ug kang Maria
38Nagpadayon paglakaw si Jesus ug ang iyang mga tinun-an, ug miabot sila sa usa ka baryo. May babaye didto nga ginganlan ug Marta. Gipadayon niya sila sa iyang balay. 39May igsoon siya nga si Maria nga naglingkod didto sa tiilan ni Ginoong Jesus tungod kay gusto siyang maminaw sa iyang mga gitudlo. 40Apan si Marta nagkapuliki gayod sa iyang pag-andam ug pagkaon nila ni Jesus. Busa miduol siya kang Jesus ug miingon, “Ginoo, ngano nga bale-wala lang kanimo nga gipasagdan lang ako sa akong igsoon sa pag-andam sa pagkaon? Ingna ra gud siya nga tabangan niya ako!” 41Mitubag ang Ginoo kaniya, “Ikaw, Marta, pagkadaghan sa imong gikabalak-an. 42Usa lang gayod ang gikinahanglan, ug mao kini ang gipili ni Maria nga maoy labing maayo, ug walay makakuha niini gikan kaniya.”
