نۆژەنکردنەوەی پەرستگا
1یۆئاش کوڕێکی حەوت ساڵان بوو کە بوو بە پاشا و چل ساڵ لە ئۆرشەلیم پاشایەتی کرد. دایکی ناوی چیڤیا بوو کە خەڵکی بیری شابەع بوو. 2یۆئاش لەبەرچاوی یەزدان ئەوەی ڕاست بوو کردی لە ماوەی کاهینیێتی یەهۆیاداع. 3یەهۆیاداع دوو ژنی بۆ یۆئاش هێنا و کوڕ و کچی بوو.
4دوای ماوەیەک یۆئاش بڕیاری دا کە پەرستگای یەزدان نۆژەن بکاتەوە. 5کاهینە لێڤییەکانی کۆکردەوە و پێی گوتن: «بڕۆن بۆ شارۆچکەکانی یەهودا و لە هەموو ئیسرائیل ئەو زیوە کۆبکەنەوە کە ساڵانە بۆ چاککردنەوەی پەرستگای خوداتان دەدرێت. ئێوە لەم کارە بە پەلە بن.» بەڵام لێڤییەکان پەلەیان نەکرد.
6لەبەر ئەوە پاشا یەهۆیاداعی سەرۆکی کاهینی بانگکرد و پێی گوت: «بۆچی داوات لە لێڤییەکان نەکردووە هەتا لە یەهودا و ئۆرشەلیمەوە باجەکەی موسای بەندەی یەزدان و کۆمەڵی ئیسرائیل بۆ چادری پەیمان بهێنن؟»
7ئەوە بوو کوڕەکانی عەتەلیای خراپەکار پەرستگای خودایان تاڵان کردبوو، هەروەها هەموو شتە پیرۆزکراوەکانی پەرستگای یەزدانیان کردبووە هی بەعلەکان.
8پاشا فەرمانی دا و سندوقێکیان دروستکرد، لەلای دەروازەی پەرستگای یەزدان بۆ دەرەوە دایاننا. 9بەناو یەهودا و ئۆرشەلیمدا بانگەوازیان کرد کە باجەکەی موسای بەندەی خودا ئەوەی لە چۆڵەوانی لەسەر ئیسرائیل دانرابوو، بۆ یەزدانی بهێنن. 10هەموو سەرکردەکان و هەموو گەل بە خۆشی و شادمانییەوە باجەکانی خۆیان هێنا و خستیانە ناو سندوقەکە، هەتا پڕ بوو. 11کاتێک لێڤییەکان سندوقەکەیان دەهێنا بۆ لای کاربەدەستانی پاشا و ئەوانیش دەیانبینی زیوەکە زۆر بووە، خامەی نهێنی24:11 ڕازپۆش. پاشا و بریکاری سەرۆکی کاهینیش دەهاتن و سندوقەکەیان بەتاڵ دەکرد و دەیانبردەوە بۆ شوێنەکەی خۆی. بەردەوام بەو جۆرەیان دەکرد، تاکو زیوێکی زۆریان کۆکردەوە. 12پاشا و یەهۆیاداع دایانە ئەوانەی بە کارەکە هەڵدەستان، خزمەتکارانی پەرستگای یەزدان، ئەوانیش نەقاڕ و دارتاش و ئاسنگەر و بڕۆنزگەریان بەکرێ دەگرت بۆ نۆژەنکردنەوە و نوێکردنەوەی پەرستگای یەزدان.
13ئەوانەی بە کارەکە هەڵدەستان، کارەکەیان کرد و تێیدا سەرکەوتوو بوون. پەرستگای خودایان لەسەر شێوەی یەکەم جاری بنیاد نایەوە و تۆکمەیان کرد. 14کاتێک تەواو بوون، ئەوەی لە زیوەکە مابووەوە هێنایانە بەردەم پاشا و یەهۆیاداع، جا قاپوقاچاغیان بۆ پەرستگای یەزدان دروستکرد، قاپوقاچاغی خزمەتکردن و پێشکەشکردن و کەوچک و جامی زێڕین و چەند کەلوپەلێکی دیکە لە زێڕ و زیو. بە درێژایی ژیانی یەهۆیاداع بەردەوام قوربانی سووتاندنیان لە پەرستگای یەزدان پێشکەش دەکرد.
15یەهۆیاداع پیر بوو و چووە ساڵەوە و لە تەمەنی سەد و سی ساڵیدا مرد. 16لە شاری داود لەگەڵ پاشاکان ناشتیان، چونکە لە ئیسرائیل چاکەی لەگەڵ خودا و پەرستگاکەی کرد.
بەدکاری یۆئاش
17پاش مردنی یەهۆیاداع پیاوە گەورەکانی یەهودا هاتن و کڕنۆشیان بۆ پاشا برد، ئینجا پاشا گوێی لێ گرتن. 18ئیتر وازیان لە پەرستگای یەزدان، خودای باوباپیرانی خۆیان هێنا و ستوونە ئەشێرا و بتەکانیان پەرست، جا لەبەر ئەم تاوانەیان تووڕەیی خودا هاتە سەر خاکی یەهودا و ئۆرشەلیم. 19هەرچەندە یەزدان پێغەمبەری بۆ ناردن بۆ ئەوەی بۆ لای ئەویان بگێڕنەوە و شایەتییان لەسەر بدەن، بەڵام گوێیان نەگرت.
20ئینجا ڕۆحی خودا هاتە سەر زەکەریای کوڕی یەهۆیاداعی کاهین. بەرامبەر گەل ڕاوەستا و پێی گوتن: «خودا ئەمە دەفەرموێت: ”بۆچی سەرپێچی فەرمانەکانی یەزدان دەکەن؟ لەبەر ئەوە سەرکەوتوو نابن، چونکە وازتان لە یەزدان هێنا، ئەویش وازی لێ هێنان.“»
21بەڵام پیلانیان لێی گێڕا و بە فەرمانی پاشا لە حەوشەی پەرستگای یەزدان بەردبارانیان کرد. 22یۆئاشی پاشا ئەو دڵسۆزییەی لەبیر چوو کە یەهۆیاداعی باوکی زەکەریا لەگەڵی کردی و کوڕەکەی ئەوی کوشت، ئەویش لەسەرەمەرگیدا گوتی: «با یەزدان ئەمە ببینێت و سزاتان بدات.»
23ئەوە بوو لە بەهاری ساڵ، سوپای ئارامییەکان هێرشیان کردە سەر یۆئاش، پەلاماری یەهودا و ئۆرشەلیمیان دا و هەموو ڕابەرەکانی گەلیان کوشت، ئیتر هەموو تاڵانی و دەستکەوتەکانیان بۆ پاشای دیمەشق نارد. 24هەرچەندە سوپای ئارامییەکان بە کۆمەڵێکی کەمەوە هاتبوون، بەڵام یەزدان بەسەر سوپایەکی گەورەتردا زاڵی کردن. لەبەر ئەوەی گەلی یەهودا وازیان لە یەزدانی پەروەردگاری باوباپیرانی خۆیان هێنا، سەبارەت بە یۆئاشیش دادوەریان بەجێگەیاند. 25کاتێک ئارامییەکان کشانەوە، ئەویان بە برینێکی سەختەوە بەجێهێشت. کاربەدەستەکانی پیلانیان لێی گێڕا لەبەر خوێنی کوڕەکانی یەهۆیاداعی کاهین، جا لەسەر قەرەوێڵەکەی لێیاندا و کوشتیان. لە شاری داود ناشتیان، بەڵام لە گۆڕستانی پاشاکان نەیانناشت.
26ئەو دوو کەسە بوون کە پیلانیان لێی گێڕا: زاڤاد24:26 زاڤاد شێوازێکە بۆ ناوی یۆزاڤاد. کە کوڕی ژنێکی عەمۆنی بوو بە ناوی شیمەعات، یەهۆزاڤاد کە کوڕی ژنێکی مۆئابی بوو بە ناوی شیمریت. 27بەڵام سەرگوزەشتەی کوڕەکانی و زۆری پێشبینییەکان سەبارەت بە ئەو و نۆژەنکرنەوەی پەرستگای خودا، وا لە لێکدانەوەی پەڕتووکی پاشایان نووسراونەتەوە. ئەمەسیای کوڕی لەدوای خۆی بوو بە پاشا.
Иоаш – царь Иудеи
(4 Цар. 11:21–12:3)
1Иоашу было семь лет, когда он стал царём, и правил он в Иерусалиме сорок лет. Его мать звали Цивия, она была родом из Беэр-Шевы. 2Иоаш делал то, что было правильным в глазах Вечного всё время, пока был жив священнослужитель Иодай. 3Иодай выбрал для него двух жён, и у него родились сыновья и дочери.
Иоаш восстанавливает храм
(4 Цар. 12:4-16)
4Спустя некоторое время Иоаш решил восстановить храм Вечного. 5Он собрал священнослужителей и левитов и сказал им:
– Ходите по городам Иудеи и собирайте со всех исраильтян деньги, которые должны ежегодно поступать на поддержание храма вашего Бога. Смотрите, не мешкайте.
Но левиты не стали спешить. 6Тогда царь призвал главного священнослужителя Иодая и сказал ему:
– Почему ты не требуешь от левитов, чтобы они приносили от Иудеи и Иерусалима налог, установленный Мусой, рабом Вечного, и обществом Исраила для шатра соглашения?24:6 См. Исх. 30:11-16.
7(Сыновья нечестивой Аталии повредили храм Всевышнего и даже его священную утварь использовали в служении статуям Баала.)
8По повелению царя был изготовлен ящик, который поставили снаружи, у ворот храма Вечного. 9Затем по Иудее и Иерусалиму было объявлено, чтобы они приносили Вечному дань, которую установил для исраильтян в пустыне Муса, раб Всевышнего. 10Все вельможи и весь народ с радостью приносили деньги и бросали их в ящик, пока он не наполнялся. 11Всякий раз, когда левиты приносили ящик к царским чиновникам, и те видели, что в нём много денег, царский писарь и поверенный главного священнослужителя приходили и опустошали ящик, и его снова относили на место. Они делали это постоянно и собрали много денег. 12Царь и Иодай отдали их людям, которые исполняли работу по восстановлению храма Вечного. Они наняли каменщиков и плотников, чтобы обновить храм Вечного, и мастеров по работе с железом и бронзой, чтобы восстановить храм.
13Рабочие трудились усердно, и работа спорилась у них в руках. Они восстановили храм Всевышнего по его первоначальному замыслу и укрепили его. 14Завершив работу, они принесли оставшиеся деньги царю и Иодаю, и на них была изготовлена утварь для храма Вечного: утварь для службы и для всесожжений, блюда и другие вещи из золота и серебра. Пока Иодай был жив, в храме Вечного постоянно совершались всесожжения.
15Иодай состарился и насытился жизнью. Он умер в возрасте ста тридцати лет. 16Его похоронили с царями в Городе Давуда, ради добра, которое он сделал в Исраиле для Всевышнего и для Его храма.
Иоаш отворачивается от Вечного
(4 Цар. 12:17-21)
17После смерти Иодая вожди Иудеи явились на поклон к царю, и он стал прислушиваться к их советам. 18Они оставили храм Вечного, Бога своих предков, и стали служить столбам Ашеры и идолам. За их вину, на Иудею и Иерусалим обрушился гнев Всевышнего. 19Хотя Вечный посылал к народу пророков, чтобы обратить их к себе, и хотя пророки свидетельствовали против них, те их не слушали.
20Тогда Дух Всевышнего сошёл на Закарию, сына священнослужителя Иодая. Закария встал перед народом и сказал:
– Так говорит Всевышний: «Почему вы нарушаете повеления Вечного? Не будет вам успеха. Раз вы оставили Вечного, то и Он оставит вас».
21Но против Закарии был составлен заговор и, по приказу царя, его забили камнями до смерти во дворе храма Вечного. 22Царь Иоаш не вспомнил о милости, оказанной ему отцом Закарии Иодаем, и убил его сына, который сказал, умирая:
– Пусть Вечный увидит и взыщет.
23В конце года (ранней весной) на Иоаша двинулось войско Сирии. Оно вторглось в Иудею и в Иерусалим и перебило всех правителей народа. Сирийцы отослали всю добычу своему царю в Дамаск. 24Хотя сирийское войско было немногочисленным, Вечный отдал в их руки гораздо более сильное войско. Так как Иудея оставила Вечного, Бога своих предков, над Иоашем свершился приговор. 25Уходя, сирийцы оставили Иоаша сильно израненным. Его приближённые составили против него заговор за убийство сына Иодая, священнослужителя, и убили его в постели. Он умер и был похоронен в Городе Давуда, но не в царских гробницах.
26В заговоре против него состояли Иозавад24:26 Букв.: «Завад» – вариант имени Иозавад (см. 4 Цар. 12:21)., сын аммонитянки Шимеаты, и Иехозавад, сын моавитянки Шомеры24:26 Букв.: «Шимрит» – вариант имени Шомера (см. 4 Цар. 12:21)..
27Рассказ о сыновьях Иоаша, многочисленные пророчества против него и рассказ о восстановлении храма записаны в «Толкованиях к Книге царей». И царём вместо него стал его сын Амасия.
