تازەکردنەوەی پەیمانەکە
1ئەمانە بەندەکانی ئەو پەیمانەن کە یەزدان فەرمانی بە موسا کرد کە لەگەڵ نەوەی ئیسرائیلدا بیبەستێت، لە خاکی مۆئاب بێجگە لەو پەیمانەی لە حۆرێڤ لەگەڵی بەستن.
2ئینجا موسا هەموو ئیسرائیلی بانگکرد و پێی گوتن:
«ئێوە بینیتان یەزدان لە خاکی میسر لەبەرچاوتان چی بە فیرعەون و هەموو خزمەتکارەکانی و هەموو خاکەکەی کرد، 3ئەو تاقیکردنەوە مەزنانەی چاوەکانتان بینییان و نیشانە و پەرجووە مەزنەکانی. 4بەڵام یەزدان هەتا ئەمڕۆش دڵێکی29:4 بەپێی کەلتوری عیبرانییەکان دڵ لێپرسراوە لە بیرکردنەوە. پێنەداون بۆ ئەوەی تێبگەن و چاوێک بۆ ئەوەی ببینن و گوێیەک بۆ ئەوەی ببیستن. 5بەڵام یەزدان دەفەرموێت: ”چل ساڵ لە چۆڵەوانیدا ئێوەم بەڕێوە برد، جلەکانتان لەبەرتان کۆن نەبوون و پێڵاوەکانتان29:5 عیبری: نەعەل. لە پێتان کۆن نەبوون، 6نە نانتان خوارد و نە شەرابتان خواردەوە و نە مەی، هەتا ئێوە بزانن کە من یەزدانی پەروەردگارتانم.“
7«کاتێکیش هاتنە ئەم شوێنە سیحۆنی پاشای حەشبۆن و عۆگی پاشای باشان هاتن بۆ جەنگ لە دژی ئێمە، بەڵام ئەوانمان شکاند و 8دەستمان بەسەر خاکەکەیاندا گرت و بە میرات دامانە ڕەئوبێن و گاد و نیوەی هۆزی مەنەشە29:8 هۆزی مەنەشە دابەش ببوون بۆ سەر دوو بەش، هەریەکەیان کەوتبووە لایەکی ڕووباری ئوردونەوە..
9«بەندەکانی ئەم پەیمانە بپارێزن و کاری پێ بکەن، هەتا لە هەموو ئەوەی دەیکەن سەرکەوتوو بن. 10ئێوە ئەمڕۆ هەمووتان بە سەرۆک هۆز و پیر و کوێخا و هەموو پیاوەکانی ئیسرائیل لەبەردەم یەزدانی پەروەردگارتان وەستاون، 11هەروەها ژن و منداڵ و ئەو نامۆیانەی کە لەناو ئۆردگاکانتانە، لەوەی کە دارتان بۆ دەبڕێتەوە و ئاوتان بۆ لە بیر هەڵدەکێشێت، 12بۆ ئەوەی بچنە ناو پەیمانی یەزدانی پەروەردگارتان و سوێندەکەی کە یەزدانی پەروەردگارتان ئەمڕۆ لەگەڵتانی دەبەستێت، 13هەتا ئەمڕۆ بە گەلی خۆی داتانبنێت، ئەویش ببێتە خوداتان وەک پێی فەرموون و وەک سوێندی بۆ ئیبراهیم و ئیسحاق و یاقوبی باوباپیرانتان خوارد. 14ئەم پەیمان و سوێندەش تەنها لەگەڵ ئێوەی نابەستم، 15بەڵکو لەگەڵ ئەوەی کە لێرە ئەمڕۆ لەگەڵماندا لەبەردەم یەزدانی پەروەردگارمان وەستاوە و ئەوەش کە ئەمڕۆ لێرە لەگەڵماندا نییە.
16«ئێوە زانیتان چۆن لە خاکی میسر نیشتەجێ بووین و چۆن هەتا ئێرە بەناو ئەو گەلانەدا تێپەڕین. 17وێنە قێزەون و بتەکانی ئەوانتان بینی کە لە دار و بەرد و زێڕ و زیون. 18نەوەک لەنێوتاندا پیاوێک یان ئافرەتێک یان هۆزێک یان خێڵێک هەبێت کە ئەمڕۆ دڵی لەسەر یەزدانی پەروەردگارمان لاچووبێت، بۆ ئەوەی بچێت و خوداوەندەکانی ئەو نەتەوانە بپەرستێت، نەوەک لەنێوتان ڕەگێک هەبێت ژەهراوی و زەقنەبووت بگرێت.
19«کاتێک ئەم جۆرە کەسە گوێی لە سوێندی ئەم پەیمانە دەبێت، لە دڵیدا داوای بەرەکەت بۆ خۆی دەکات و دەڵێت: ”من سەلامەت دەبم، تەنانەت بە کەللەڕەقی خۆشم هەڵسوکەوت بکەم،“ ئەمە زەوی تەڕ و وشک لەناودەبات. 20یەزدان هەرگیز ڕازی نابێت لێی خۆشبێت، بەڵکو ئەو کاتە تووڕەیی و دڵگەرمی یەزدان بەسەر ئەو پیاوە هەڵدەچێت، هەموو ئەو نەفرەتانەی لەم پەڕتووکەدا نووسراون دێنە سەری، یەزدان ناوی لەژێر ئاسماندا دەسڕێتەوە. 21یەزدان لە هەموو هۆزەکانی ئیسرائیل ئەو بۆ لێقەومان جیا دەکاتەوە، بەپێی هەموو نەفرەتەکانی پەیمانەکە کە لەم پەڕتووکی تەوراتەدا نووسراون.
22«جا دوا نەوە لە منداڵەکانتان کە لەدوای ئێوە دێن و هەروەها ئەو بیانییانەی لە خاکێکی دوورەوە دێن، ئەو گورزوەشاندن و نەخۆشییانە دەبینن کە یەزدان تووشی کردوون. 23هەموو زەوییەکە بە گۆگرد و خوێ دەسووتێنێت، نە دەچێنرێت و نە دەڕوێت و نە هیچ گیایەکی لێ دەردەکەوێت، وەک سەرەوژێرکردنی سەدۆم و عەمۆرا و ئەدما و چەبۆئیم کە یەزدان بە تووڕەیی و هەڵچوونی خۆی سەرەوژێری کردن. 24جا هەموو نەتەوەکان دەڵێن: ”بۆچی یەزدان وای بەم خاکە کرد، جۆشانی ئەم تووڕەییە بەتینە بۆچی؟“
25«وەڵامەکەیان ئەمەیە: ”لەبەر ئەوەی وازیان لە پەیمانی یەزدانی پەروەردگاری باوباپیرانیان هێنا، کە لەگەڵی بەستن کاتێک لە خاکی میسر دەریهێنان. 26چوون خوداوەندی دیکەیان پەرست و کڕنۆشیان بۆ برد، کە نە ناسیبوویان و نە خوداش پێیدابوون. 27لەبەر ئەوە تووڕەیی یەزدان بەسەر ئەم خاکەدا جۆشا، هەتا هەموو ئەو نەفرەتانەی لەم پەڕتووکی فێرکردنەدا نووسراون بەسەریدا هێنای. 28یەزدان لە خاکەکەیاندا بە تووڕەیی و زەبر و ڕقێکی زۆرەوە ڕیشەکێشی کردن و وەک ئەمڕۆ فڕێیدانە خاکێکی دیکە.“
29«نهێنییەکان بۆ یەزدانی پەروەردگارمانە و ئەو شتانەی کە خودا بۆی ئاشکرا کردین بۆ ئێمە و نەوەکانمانە هەتاهەتایە، هەتا کار بە هەموو وشەکانی ئەم فێرکردنە بکەین.
Обновление священного соглашения
1Вот условия священного соглашения, которое Вечный повелел Мусо заключить с исроильтянами в Моаве, в дополнение к священному соглашению, которое Он заключил с ними у горы Синай29:1 Букв.: «у Хорива». Хорив – другое название горы Синай..
2Мусо призвал исроильтян и сказал им:
Ваши глаза видели всё, что Вечный сделал в Египте с фараоном, со всеми его приближёнными и со всей его землёй. 3Вы своими глазами видели те великие кары, знамения и великие чудеса. 4Но до этого дня Вечный не давал вам ума, который понимает, глаз, которые видят, и ушей, которые слышат. 5За сорок лет, что Я вёл вас через пустыню, не ветшали ваши одежды, не изнашивались сандалии у вас на ногах. 6Вы не ели хлеба и не пили ни вина, ни пива. Я заботился о вас, чтобы вы знали, что Я – Вечный, ваш Бог.
7Когда вы добрались до этого места, Сигон, царь Хешбона, и Ог, царь Бошона, вышли сразиться с вами, но вы разбили их. 8Вы взяли их земли и дали их в наследие родам Рувима, Гада и половине рода Манассы.
9Прилежно выполняйте условия этого священного соглашения, чтобы преуспевать во всех своих делах. 10Все вы стоите сегодня в присутствии Вечного, вашего Бога, – ваши вожди и начальники, старейшины и надзиратели и все остальные мужчины Исроила, 11вместе с детьми, жёнами и чужеземцами, живущими в вашем лагере, которые рубят вам дрова и носят воду. 12Вы стоите сегодня здесь, чтобы вступить в священное соглашение с Вечным, вашим Богом. Это священное соглашение Вечный заключает сегодня с вами и скрепляет клятвой, 13чтобы сделать вас Своим народом, и чтобы Ему быть вашим Богом, как Он обещал вам и клялся вашим предкам: Иброхиму, Исхоку и Якубу. 14Я заключаю это священное соглашение, скреплённое клятвой, не только с вами, 15стоящими здесь сегодня в присутствии Вечного, нашего Бога, но и с теми, кого здесь нет.
16Вы сами знаете, как мы жили в Египте и как проходили через страны по дороге сюда. 17Вы видели у них отвратительные образы и идолов из дерева и камня, из серебра и золота. 18Пусть же не будет среди вас мужчины или женщины, клана или рода, чьё сердце уклонится от Вечного, нашего Бога, чтобы идти и служить богам этих народов. Смотрите, чтобы среди вас не было такого корня, из которого произрастает горькое, ядовитое растение.
19Когда такой человек услышит слова этой клятвы, он призовёт на себя благословение, думая: «Я буду в безопасности, несмотря на то что продолжаю ходить своим собственным путём». Это наведёт беду на всех: на него и на весь остальной народ29:19 Букв.: «Это приведёт к уничтожению как орошаемой, так и сухой земли».. 20Вечный никогда не захочет простить его. Его гнев и ревность воспламенятся против такого человека. Все проклятия, записанные в этом свитке, падут на него, и Вечный сотрёт память о нём из-под небес. 21Вечный выделит его из всех родов Исроила для бедствия, в соответствии со всеми проклятиями священного соглашения, записанными в этом свитке Закона.
22Ваши дети, которые будут после вас в грядущих поколениях, и чужеземцы, которые придут из далёких земель, увидят бедствия, постигшие эту землю, и недуги, которыми Вечный поразил вас. 23Вся земля будет горящей пустошью из соли и серы – ничто не будет сеяться, ничто не прорастёт, никакой растительности на ней не будет. Это будет подобно уничтожению Содома и Гоморры, Адмы и Цевоима, которые Вечный низвергнул в Своём страшном гневе29:23 См. Нач. 18:20–19:29. Помимо Содома и Гоморры были уничтожены и города Адма и Цевоим, упомянутые здесь (см. Нач. 14:2).. 24Все народы спросят: «Почему Вечный поступил так с этой землёй? За что этот страшный, пылающий гнев?»
25Ответ будет таков: «За то, что этот народ оставил священное соглашение Вечного, Бога их предков, священное соглашение, которое Он заключил с ними, когда вывел их из Египта. 26Они ушли служить другим богам, поклонялись богам, которых не знали, богам, которых Он им не назначал. 27Поэтому гнев Вечного вспыхнул на эту землю, чтобы навести на неё все проклятия, записанные в этом свитке. 28В ярости, негодовании и великом гневе Вечный искоренил их из их земли и бросил в другую землю, как это и есть сейчас».
29Тайное принадлежит Вечному, нашему Богу, а открытое принадлежит нам и нашим детям навеки, чтобы мы следовали всем словам этого Закона.
