1너는 악인들을 부러워하지 말고 그들과 함께 있는 것을 원하지도 말 아라.
2악인들은 남을 해칠 일만 생각하고 말썽을 일으킬 말만 한다.
3집은 지혜를 기초로 지어지고 총명으로 견고하게 되며
4그 방들은 지식을 통해서 여러 가지 진귀하고 아름다운 보물이 채워진다.
5지혜 있는 자가 힘 센 자보다 강하고 지식 있는 자가 무력을 쓰는 자보다 강하다.
6너는 전쟁하기에 앞서 전략을 잘 세워라. 승리는 전술적인 조언을 많이 받는 데 있다.
7지혜는 미련한 자들이 도달하기에는 너무 높은 수준에 있으므로 24:7 원문에는 ‘성문에서’중요한 문제가 토론될 때 그들은 아무것도 할 말이 없다.
8악한 일을 계획하는 사람을 흔히 24:8 또는 ‘사특한 자라고’음모가라고 부른다
9미련한 자의 책략은 죄이며 거만한 자는 사람들의 미움을 받는다.
10네가 어려움을 당할 때 낙심하면 너는 정말 약한 자이다.
11너는 억울하게 죽게 된 사람을 구하며 살인자의 손에 끌려가는 사람을 구출하는 데 주저하지 말아라.
12너는 알지 못했다는 이유로 네 책임을 회피하지 말아라. 네 마음을 살피시며 너를 지켜 보고 계시는 분이 어찌 그것을 모르겠느냐? 그는 사람이 행한 대로 갚아 주실 것이다.
13내 아들아, 꿀을 먹어라. 이것이 좋다. 특별히 송이꿀은 더 달다.
14이와 같이 지혜도 달콤한 것이다. 그러므로 지혜를 얻어라. 분명히 너에게 밝은 미래가 있을 것이며 너의 희망이 끊어지지 않을 것이다.
15악한 자여, 의로운 사람의 거처를 엿보지 말며 그 집을 약탈하지 말아라.
16의로운 사람은 일곱 번 넘어져도 다시 일어나지만 악인은 단 한 번의 재앙으로도 쓰러지고 만다.
17네 원수가 망하는 것을 보고 기뻐하거나 즐거워하지 말아라.
18여호와께서 그것을 보시고 기뻐하지 않으시며 분노를 그에게서 돌이키실지도 모른다.
19너는 악한 사람들 때문에 안달하거나 그들을 부러워하지 말아라.
20악인들에게는 밝은 미래가 없을 것이며 희망의 등불도 꺼질 것이다.
21내 아들아, 여호와와 왕을 두려워하고 반역자들과 사귀지 말아라.
22그들은 순식간에 패망할 것이다. 그들에게 내릴 재앙을 누가 알겠는가?
지혜로운 사람들의 교훈
23이것도 지혜로운 사람의 말이다: 재판할 때 사람 봐 가면서 하는 것은 좋지 못하다.
24죄 지은 사람에게 무죄를 선언하는 자는 온 세상 사람들에게 저주를 받고 미움을 살 것이지만
25그를 과감하게 책망하는 사람은 기쁨을 얻고 풍성한 복을 받을 것이다.
26정직한 대답은 입을 맞추는 것과 같다.
27너는 네 집을 짓기에 앞서 먼저 생활 기반부터 마련하여라.
28너는 이유 없이 네 이웃의 거짓 증인이 되어 허위 사실을 진술하지 말아라.
29그가 너에게 행한 대로 네가 앙갚음을 하겠다고 생각하지 말아라.
30내가 한때 게으른 자의 밭과 지혜 없는 사람의 포도원을 지나가다가
31온통 가시덤불이 덮여 있고 잡초가 무성하며 돌담이 무너져 있는 것을 보고
32깊이 생각하는 중에 이런 교훈을 얻었다.
33“좀더 자자. 좀더 졸자. 손을 모으고 좀더 쉬자” 하는 자에게는
34가난이 강도처럼 갑자기 밀어닥치고 빈곤이 군사처럼 몰려올 것이다.
… 19 …
1Huwag kang mainggit sa mga taong masama o hangarin mang makipagkaibigan sa kanila. 2Sapagkat ang iniisip nila at sinasabi ay para sa kapahamakan ng iba.
… 20 …
3-4Sa pamamagitan ng karunungan, maitatayo mo at mapapaunlad ang iyong tahanan. Mapupuno rin ito ng mahahalagang kayamanan.
… 21 …
5Ang taong marunong ay malaki ang maitutulong upang lalong lumakas ang mga nakikipaglaban, 6sapagkat kailangan nila ng mga payo sa pakikipaglaban. At higit na matitiyak ang tagumpay kung maraming nagpapayo.
… 22 …
7Ang karunungan ay hindi maunawaan ng mangmang. Wala siyang masabi kapag mahahalagang bagay ang pinag-uusapan.
… 23 …
8Ang taong laging nagpaplano ng masama ay kikilalaning may pakana ng kasamaan. 9Anumang pakana ng hangal ay kasalanan, at kinasusuklaman ng mga tao ang sinumang nangungutya.
… 24 …
10Kapag ikaw ay nawalan ng pag-asa sa panahon ng kahirapan, nagpapakita lang ito na ikaw ay mahina.
… 25 …
11Huwag kang mag-atubiling iligtas ang walang kasalanan na hinatulan ng kamatayan. 12Maaaring sabihin mo na wala kang nalalaman sa nangyari, pero alam ng Dios kung totoo o hindi ang iyong sinasabi, dahil binabantayan ka niya at alam niya ang nasa puso mo. Gagantimpalaan ka niya ayon sa iyong mga ginawa.
… 26 …
13-14Anak, kung papaanong matamis at mabuti para sa iyo ang pulot, ganoon din naman ang karunungan. Sapagkat kung marunong ka, mapapabuti ang iyong kinabukasan at mapapasaiyo ang iyong mga hinahangad.
… 27 …
15Huwag kang gagaya sa taong masama na palihim na sumasalakay sa bahay ng matuwid. 16Ang taong matuwid, mabuwal man ng pitong ulit ay tiyak na makakabangon ulit. Hindi tulad ng taong masama na kapag nabuwal ay hindi na makakabangon pa.
… 28 …
17Huwag kang matuwa kapag napapahamak ang iyong kaaway, 18dahil kapag nakita ng Panginoon na natutuwa ka, hindi niya ito magugustuhan, at hindi na niya parurusahan ang iyong kaaway.
… 29 …
19Huwag kang mabalisa o mainggit sa mga taong masama, 20sapagkat wala silang mabuting kinabukasan at magiging tulad sila ng ilaw na namatay.
… 30 …
21Anak, igalang mo ang Panginoon at ang hari. Huwag kang makisama sa mga taong sumusuway sa kanila, 22sapagkat hindi mo alam kung anong kapahamakan ang biglang ibibigay ng Panginoon o ng hari sa kanila.
Dagdag pang Kawikaan
23Narito pa ang ilang kawikaan ng marurunong na tao:
Hindi dapat magtangi ng tao sa paghatol ng katarungan.
24Kapag pinalaya mo ang taong may kasalanan, susumpain ka at kamumuhian ng mga tao.
25Ngunit kapag pinarusahan mo ang may kasalanan, matutuwa ang mga tao at pagpapalain ka.
26Ang tapat na kasagutan ay tanda ng mabuting pagkakaibigan.
27Ihanda mo muna ang iyong pagkakakitaan, tulad ng iyong bukid na taniman bago ka magtatag ng sariling tahanan.
28Huwag kang sasaksi sa iyong kapwa nang walang sapat na dahilan, o magsalita laban sa kanya ng kasinungalingan.
29Huwag mong sasabihin, “Gaganti ako, gagawin ko sa kanya ang ginawa niya sa akin.”
30Dumaan ako sa bukid ng taong tamad at mangmang. 31Puno na ito ng mga damo at matitinik na halaman, at giba na ang mga bakod nito. 32Nang makita ko ito, napaisip ako ng mabuti, at natutunan ko ang aral na ito: 33Sa kaunting pahinga, kaunting pagtulog, at paghalukipkip mo, taong tamad, 34ay biglang darating sa iyo ang kahirapan na para kang ninakawan ng armadong tulisan.
