하나님 나라 비유
1예수님이 다시 바닷가에서 가르치시자 군중이 너무 많이 모여들어 예수님은 배에 올라 앉으시고 군중은 바닷가에 그대로 있었다.
2그때 예수님은 여러 가지 비유를 들어 그들에게 이렇게 가르치셨다.
3“잘 들어라. 한 농부가 들에 나가
4씨를 뿌렸다. 그런데 어떤 씨는 길가에 떨어져 새들이 와서 먹어 버렸고
5어떤 씨는 흙이 많지 않은 돌밭에 떨어져 흙이 깊지 않으므로 곧 싹이 나왔으나
6해가 돋자 뿌리를 박지 못한 그 싹은 타서 말라 버렸다.
7또 어떤 씨는 가시덤불에 떨어졌는데 가시나무가 자라 그 기운을 막았으므로 열매를 맺지 못하였다.
8그러나 어떤 씨는 좋은 땅에 떨어져 싹이 나고 잘 자라 30배, 60배, 100배의 열매를 맺었다.
9귀 있는 사람은 잘 들어라.”
10예수님이 혼자 계실 때 그분을 따르던 사람들이 열두 제자와 함께 와서 이 비유의 뜻을 묻자
11예수님은 이렇게 대답하셨다. “너희에게는 하나님 나라의 비밀을 아는 것이 허락되었으나 다른 사람들에게는 모든 것을 비유로 말한다.
12이것은 그들이 보아도 알지 못하고 들어도 깨닫지 못하게 하여 그들이 돌이켜 용서받지 못하도록 하기 위해서이다.”
13그러고서 예수님은 다시 말씀하셨다. “너희는 이 비유도 이해하지 못하느냐? 그래 가지고서 어떻게 다른 모든 비유를 이해하겠느냐?
14씨를 뿌리는 농부는 말씀을 전하는 사람이다.
15어떤 사람은 길가에 떨어진 씨와 같아서 말씀을 들어도 즉시 사탄이 와서 그의 마음에 뿌려진 말씀을 빼앗아 간다.
16또 어떤 사람은 돌밭에 떨어진 씨와 같다. 이런 사람은 말씀을 들을 때 기뻐하며 즉시 받아들이지만
174:17 또는 ‘그 속에 뿌리가 없어’그것을 마음속 깊이 간직하지 못하고 잠시 견디다가 그 말씀 때문에 고통이나 핍박이 오면 곧 넘어지고 만다.
18그리고 어떤 사람은 가시덤불 속에 떨어진 씨와 같아서 말씀은 듣지만
19이 세상 걱정과 재물에 대한 유혹과 그 밖에 여러 가지 욕심이 들어와서 말씀을 막아 열매를 맺지 못하게 한다.
20그러나 어떤 사람은 좋은 땅에 뿌려진 씨와 같다. 그런 사람은 말씀을 듣고 받아들여 30배, 60배, 100배의 열매를 맺는다.”
21예수님은 또 이렇게 말씀하셨다. “등불을 켜서 그릇이나 침대 아래 둘 사람이 있겠느냐? 오히려 그것을 등잔대 위에 올려놓지 않겠느냐?
22감추어진 것은 나타나기 마련이고 비밀은 드러나기 마련이다.
23귀 있는 사람은 잘 들어라.”
24예수님은 다시 말씀하셨다. “너희는 내 말을 귀담아 듣고 실천하여라. 4:24 또는 ‘너희의 헤아리는 그 헤아림으로 너희가 헤아림을 받을 것이요 또 더 받으리니’그렇게 하면 그만큼 더 많은 것을 얻게 될 것이다.
25있는 사람은 더 받을 것이며 없는 사람은 있는 것마저 빼앗길 것이다.”
26예수님은 계속하여 말씀하셨다. “하나님의 나라는 밭에 씨를 뿌리는 농부와 같다.
27하루하루 지나는 동안 농부도 모르는 사이에, 뿌려진 씨는 움이 돋고 자라서
28열매를 맺게 되는데 처음에는 싹이 나고 다음에는 이삭이 나와 마침내 여문 알곡이 달린다.
29곡식이 다 익어 추수 때가 되면 농부는 낫으로 그것을 거둬들인다.”
30예수님은 다시 말씀하셨다. “하나님의 나라를 무엇에 비유하며 어떻게 설명할까?
31하나님의 나라는 겨자씨 한 알과 같다. 그것이 땅에 심길 때는 씨앗 중에서 가장 작은 것이지만
32심긴 후에는 모든 채소보다 더 크게 자라서 큰 가지를 늘어뜨린다. 그래서 새들이 그 그늘에 깃들이게 된다.”
33예수님은 이와 같은 많은 비유를 들어 그들이 알아들을 수 있는 데까지 가르치셨다.
34그러나 비유가 아니고는 그들에게 말씀하지 않으셨으며 제자들에게는 모든 것을 따로 설명해 주셨다.
35그 날 저녁에 예수님이 제자들에게 “바다 저편으로 건너가자” 하고 말씀하셨다.
36그래서 제자들은 군중을 남겨 두고 예수님 이 타신 배로 함께 떠났고 다른 배들도 따라 갔다.
37그런데 갑자기 큰 폭풍이 휘몰아치고 파도 가 덮쳐 배가 침몰하게 되었다.
38그러나 예수님은 배의 뒷 부분에서 베개를 베고 주무시고 계셨다. 제자들은 예수님을 깨우며 “선생님, 우리가 죽게 되었는데도 모른 척하십니까?” 하고 소리쳤다.
39예수님이 일어나 바람을 꾸짖으시며 바다를 향해 “잔잔하라! 고요하라!” 하시자 바람이 멎고 바다는 아주 잔잔해졌다.
40그러고 나서 예수님은 제자들에게 “왜 그렇게 무서워하느냐? 너희가 아직도 나를 믿지 못하느냐?” 하고 말씀하셨다.
41제자들은 몹시 두려워하며 “도대체 이분이 누구시기에 바람과 바다도 복종하는가?” 하고 서로 수군거렸다.
Ang Paanggid Parte sa Manugsab-og
(Mat. 13:1-9; Luc. 8:4-8)
1Nagpanudlo liwat si Jesus sa higad sang dagat. Madamo gid nga mga tawo ang nagtilipon sa iya palibot. Gani nagsakay siya sa sakayan nga nagapundo kag nagpungko siya didto. Kag ang mga tawo nagpabilin sa higad sang dagat. 2Madamo nga mga butang ang iya gintudlo sa ila paagi sa mga paanggid. 3Siling niya, “Magpamati kamo! May isa ka mangunguma nga nagsab-og sang binhi. 4Sa iya pagsab-og, ang iban nagtupa sa higad sang dalan, kag gintuka ini sang mga pispis. 5Ang iban nagtupa sa kabatuhan. Hapaw lang ang duta sini, gani madali nga nagtubo ang binhi tungod kay manabaw ang duta. 6Pero nalayong ini sang nainitan sang adlaw, kag tungod nga diutay lang ang gamot, nalaya. 7Ang iban nga mga binhi nagtupa kag nagtubo sa duta nga may mga tunukon nga hilamon, pero pagdabong sang mga hilamon nalumos ang tanom, gani wala nakapamunga. 8Ang iban pa gid nga mga binhi nagtupa sa maayo nga duta, kag nagtubo ini kag nagpamunga. Ang iban hustuhan lang ang bunga, ang iban madamo, kag ang iban madamo gid.”4:8 Ang iban hustuhan… madamo gid: sa literal, Ang iban 30, ang iban 60, ang iban 100 ka pilo. 9Siling pa ni Jesus sa ila, “Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.”
Ang Katuyuan sang mga Paanggid
(Mat. 13:10-17; Luc. 8:9-10)
10Pagpalauli sang mga tawo, ang dose ka apostoles kag ang iban pa gid nga nagaupod kay Jesus nagpamangkot sa iya kon ano ang kahulugan sang sadto nga paanggid. 11Nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga tinago nga kamatuoran parte sa paghari sang Dios ginasugid sa inyo nga maintiendihan ninyo, pero sa iban, ang tanan nga butang parte sa paghari sang Dios ginasugid sa ila paagi sa mga paanggid, 12agod matuman ang ginasiling sang Kasulatan nga,
‘Sige lang ang ila tulok, pero indi sila makakita.
Sige lang ang ila pamati, pero indi sila makaintiendi.
Kay kon makaintiendi sila, magahinulsol sila kag patawaron sila sang Dios.’ ”4:12 Isa. 6:9, 10.
Ginsaysay ni Jesus ang Paanggid Parte sa Manugsab-og
(Mat. 13:18-23; Luc. 8:11-15)
13Nagpamangkot dayon si Jesus sa ila, “Kon indi kamo makaintiendi sadto nga paanggid, paano ninyo maintiendihan ang iban ko pa nga mga paanggid? 14Ang kahulugan sang akon paanggid amo ini: ang ginsab-og sang mangunguma amo ang pulong sang Dios. 15Ang higad sang dalan nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga sang pagkabati nila sang pulong sang Dios, nag-abot man dayon si Satanas kag gin-agaw niya ang pulong sa ila tagipusuon. 16Ang kabatuhan nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga sang pagkabati nila sang pulong sang Dios, ginbaton nila dayon ini nga may kalipay, 17pero indi hugot sa ila tagipusuon. Gani wala magdugay ang ila pagtuo. Pag-abot sang pag-antos ukon paghingabot tungod sa ila nga pagbaton sa pulong sang Dios, nagbiya sila gilayon sa ila pagtuo. 18Ang duta nga may mga tunukon nga hilamon nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nakabati sang pulong sang Dios. 19Ugaling tungod sa mga palaligban sa pangabuhi kag paghimulat nga makamanggad, kag tungod sa sobra nga handom sang iban nga mga butang, nalipatan nila ang pulong sang Dios nga ila nabatian kag wala ini namunga sa ila kabuhi. 20Pero ang maayo nga duta nga gintup-an sang binhi amo ang mga tawo nga nagpamati sang pulong sang Dios kag ginbaton nila sa ila tagipusuon kag napuslan gid nila. Ang iban hustuhan lang ang ila napuslan sa ila nabatian, ang iban madamo, kag ang iban madamo gid.”4:20 Ang iban hustuhan… madamo gid: sa literal, Ang iban 30, ang iban 60, ang iban 100 ka pilo.
Ang Paanggid Parte sa Suga
(Luc. 8:16-18)
21Nagpadayon pa gid sa paghambal si Jesus sa ila, “Kon ang tawo magsindi sang suga, wala niya ginatakluban sang sulukban ukon ginabutang sa idalom sang katre, kundi ginabutang niya sa tulungtungan. 22Amo man ina nga wala sing tinago nga indi magguwa sa ulihi, kag wala sing sekreto nga indi mabuyagyag.4:22 Ang tinago ukon sekreto nga ginamitlang diri posible amo ang parte sa paghari sang Dios ukon sa Maayong Balita nga kinahanglan nga ipahayag. 23Kamo nga nagapamati, dapat intiendihon gid ninyo ining inyo nabatian.” 24Nagsiling pa gid siya, “Pamatii ninyo ako sing maayo! Magahatag ang Dios sa inyo sing pag-intiendi suno sa inyo pagpamati, kag iya pa gani ini dugangan. 25Kay ang tawo nga nagatuman sang iya nabatian nga kamatuoran pagahatagan pa gid sang pag-intiendi. Pero ang tawo nga wala nagatuman sa kamatuoran, bisan ang diutay nga iya naintiendihan kuhaon pa sa iya.”
Ang Paanggid Parte sa Binhi nga Nagtubo
26Siling pa gid ni Jesus, “Ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka tawo nga nagsab-og sang binhi sa iya uma. 27Samtang nagapadayon siya sa iya obra kada adlaw kag samtang nagatulog siya kada gab-i, ang mga binhi nga iya ginsab-og nagatubo bisan wala niya mahibalui kon paano. 28Ang duta mismo amo ang nagapatubo kag nagapabunga sang mga tanom: nahauna ang dahon, dason ang uhay, kag sa ulihi ang matinggas nga bunga. 29Kag kon luto na, ginaani sang tag-iya kay alanihon na.”
Ang Paanggid Parte sa Binhi sang Mustasa
(Mat. 13:31-32, 34; Luc. 13:18-19)
30Nagpamangkot si Jesus sa ila, “Sa ano ta mapaanggid ang paghari sang Dios? Ano nga paanggid ang aton gamiton agod nga mapaathag ini? 31Ang paghari sang Dios pareho sa binhi sang mustasa.4:31 mustasa: ini isa ka klase sang mustasa nga dako gid. Pinakagamay ini sa tanan nga binhi, 32pero kon matanom na, nagatubo kag nagalabaw pa sa tanan nga ulutanon nga bisan ang mga pispis sarang makapugad sa iya mahandong nga mga sanga.”
33Madamo pa gid nga mga paanggid nga pareho sini ang gin-gamit ni Jesus sa iya pagpanudlo sa mga tawo, suno lang sa ila maintiendihan. 34Wala siya sing may ginhambal sa mga tawo nga indi paagi sa paanggid, pero ginapaathag niya ini tanan sa iya mga sumulunod kon silahanon na lang.
Ginpauntat ni Jesus ang Bagyo
(Mat. 8:23-27; Luc. 8:22-25)
35Sang sirom na sadto nga adlaw, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Dali, matabok kita.” 36Gani ginbayaan sang iya mga sumulunod ang madamo nga mga tawo nga nagatilipon, kag naglarga sila kaupod ni Jesus nga didto na sa sakayan. May mga sakayan man didto nga nagdungan sa ila. 37Kag sang nagapanakayon sila, hinali lang nga nagmadlos ang hangin. Sige ang basya sang dalagko nga mga balod, kag daw sa mapuno na ang sakayan. 38Pero si Jesus didto sa ulin4:38 ulin: sa iban nga Bisaya, buli. sang sakayan nga nagakatulog nga may ulunan. Ginpukaw nila siya. Siling nila, “Manunudlo, wala ka bala nagakabalaka nga malunod na kita?” 39Gani nagbangon siya kag ginsabdong niya ang hangin kag ang balod. Siling niya, “Untat!” Kag nag-untat ang hangin kag naglinaw ang dagat. 40Siling dayon ni Jesus sa ila, “Ngaa bala nahadlok kamo? Ano, wala pa gid bala kamo sing pagtuo sa akon?” 41Dako gid ang ila katingala sa iya. Kag nagpinamangkutanay sila, “Sin-o gid ayhan ini nga bisan ang hangin kag ang mga balod nagatuman sa iya?”
