29
1何度しかられても言うことを聞かない者は、
突然倒れて二度と立ち直れません。
2正しい人が治めると国民は喜び、
悪者が権力を握ると嘆きます。
3知恵のある子は父親を幸せにしますが、
悪い女とつき合う者は財産を使い果たして、
親に恥をかかせます。
4正しいことをする王は国をしっかり治め、
わいろを要求する王は国を滅ぼします。
5-6調子のいいお世辞は罠です。
悪人はそれに足をとられて転びますが、
正しい人は近寄ろうともしないので安全です。
7正しい人は貧しい人の権利も認めますが、
神を信じない者は気にもかけません。
8愚か者はけんかの種をまき散らし、
知恵のある人は事を丸く収めます。
9愚か者と言い争っても無駄です。
相手はかっとなり、感情をむき出しにして、
こちらをさげすむだけです。
10神を恐れる人は、
いのちをつけねらう者のためにも祈ります。
11神に逆らう者は頭にくるとすぐにどなり、
知恵のある人はじっと我慢します。
12悪い指導者の回りには、悪い部下が集まるものです。
13金持ちも貧しい人も、
主の前では全く同じように太陽の恵みを受けます。
14貧しい人を差別せずに正しく裁く王は、
長く国を治めます。
15子どもは、しかられ懲らしめられることで、
何が悪いことなのかを知ります。
わがままいっぱいに育てると、
あとで母親が恥をかきます。
16支配者が悪いと国民も悪くなりますが、
正しい人は必ず彼らの滅びを見届けます。
17子どもをきびしくしつければ、
老後は幸せに過ごせます。
18神を知らない民は好き勝手に振る舞い、
手がつけられませんが、
国中の人が神の教えを守ろうとする国は幸いです。
19右から左に聞き流す者は、しかるだけでなく、
懲らしめなければ言うことを聞きません。
20短気な者に比べたら、愚か者のほうがまだましです。
21使用人を子どものころから甘やかすと、
息子のように大きな顔をするようになります。
22短気な者は争いの種をまき散らし、
いつもめんどうに巻き込まれます。
23自分を鼻にかけすぎるとたたかれ、
謙遜にしているとほめられます。
24悪いとわかっていながら、どろぼうに手を貸す者は、
いつかは自分にいや気がさします。
25人を恐れることは危険な罠ですが、
主に頼れば安心です。
26正しい裁判をしてほしかったら、
裁判官に取り入ろうとせず、主に任せなさい。
27正しい人は悪者のすることが、
悪者は正しい人のすることが大きらいです。
1ئەوەی زۆر سەرزەنشت بکرێت و هەر کەللەڕەق بێت،
لەناکاو تێکدەشکێت و چارەسەریشی نابێت.
2کاتێک ڕاستودروستان زۆر بن گەل دڵخۆش دەبێت،
کە بەدکار فەرمانڕەوا بێت گەل دەناڵێنێت.
3ئەوەی حەز لە دانایی بکات باوکی دڵخۆش دەکات،
هاوڕێی لەشفرۆشانیش سامان بەفیڕۆ دەدات.
4پاشا بە دادوەری وڵات ڕادەگرێت،
بەڵام ئەوانەی بەدوای پارە بکەون وێرانی دەکەن.
5ئەو کەسەی لەگەڵ دراوسێکەی زمانلووسی بکات
داو لەبەرپێی دەنێتەوە.
6لە گوناهی پیاوخراپ تەڵە هەیە،
بەڵام کەسی ڕاستودروست گۆرانی دەڵێت و دڵخۆش دەبێت.
7کەسی ڕاستودروست گرنگی بە مافی هەژار دەدات،
بەڵام بەدکار ئەو گرنگییە تێناگات.
8گاڵتەجاڕان شار دەخەنە ئاژاوەوە،
بەڵام دانایان تووڕەیی کپ دەکەنەوە.
9ئەگەر پیاوێکی دانا گێلێک بداتە دادگا،
گێلەکە تووڕە بێت یان گاڵتەی پێ بێت ئاشتی نابێت.
10خوێنڕێژان ڕقیان لە کەسی دروست دەبێتەوە،
بەڵام سەرڕاستان ژیانی دەپارێزن.
11گێل هەرچی تووڕەیی لە دڵدایە دەریدەبڕێت،
بەڵام دانا خۆی دەگرێت.
12ئەگەر فەرمانڕەوایەک گوێ لە قسەی درۆ بگرێت،
هەموو خزمەتکارەکانی دەبنە بەدکار.
13هەژار لەگەڵ زۆردار لەمەدا لە یەکتری دەچن:
یەزدان ڕووناکی بە چاوی هەردووکیان دەدات.
14ئەگەر پاشایەک بە ڕاستی دادوەری هەژاران بکات،
تەختەکەی هەتاهەتایە دەچەسپێت.
15داری تەمبێکردن دانایی دەبەخشێت،
بەڵام منداڵ جڵەوی بەربدرێت دایکی خۆی شەرمەزار دەکات.
16کاتێک بەدکاران گەشە دەکەن گوناه زۆر دەبێت،
بەڵام ڕاستودروستان کەوتنیان دەبینن.
17کوڕەکەت تەمبێ بکە دەتحەسێنێتەوە،
چێژ دەداتە گیانت.
18بەبێ سروش29:18 فەرموودەیەکی خودایە کە لە ڕێگای ڕۆحی پیرۆزەوە بۆ مرۆڤ هاتبێت. گەل بەڕەڵا دەبێت،
بەڵام ئەوەی تەورات پەیڕەو بکات خۆزگەی پێ دەخوازرێت.
19خزمەتکار تەنها بە قسە تەمبێ نابێت،
هەرچەندە تێدەگات، بەڵام گوێی ناداتێ.
20ئەو کەسەت بینیوە بە پەلەیە لە قسەکانی؟
گێل لەو زیاتر ئومێدی پێ دەکرێت.
21ئەوەی خزمەتکارەکەی لە منداڵییەوە بە ناز ڕابگرێت،
لە کۆتاییدا لێی هەڵدەگەڕێتەوە.
22کەسی تووڕە ناکۆکی دەوروژێنێت،
کەسی هەڵچووش گوناهی زۆرە.
23لووتبەرزی مرۆڤ خۆی نزم دەکاتەوە،
بەڵام بێفیز ڕێزدار دەبێت.
24هاوبەشی دز ڕقی لە خۆی دەبێتەوە،
سوێند دەخوات و دانی پێدا نانێت.
25ترسی مرۆڤ تەڵە دەنێتەوە،
بەڵام ئەوەی پشت بە یەزدان ببەستێت پەناگیر دەبێت.
26زۆر کەس داوای ڕەزامەندی فەرمانڕەوایان دەکەن،
بەڵام مرۆڤ لەلایەن یەزدانەوە دادپەروەری بەدەستدەهێنێت.
27قێزی ڕاستودروستان لە کەسی ناڕەوایە،
قێزی بەدکاریش لەوەیە کە ڕێگای ڕاستە.
