14
ヨナタンの活躍
1一日二日が過ぎたころ、サウルの子の王子ヨナタンは、側近の若者に言いました。「さあ、ついて来い。谷を渡って、ペリシテ人の陣営に乗り込もう。」
このことは、父サウルには知らせていませんでした。 2サウルと六百人の兵は、ギブア郊外のミグロンのざくろの木付近に陣を敷いていました。 3その中には祭司アヒヤもいました。アヒヤはイ・カボデの兄弟アヒトブの子で、アヒトブはシロで祭司を務めたエリの子ピネハスの孫に当たります。ヨナタンが出かけたことは、だれ一人知りませんでした。
4ペリシテ人の陣地へ行くには、二つの切り立った岩の間の狭い道を通らなければなりませんでした。二つの岩は、ボツェツとセネと名づけられていました。 5北側の岩はミクマスに面し、南側の岩はゲバに面していました。
6ヨナタンは従者に言いました。「さあ、あの主を知らない者たちを攻めよう。主が奇跡を行ってくださるに違いない。主を知らない兵の力など、どれほど大きかろうと、主には物の数ではない。」
7若い従者は言いました。「そうですとも。あなたの思いどおりにお進みください。お供します。」
8「そうか。では、こうしよう。 9われわれが敵の目に留まったとき、『じっとしていろ。動くと殺すぞ！』と言われたら、そこに立ち止まって彼らを待とう。 10もし『さあ、来い！』と言われたら、そのとおりにするのだ。それこそ、彼らを打ち負かしてくださる神のしるしだ。」
11ペリシテ人は近づいて来る二人の姿を見かけると、「見ろ！ イスラエル人が穴からはい出て来るぞ！」と叫びました。 12そしてヨナタンに、「さあ、ここまで来い。痛い目に会わせてやろう！」と大声で呼びかけるではありませんか。ヨナタンはそばの若者に叫びました。「さあ、あとから登って来い。主がわれわれイスラエルを助けて、勝利をもたらしてくださるぞ！」
13二人は崖をよじ登り、ペリシテ人がしりごみするところを打ちかかり、ヨナタンと若者は右に左に切り倒しました。 14この時に殺されたのは約二十人で、一くびきの牛が半日で耕す広さの場所に死体が散乱しました。 15不意を突かれて、ペリシテ軍の全陣営、とりわけ先陣の部隊はパニックに陥りました。大地震にでも見舞われたように、恐怖におののきました。
16ギブアにいたサウルの陣営では、見張りの番兵が思いがけない光景を目にしていました。ペリシテ人の大軍が、うろたえて右往左往し始めたのです。 17サウルは、「だれかわれわれの陣営から消えた者がいるか調べろ」と命じました。調べると、ヨナタンと側近の若者がいません。 18サウルはアヒヤに、「神の箱を持って来なさい」と叫びました。そのころ、神の箱はイスラエル人の間にあったのです。 19サウルが祭司と話している間に、ペリシテ人の陣営の騒ぎは、ますます大きくなっていきました。
サウルは祭司に、「もうよい」と言って、 20六百人の兵とともに大急ぎで戦場に駆けつけました。すると、ペリシテ人が同士打ちをしており、どこもかしこも収拾がつかない有様です。 21それまでペリシテ軍に徴兵されていたヘブル人も、寝返ってイスラエル側につきました。 22ついには、山地に隠れていた者まで、ペリシテ人が逃げ出すのを見て、追撃に加わりました。 23こうして、この日、主はイスラエルを救い、戦闘はベテ・アベンに場所を移していきました。
24-25この日、サウルは民に命じていました。「夕方まで、つまり、私が完全に敵に復讐するまで、食べ物を何も口にするな。もし食べる者がいれば、のろわれる。」それで、森に入ると地面にみつばちの巣があったのに兵士たちは目もくれず、まる一日、何も食べていませんでした。 26サウルののろいを恐れていたからです。 27ところが、ヨナタンは父の命令を知りません。手にしていた杖をみつばちの巣のみつにちょっと浸してなめてみました。すると、体中に力がわいてきたのです。 28その時、ヨナタンにだれかが耳打ちしました。「お父上は、今日、食物を口にする者にのろいをおかけになったのですよ。ですから、みんなへとへとに疲れているのです。」
29「なんということだ！」ヨナタンは思わず叫びました。「そんな命令は、みんなを苦しめるだけだ。このみつをちょっとなめただけでも、私は元気になった。 30もしわが軍が、敵陣で見つけた食糧を自由に食べてよいことになっていたら、もっと多くのペリシテ人を打ち殺せたろうに。」
31一日中すきっ腹をかかえたまま、彼らは、ミクマスからアヤロンにかけてペリシテ人を追いかけ、彼らを討ったのです。そのため、みな、ぐったりしていました。 32夕方になると、人々は戦利品に飛びつき、羊、牛、子牛などをほふり、血のしたたる肉に食らいつきました。 33だれかがこの様子をサウルに告げ、血が残ったままの肉を食べて主に罪を犯していると非難しました。
「けしからん！」サウルは腹を立て、こう言い渡しました。「大きな石をここに転がして来なさい。 34そして、隊中にふれ回り、牛や羊を連れて来て殺し、血を絞り出すよう命じるのだ。血が残ったままの肉を食べて、主に罪を犯してはならない。」
人々は言われたとおりにしました。 35そしてサウルは、主のために祭壇を築いたのです。これは彼が築いた最初の祭壇でした。
36それからサウルは、「さあ、夜通しペリシテ人を追い、最後の一人まで打ってしまおうではないか」と気勢を上げました。従者たちは、「それはいい。お考えどおりにしましょう」と答えました。ところが祭司は、「まず、神様にお伺いを立てましょう」と言いました。 37そこでサウルは、「ペリシテ人を追うべきでしょうか。敵を打ち負かすのをお助けいただけますか」と、神に答えを請いました。しかし、夜が明けても何の返事もありません。 38そこでサウルは兵士の長を集め、「何かまずいことがあったのだ。今日、どんな罪が犯されたのか、はっきりさせる必要がある。 39イスラエルを救ってくださった主の御名にかけて誓う。罪を犯した者は、たとえわが子ヨナタンであろうと死ななければならない。」
しかし、だれも真相を語ろうとしませんでした。 40そこでサウルが、「ヨナタンと私はこちらに、おまえたちはみなあちらに、両側に分かれて立ってみよう」と提案し、一同はそれに応じました。
41サウルは祈りました。「ああ、イスラエルの神、主よ。なぜ、私の問いにお答えいただけなかったのでしょう。何か責められるべき点があるのでしょうか。ヨナタンか私に罪があるのですか。それとも、ほかの者が悪いのですか。主よ、罪を犯したのはだれかはっきりお示しください。」
それから聖なるくじを引くと、ヨナタンとサウルの側に当たりました。 42サウルは続けて、「私とヨナタンとでくじを引こう」と言いました。その結果、くじはヨナタンに当たりました。
43サウルはヨナタンに詰め寄りました。「何をしたのか、私に言いなさい。」
「みつをなめたのです。杖の先につけて、ほんの少しばかり。でも、私は死ななければなりません。」
44「そうだ、ヨナタン。おまえは死ななければならない。もしそうでなければ、神が私を死ぬほどに罰してくださるように。」
45すると、兵士たちが反発しました。「今日イスラエルを救ったのはヨナタン様です。その方のいのちが奪われるなんて、あってはなりません！ 主にかけて誓います。あの方の髪の毛一本も失われてはなりません。今日の目ざましい働きは、神様に用いられている証拠ではありませんか。」
こうして、彼らはヨナタンを救ったのです。 46そののち、サウルは追撃していた部隊を呼び戻したので、ペリシテ人は引き揚げて行きました。
47サウルはイスラエルの王位についてからこのかた、周囲のあらゆる敵、モアブ、アモン人、エドム、ツォバの王たちからペリシテ人に至るまで、派兵して戦っていました。そして、向かうところどこでも勝利を収めました。 48彼は大きな力を振るい、アマレク人を討ちました。サウルのおかげで、イスラエルはすべての侵略者の手から救われました。
49さて、サウルには、ヨナタン、イシュビ、マルキ・シュアという三人の息子と、メラブ、ミカルという二人の娘がいました。 50-51妻はアヒノアムといい、アヒマアツの娘でした。軍の司令官はサウルのおじネルの息子で、いとこに当たるアブネルでした。アブネルの父ネルとサウルの父キシュとは兄弟で、二人ともアビエルの子です。
52イスラエル人はサウルの在世中、絶えずペリシテ人と戦い続けました。サウルは勇敢で屈強な若者を見つけると、彼らをみな軍隊に徴用しました。
Ginsalakay ni Jonatan ang mga Filistinhon
1Isa ka adlaw, nagsiling si Jonatan sa bataon nga lalaki nga manugdala sang iya armas, “Dali, makadto kita sa balantayan sang mga Filistinhon agod magpang-espiya.” Pero wala niya pagsugiri ang iya amay.
2Sadto nga tion si Saul didto sa idalom sang kahoy nga pomegranata sa Migron, sa dulunan sang Gibea. Kaupod niya ang 600 niya ka tinawo. 3Didto man si Ahia nga pari, kag nagasuksok siya sang espesyal nga panapton14:3 espesyal nga panapton: sa Hebreo, efod. sang pari. Si Ahia anak ni Ahitub, nga utod ni Icabod. Si Ahitub anak ni Finehas. Si Finehas anak ni Eli nga pari sadto sang Ginoo sa Shilo. Wala sing may nakahibalo nga naglakat si Jonatan.
4Sa magtimbang nga kilid sang alagyan nga ginaagyan ni Jonatan pakadto sa balantayan sang mga Filistinhon, may duha ka banglid; ang isa ginatawag nga Bozez kag ang isa ginatawag nga Sene. 5Ang isa nga ara sa aminhan nagaatubang sa Micmash, kag ang isa nga ara sa bagatnan nagaatubang sa Geba.
6Nagsiling si Jonatan sa manugdala sang iya armas, “Dali, kadtuan naton ang balantayan sang mga tawo nga wala nagatuo sa Dios.14:6 mga tawo nga wala nagatuo sa Dios: sa literal, wala matuli. Basi pa lang buligan kita sang Ginoo, kay wala sing may makapugong sa iya sa pagpadaog sa aton, bisan madamo man kita ukon diutay lang.” 7Nagsiling ang manugdala sang iya armas, “Himua ang gusto mo; kaupod mo ako bisan ano ang matabo.”
8Nagsiling si Jonatan, “Dali na, makadto kita sa ila kag magpakita. 9Kon magsiling sila nga sila ang magdulhog sa aton agod magpakig-away, indi na kita magtaklad kundi hulaton naton sila. 10Pero kon magsiling sila nga kita ang magtaklad, mataklad kita, kay amo ina ang tanda nga ipapierdi gid sila sang Ginoo sa aton.”
11Sang magpakita sila nga duha didto sa balantayan sang mga Filistinhon, ginyaguta sila sang mga Filistinhon nga nagasiling, “Tan-awa ninyo ang mga Hebreo!14:11 Hebreo: ukon, Israelinhon. Nagguwa na sila sa mga buho nga ila ginapanaguan.” 12Ginsinggitan nila dayon si Jonatan kag ang manugdala sang iya armas, “Taklad kamo diri sa amon, kay tudluan namon kamo sang leksyon!” Gani nagsiling si Jonatan sa manugdala sang iya armas, “Sunod ka sa akon kay sigurado nga ipapierdi sila sang Ginoo sa Israel.”
13Nagkamang pataklad si Jonatan, kag nagsunod ang manugdala sang iya armas. Ginpamatay ni Jonatan ang mga Filistinhon, kag amo man ang ginhimo sang manugdala sang iya armas. 14Sa sining una nila nga pagsalakay, nakapatay sila sang 20 ka Filistinhon sa lugar nga mga tunga sa hektarya ang kalaparon. 15Hinadlukan gid ang mga Filistinhon—atong ara sa kampo, sa uma, sa balantayan, kag pati ang mga nagasalakay. Dayon naglinog, kag puwerte na gid ang ila kahadlok.14:15 puwerte na gid ang ila kahadlok: ukon, ginpahadlok sila sang Dios.
16Didto sa Gibea, nga sakop sang duta sang Benjamin, nakita sang mga bantay ni Saul ang mga soldado sang mga Filistinhon nga nagapinalagyo bisan diin. 17Nagsiling si Saul sa iya mga tinawo, “Tipuna ninyo ang mga soldado kag tan-awa kon sin-o ang wala.” Kag nasapwan nila nga wala si Jonatan kag ang manugdala sang iya armas.
18Nagsiling si Saul kay Ahia, “Dal-a diri ang Kahon sang Dios.”14:18 Kahon sang Dios nga amo ang Kahon sang Kasugtanan. (Sadto nga tion ang Kahon sang Dios didto sa mga Israelinhon.)14:18 Dal-a… sa mga Israelinhon: Amo ini sa Hebreo. Sa iban nga mga kopya sang Septuagint, “Dal-a diri ang espesyal nga panapton.” (Sadto nga tion ginasuksok ni Ahias ini nga panapton sa atubangan sang mga Israelinhon.) 19Samtang nagapakighambal si Saul sa pari, nagatudo pa gid ang ginahod sa kampo sang mga Filistinhon. Gani nagsiling si Saul sa pari, “Indi ka na lang magpamangkot sa Dios.” 20Dayon nagtipon si Saul kag ang iya mga tinawo kag naglakat sa pagpakig-away. Nakita nila ang mga Filistinhon nga nagasinalasala, nga nagapinatyanay sa espada. 21Ang mga Hebreo nga nagdampig sa mga Filistinhon kag nag-upod sa ila nagdampig na kay Saul kag kay Jonatan kag sa iban pa nga mga Israelinhon. 22Ang mga Israelinhon nga nagapanago sa kabukiran sang Efraim nakabalita nga nagapinalagyo na ang mga Filistinhon, gani nagbuylog man sila sa paglagas sa mga Filistinhon. 23Nakalambot ang inaway sa unhan pa sang Bet Aven. Kag sadto nga tion, ginpadaog sang Ginoo ang mga Israelinhon.
Ginsumpa ni Saul ang mga Soldado nga Nagkaon
24Sang sina nga adlaw, nagpalangluya ang mga Israelinhon sa kagutom kay nagpanumpa si Saul nga nagasiling, “Pakamalauton ang bisan sin-o nga magkaon antes maggab-i, sa indi pa ako makabalos sa akon mga kaaway.” Gani wala gid sing may nagkaon sa ila. 25-26Karon nagkadto ang tanan nga soldado sa kakahuyan, kag may nakita sila nga dugos nga nagatulo sa duta. Pero wala gid sing may nagkaon sa ila tungod kay nahadlok sila sa sumpa.
27Pero wala makabati si Jonatan sa ginsumpa sang iya amay nga dapat tumanon sang mga tawo. Gani gintum-oy niya ang punta sang iya baston sa dugos kag nagkaon siya, kag nag-ayo ang iya pamatyag. 28Ginsilingan siya sang isa sa mga soldado, “Indi kita puwede magkaon kay nagsumpa ang imo amay nga pakamalauton ang bisan sin-o nga magkaon subong nga adlaw. Amo gani nga maluya ang mga tawo.” 29Nagsiling si Jonatan, “Indi maayo ang ginahimo sang akon amay sa aton nasyon. Tan-awa bala kon daw ano kaayo sang akon pamatyag sang nakatilaw ako sang bisan diutay lang nga dugos. 30Daw ano pa gid ayhan kaayo sang aton pamatyag kon nagkaon kita sang aton mga nakuha sa aton mga kaaway, kag siguro madamo pa gid nga mga Filistinhon ang aton napatay.”
31Sadto nga adlaw, matapos mapierdi sang mga Israelinhon ang mga Filistinhon halin sa Micmash hasta sa Ayalon, ginkapoy kag gin-gutom gid sila. 32Gani nagdinaguso sila sa pagpanguha sang ila naagaw nga mga karnero kag mga baka, kag gin-ihaw nila ini didto mismo, kag ginkaon ang karne nga may dugo pa. 33May isa nga nagsugid kay Saul, “Tan-awa, nagapakasala ang mga tawo sa Ginoo paagi sa pagkaon sang karne nga may dugo pa.” Nagsiling si Saul, “Mga traidor! Paligira ninyo ang dako nga bato diri sa tupad ko. 34Dayon magkadto kamo sa mga tawo kag silinga sila tanan nga magdala sang mga baka, karnero, kag kanding, kag ihawon nila diri kag kan-on. Silinga man sila nga indi sila magpakasala sa Ginoo paagi sa pagkaon sang karne nga may dugo pa.” Gani sadto nga gab-i nagdala ang kada isa sang iya baka kay Saul kag gin-ihaw didto. 35Dayon naghimo si Saul sang halaran para sa Ginoo. Amo ato ang una nga halaran nga iya ginhimo.
36Nagsiling si Saul, “Salakayon naton karon nga gab-i ang mga Filistinhon. Pamatyon naton sila tanan kag panguhaon naton ang ila mga pagkabutang hasta mag-aga.” Nagsabat ang mga tawo, “Himua kon ano sa imo ang maayo.” Pero nagsiling ang pari, “Pamangkuton ta anay ang Dios parte sini.” 37Gani nagpamangkot si Saul sa Dios, “Salakayon bala namon ang mga Filistinhon? Ipapierdi mo bala sila sa amon?” Pero wala magsabat ang Dios sadto nga adlaw. 38Gani nagsiling si Saul sa mga pangulo sang katawhan sang Israel, “Dali kamo diri, kag hibaluon naton kon ano nga sala ang nahimo naton sini nga adlaw. 39Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga nagaluwas sa mga Israelinhon, nga ang nakasala pagapatyon, bisan si Jonatan pa nga akon anak.” Pero wala gid sing may nagsabat.
40Nagsiling dayon si Saul sa tanan nga Israelinhon, “Tindog kamo dira, kag ako kag ang akon anak nga si Jonatan matindog diri.” Kag nagsugot ang mga tawo. 41Dayon nagpangamuyo si Saul, “Ginoo, Dios sang Israel, ipahibalo sa amon kon sin-o ang nakasala.” Kag paagi sa paggabot-gabot, si Jonatan kag si Saul ang nagabutan nga nakasala kag indi ang mga tawo. 42Dayon nagsiling si Saul, “Gabot-gabuti ninyo kon sin-o sa amon ni Jonatan ang nakasala.” Kag ang nagabutan amo si Jonatan. 43Dayon nagsiling si Saul kay Jonatan, “Ano ang imo ginhimo?” Nagsabat si Jonatan, “Gintum-oy ko ang punta sang akon baston sa dugos kag nagkaon ako sing diutay lang. Ti, kinahanglan gid bala nga patyon ako?” 44Nagsabat si Saul, “Huo! Kag kon indi ko ikaw pag-ipapatay, kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid.” 45Pero nagsiling ang mga tawo kay Saul, “Si Jonatan ang nagpadaog sa aton, kag karon patyon naton siya? Indi mahimo! Nagasumpa kami sa buhi nga Ginoo nga indi gid siya maano,14:45 indi gid siya maano: sa literal, wala sing bisan isa sa iya mga buhok nga mahulog sa duta. kay ang Dios ang nagbulig sa iya sa ginhimo niya subong.” Gani wala pagpatya si Jonatan, kay ginluwas siya sang mga tawo. 46Dayon nag-untat si Saul sa paglagas sa mga Filistinhon, kag nagbalik ang mga Filistinhon sa ila lugar.
47Sang naghari si Saul sa Israel, nagpakig-away siya sa ila mga kaaway sa palibot. Ang iya mga kaaway amo ang mga taga-Moab, mga taga-Ammon, mga taga-Edom, ang mga hari sang Zoba, kag ang mga Filistinhon. Bisan sin-o ang iya kontra ginalaglag niya. 48Maisog siya magpakig-away, kag napierdi niya ang mga Amaleknon. Sa sini nga paagi ginluwas niya ang mga Israelinhon sa kamot sang mga nagsalakay sa ila kag nagpanguha sang ila mga pagkabutang.
Ang Pamilya ni Saul
49Ang mga anak nga lalaki ni Saul amo si Jonatan, si Ishvi, kag si Malkishua. Ang iya mga anak nga babayi amo si Merab, ang magulang, kag si Mical, ang manghod. 50Ang asawa ni Saul amo si Ahinoam, nga anak ni Ahimaaz. Ang kumander sang iya mga soldado amo ang iya pakaisa nga si Abner, nga anak sang iya tiyo nga si Ner. 51Ang amay ni Saul nga si Kish kag ang amay ni Abner nga si Ner mga anak ni Abiel.
52Puwerte ang inaway sang mga Israelinhon kag sang mga Filistinhon sa bug-os nga pagkabuhi ni Saul. Kon may makita si Saul nga maisog kag makusog nga tawo ginahimo dayon niya nga soldado.
