1Hoor je de wijsheid niet roepen en klinkt de stem van het verstand niet overal?
2Vanaf verhogingen, langs de wegen en op kruisingen, waar zij staat,
3bij de poort, aan de ingang van de stad, en aan elke deur roept zij:
4‘Ik roep u, mannen, en richt mij tot alle mensenkinderen.
5Kom tot bezinning, onverstandigen, stel uw hart open, onwijzen!
6Luister, ik heb een belangrijke boodschap voor u, ik spreek over eerlijke zaken.
7Mijn mond spreekt alleen maar waarheid, ik verafschuw leugens.
8Uit alles wat ik zeg, spreekt oprechtheid en niets gemeens of verkeerds.
9Het is overduidelijk voor verstandige mensen en mensen die inzicht hebben, zullen mij goed begrijpen.
10Mijn lessen geven u meer dan zilver, deze kennis is kostbaarder dan puur goud.
11Edelstenen vallen in het niet bij de wijsheid, zelfs uw stoutste dromen vallen daarbij in het niet.
12Ik, de wijsheid, ga gepaard met een helder verstand en ik maak mij kennis en bedachtzaamheid eigen.
13Eerbiedig ontzag voor de Here houdt in dat u het kwaad, de trots, de hoogmoed, de goddeloosheid en leugens haat.
14Raad en blijvende wijsheid zijn het mijne, ik ben het verstand en bezit alle kracht.
15Door mij regeren koningen en bepalen bestuurders wat rechtvaardig is.
16Door mij heersen de heersers, de edelen en alle rechters op aarde.
17Ik heb lief wie mij liefhebben en wie mij ijverig zoeken, zullen mij ook vinden.
18Ik ga samen met rijkdom en aanzien, duurzaam bezit en gerechtigheid.
19Wat ik voortbreng, is beter dan zuiver goud, dan het allerpuurste goud en wat ik opbreng, is beter dan het zuiverste zilver.
20Ik laat iemand wandelen op de weg van de gerechtigheid, midden op de goede wegen.
21Zij die mij liefhebben, erven een onvervreemdbaar bezit en ik vul hun schatkamers.
22Ik was het bezit van de Here, toen Hij begon te werken, vanaf het prilste begin.
23Ik ben gemaakt in het begin van de tijd, ik was er al voor de aarde bestond.
24Ik was er al vóór de diepe wateren er waren, de bronnen, met hun overvloed aan water.
25Voordat de bergen werden neergezet en heuvels zich verhieven, ben ik geboren.
26Hij had de aarde en de velden nog niet gemaakt, nog geen zandkorreltje.
27Maar toen Hij de hemelen schiep, was ik erbij en ook toen Hij de diepe wateren maakte.
28Toen Hij de wolken hun plaats gaf en de diepe waterbronnen aan banden legde.
29Toen Hij de zee inperkte, zodat de wateren Hem gehoorzaamden, en Hij de aarde grondvestte.
30Ik was als een zuigeling bij Hem, dag in, dag uit spelend onder zijn oog.
31Spelend in zijn wereld, op zijn aarde, mijn vreugde delend met de mensenkinderen.
32Nu dan, kinderen, luister naar mij! Want gelukkig zijn zij die doen wat ik voorschrijf.
33Luister naar mijn lessen en word wijs, onttrek u niet aan mijn onderwijs.
34Gelukkig is hij die naar mij luistert, die voortdurend in mijn buurt is en mij niet uit het oog wil verliezen.
35Want wie mij vindt, vindt het leven en oogst de goedkeuring van de Here.
36Maar wie tegen mij zondigt, brengt schade toe aan zijn ziel, allen die God en zijn wijsheid haten, hebben de dood lief.’
Visdommen kalder igen
1Visdommen kalder, hvem vil høre?
Indsigten råber sit budskab ud.
2Den står på højdepunkter langs vejen,
stiller sig op ved befærdede gadehjørner.
3Ved byens porte og på de åbne pladser
kan dens klare stemme høres:
4„Jeg kalder på alle mennesker,
lyt til mit budskab, hver og én.
5Forstå dog, hvad visdom er,
tag imod lidt sund fornuft.
6Jeg har vigtige ting at fortælle jer,
jeg siger, hvad der er ret og rigtigt.
7Min mund taler altid sandt,
jeg hader alt, hvad der er ondt.
8Alt, hvad jeg siger, er sandt og godt,
der er intet falsk eller forkert i det.
9Mine ord er indlysende for de forstandige,
ligetil for dem, der har en smule indsigt.”
10Sæt større pris på min vejledning end på sølv,
for min undervisning er mere værd end guld.
11At eje visdom er vigtigere end at eje juveler,
intet kan sammenlignes med den.
12„Jeg, Visdom, har dømmekraft
foruden indsigt og sund fornuft.
13Gudsfrygt indebærer at hade det onde.
Jeg hader hovmod og indbildskhed,
løgn og ondsindet sladder.
14Følg mine gode råd og få fremgang,
indsigt og dømmekraft får du hos mig.
15Jeg hjælper konger til at regere retfærdigt
og lovgivere til at udstede gode love.
16Jeg hjælper guvernører til at træffe de rigtige valg,
alle jordens dommere har brug for mig.
17Jeg kommer til dem, der vil tage imod mig.
De, som oprigtigt søger mig, finder mig.
18Jeg giver dem rigdom og ære,
vedvarende værdier og gode normer.
19Den gave, jeg giver, er bedre end det fineste guld,
den er mere værd end det fornemste sølv.
20Jeg følger sandhedens stier,
vandrer på hæderlighedens veje.
21De, der følger mig, lider ingen nød,
for jeg fylder deres forrådshuse.
22Herren skabte mig i begyndelsen
før resten af hans skaberværk.
23Jeg har min oprindelse i evigheden,
før verdens grundvold blev lagt.
24Jeg blev dannet før havets dyb,
før kilderne og floderne var til.
25Jeg var der, før bjergene blev dannet,
og højene blev skabt,
26før Gud havde frembragt landjorden med dens marker,
før det første stykke jord kom til syne.
27Da Gud udspændte himlens hvælving,
da han lagde jordens flade på urdybet,
28da han anbragte skyerne over jorden
og åbnede kilderne under jorden,
29da han med sit ord satte en grænse for havet,
da han lagde jordens grundvold fast,
30da var jeg ved hans side som hans arkitekt.
Jeg glædede mig dag for dag,
frydede mig sammen med ham,
31jublede ved at se den vide jord,
ved at se menneskene blive skabt.”
32Hør derfor godt efter, min søn,
for du bliver lykkelig ved at følge mit råd.
33Lyt til mig, så du kan få visdom.
Ignorer ikke visdommen, når den siger:
34„Velsignede er de, der lytter til mig,
de, der venter ved min dør dag efter dag.
35De, der tager imod mig, får et godt liv,
for de opnår Guds velvilje.
36De, der forkaster mig, skader sig selv.
Siger de nej til mig, siger de ja til døden.”
