Spreuken 19 – HTB & KSS

Het Boek

Spreuken 19:1-29

1Een arme die zuiver leeft, is beter dan een dwaas die vuile taal uitslaat.

2Als iemand graag iets wil ondernemen, maar het inzicht ervoor mist, leidt het tot niets. Wie niet uitkijkt waar hij loopt, zondigt maar al te snel.

3De dwaasheid van een mens zal hem opbreken, waarna hij de Here de schuld daarvan geeft.

4Rijkdom bezorgt een mens veel vrienden, maar een arme raakt vaak zelfs zijn laatste vriend kwijt.

5Een valse getuige blijft niet ongestraft, een leugenaar zal zijn straf niet ontlopen.

6Velen richten hun smeekbeden aan het adres van een mild en vriendelijk mens, want iedereen is een vriend van hem die geschenken geeft.

7Als de broeders van een arme hem al snel de rug toekeren, hoe gemakkelijk zullen zijn vrienden hem dan in de steek laten!

Hij loopt hen achterna en probeert met hen te praten, maar krijgt bij hen geen gehoor.

8Wie verstandig wil worden, heeft het goede met zichzelf voor, hij gebruikt zijn verstand om het goede te vinden.

9Een valse getuige ontloopt zijn straf niet en een leugenaar wordt in het verderf gestort.

10Weelde en overvloed horen niet bij een dwaas, dat is net zoiets als een dienaar die over koningen heerst.

11Een verstandig mens wordt niet snel kwaad, het siert hem dat hij over onrecht heen kan stappen.

12De woede van een koning lijkt op het brullen van een jonge leeuw, maar is die koning iemand goedgezind, dan is hij mild als zachte dauw.

13Een dwaze zoon is een ramp voor zijn vader en het gekijf van een vrouw is een aanhoudende kwelling.

14Huis en goederen zijn een erfenis van de ouders, maar een verstandige vrouw is een gave van de Here.

15Luiheid maakt een mens steeds slaperiger en wie niets uitvoert, zal honger lijden.

16Wie naar Gods geboden leeft, beschermt zichzelf. Wie zijn leefregels de rug toekeert, zal sterven.

17Wie de arme mensen helpt, is een vreugde voor de Here, Hij zal hem daarvoor belonen.

18Straf uw zoon, zolang dat nog helpt, maar laat het uit uw hoofd hem te doden.

19Iemand die onbeheerst is, zal zelf zijn straf moeten dragen. Probeert u hem te helpen, dan wordt het alleen maar erger.

20Luister naar raad en berisping, zodat u uiteindelijk toch verstandig wordt.

21In het hart van een mens leven vele verborgen gedachten, maar wat de Here besluit gebeurt.

22Ieder mens wil wel graag goeddoen, het is beter arm te zijn dan een leugenaar.

23Eerbiedig ontzag voor de Here geeft leven, want wie daarvan vol is, kan voldaan en rustig leven, hij hoeft nergens bang voor te zijn.

24Een luiaard houdt zijn handen liever in zijn zakken, hij is nog te lui om ermee te eten.

25Bestraf een spotter, want dat is een les voor anderen. Als je een verstandige berispt, dan krijgt hij inzicht.

26Wie zijn eigen vader ruïneert en zijn moeder verjaagt, maakt zichzelf en zijn ouders te schande.

27Mijn zoon, als je toch niet van plan bent om verstandige raad op te volgen, luister dan maar helemaal niet.

28Een boosdoener laat zich niets gelegen liggen aan de wet, de goddeloze slobbert gretig van de ongerechtigheid.

29De spotters staat straf te wachten en het zal slagen regenen op de ruggen van dwaze mensen.

Kurdi Sorani Standard

پەندەکانی سلێمان 19:1-29

1هەژارێک ڕێگای تەواوەتی گرتبێت

باشترە لەوەی زمان خوار و گێلە.

2دڵگەرمی بەبێ زانیاری باش نییە و

ئەوەی پەلە بە پێیەکانی بکات بە هەڵەدا دەچێت.

3مرۆڤ بە گێلایەتییەکەی ڕێگای خۆی وێران دەکات،

کەچی دڵی لە دژی یەزدان هەڵدەچێت.

4دەوڵەمەندیێتی برادەری زۆر پەیدا دەکات،

بەڵام هەژار برادەرەکەشی لێی جیا بووەتەوە.

5شایەتی درۆزن بێ سزا نابێت،

ئەوەی درۆ پەخش دەکات دەرباز نابێت.

6زۆر کەس هەوڵی بەدەستهێنانی ڕەزامەندی میر دەدەن،

هەمووش دۆستی پیاوی بەخشندەن.

7پیاو هەژار بێت براکانی خۆشی ڕقیان لێی دەبێتەوە،

لەوەش زیاتر هاوڕێیەکانی لێی دوور دەکەونەوە!

بە پاڕانەوەکانی دوایان دەکەوێت،

بەڵام بێ سوودە.

8ئەوەی دانایی دەست بکەوێت خۆی خۆشدەوێت،

ئەوەی بایەخ بە تێگەیشتن بدات چاکە دەدۆزێتەوە.

9شایەتی درۆزن بێ سزا نابێت،

ئەوەی درۆ پەخش بکات لەناودەچێت.

10گێل خۆشگوزەرانیی لێ ناوەشێتەوە،

لەوەش زیاتر دەسەڵاتداربوونی کۆیلە بەسەر میرانەوە.

11وریایی مرۆڤ تووڕەبوونی خاودەکاتەوە،

شانازیشی لێبوردنە لە یاخیبوون.

12هەڵچوونی پاشا وەک نەڕەی شێرە،

بەڵام ڕەزامەندییەکەی وەک شەونمە بەسەر گیاوە.

13کوڕی گێل ماڵوێرانی باوکیەتی،

ناکۆکی ژنیش دڵۆپەکردنی بەردەوامە.

14ماڵ و سامان میراتی باوکانە،

بەڵام ژنی وریا لەلایەن یەزدانەوەیە.

15تەمبەڵی خەوی قووڵ دەهێنێت،

کەسی سست برسی دەبێت.

16ئەوەی ڕاسپاردە19‏:16 تەوراتی موسا.‏ بپارێزێت گیانی خۆی دەپارێزێت،

بەڵام ئەوەی بە سووکی بڕوانێتە ڕێگای خۆی لەناودەچێت.

17ئەوەی بەزەیی بە هەژاردا بێتەوە قەرز بە یەزدان دەدات،

ئەویش پاداشتی چاکەکەی دەداتەوە.

18کوڕەکەت تەمبێ بکە ئەوەندەی ئومێدی تێدایە،

مەبە هۆکاری مردنی.

19ئەوەی زۆر تووڕە بێت بەرگەی ئەنجامەکەی دەگرێت،

چونکە ئەگەر جارێک فریای بکەویت دەبێت دووبارەی بکەیتەوە.

20گوێ لە ڕاوێژ بگرە و تەمبێکردن وەربگرە،

بۆ ئەوەی دانا بیت لە دواڕۆژت.

21مرۆڤ پلانی زۆری لە دڵدایە،

بەڵام تەنها ڕاوێژی یەزدان دەچەسپێت.

22ئارەزووی مرۆڤ لە خۆشەویستی نەگۆڕە،

هەژار لە پیاوی درۆزن باشترە.

23لەخواترسی بۆ ژیانە،

بە تێری دەنوێت و خراپە بەسەری ناکاتەوە.

24تەمبەڵ دەست دەخاتە ناو قاپ،

تەنانەت بۆ دەمیشی نابات.

25لە گاڵتەجاڕ بدە و ساویلکە ژیر دەبێت،

تێگەیشتوو سەرزەنشت بکە زانیاری تێدەگات.

26ئەوەی باوکی تاڵان بکات و دایکی دەربکات،

کوڕێکە مایەی شەرمەزاری و ڕیسوایی.

27ڕۆڵە، ئەگەر وازت لە گوێگرتن لە ڕاوێژ هێنا،

لە وتەکانی زانیاری گومڕا دەبیت.

28شایەتی دڵڕەش گاڵتە بە دادپەروەری دەکات،

دەمی بەدکارانیش تاوان قووت دەدات.

29سزا بۆ گاڵتەجاڕەکان ئامادەکراوە،

لێدانیش بۆ پشتی گێلەکان.