1Iemand die meent het alleen te weten, zoekt zijn eigen voordeel, hij verwerpt de wijze raad van anderen.
2De dwaas heeft geen behoefte aan verstand, zijn dwaze hart ligt open.
3Met de goddeloze komt ook de verachting en met de misdaden komt de schande.
4Een verstandig man zegt diepzinnige dingen, de bron van wijsheid voedt een beek die nooit droog valt.
5Het is niet goed om in een rechtszaak een schuldige onschuldig te verklaren en daardoor een oprecht mens te benadelen.
6De dwaas veroorzaakt ruzie, zijn woorden hitsen op tot handgemeen.
7Zijn grote mond breekt hem op en hij raakt verstrikt in zijn eigen woorden.
8Naar de woorden van een roddelaar wordt gretig geluisterd, zij glijden zachtjes naar binnen en zetten zich vast in het gemoed van de toehoorders.
9Een luiaard is net zo erg als een man die zijn geld over de balk smijt.
10De Here is een sterke toren, zijn naam is kracht. De rechtvaardige zal bij Hem zijn toevlucht zoeken en veilig zijn.
11Een rijke voelt zich sterk door zijn bezit, hij maakt zichzelf wijs dat zijn geld hem beschermt zoals een hoge muur.
12Wie hooghartig is, komt ten val, maar nederigheid wordt altijd gevolgd door eer.
13Wie antwoord geeft voordat de vraag is uitgesproken, wordt als een dwaas beschouwd.
14Een moedig hart is de mens tot steun, zowel in geestelijk als lichamelijk lijden, maar wie zal een ontmoedigd hart tot steun zijn?
15Wie verstandig is, wil toenemen in kennis, hij is gespitst op wijze woorden.
16Een goed geschenk geeft iemand de ruimte en opent deuren naar vooraanstaanden.
17De eerste pleiter in een rechtszaak schijnt gelijk te hebben, maar de woorden van de wederpartij werpen pas volledig licht op de zaak.
18Het werpen van het lot maakt een einde aan geschillen en brengt scheiding tussen de partijen.
19Een broeder die zich onrechtvaardig behandeld voelt, is een hardnekkiger tegenpartij dan een sterke en opstandige stad. Geschillen tussen broeders sluiten deuren, zoals grendels de paleispoorten afsluiten.
20Iemands woorden vullen zijn hart, met goede dingen als het goede woorden zijn, met kwade dingen als het kwade woorden zijn.
21Op de tong liggen zowel dood als leven: wie aan een van beide de voorkeur geeft, zal de vruchten daarvan plukken.
22Vindt u een goede vrouw, dan hebt u het goed getroffen, beschouw haar als een geschenk van de Here.
23De arme smeekt, maar de rijke spreekt harde woorden.
24Wie veel vrienden heeft, raakt geruïneerd, maar een echte vriend is meer waard dan een broer.
1A person who isn’t friendly looks out only for themselves.
They oppose all good sense by starting fights.
2Foolish people don’t want to understand.
They take delight in saying only what they think.
3People hate it when evil comes.
And they refuse to honor those who bring shame.
4The words of a person’s mouth are like deep water.
But the fountain of wisdom is like a flowing stream.
5It isn’t good to favor those who do wrong.
That would keep justice from those who aren’t guilty.
6What foolish people say leads to arguing.
They are just asking for a beating.
7The words of foolish people drag them down.
They are trapped by what they say.
8The words of anyone who talks about others are like tasty bites of food.
They go deep down inside you.
9Anyone who doesn’t want to work
is like someone who destroys.
10The name of the Lord is like a strong tower.
Godly people run to it and are safe.
11The wealth of rich people is like a city that makes them feel safe.
They think of it as a city with walls that can’t be climbed.
12If a person’s heart is proud, they will be destroyed.
So don’t be proud if you want to be honored.
13To answer before listening
is foolish and shameful.
14A cheerful spirit gives strength even during sickness.
But you can’t keep going if you have a broken spirit.
15Those whose hearts understand what is right get knowledge.
That’s because the ears of those who are wise listen for it.
16A gift opens the door
and helps the giver meet important people.
17In court, the first one to speak seems right.
Then someone else comes forward and questions him.
18Casting lots will put a stop to arguing.
It will keep the strongest enemies apart.
19A broken friendship is harder to handle than a city with high walls around it.
And arguing is like the locked gates of a mighty city.
20Because of what they say a person can fill their stomach.
What their words produce can satisfy them.
21Your tongue has the power of life and death.
Those who love to talk will eat the fruit of their words.
22The one who finds a wife finds what is good.
He receives favor from the Lord.
23Poor people beg for mercy.
But rich people answer in a mean way.
24A person with unfaithful friends soon comes to ruin.
But there is a friend who sticks closer than a brother.
