1Een zachtmoedig antwoord sust de woede, maar een tactloze uitspraak roept de woede juist op.
2Een verstandig mens weet zijn kennis goed te vertolken, maar de woorden van een zot zijn een bron van dwaasheid.
3Gods ogen zien alles, al het kwade én al het goede.
4Gezonde woorden zijn als een boom van leven, verkeerde woorden richten echter schade aan.
5Een dwaas zal de lessen van zijn vader negeren, maar wie luistert naar de terechtwijzingen van zijn vader, toont zich verstandig.
6Het huis van de rechtvaardige bergt vele schatten, maar de goddeloze doet zichzelf schade aan.
7Verstandige mensen strooien kennis om zich heen, terwijl het hart van de dwaas een dwaalspoor kiest.
8De Here verafschuwt het offer van de goddelozen, maar een oprecht gebed doet Hem goed.
9De Here verafschuwt goddeloos gedrag, maar wie zich toelegt op oprechtheid, zal Hij liefhebben.
10Onderwijs en berisping zijn onaangenaam voor wie de goede weg verlaat. Wie terechtwijzing haat, gaat de dood tegemoet.
11De diepten van de hel zijn voor de Here als een open boek, dus kan Hij de harten van de mensen zeker peilen!
12Een spotter houdt er niet van als hij bestraft wordt en mijdt daarom verstandige mensen.
13Een vrolijk hart geeft een blij gezicht, maar een treurig hart knakt de geest.
14Een verstandig hart verlangt naar kennis, maar de dwaas put uit een bron van dwaasheid.
15Een bedrukt mens lijdt een triest leven, maar een vrolijk hart geeft levenslust.
16Weinig bezit met een eerbiedig ontzag voor de Here is beter dan veel rijkdom en een onrustig geweten.
17Een eenvoudig maal in een liefdevolle sfeer is beter dan een overvloedig diner met een liefdeloze sfeer.
18Een lichtgeraakt mens veroorzaakt ruzie, een geduldig mens zorgt voor verzoening.
19Een luiaard is vol dorens en distels, maar voor een oprechte wordt de weg gebaand.
20Een verstandige zoon geeft zijn vader veel vreugde, maar een dwaas veracht zijn moeder.
21Een onverstandig mens beleeft plezier aan zijn eigen dwaasheid, maar een verstandig mens zoekt de goede weg.
22Zonder goede raad gaan plannen teniet, maar veel adviseurs doen plannen slagen.
23Een passend antwoord maakt de spreker blij en wat is een woord goed op zijn tijd!
24De levensweg leidt de verstandige naar boven, hij blijft buiten bereik van het dodenrijk beneden.
25De Here richt een hoogmoedige ten gronde, maar voor de weduwe springt Hij in de bres.
26De Here verafschuwt de gedachten van een boosdoener, maar woorden uit liefde gesproken zijn zuiver.
27Een oneerlijk mens brengt onrust in zijn eigen huis, maar wie smeergeld haat, zal leven.
28Een rechtvaardige denkt voordat hij spreekt, een goddeloze spuit volop vuile taal.
29De Here houdt goddelozen op een afstand, maar het gebed van rechtvaardigen zal Hij verhoren.
30Vriendelijke ogen maken het hart blij en een goed bericht schenkt nieuwe moed.
31Wie luistert naar opbouwende terechtwijzingen, bevindt zich in wijs gezelschap.
32Wie de berisping verwerpt, doet zich zelf tekort, maar wie luistert, krijgt verstand en wijsheid.
33Eerbiedig ontzag voor de Here leidt tot wijsheid en nederigheid leidt tot eerbetoon.
1Ang malumanay nga tubag makahupay sa kasuko, apan ang singhag makapaalsa sa dugo.
2Ang mga pulong sa maalamon nga tawo makahatag ug kaalam, apan puro lang kabuang ang mogawas sa baba sa tawong buang-buang.
3Makita sa Ginoo ang tanan, bisan asang dapita. Nagatan-aw siya sa mga binuhatan sa mga daotan ug sa mga matarong.
4Ang malumo nga mga pulong makaayo sa kinabuhi sa tawo,15:4 makaayo… tawo: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. apan ang sakit nga mga pulong makapasakit sa dughan.
5Ang buang-buang nga tawo dili manumbaling kon badlongon sa iyang amahan ang iyang pamatasan, apan ang maalamon mopatuo.
6Modaghan ang bahandi sa mga matarong, apan ang iya sa mga daotan mahanaw.
7Imantala sa mga maalamon ang kaalam; dili kini mahimo sa mga buang-buang.
8Ngil-aran ang Ginoo sa halad sa mga daotan, apan gikalipay niya ang pag-ampo sa mga matarong.
9Ngil-aran ang Ginoo sa paggawi sa tawong daotan, apan ginahigugma niya ang tawong nagatinguha sa paghimog matarong.
10Ang pagtul-id sa pamatasan isipong daotan sa tawo nga mitipas sa hustong dalan. Ang tawo nga dili gusto badlongon mamatay.
11Kon nahibalo ang Ginoo kon unsay nangahitabo sa dapit sa mga patay, mas labaw pa siyang nahibalo kon unsay anaa sa kasingkasing sa tawo.
12Ang tawong bugalbugalon dili gustong badlongon; dili siya magpatambag sa mga maalamon.
13Kon malipayon ang tawo, mapahiyomon siya, apan kon anaa siya sa kasubo, maminghoy ang iyang nawong.
14Ang tawo nga may pagsabot gusto gayod nga makakat-on, apan ang tawong buang-buang mas gusto pa gayod ug kabuang.
15Pait ang kinabuhi sa mga kabos, apan kon kontento lang sila, magmalipayon sila sa kanunay.
16Mas maayo pa ang kabos nga may pagtahod sa Ginoo kaysa adunahan nga puno sa kagubot ang kinabuhi.
17Mas maayo pang magsud-an lang ug utan nga may paghigugmaay kaysa magsud-an ug karne nga may pagdinumtanay.
18Ang pagkamainiton ug ulo makasugod ug kasamok, apan ang pagkamapailubon makapaundang sa panag-away.
19Kon tapolan ka mahimong lisod ang imong kinabuhi, apan kon magkugi ka maharuhay imong kinabuhi.
20Ang maalamon nga anak nagahatag ug kalipay sa iyang ginikanan. Buang-buang ang anak nga nagapakadaotan sa iyang ginikanan.
21Ang tawo nga walay pagsabot malipay sa mga binuang, apan ang tawong may pagsabot nagakinabuhi nga matarong.
22Kon dili ka maminaw ug tambag kabahin sa imong mga plano, dili ka molampos, apan kon maminaw kag daghang tambag molampos gayod kini.
23Malipay ang tawo kon makahatag siya sa tukma nga tubag. Samot na gayod kaanindot kon makahatag siya sa tukmang tubag sa tukmang higayon.
24Nagasubay ang maalamon nga tawo sa dalan paingon sa kinabuhi aron malikayan niya ang kamatayon.
25Gub-on sa Ginoo ang balay sa mga mapahitas-on,15:25 mga mapahitas-on nga buot moilog sa yuta sa mga biyuda. apan panalipdan niya ang mga yuta sa mga biyuda.
26Ngil-aran ang Ginoo sa ginahunahuna sa mga daotan, apan kalipay niya ang mga ginahunahuna15:26 ginahunahuna: o, ginasulti. sa mga hinlo ug kasingkasing.
27Ang tawo nga nagaangkon ug bahandi sa daotang paagi nagadala ug kalisod sa iyang panimalay. Ang tawo nga dili modawat ug suborno padayon nga magkinabuhi.
28Ang matarong nga tawo maghunahuna una sa dili pa siya mosulti, apan ang daotan magpataka lag sulti.
29Layo ang Ginoo sa mga daotan, apan mamati siya sa mga pag-ampo sa mga matarong.
30Makahatag ug kalipay ang mapahiyomon nga panagway, ug makapabaskog ang maayong balita.
31Ang maminaw ug pagbadlong nga makahatag kaayohan sa kinabuhi mahimong maalamon.
32Peligro ang tawo nga dili mamatig pagbadlong nga motul-id sa iyang pamatasan, apan kon iya kining tuohan, makaangkon siyag pagsabot.
33Ang pagtahod sa Ginoo magtudlo sa tawo nga magmaalamon, ug ang pagpaubos makahatag kaniyag dungog.
