Het laatste Paasmaal
1Ondertussen was het bijna Pesach, het Joodse Paasfeest, geworden. Tijdens dat feest eten de Joden alleen brood dat zonder gist gebakken is. 2De leidende priesters en bijbelgeleerden probeerden een manier te vinden om Jezus uit de weg te ruimen, zonder het risico te lopen dat het volk zich tegen hen zou keren. 3Satan kwam in Judas Iskariot, een van de groep van twaalf. 4Daarop ging Judas naar de leidende priesters en de tempelwachters om met hen te overleggen hoe hij hen kon helpen Jezus gevangen te nemen. 5Die waren daar natuurlijk blij mee. Zij besloten hem er geld voor te geven. 6Judas vond dat best en begon uit te kijken naar een gelegenheid om Jezus te laten gevangennemen zonder dat de mensen er iets van zouden merken.
7Op de eerste dag van Pesach, het Joodse Paasfeest, moest in ieder gezin een lam of een geitje worden geslacht. 8Toen die dag aanbrak, stuurde Jezus Petrus en Johannes erop uit om het Paasmaal klaar te maken. 9‘Waar moeten we dat doen?’ vroegen ze. 10‘Zodra jullie de stad binnenkomen,’ antwoordde Hij, ‘zul je een man zien die een kruik water draagt. Volg hem en ga hetzelfde huis binnen als hij. 11Zeg tegen de huiseigenaar: “De Meester vraagt of u ons de kamer wilt laten zien waar Hij en zijn leerlingen het Paasmaal kunnen eten.” 12Hij zal jullie meenemen naar boven, naar een grote, compleet ingerichte kamer. Maak daar het Paasmaal klaar.’ 13Ze gingen naar de stad en alles was precies zoals Jezus had gezegd. Daar maakten ze het eten klaar.
14ʼs Avonds kwam Jezus met de andere apostelen en ze gingen allemaal aan tafel. 15Hij zei: ‘Ik heb er geweldig naar verlangd dit Paasmaal met jullie te eten. Nog even en dan breekt voor Mij een tijd van groot lijden aan. 16Ik zeg jullie dat Ik het Paasmaal beslist niet meer zal eten tot het Koninkrijk van God volle werkelijkheid is geworden.’ 17Hij nam een beker wijn, dankte God ervoor en zei tegen zijn leerlingen: ‘Neem deze beker en drink er allemaal uit, 18want Ik zal geen wijn meer drinken tot het Koninkrijk van God is gekomen.’ 19Daarna nam Hij een brood, dankte God ervoor, brak het in stukken en gaf het zijn leerlingen. ‘Dit is mijn lichaam dat voor jullie wordt gegeven,’ zei Hij. ‘Eet het ter herinnering aan Mij.’ 20Na het eten gaf Hij hun de beker en zei: ‘Deze beker wijn is het teken van Gods nieuwe verbond met jullie. Een verbond dat wordt bekrachtigd door mijn bloed, dat zal vloeien als een offer voor jullie. 21Maar hier bij ons aan tafel zit de man die Mij zal uitleveren. 22Het is duidelijk dat Ik, de Mensenzoon, moet sterven. Het is een onderdeel van Gods plan. Maar het lot van de man die de Mensenzoon uitlevert, is afschuwelijk.’ 23De leerlingen vroegen zich af wie van hen zoiets zou kunnen doen.
24Zij kregen ook een meningsverschil over de vraag wie van hen de belangrijkste in het Koninkrijk van God zou zijn. 25Jezus kwam tussenbeide en zei: ‘In deze wereld doen de koningen en heersers met hun onderdanen wat ze willen. En de onderdanen moeten het maar goed vinden. 26Maar onder jullie mag dat niet zo zijn. 27Wie van jullie het meeste dient, zal je leider zijn. In de wereld zit de meester aan tafel en laat zich door zijn knechten bedienen. Maar hier is het anders. Ik ben jullie Dienaar. 28Jullie zijn Mij in deze vreselijk moeilijke dagen altijd trouw gebleven. 29Daarom zullen jullie mogen eten en drinken aan mijn tafel in het koninkrijk dat mijn Vader Mij heeft gegeven. 30Jullie zullen op tronen zitten om recht te spreken over de twaalf stammen van Israël. 31Simon, Simon, let op. Satan heeft gesmeekt of hij jullie door elkaar mag schudden als tarwe in een zeef. 32Maar Ik heb gebeden dat je geloof je niet in de steek zal laten. Wanneer je van je verkeerde weg bent teruggekomen, sterk dan je broeders in hun geloof.’ 33Simon zei: ‘Here, ik ben bereid met U de gevangenis in te gaan en zelfs de dood.’ 34Maar Jezus antwoordde: ‘Ik wil je één ding zeggen, Petrus: voordat de haan kraait, zul je drie keer hebben gezegd dat je Mij niet kent.’
35Daarna vroeg Jezus zijn leerlingen: ‘Ik heb jullie er eens zonder geld, tas of extra kleren op uit gestuurd om de mensen het goede nieuws te brengen. Kwamen jullie toen iets tekort?’ ‘Nee, niets,’ antwoordden ze. 36‘Maar,’ ging Hij verder, ‘neem nu een beurs mee als je er één hebt en een tas. Als je geen zwaard hebt, verkoop dan je mantel. Dan kun je een zwaard kopen. 37Want het is bijna zover dat deze profetie zal uitkomen: “Hij werd beschouwd als een misdadiger.” Alles wat de profeten over Mij hebben geschreven, zal uitkomen.’ 38‘Meester, kijk,’ zeiden ze. ‘We hebben hier twee zwaarden.’ ‘Dat is genoeg!’ antwoordde Hij.
De arrestatie van Jezus
39Jezus en zijn leerlingen verlieten de kamer en gingen zoals gewoonlijk naar de Olijfberg. 40Daar zei Hij tegen hen: ‘Bid God dat jullie niet in verleiding komen.’ 41Hij ging een meter of dertig bij hen vandaan en liet Zich op de knieën vallen. 42‘Vader,’ bad Hij, ‘neem deze beker alstublieft van Mij weg. 43Maar wat U wilt zal gebeuren en niet wat Ik wil.’ Op dat moment kwam een engel uit de hemel om Hem kracht te geven. 44En Hij begon vuriger te bidden. Hij was zo verschrikkelijk bang geworden dat het zweet Hem uitbrak en als grote druppels bloed op de grond viel. 45Ten slotte stond Hij op en ging terug naar zijn leerlingen. Hij zag dat ze in slaap waren gevallen, uitgeput van verdriet. 46‘Hoe is het mogelijk?’ zei Hij. ‘Slapen jullie? Bid God dat jullie niet in verleiding komen.’
47Hij was nog niet uitgesproken of er kwam een troep mannen aan. Judas, een van de groep van twaalf, ging voor hen uit. Hij liep op Jezus toe en groette Hem met een kus. 48‘Judas,’ zei Jezus. ‘Hoe kun je dit doen? Mij verraden met een kus!’ 49Toen de andere leerlingen zagen wat er ging gebeuren, riepen ze: ‘Meester, zullen we erop los slaan? We hebben zwaarden bij ons!’ 50Een van hen zwaaide met zijn zwaard en sloeg de knecht van de hogepriester het rechteroor af. 51‘Houd op!’ zei Jezus. Hij raakte het gewonde oor aan en genas het. 52Daarna zei Hij tegen de leidende priesters, de tempelwachters en de voorname burgers die met Judas waren meegekomen: ‘Ben Ik een misdadiger? Waarom hebt u die zwaarden en stokken meegenomen? 53Had u Mij niet in de tempel kunnen oppakken? Daar was Ik elke dag. Maar dit is uw moment. De kans van de duivelse macht.’
54Nadat ze Hem hadden gegrepen, brachten zij Hem naar het paleis van de hogepriester. Petrus volgde Hem op een afstand. 55De soldaten maakten op de binnenplaats een vuur en gingen er omheen zitten. Petrus kwam er ook bij. 56Een dienstmeisje zag hem in het licht van het vuur zitten en keek hem eens goed aan. ‘Kijk eens,’ zei ze, ‘die man hoorde ook bij Jezusʼ leerlingen!’
57‘Hoe kom je erbij,’ antwoordde Petrus. ‘Ik ken Hem niet eens.’ 58Even later keek iemand hem aan en zei: ‘U bent wel een van zijn leerlingen!’ ‘Welnee, man!’ was Petrusʼ antwoord. 59Ongeveer een uur daarna begon er weer iemand over. ‘Die man is een leerling van Jezus. Absoluut! Hij komt ook uit Galilea.’ 60Maar Petrus antwoordde: ‘Man, ik weet niet waar je het over hebt.’ Op dat moment kraaide ergens een haan. 61Jezus keerde Zich om en keek Petrus aan. Petrus herinnerde zich wat Hij had gezegd: ‘Voordat de haan kraait, zul je drie keer hebben gezegd dat je Mij niet kent.’ 62Huilend liep Petrus de binnenplaats af. Hij was er kapot van.
63De soldaten die Jezus moesten bewaken, begonnen een gemeen spel met Hem te spelen. 64Zij blinddoekten Hem, sloegen Hem met hun vuisten en zeiden spottend: ‘Wel, profeet, zeg eens: wie heeft U geslagen?’ 65Zij beledigden Hem op de meest grove manier.
66Bij het aanbreken van de dag kwam de Hoge Raad bijeen. Jezus werd voorgeleid 67en moest zeggen of Hij de Christus was of niet. Hij antwoordde: ‘Als Ik het u zeg, gelooft u Mij toch niet. 68U wilt zelfs geen antwoord geven op mijn vragen. 69Maar vanaf nu zal Ik, de Mensenzoon, zitten aan de rechterhand van de almachtige God.’ 70‘U bent dus de Zoon van God?’ vroeg de Hoge Raad. Hij antwoordde: ‘Nu u het zelf zegt: ja, dat ben Ik.’ 71‘Waarom zouden we er nu nog getuigen bij halen?’ schreeuwden ze. ‘We hebben het uit zijn eigen mond gehoord!’
Ang Plano sa Pagpatay kay Jesus
(Mat. 26:1-5; Mar. 14:1-2; Juan 11:45-53)
1Malapit na lang ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok nga ginatawag man nga Piesta sang Paglabay sang Anghel. 2Ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manunudlo sang Kasuguan nagapangita sing paagi kon paano nila mapatay si Jesus nga indi magkinagamo, kay nahadlok sila sa mga tawo.
Nagsugot si Judas sa Pagtraidor kay Jesus
(Mat. 26:14-16; Mar. 14:10-11)
3Nagsulod si Satanas kay Judas nga ginatawag Iscariote, nga isa sang dose ka apostoles ni Jesus. 4Gani naglakat siya kag nagpakigkita sa manugdumala nga mga pari kag sa mga opisyal sang mga guwardya sa templo. Ginhambalan nila kon paano niya matugyan si Jesus sa ila. 5Nalipay gid sila kag nagsugot nga bayaran siya. 6Nagsugot man si Judas, kag halin sadto nagpangita siya sing kahigayunan kon paano niya matugyan si Jesus sa ila nga indi mahibaluan sang mga tawo.
Nagsugo si Jesus nga Magpreparar sang Panihapon Para sa Piesta
(Mat. 26:17-25; Mar. 14:12-21; Juan 13:21-30)
7Karon, nag-abot na ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Amo ini ang adlaw nga kinahanglan sang mga Judio nga maghalad sing mga karnero nga ila pagakaunon para sa Piesta sang Paglabay sang Anghel. 8Gani ginsugo ni Jesus si Pedro kag si Juan. Siling niya, “Mag-una kamo kag magpreparar sang aton panihapon para sa Piesta sang Paglabay sang Anghel.” 9Nagpamangkot sila sa iya, “Diin bala ang gusto mo nga magpreparar kami sini?” 10Nagsabat si Jesus sa ila, “Pag-abot ninyo sa siyudad sang Jerusalem, may masugata sa inyo nga tawo nga nagadala sang banga nga may tubig. Sunod kamo sa iya sa balay nga iya pagasudlan, 11kag magsiling kamo sa tagbalay, ‘Nagapamangkot ang Manunudlo kon diin ang kuwarto nga pagakaunan niya upod sang iya mga sumulunod sa pagselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel.’ 12Ipakita niya sa inyo ang malapad nga kuwarto sa ibabaw nga kompleto sang kagamitan. Didto kamo maghimos sang aton panihapon.” 13Naglakat ang duha nga iya ginsugo, kag nakita nila ang tanan suno sa ginsiling ni Jesus sa ila. Kag ginpreparar nila didto ang panihapon para sa piesta.
Ang Panihapon sang Ginoo
(Mat. 26:26-30; Mar. 14:22-26; 1 Cor. 11:23-25)
14Pag-abot sang tion nga inugpanihapon na, nagpungko si Jesus kaupod sang iya mga apostoles agod magkaon. 15Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Dako gid ang akon handom nga sa wala pa ako mag-antos, mag-ulupod kita anay sa pagkaon sa pagselebrar sining Piesta sang Paglabay sang Anghel. 16Kay ang matuod, indi na ako magkaon liwat sini hasta matuman ang iya matuod nga kahulugan sa paghari sang Dios.” 17Dayon nagkuha siya sang ilimnon, nagpasalamat sa Dios, kag nagsiling, “Palibuta ninyo ini kag bulus-bulusan inom. 18Sugiran ko kamo, indi na ako mag-inom liwat sang ilimnon nga halin sa ubas hasta mag-abot ang paghari sang Dios.” 19Nagkuha siya sang tinapay kag ginpasalamatan niya sa Dios. Ginpamihak-pihak niya dayon, kag ginpanagtag sa ila nga nagasiling, “Amo ini ang akon lawas nga ginahatag para sa inyo. Himua ninyo ini sa pagdumdom sa akon.” 20Pagkatapos nagkuha siya sang ilimnon kag nagsiling, “Ini nga ilimnon amo ang bag-o nga kasugtanan nga patigayunon paagi sa akon dugo nga iula para sa inyo.
21“Pero pamati kamo! Kaupod ta diri sa pagkaon ang tawo nga magatraidor sa akon.22:21 magatraidor sa akon: buot silingon, magatugyan sa akon sa akon mga kaaway. 22Kay ako nga Anak sang Tawo pagapatyon suno sa plano sang Dios, pero kaluluoy ang tawo nga magatraidor sa akon.” 23Pagkabati nila sadto nagpinamangkutanay sila kon sin-o ayhan sa ila ang magahimo sina.
Ang Pagbinais-bais kon Sin-o ang Pinakaimportante
24Sang ulihi nagbinais-bais ang mga apostoles kon sin-o gid sa ila ang pinakaimportante. 25Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga hari sang mga nasyon may gahom sa ila mga sakop. Kag gusto sang sini nga mga manugdumala nga tawgon sila nga mga ‘manugbulig sa mga tawo.’ 26Pero sa inyo iya indi pareho sina. Kay kon sin-o sa inyo ang may mataas nga katungdanan, dapat magpaubos siya. Kag kon sin-o sa inyo ang nagadumala, dapat mangin pareho siya sa suluguon. 27Sin-o sa duha ang mas importante, ang ginaserbihan sang pagkaon ukon ang nagaserbi? Indi bala mas importante ang ginaserbihan? Pero ako mismo ang nagaserbi sa inyo bisan ako ang inyo agalon.”
28Naghambal pa gid si Jesus sa ila, “Kamo ang nagaunong sa akon sa mga pagtilaw nga akon ginaagihan. 29Gani tungod nga ginhatagan ako sang akon Amay sang gahom sa paghari, hatagan ko man kamo sang gahom sa paghari. 30Mangin kaupod ko kamo sa pagkaon kag pag-inom sa akon paghari. Magadumala kag magahukom kamo sa dose ka tribo sang Israel.”
Naghambal si Jesus nga Ipanginwala Siya ni Pedro
(Mat. 26:31-35; Mar. 14:27-31; Juan 13:36-38)
31Dayon naghambal si Jesus kay Pedro, “Simon, pamati bala! Naglisensya si Satanas nga tilawan gid niya kamo.22:31 tilawan gid niya kamo: sa literal, ayagon kamo pareho sang pag-ayag sang trigo. 32Pero ginpangamuyuan ko gid ikaw nga indi madula ang imo pagtuo. Kag kon makapanumbalik ka na, palig-unon mo ang pagtuo sang imo mga utod.” 33Nagsabat si Pedro, “Ginoo, handa gid ako nga mag-unong sa imo bisan sa prisohan ukon sa kamatayon.” 34Nagsiling si Jesus sa iya, “Pedro, sugiran ko ikaw sing matuod, sa wala pa makapamalo ang manok karon nga gab-i ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses nga wala ka makakilala sa akon.”
Sa Panahon sang Kabudlayan
35Dayon ginpamangkot ni Jesus ang iya mga apostoles, “Sang ginsugo ko kamo anay nga maglakat sa pagwali, ginsilingan ko kamo nga indi magdala sing kahita, bag, ukon sandalyas. Ti ano, ginkulang bala kamo?” Nagsabat sila, “Wala gid.” 36Nagsiling si Jesus, “Pero karon, ang bisan sin-o nga may kahita ukon bag, dapat dal-on niya. Kag kon sin-o sa inyo ang wala sing espada, magbaligya siya sang iya bayo kag magbakal sing espada. 37Sa pagkamatuod, dapat matuman ang ginasiling sang Kasulatan parte sa akon nga, ‘Ginkabig siya nga isa sang mga kriminal.’22:37 Isa. 53:12. Ang nasulat gani sa Kasulatan parte sa akon nagakatuman na.” 38Nagsiling ang mga apostoles, “Ginoo, ari may duha ka espada diri.” Nagsabat si Jesus, “Husto na ina.”
Nagpangamuyo si Jesus sa Bukid sang mga Olibo
(Mat. 26:36-46; Mar. 14:32-42)
39Sang paghalin didto ni Jesus, nagkadto siya sa Bukid sang mga Olibo pareho sang permi niya nga ginahimo. Nag-upod sa iya ang iya mga sumulunod. 40Pag-abot nila didto nagsiling siya, “Magpangamuyo kamo nga indi kamo madaog sang pagsulay.” 41Nagpalayo siya sa ila kag nagkadto sa ulo-unhan. Didto nagluhod siya kag nagpangamuyo. 42Siling niya, “Amay, kon luyag mo, ilikaw ini nga pag-antos nga nagaabot sa akon. Pero indi ang akon luyag ang dapat matuman kundi ang imo.” [43Nagpakita sa iya ang anghel halin sa langit kag nagpabakod sa iya. 44Tungod sang dako nga kasakit nga iya ginabatyag, nagpangamuyo pa gid siya sing hugot sa iya tagipusuon, kag ang iya balhas daw sa dugo nga nagatulo sa duta.]
45Pagkatapos niya pangamuyo, nagtindog siya kag nagbalik sa iya mga sumulunod. Naabtan niya sila nga nagakatulog tungod kay ginkapoy sila sang puwerte gid nga pagpangasubo. 46Nagsiling si Jesus sa ila, “Ngaa nagakatulog kamo? Magbangon kamo kag magpangamuyo nga indi kamo madaog sang pagsulay.”
Ang Pagdakop kay Jesus
(Mat. 26:47-56; Mar. 14:43-50; Juan 18:3-11)
47Sang nagahambal pa si Jesus, nag-abot ang madamo gid nga mga tawo. Si Judas mismo nga isa sang dose ka apostoles ang nagapanguna sa ila. Nagpalapit si Judas kay Jesus sa paghalok sa iya. 48Nagsiling si Jesus sa iya, “Judas, traiduran mo bala ako nga Anak sang Tawo paagi sa isa ka halok?” 49Sang makita sang mga upod ni Jesus nga may himuon na sa iya ang mga tawo, nagsiling sila, “Ginoo, panglabuon bala namon sila?” 50Kag ginlabo sang isa sang mga sumulunod ni Jesus ang suluguon sang pangulo nga pari, kag nautod ang iya tuo nga dulunggan. 51Pero nagsiling si Jesus sa ila, “Husto na ina!” Dayon ginbalik ni Jesus ang nautod nga dulunggan sang tawo kag gin-ayo niya.
52Dayon nagsiling si Jesus sa manugdumala nga mga pari, sa mga opisyal sang mga guwardya sa templo, kag sa iban nga mga manugdumala sang mga Judio nga nagkadto didto sa pagdakop sa iya, “Ano, tulisan bala ako nga kinahanglan gid nga magdala pa kamo sang mga espada kag mga inuglampos sa pagdakop sa akon? 53Adlaw-adlaw didto ako sa templo kag kamo didto man. Ti ngaa wala ninyo ako pagdakpa? Pero amo na ini ang inyo tion nga dakpon ako. Kag sa sini nga tion nagahari ang kadulom.”
Ginpanginwala ni Pedro si Jesus
(Mat. 26:57-58, 69-75; Mar. 14:53-54, 66-72; Juan 18:12-18, 25-27)
54Gindakop nila si Jesus kag gindala sa balay sang pangulo nga pari. Si Pedro nagsunod man, pero malayo-layo ang iya antad. 55Didto sa tunga sang lagwerta nagadabok sang kalayo ang mga tawo kag nagapungko sa malapit agod magpainit-init. Nagpalapit man si Pedro didto sa ila kag nagpungko. 56May isa ka suluguon nga babayi nga nakakita kay Pedro nga nagapungko malapit sa kalayo. Ginhimutaran niya si Pedro, kag nagsiling dayon, “Ini nga tawo kaupod man sadtong tawo.” 57Pero nagpanginwala si Pedro. Siling niya, “’Day, wala gani ako makakilala sa iya.” 58Dugay-dugay may nakakita naman sa iya nga lalaki nga nagsiling, “Ikaw isa man sang iya mga kaupod.” Pero nagsabat si Pedro, “Indi ako iya kaupod.” 59Pagkaligad sang mga isa ka oras may nagsiling naman, “Matuod gid nga ining tawo kaupod niya kay siya taga-Galilea man.” 60Pero nagsabat si Pedro, “Wala ako kahibalo sang imo ginapanghambal.” Sang nagahambal pa si Pedro, nagpamalo ang manok. 61Nagbalikid ang Ginoo kag gintulok niya si Pedro. Dayon nadumduman ni Pedro ang ginsiling sang Ginoo sa iya, “Sa wala pa makapamalo ang manok karon, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” 62Gani nagguwa si Pedro kag naghilibion gid.
Ginyaguta kag Ginbunal si Jesus
(Mat. 26:67-68; Mar. 14:65)
63Ginyaguta kag ginbunal si Jesus sang mga tawo nga nagaguwardya sa iya. 64Ginbuta-butahan nila siya kag ginsumbag, kag ginsilingan, “Pakta abi kon sin-o ang nagsumbag sa imo?” 65Kag madamo pa gid ang ila ginpanghambal nga malain kontra sa iya.
Gindala si Jesus sa Korte sang mga Judio
(Mat. 26:59-66; Mar. 14:55-64; Juan 18:19-24)
66Pagkaaga, nagtilipon ang mga manugdumala sang mga Judio. Ang iban sa ila manugdumala nga mga pari, kag ang iban mga manunudlo sang Kasuguan. Gindala nila si Jesus sa ila Korte. 67Nagsiling sila kay Jesus, “Sugiri kami kon ikaw bala ang Cristo.” Nagsabat siya, “Bisan sugiran ko kamo indi man gihapon kamo magpati. 68Kag kon may pamangkot ako sa inyo indi man kamo magsabat. 69Pero halin subong, ako nga Anak sang Tawo magapungko na sa tuo sang makagagahom nga Dios.” 70Nagsiling sila tanan, “Kon amo, ikaw gali ang Anak sang Dios.” Nagsabat si Jesus, “Ti kamo mismo ang nagasiling.” 71Gani nagsiling sila, “Ti ano pa gid nga mga ebidensya ang aton kinahanglan? Kita na mismo ang nakabati sang iya ginhambal.”
