De geboorte van Jezus
1Omstreeks deze tijd gaf de Romeinse keizer Augustus bevel dat in zijn hele rijk een volkstelling moest worden gehouden. 2Quirinius was toen gouverneur van Syrië. 3Iedereen moest naar de stad of het dorp van zijn voorouders gaan om zich te laten inschrijven. 4En omdat Jozef van David afstamde, moest hij naar Bethlehem in Judea, want daar had David vroeger gewoond. 5Samen met Maria, zijn zwangere vrouw, verliet hij Nazareth in Galilea om zich te laten inschrijven. 6Toen zij in Bethlehem waren, moest Maria bevallen. 7Zij bracht haar eerste kind ter wereld, een jongen. Zij wikkelde hem in doeken en legde hem in een voerbak, want in de herberg van het dorp hadden Jozef en Maria geen onderdak kunnen vinden.
8Die nacht kwam een engel van God bij enkele herders die buiten in het veld overnachtten en op wacht zaten bij hun kudde. 9Door de verschijning van de engel werd de omgeving in een helder licht gezet. De herders beefden van angst, maar de engel stelde hen gerust. 10‘Wees niet bang,’ zei hij, ‘want ik breng u het mooiste nieuws dat u ooit hebt gehoord. Het is groot nieuws voor het hele volk. 11Vandaag is in Bethlehem de Redder geboren: Christus, de Here. 12Ik zal u vertellen hoe u Hem kunt herkennen: het kind ligt in doeken gewikkeld in een voerbak.’ 13Plotseling kwam bij de engel een menigte andere engelen die God loofden. Een hemels leger was het. 14‘Ere zij God in de hoge,’ zongen zij. ‘Vrede op aarde bij de mensen die naar zijn wil leven.’
15Zodra de engelen naar de hemel waren teruggekeerd, zeiden de herders tegen elkaar: ‘Kom! We gaan vlug naar Bethlehem. Nu de Here ons dit verteld heeft, moeten wij zien wat daar gebeurd is.’ 16Zij liepen snel naar het stadje, vonden Maria en Jozef en zagen het kind! Het lag in een voerbak. 17Nadat zij het hadden gezien, gingen de herders overal vertellen wat er was gebeurd en wat de engel over het kind had gezegd. 18Ieder die hun verhaal hoorde, was verbaasd. 19Maria nam deze dingen stil in zich op en dacht er veel over na. 20Later gingen de herders weer terug naar hun kudde in het veld. Zij prezen God voor wat zij hadden gehoord en gezien. Het was precies zoals de engel had verteld.
21Acht dagen later werd de voorhuid van het kind weggesneden. Het kreeg de naam Jezus, zoals de engel had gezegd toen hij Maria kwam vertellen dat zij zwanger zou worden. 22Na de bevalling was Maria volgens de Joodse wet veertig dagen onrein. Toen die tijd voorbij was, ging zij met haar man naar Jeruzalem om het kind aan de Here op te dragen. 23In de wet stond namelijk: ‘Elk eerste kind dat een jongen is, moet aan de Here worden opgedragen.’ 24Op diezelfde dag brachten zij ook het verplichte offer. Volgens de wet hoefden arme mensen maar twee tortelduiven of twee jonge duiven te geven.
25In Jeruzalem woonde een zekere Simeon. Hij was een eerlijk mens die leefde volgens Gods wil en hij was vol van de Heilige Geest. Hij leefde in de stellige verwachting dat God zich over Israël zou ontfermen. 26Want de Heilige Geest had hem duidelijk gemaakt dat hij pas zou sterven als hij de Christus had gezien. 27De Heilige Geest had hem ertoe gedrongen die dag naar de tempel te gaan. Terwijl hij daar was, zag hij Jozef en Maria komen om, in gehoorzaamheid aan de wet, het kind Jezus aan God op te dragen. 28Simeon nam het kind in zijn armen en begon God te prijzen. 29‘Here,’ juichte hij, ‘het wachten is voorbij! Nu ben ik gerust. U hebt uw woord gehouden. 30Met eigen ogen heb ik de Redder gezien 31die U aan de wereld gaat geven. 32Hij is een licht voor alle volken, de roem en eer voor uw volk Israël.’ 33Verwonderd luisterden Jozef en Maria naar wat Simeon over hun kind zei.
34Simeon noemde hen bevoorrechte mensen. ‘Maar,’ waarschuwde hij Maria, ‘er zal een zwaard door uw ziel gaan. Want velen in Israël zullen zich aan dit kind ergeren, tot hun eigen ongeluk. 35Maar vele anderen zal Hij de grootste vreugde geven. Hij zal de diepste gedachten van de mensen aan het licht brengen.’
36Er was in de tempel ook een profetes, Anna, een dochter van Fanuël. Ze hoorde bij de stam van Aser en was vierentachtig jaar oud. Zeven jaar na haar huwelijk was haar man gestorven. 37En nu kwam ze nooit buiten de tempel. Dag en nacht bleef zij daar om God te dienen met vasten en bidden. 38Zij kwam er net aan terwijl Simeon met Jozef en Maria stond te praten. Ook zij begon God te danken. Aan iedereen die uitkeek naar de bevrijding van Jeruzalem, vertelde zij dat de Christus was gekomen. 39Nadat Jezusʼ ouders alles hadden gedaan wat zij volgens de wet van God moesten doen, gingen zij terug naar huis, naar Nazareth in Galilea.
Jezus groeit op
40Daar groeide het kind op tot een flinke, sterke jongen. Hij bleek een bijzondere wijsheid te hebben. De genade van God was op Hem.
41Het was de gewoonte van Jezusʼ ouders elk jaar naar Jeruzalem te gaan voor de viering van Pesach, het Joodse Paasfeest. 42Toen Jezus twaalf jaar oud was, mocht Hij voor het eerst mee. 43Na de feestdagen gingen zij weer terug naar Nazareth, maar Jezus bleef in Jeruzalem achter. 44Zijn ouders misten Hem eerst niet eens, want zij dachten dat Hij ergens tussen de andere reizigers liep. Maar ʼs avonds werden zij toch ongerust en gingen Hem zoeken tussen hun familie en vrienden. 45Hij was echter nergens te vinden. Daarom liepen ze terug naar Jeruzalem. 46Na drie dagen zoeken vonden ze Hem eindelijk. Hij zat in de tempel tussen de bijbelgeleerden en was heel serieus met hen aan het praten. 47Ieder die Hem hoorde, verbaasde zich over zijn verstand en zijn antwoorden. 48Zijn ouders wisten niet wat zij moesten denken toen zij Hem daar zo zagen zitten. ‘Jongen toch,’ zei zijn moeder. ‘Waarom heb je ons dit aangedaan? Vader en ik hebben je overal gezocht. Wij wisten ons gewoon geen raad.’ 49‘Dat hoefde toch niet?’ antwoordde Hij. ‘Wist u niet dat Ik bezig moet zijn met de dingen van mijn Vader?’ 50Maar zij begrepen niet wat Hij bedoelde. 51Hij ging met hen naar Nazareth terug en was gehoorzaam. Zijn moeder dacht veel over deze dingen na en nam alles goed in zich op. 52Hoe ouder Jezus werd, hoe meer wijsheid Hij kreeg. Hij stond in de gunst bij God en de mensen.
Jesús huacharinapajca cashnami cashca
(Mat 1:18-25)
1Chai punllacunapimi cashna tucurca: Augusto shuti Cesarmi, pai mandacun tucui llajtacunapi causajcunata yupachun mandashpa huillachirca. 2(Cirenio shuti mandaj Siria llajtata mandacui huatapimi chai callari yupaitaca rurachirca). 3Tucuicunami yupashca cangapajca, paicunapaj ñaupa yayacuna causaj cashca pueblopi shuticunata quillcachigrircacuna.
4Chaimantami Josepish, Galileapi caj Nazaret pueblomantaca, ñaupa yaya David huacharishca Belén shuti puebloman huichiyarca. Davidpaj aillupura cashcamantami, Joseca Judea llajtapi caj chai puebloman rirca. 5Paipaj huarmi cana Mariandijmi, paicunapaj shutita churachingapaj chaiman rirca. Mariaca ñami chichu carca. 6Paicuna Belenman chayai punllacunami, María huachana pajtarca. 7Shina cajpipish poźana huasicunapi junda cashcamantami, huagracuna shayana ucullapi poźacurcacuna. Chaipimi paipaj punta churita huachashpaca, maitushpa sirichirca.
Angelcunami Jesús huacharishcata huillashca
8Belén cʼuchulla pambacunapimi, michijcuna paicunapaj oveja canllata tuta cuidashpa chapacurcacuna. 9Paicuna chaipi cajpimi, Mandaj Diospaj angelca, ñapish paicunaman ricurirca. Mandaj Diospaj luzhuan paicunapaj muyujta achijyachishpa ricurijpimi, michijcunaca jatunta mancharircacuna. 10Ashtahuanpish angelca, cashnami nirca: «Ama manchaichijchu. Ñucaca, jatunta cushicuna alli huillaitamari, tucui israelcunapaj apamuni: 11Cunanmari Davidpaj pueblopica, cancunapaj Quishpichij huacharin. Paica Mandaj CRISTOMARI. 12Cai señalta mashcaichij: Huagracuna shayana ucupimi, maitushca huahua siricunga» nircami.
13Chashna nincami ñapish jahua pachamanta huaranga huaranga angelcuna ricurishpa, chai angelhuan, Diostaca cashna alabarcacuna:
14«¡Jahua pacha Dioslla, sumajmari cangui!
¡Cambaj jatun cʼuyaita chasquijcunaca, sumaj causaita charichun!» nircacunami.
15Angelcuna jahua pachaman rijpica, michijcunaca caishuj chaishujmi:
«Imalla tucushcataca, Mandaj Diosmari huillachun cachashca, Chaita ricungapaj, Belenman jacuchij» ninacurcacuna.
16Shina ninacushcahuan utca callpamushpaca, huagracuna shayana ucupica Josetapish, Mariatapish, cunanlla huacharishca huahua siricujtapishmi japircacuna. 17Paicunata ricushpaca, ángel chai huahuamanta imallata nishcatami huillarcacuna. 18Michijcuna huillajta uyashpaca, tucuicunami mancharircacuna. 19Ashtahuanpish Mariaca, huahuamanta imalla uyashcataca, paipaj shungupi huaquichishpa yuyaricurcallami.
20Michijcunaca, paicunaman huillashca shinataj tucushcata ricushpa uyashpaca, Taita Diosta alabashpami tigrarcacuna.
Huahua Jesustami Diosman mingashcacuna
21Angelca, María manaraj chichu cajpimi, huahuataca ‘Jesús shutimi canga’ nishpa mandarca. Chaimantami huahuata pai charishca aicha punta carata pʼitichinapaj, pusaj punlla pajtajpica Jesús shutita shutichircacuna.
22Shinallataj huahua huacharishcamanta chuyayana punllacuna pajtajpipish, Moisés Mandashcapi nishca shinallatajmi huahuataca Mandaj Diosman mingangapaj, Jerusalenman apamurcacuna. 23Mandaj Dios Mandashcapica: «Tucui punta huacharij cʼari huahuami, Mandaj Diospajlla chʼicanchishca canga» nishpami quillcashca. Chai shinatajmi rurarcacuna. 24Diosman cungapajpish, Mandaj Dios Mandashcapi: «Ishqui urpita, mana cashpaca ishqui palomata cungui» nishca shinallatajmi apamurcacuna.
25Chai punllacunapica cashcata ruraj, Diosta manchaj Simeón shuti runami Jerusalenpi causacurca. Paica, israelcunata Dios quishpichichunmi shuyacurca. Diospaj jucha illaj Espíritu Paihuan cashpami, 26Paimanca ‘Mandaj Diospaj shujlla Churita ricungacamaca, mana huañunguichu’ nishca carca. 27Zacariasca, Diospaj Espiritullataj yuyachijpimi, Diospaj huasiman shamurca. Pai chaipi servicui punllacunatajmi, yaya mamaca huahua Jesusta Diospaj huasiman apamurcacuna. Paicunaca, Mandashcapi imallata rurachun nishca shinatajmi, Diosman mingarcacuna.
28Chaimantami chai huahuata marcashpa, Diosta cashna alabarca:
29«Mandaj Dioslla, cunantajca Quiquin nishca shinallataj,
Quiquinta servij ñucataca cushicushpa sumajta samarigrichun saquihuailla.
30Quiquin cachashca Quishpichijtaca, ñuca ñahuihuantajmi ricuni.
31Paitaca tucui llajtacunapajmi cachashcangui.
32Paimi mana israelcunamanca achij luzta ricuchinga,
Quiquin agllashca israelcunatacarin sumajyachingamari» nircami.
33Huahua Jesusmanta Simeón imalla nishcata uyashpaca, Josepish, mamapish mancharircacunami. 34Simeonca paicunata bendiciashca qʼuipami, mama Mariataca cashna nirca: «Riqui, Dios cachashca cai huahuamantaca, israelcunaca achcacunami quishpiringa, chingarinatapish achcacunami chingaringacuna. Achcacunami Paita mana chasquishpa, pʼiñashpa jataringacuna. 35Chashnami paicunapaj shungu ima shina cashcata ricuchingacuna. Cutin cambaj shungutaca, jatun espadami chaupinga» nircami.
36Shinallataj Dios ima nishcata huillaj Ana shuti yuyaj huarmipishmi chaipi carca. Paica, Aser aillumanta Fanuelpaj ushushimi carca. Cʼarita manaraj rijsij, chairaj huambra caźarashca canchis huatallapimi cusaca huañurca. 37Chaimantaca, ñami pusaj chunga chuscu huatata viuda causacurca. Paica tutapish, punllapish Diospaj huasimantaca manataj anchurij carcachu. Ayunashpa, mañashpa, Diosta servicurcallami. 38Chai huarmipish chai horasllataj chaipi ricurishpami, Taita Diosta pagui nirca. Shinallataj Jerusalenpi causajcunata Dios quishpichichun shuyacujcunamanmi, huahua Jesusmantaca huillarca.
39Mandaj Dios Mandashcapi nishca shinataj rurashpami, Josehuan Mariahuanca Galilea llajtapi paicuna causana Nazaret puebloman tigrarcacuna. 40Huahua Jesusca, Taita Dios jatunta cʼuyashpa Paihuan cajpimi, punllanta huiñarishpa, sinchiyashpa catirca.
Maltalla cashpami Jesusca Diospaj huasipi saquirishca
41Jesuspaj yaya mamaca huatantami, Pascua jatun punllacunaman Jerusalenman rijcuna carca. 42Chaimantami chunga ishqui huatata Jesús pajtachi huatapish, jatun punllapica ñaupa huatacuna shinallataj huichiyarcacuna. 43Chai jatun punllacuna tucurijpi huasiman ña tigramucujpica, Jesusca Jerusalenpimi saquirishca carca. Josepish, Jesuspaj mamapish Pai chaipi saquirishcataca mana yacharcachu. 44‘Cai tucui gentecunapurapichari shamucun’ yuyashpaca, rircallacunami. Ña tucui punlla purishpami familiacunata, rijsishcacunata tapushpa mashcarcacuna. 45Mashnata mashcashpapish manataj japishpami, Jerusalenllamantaj mashcanaman tigrarcacuna.
46Chaipica, quimsa punllata mashcacushpallami, Diospaj huasipi japircacuna. Paica, Mandashcata yachajcunata uyashpa, tapushpa, paicunapaj chaupipimi tiyacurca. 47Paita uyajcunamanca, imata tapujpipish allimi cutichirca. Chaimantami alli yachaj cashcata ricushpa, tucuicuna mancharirca. 48Yaya mamapish chaipi Paita ricushpaca, mancharircacunami. Paipaj mamami cashna nirca:
—Huahua, ¿ima nishpataj ñucanchijtaca cashna ruranguiari? Cambaj yayapish, shungu pʼitirinata llaquishpamari mashcacurcanchij— nircami.
49Chashna nijpi Jesusca:
—¿Ima nishpataj Ñucataca mashcarcanguichigari? Ñuca Yayapajta ruracuna cashcataca, ¿manachu yachanguichij?— nircami.
50Ashtahuanpish yaya mamaca, ima nishpa chashna nicushcataca, mana yuyaita japircacunachu.
51Chaimantaca, paicunahuan Nazaretman uriyashpaca, paicunata tucuipi alli caźushpami causarca. Paipaj mamaca tucui imalla tucushcataca, paipaj shungupi huaquichicurcallami. 52Jesusca yachaipipish, aichapipish ashtahuanmi huiñashpa catirca. Taita Diospish, runacunapish ashtahuan cʼuyashcami tucurca.
