De laatste wetten
1-2 De Here zei tegen Mozes: ‘Zeg het volk van Israël dat als iemand een speciale belofte doet om zichzelf aan de Here te geven, hij in plaats daarvan deze betalingen kan doen: 3een man in de leeftijd van twintig tot zestig jaar mag vijfhonderdvijftig gram zilver betalen. 4Een vrouw in de leeftijd van twintig tot zestig jaar mag driehonderddertig gram zilver betalen. 5Een jongen in de leeftijd van vijf tot twintig jaar mag tweehonderdtwintig gram zilver betalen en een meisje van die leeftijd honderdtien gram zilver. 6Voor een jongen in de leeftijd van één maand tot vijf jaar mag vijfenvijftig gram zilver worden betaald en voor een meisje van die leeftijd drieëndertig gram zilver. 7Een man ouder dan zestig jaar mag honderdvijfenzestig gram zilver betalen, een vrouw van die leeftijd honderdtien gram zilver. 8Maar als de persoon te arm is om dit bedrag te betalen, zal hij bij de priester worden gebracht. Die zal het met hem bespreken en hij zal betalen wat de priester beslist. 9Maar als het een dier is dat bij een gelofte aan de Here is beloofd, moet het worden gegeven. 10De belofte mag niet worden veranderd, de gever mag niet van gedachten veranderen over zijn gift aan de Here, noch een goed dier ruilen voor een slecht of een slecht dier voor een goed. Als hij dat toch doet, zullen beide giften aan de Here toebehoren! 11-12 Maar als het dier dat aan de Here wordt gegeven, niet als offerdier is toegestaan, zal de eigenaar het bij de priester brengen om de waarde te laten schatten en deze zal hem zeggen hoeveel hij in plaats van het dier moet betalen. 13Als het dier wel is toegestaan als offerdier, maar de eigenaar wil het loskopen, dan moet hij een vijfde deel meer betalen dan de waarde die de priester heeft vastgesteld.
14-15 Als iemand zijn huis aan de Here wil schenken, maar het later toch wenst terug te kopen, zal de priester de waarde vaststellen en de man zal een vijfde deel meer betalen dan die geschatte waarde. Daarna zal het huis weer zijn eigendom zijn. 16Als een man een deel van zijn land aan de Here wil geven, schat dan de waarde ervan met betrekking tot de hoeveelheid zaad die nodig is om het in te zaaien. Een stuk land waarvoor tweehonderdtwintig liter gerstezaad nodig is om het in te zaaien, is vijfhonderdvijftig gram zilver waard. 17Als een man zijn land in het jubeljaar aan de Here wijdt, zal de geschatte waarde blijven staan, 18maar als hij dat doet na het jubeljaar, zal de waarde evenredig zijn aan het aantal jaren dat nog moet verstrijken voor het volgende jubeljaar. 19Als de man besluit het stuk land terug te kopen, zal hij een vijfde deel van de door de priester geschatte waarde extra moeten betalen en dan zal het weer zijn eigendom zijn. 20Maar als hij besluit het land niet terug te kopen of als hij het land aan iemand anders heeft verkocht en de Here de rechten op het land voor het jubeljaar heeft gegeven, zal het niet meer aan hem worden teruggegeven. 21Als het in het jubeljaar vrijkomt, zal het de Here toebehoren als iets dat aan Hem is gewijd en het zal aan de priester worden gegeven. 22Als een man een stuk land dat hij heeft gekocht, maar dat geen deel uitmaakt van zijn familiebezittingen, aan de Here wijdt, 23zal de priester de waarde vaststellen tot het volgende jubeljaar. De man zal die waarde onmiddellijk aan de Here betalen 24en in het jubeljaar zal het stuk land weer terugkeren naar de oorspronkelijke eigenaar, van wie hij het had gekocht.
25Alle waardebepalingen zullen worden uitgedrukt in normale geldeenheden. 26U kunt het eerstgeborene van een rund of een schaap niet aan de Here wijden, want die zijn al van Hem. 27Maar als het het eerstgeborene is van een dier dat niet op de lijst van offerdieren voorkomt en dus niet door de Here wordt aanvaard als offer, zal de eigenaar de door de priester geschatte waarde met een vijfde deel extra betalen. Als de eigenaar het niet terugkoopt, mag de priester het dier aan iemand anders verkopen. 28Alles wat echter helemaal aan de Here wordt gewijd—mensen, dieren of grondbezit—zal niet worden verkocht of teruggekocht, want zij zijn allerheiligst in de ogen van de Here.
29Iemand die door de rechters ter dood veroordeeld is, mag geen losprijs betalen, hij moet zeker ter dood worden gebracht. 30Een tiende deel van de opbrengsten van het land, zowel graan als fruit, is van de Here en dus heilig. 31Als iemand zijn graan of fruit wil terugkopen, moet hij een vijfde deel extra betalen. 32De Here is eigenaar van elk tiende dier van uw kudden, het rundvee en het kleinvee, zoals zij onder uw staf doorlopen bij de telling. 33Het tiende deel dat aan de Here toebehoort, zal niet worden onderzocht op goede of slechte kwaliteit. Goede dieren mogen niet worden geruild voor slechte en andersom, anders zullen beide dieren aan de Here toebehoren en kunnen niet meer worden teruggekocht!’
34Dit zijn de wetten die de Here op de berg Sinaï aan Mozes gaf voor het volk Israël.
Ersättning till Herren
1Herren talade till Mose: 2”Säg till israeliterna att när någon genom ett särskilt löfte bestämts för tjänst inför Herren27:2 En person kunde skänkas till livslång tjänst inför Herren i helgedomen (se 1 Sam 1:11,28); dock fick endast leviterna tjänstgöra där. Här tycks det således vara frågan om lösesumman för en icke-levit som inte kunde tjänstgöra i helgedomen., kan detta värderas enligt följande: 3För en man i åldern 20 till 60 år gäller 50 siklar27:3 1 sikel=12 gram. silver enligt tempelsikeln. 4För en kvinna gäller 30 siklar. 5För en pojke mellan 5 och 20 år gäller 20 siklar och för en flicka 10. 6För en pojke i åldern från en månad upp till 5 år gäller 5 siklar och för en flicka 3 siklar. 7För en man över 60 år gäller 15 och för en kvinna 10 siklar. 8Men om någon är alltför fattig att betala den fastställda summan ska han föras till prästen och prästen ska bestämma värdet efter hans betalningsförmåga, vad han ska betala som har avlagt löftet.
9Om det är ett djur som blivit lovat till Herren och som är acceptabelt som ett offer, är det heligt. 10Man får inte byta ut det eller ersätta gott med dåligt eller dåligt med gott. Om han gör det, är både det första och det andra djuret heligt. 11Men om djuret är orent och inte tillåtet för offer åt Herren, ska det föras till prästen 12och prästen ska värdera det, hur bra eller dåligt det är och det värdet ska sedan gälla. 13Om mannen vill lösa in det, ska han öka dess värde med tjugo procent.
14Om någon vill helga sitt hus åt Herren, ska prästen fastställa dess värde utifrån hur bra eller dåligt det är och det värdet ska sedan gälla. 15Vill den som helgat sitt hus sedan köpa det tillbaka, ska värdet ökas med tjugo procent för att det åter ska bli hans.
16Om en man helgar ett stycke av familjens åkermark till Herren, ska det värderas i förhållande till den mängd utsäde som krävs för att beså det. En åker som kräver 220 liter korn för att besås värderas till 50 siklar silver. 17För den som överlämnar sin åker under friåret ska det värdet bestå. 18Men om det sker efter friåret, ska prästen bestämma värdet i förhållande till det antal år som är kvar till nästa friår och minska värdet utifrån det. 19Om han som helgat åkern vill köpa tillbaka den, ska värdet ökas med tjugo procent och så ska åkern bli hans igen.
20Men om han inte löser in åkern eller om han har sålt åkern till någon annan, får den inte mer återköpas. 21När den blir fri på friåret, blir den helig som en åker vigd åt Herren och den ska ges till prästen.
22Om en man vill helga åt Herren en köpt åker som inte är en del av hans familjeegendom, 23ska prästen uppskatta värdet på den fram till friåret. Mannen ska samma dag ge det fastställda värdet som är helgat åt Herren 24och vid friåret ska åkern lämnas tillbaka till den ursprunglige ägaren vars egendom den var. 25Alla värden ska fastställas efter tempelsikel. En sikel är 20 gera.
26Ingen får helga det förstfödda från boskapen åt Herren, vare sig det är en oxe, ett får eller en get, för det är redan hans. 27Men om det är ett orent djur, ska det friköpas efter det fastställda värdet plus tjugo procent. Om det inte löses tillbaka ska det säljas efter det fastställda värdet. 28Men allt sådant som är vigt åt Herren, något som en man har vigt åt honom av sin egendom – människor, djur eller ärvd mark, ska inte säljas eller återlösas, för det är högheligt inför Herren.
29En människa som vigts åt förintelse får aldrig friköpas. Han måste dö.
30En tiondel av landets alla produkter, vare sig det gäller säd eller frukt, är avskilda och helgade åt Herren. 31Om någon skulle vilja lösa in sitt tionde, måste han lägga tjugo procent till dess värde. 32Vart tionde djur tillhör också Herren både bland nötkreatur och all den småboskap som era herdar räknar in; vart tionde av dem är helgat åt Herren. 33Det ska inte väljas efter vad som är gott eller dåligt och får inte ersättas med något. Om man byter ut ett djur, ska både det ursprungliga djuret och det som valts i dess ställe tillhöra Herren och inte kunna köpas tillbaka.”
34Det här är de bud för Israels folk som Herren gav Mose på Sinai berg.
