Paulus in Jeruzalem
1Na het moeilijke afscheid van de christenleiders uit Efeze, kozen wij zee en zeilden in één ruk naar het eiland Kos. De volgende dag voeren wij naar Rhodos en vandaar naar Patara. 2Daar vonden wij een schip dat naar de Syrische provincie Fenicië zou oversteken, wij gingen aan boord 3en zeilden langs Cyprus, dat in de verte aan bakboord lag, en kwamen in Syrië, waar wij de haven van Tyrus binnenliepen. Daar moest het schip worden gelost. 4Eenmaal aan land, vonden wij christenen en bleven een week bij hen. Geleid door de Heilige Geest zeiden zij tegen Paulus dat hij maar niet naar Jeruzalem moest gaan. 5Maar toen onze tijd erop zat, gingen wij weer op reis. De hele gemeente, vrouwen en kinderen inbegrepen, deed ons uitgeleide op het strand. Daar knielden wij neer en baden met elkaar. Nadat we afscheid hadden genomen, 6gingen wij aan boord van het schip en keerden zij terug naar huis.
7De volgende haven die we aandeden, was Ptolemaïs. Daar brachten we de christenen een bezoek, maar bleven slechts een dag. 8Daarna gingen wij naar Caesarea en logeerden bij de evangelist Filippus, een van de eerste zeven helpers in de gemeente van Jeruzalem. 9Deze broeder had vier ongetrouwde dochters, die vaak woorden van God doorgaven en dus profetessen waren.
10Wij waren daar al enkele dagen toen Agabus, een profeet uit Judea, arriveerde. 11Hij stapte op ons toe, pakte de riem van Paulus en bond zichzelf ermee vast. ‘Luister naar de woorden van de Heilige Geest,’ zei hij. ‘Zo zullen de Joden in Jeruzalem de eigenaar van deze riem vastbinden en aan de Romeinen uitleveren.’ 12Toen we dat hoorden, smeekten wij en de andere christenen Paulus niet naar Jeruzalem te gaan. 13Maar hij antwoordde: ‘Waarom probeert u mij door uw tranen te vermurwen? Ik ben niet alleen bereid me in Jeruzalem te laten binden, maar ook voor de Here Jezus te sterven.’ 14Toen wij begrepen dat hij zich niet liet ompraten, gaven wij het over en zeiden: ‘Wat God wil, moet gebeuren.’
15Niet lang daarna maakten wij ons klaar en vertrokken naar Jeruzalem. 16Enkele christenen uit Caesarea gingen met ons mee en brachten ons naar het huis van Mnason, een Cyprioot bij wie wij de nacht zouden doorbrengen. Hij was een van de eerste christenen.
17Bij onze aankomst in Jeruzalem werden wij door de christenen hartelijk ontvangen. 18De volgende dag gingen wij met Paulus naar Jakobus. Alle christenleiders uit Jeruzalem waren er ook. 19Na de begroeting deed Paulus uitgebreid verslag over wat God door hem onder de niet-Joodse volken had gedaan. 20Toen zij dat hoorden, prezen zij God. Daarna zeiden zij tegen Paulus: ‘U ziet, broeder, dat hier vele duizenden Joden in Jezus zijn gaan geloven. Ieder van hen hecht grote waarde aan de wet van Mozes. 21Maar zij hebben gehoord dat u de Joden in het buitenland leert dat zij zich niet meer aan de wet van Mozes hoeven houden. U zou hebben gezegd dat zij hun pasgeboren jongetjes niet hoeven te besnijden en ook dat zij zich niet aan de Joodse gebruiken hoeven te houden.
22Wat moeten wij daar nu mee? Want zij zullen vast horen dat u hier bent. 23Wij hebben een voorstel. Er zijn in ons midden vier mannen die een plechtige belofte hebben afgelegd. 24Ga met hen mee en neem, net als zij, deel aan de reinigingsplechtigheid. Laat op uw kosten hun haar knippen. Dan zullen alle mensen in de stad weten dat het niet waar is wat over u wordt gezegd, maar dat u zelf trouw leeft volgens de wet van Mozes. 25Maar wat de christenen uit de niet-Joodse volken betreft: wij hebben hun in een gezamenlijke brief geschreven dat zij niet mogen eten of drinken wat aan afgoden is geofferd. Zij mogen geen vlees eten waar nog bloed in zit en ook geen bloed drinken. Ook mogen zij geen hoererij plegen.’
26Paulus nam de vier mannen mee en liet zich de volgende dag samen met hen reinigen. Daarna ging hij naar de tempel om bekend te maken op welke dag hun reinigingsweek voorbij zou zijn. Dan zou voor ieder van hen het offer worden gebracht, dat aan hun plechtige belofte een einde maakte.
27Toen die week bijna om was, zagen enkele Joden uit Asia Paulus in de tempel en hitsten het volk tegen hem op. Zij grepen hem en schreeuwden: 28‘Mannen van Israël, kom ons helpen! Dit is de man die overal ingaat tegen ons volk, onze wet en onze tempel. En nu heeft hij ook nog Grieken in de tempel gebracht en daarmee dit heilige gebouw ontwijd!’ 29Zij hadden hem namelijk kort tevoren met Trofimus uit Efeze, die geen Jood was, in de stad gezien en dachten dat hij hem in de tempel had meegenomen. 30De hele stad was in rep en roer en er ontstond een volksoploop. Paulus werd vastgegrepen en de tempel uitgesleurd, en de poorten werden meteen gesloten.
31De woedende menigte stortte zich op Paulus en probeerde hem te doden. Ondertussen werd aan de commandant van het Romeinse garnizoen gemeld dat heel Jeruzalem in opschudding was. 32Hij rukte meteen uit met zijn soldaten en officieren. Zodra de oproerkraaiers de commandant en zijn soldaten zagen aankomen, hielden zij op met slaan. 33De commandant stapte op Paulus toe, greep hem en liet hem met twee kettingen boeien. Daarna vroeg hij de mensen wie die man was en wat hij had gedaan. 34Zij schreeuwden allemaal door elkaar, zodat hij er niet wijs uit kon worden. Daarom gaf hij bevel Paulus naar het fort te brengen. 35Toen zij bij de trappen van het fort kwamen, drong de menigte zo heftig tegen Paulus op dat de soldaten hem naar boven moesten dragen. 36‘Weg met hem!’ schreeuwde de mensenmassa.
37Bovenaan de trappen, vlak voordat hij het fort binnengebracht zou worden, vroeg Paulus de commandant: ‘Mag ik iets zeggen?’ 38‘Spreekt u Grieks?’ vroeg de man. ‘Bent u dan niet de Egyptenaar die een tijd geleden een opstand heeft ontketend en met vierduizend misdadigers de woestijn is ingetrokken?’ 39‘Nee,’ zei Paulus. ‘Ik ben een Joods burger uit Tarsus, een bekende stad in Cilicië. Ik verzoek u dringend mij toe te staan iets tot het volk te zeggen.’ 40Toen de commandant hem toestemming gaf, keerde Paulus zich om en wenkte het volk om stilte. Zodra het stil geworden was, sprak hij het volk toe in het Hebreeuws.
Ang Pagkadto ni Pablo sa Jerusalem
1Naglisensya kami sa mga manugdumala sang iglesya sa Efeso, kag nagpanakayon deretso hasta nakaabot kami sa Cos. Sang madason nga adlaw, nagderetso kami sa isla sang Rodes. Kag halin didto nagpadayon kami sa Patara. 2Didto sa Patara may nakita kami nga sakayan nga manugkadto sa Fenicia, gani nagsakay kami. 3Nalantawan namon ang isla sang Cyprus, pero wala kami nagpundo didto kundi nag-agi kami sa tuo dampi kag nagderetso sa Syria. Didto kami nagpundo sa siyudad sang Tyre, kay nagdiskarga didto ang sakayan. 4Ginpangita namon ang mga sumulunod ni Jesus didto, kag nagdayon kami sa ila sa sulod sang isa ka semana. Paagi sa gahom sang Espiritu Santo, ginpaandaman nila si Pablo nga indi magkadto sa Jerusalem. 5Pero pagkatapos sang isa ka semana, nagpadayon pa gid kami sang amon pagpanakayon. Tanan sila, pati ang ila mga asawa kag mga kabataan, nagdul-ong sa amon sa guwa sang siyudad. Nagluhod kami tanan didto sa baybay kag nagpangamuyo. 6Sang nakalisensya na kami sa ila, nagsakay kami sa sakayan kag sila iya nagpauli.
7Paghalin namon sa Tyre, nagpadayon kami sang amon pagpanakayon pakadto sa Tolemais. Pag-abot namon didto, nagpakigkita kami sa mga kauturan kay Cristo kag nagtiner kami didto sa ila sing isa ka adlaw. 8Pagkatapos naglakat naman kami pa-Cesarea. Pag-abot namon didto, nagkadto kami sa balay ni Felipe nga manugwali sang Maayong Balita, kag didto kami nagdayon. Si Felipe isa sang pito ka tawo nga ginpili sang una sa Jerusalem nga magbulig sa mga apostoles. 9Apat ang iya mga bata nga dalaga nga puro propeta. 10Pagkaligad sang pila ka adlaw, may nag-abot man nga propeta halin sa Judea. Ang iya ngalan amo si Agabus. 11Ginkadtuan niya kami kag ginkuha ang paha ni Pablo, kag gin-gapos niya ang iya kaugalingon nga mga tiil kag mga kamot. Dayon nagsiling siya, “Suno sa hambal sang Espiritu Santo, pareho man sini ang himuon sang mga Judio sa Jerusalem sa tag-iya sining paha, kag itugyan siya dayon sa mga indi Judio.” 12Pagkabati namon sini, kami kag ang mga tumuluo didto nagpangabay kay Pablo nga indi na siya magkadto sa Jerusalem. 13Pero nagsabat si Pablo, “Ngaa nagahinibi kamo? Ginapaluya lang ninyo ako. Handa ako nga magpagapos kag bisan mapatay pa sa Jerusalem para kay Ginoong Jesus.” 14Indi gid namon mapunggan si Pablo, gani nagsiling na lang kami, “Kabay pa nga matuman ang kabubut-on sang Ginoo.”
15Sang makatiner kami didto sang pila ka adlaw, naghimos kami kag nagpa-Jerusalem. 16May mga sumulunod man ni Jesus didto nga halin sa Cesarea nga nag-upod sa amon. Gindala nila kami sa balay ni Mnason nga taga-Cyprus kag didto kami nagdayon. Si Mnason isa sang mga una nga mga sumulunod ni Jesus.
Nagbisita si Pablo kay Santiago
17Pag-abot namon sa Jerusalem, malipayon nga ginbaton kami sang mga kauturan kay Cristo. 18Sang madason nga adlaw, kaupod namon si Pablo nga nagbisita kay Santiago. Didto man ang mga manugdumala sang iglesya sa Jerusalem. 19Ginkumusta sila ni Pablo kag ginsugiran sila sang tanan nga ginhimo sang Dios sa mga indi Judio paagi sa iya.
20Pagkabati nila sa mga ginsugid niya, nagdayaw sila tanan sa Dios. Dayon nagsiling sila kay Pablo, “Nahibaluan mo utod, linibo na nga mga Judio ang nagatuo kay Jesus kag sila tanan nagasunod gid sa Kasuguan ni Moises. 21Nakabati sila nga nagapanudlo ka sa mga Judio nga nagaestar sa lugar sang mga indi Judio nga indi na sila dapat magsunod sa Kasuguan ni Moises. Nagsiling ka kuno nga indi na nila pagtulion ang ila mga kabataan kag indi na magsunod sa iban pa nga mga kinabatasan naton nga mga Judio. 22Karon, ano ayhan ang maayo nga himuon? Kay sigurado gid nga mahibaluan nila nga diri ka na. 23Maayo siguro nga himuon mo ang amon isiling sa imo. May apat diri ka lalaki nga may panaad sa Dios. 24Mag-upod ka sa ila kag himuon ninyo ang seremonya nga ginasiling sang Kasuguan parte sa pagpakatinlo. Bayaran mo man ang ila mga kinahanglan sa paghalad sa Dios agod makapakalbo man sila. Amo ini ang paagi nga ang tanan makahibalo nga ang mga balita nga ila nabatian parte sa imo indi matuod, tungod nga makita nila nga ikaw man nagatuman sa Kasuguan ni Moises. 25Kon parte sa mga indi Judio nga nagatuo kay Jesus, nakapadala na kami sang sulat sa ila parte sa amon ginkasugtan nga indi sila magkaon sang mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, ukon dugo, ukon sang karne sang sapat nga sang pagkapatay ang dugo wala nakaguwa. Kag indi sila maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon.” 26Gani sang madason nga adlaw gindala ni Pablo atong apat ka lalaki kag nag-intra siya sa ila pagpakatinlo suno sa ila panaad. Dayon nagkadto si Pablo sa templo agod isugid kon san-o matapos ang ila pagpakatinlo, kay sa tapos sini may ihalad nga mga sapat para sa tagsa-tagsa sa ila.
Gindakop si Pablo sa Templo
27Sang madali na lang matapos ang ikapito nga adlaw sang ila pagpakatinlo, may mga Judio nga halin sa probinsya sang Asia nga nakakita kay Pablo sa templo. Ginsutsot nila ang tanan nga tawo didto sa templo nga dakpon si Pablo. 28Nagsinggit sila, “Mga kasimanwa ko nga mga Israelinhon, bulig kamo! Amo ini ang tawo nga bisan diin siya magkadto nagapanudlo sing kontra sa aton nga mga Judio, kontra sa Kasuguan ni Moises, kag kontra sa sini nga templo. Indi lang ina, kundi gindala pa gid niya diri sa sulod sang templo ang mga tawo nga indi Judio, gani gindagtaan niya ining sagrado nga lugar!” 29(Ginhambal nila ini tungod nga nakita nila si Trofimus nga taga-Efeso nga nag-upod kay Pablo didto sa Jerusalem, kag ang hunahuna nila gindala siya ni Pablo sa templo.)
30Gani nagkinagamo ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem kag nagdinaguso sila pakadto sa templo agod dakpon si Pablo. Pagkadakop nila sa iya didto sa sulod, gin-guyod nila siya paguwa, kag ginsiradhan nila dayon ang puwertahan sang templo. 31Patyon na nila kuntani si Pablo, pero may nagsugid sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem nagakinagamo. 32Gani nagdala dayon ang kumander sang mga kapitan kag mga soldado didto sa mga tawo nga nagatilipon. Pagkakita sang mga tawo sa kumander kag sa mga soldado, gin-untatan nila bakol si Pablo. 33Ginkadtuan sang kumander si Pablo kag ginpadakop, kag nagsugo siya nga gapuson si Pablo sang duha ka kadena. Dayon nagpamangkot ang kumander sa mga tawo, “Sin-o bala ini nga tawo kag ano ang iya nahimo?” 34Pero nagkalain-lain nga mga sabat ang iya nabatian, kag tungod sa sobra nga kinagamo sang mga tawo indi mahibaluan sang kumander kon ano gid ang natabo. Gani ginmanduan niya ang mga soldado nga dal-on si Pablo sa kampo. 35Pag-abot nila sa hagdanan sang kampo, ginhakwat na lang nila si Pablo tungod sang kinagamo sang mga tawo 36nga nagalagas kag nagasinggit, “Patyon siya!”
Ginsabat ni Pablo ang mga Akusasyon
37Sang dal-on na nila si Pablo sa sulod sang kampo, nagsiling siya sa kumander, “May ihambal ako kuntani sa imo.” Nagsiling ang kumander, “Makahibalo ka gali maghambal sang Griego? 38Ang hunahuna ko anay nga ikaw amo ang lalaki nga taga-Egipto nga bag-o lang nagpanguna sa pagrebelde sa gobyerno. 4,000 ka tawo nga maisog kag puro armado ang iya gindala sa kamingawan.” 39Nagsabat si Pablo, “Ako isa ka Judio nga taga-Tarsus nga sakop sang Cilicia. Ang Tarsus indi lang ordinaryo nga siyudad. Kon mahimo, pahambala ako anay sa mga tawo.” 40Ginsugtan siya sang kumander nga maghambal, gani nagtindog si Pablo sa hagdanan kag nagsinyas sa mga tawo nga may ihambal siya. Sang naghipos na sila, naghambal siya sa Hebreo nga lingguahe:
