Het gouden beeld en de brandende oven
1Koning Nebukadnezar liet een gouden beeld maken van 27 meter hoog en 2,70 meter breed. Hij plaatste het in de vlakte Dura, in het gebied Babel. 2Daarna bracht de koning alle hooggeplaatsten in overheidsdienst bijeen om de inwijding van Nebukadnezars beeld bij te wonen. 3Nadat zij allemaal waren gearriveerd en hun plaats voor het monument hadden ingenomen, 4riep een heraut met krachtige stem: ‘Volken uit alle landen en van allerlei talen, dit is het bevel van de koning: 5straks zult u de muziek horen van hoorn, fluit, citer, luit, harp, doedelzak en van allerlei andere instrumenten. En zodra die muziek begint te spelen, moet u zich languit op de grond werpen en koning Nebukadnezars gouden beeld aanbidden. 6Ieder die niet neervalt om te aanbidden, zal ogenblikkelijk in de brandende oven worden gegooid.’ 7Bij het horen van de eerste tonen wierp dus iedereen, ongeacht zijn volk, taal of godsdienst, zich op de grond en aanbad het beeld.
8Maar enige hoge functionarissen gingen naar de koning en dienden een aanklacht in tegen enkele Judeeërs die weigerden het beeld te aanbidden! 9‘Majesteit,’ zeiden zij, 10‘u hebt bevel gegeven dat iedereen zich op de grond moet laten vallen en het gouden beeld aanbidden, zodra de muziek begint te spelen. 11Wie dat niet doet, zal in de brandende oven worden gegooid. 12Maar nu zijn daar een paar Judese mannen, Sadrach, Mesach en Abednego, die u hebt belast met het bestuur over het gewest Babel. Deze mannen storen zich niet aan uw bevel en weigeren uw goden te vereren of het gouden beeld dat u hebt opgericht, te aanbidden.’ 13Laaiend van woede beval Nebukadnezar Sadrach, Mesach en Abednego te halen. Toen zij waren voorgeleid, zei hij: 14‘Sadrach, Mesach en Abednego, is het waar dat u mijn goden niet wilt vereren en het gouden beeld niet wilt aanbidden? 15Ik geef u nog één kans. Maar dan moet u zich bij het horen van de eerste tonen wel op de grond laten vallen en het beeld aanbidden. Doet u dat niet, dan zult u ogenblikkelijk in de brandende oven worden gegooid. En welke god zou u dan uit mijn handen kunnen redden?’ 16De drie mannen antwoordden: ‘Wij vinden het niet nodig uw vraag te beantwoorden. 17Onze God, die wij vereren, is in staat ons te redden uit de brandende oven en uit uw macht, majesteit. 18Maar ook als Hij dat niet doet, kunt u er zeker van zijn dat wij uw goden niet zullen vereren en uw gouden beeld niet zullen aanbidden!’
19Nebukadnezar werd razend op Sadrach, Mesach en Abednego. Zijn gezicht vertrok van woede. Hij beval dat de oven zevenmaal heter dan gewoonlijk moest worden opgestookt. 20Hij droeg een paar van de sterkste mannen uit zijn leger op Sadrach, Mesach en Abednego vast te binden en in de brandende oven te gooien. 21Zij werden stevig geboeid en met kleren en al in de oven gesmeten. 22Omdat de koning in zijn woede zoʼn abnormaal heet vuur in de oven wilde hebben, schoten de vlammen eruit en doodden de soldaten die hen erin gooiden! 23Zo vielen de drie vastgebonden Judese mannen in de hoog oplaaiende vlammen. 24Plotseling sprong koning Nebukadnezar geschrokken overeind. ‘Wat zie ik nu?’ riep hij tegen zijn raadsmannen. ‘Wij hadden toch dríe mannen in de oven gegooid?’ ‘Jazeker, majesteit,’ antwoordden zij, 25‘Maar kijk!’ schreeuwde Nebukadnezar. ‘Nu zie ik er víer vrij rondlopen tussen de vlammen en zij zijn ongedeerd! En de vierde ziet eruit als een engel.’ 26Nebukadnezar liep zo dicht mogelijk naar de open deur van de brandende oven en riep: ‘Sadrach, Mesach en Abednego, dienaren van de hoogste God, kom naar buiten! Kom hier!’ Het drietal stapte uit het vuur. 27De stadhouders, gouverneurs, landvoogden en raadsheren verdrongen zich om hen heen en zagen dat zij geen letsel van het vuur hadden opgelopen. Hun hoofdhaar was niet verschroeid, hun mantels waren ongeschonden en er hing zelfs geen brandlucht om hen heen.
28‘Geloofd zij de God van Sadrach, Mesach en Abednego!’ zei Nebukadnezar. ‘Hij heeft zijn engel gestuurd om zijn dienaren die op Hem vertrouwden, te bevrijden. Hij liet hen niet in de steek toen zij mijn bevel trotseerden en liever hun leven waagden dan een andere god dan hun eigen God te vereren of te aanbidden. 29Daarom vaardig ik het bevel uit dat iedereen, van welk volk, taal of natie dan ook, die iets oneerbiedigs zegt over de God van Sadrach, Mesach en Abednego in stukken wordt gehouwen. En zijn huis zal met de grond worden gelijkgemaakt. Want geen andere god kan met zoveel machtsvertoon redden als deze God heeft gedaan.’ 30Sadrach, Mesach en Abednego stonden vanaf dat moment in hoog aanzien bij de koning.
Nagmando si Nebucadnezar nga Simbahon ang Estatwa
1Karon, nagpahimo si Nebucadnezar sang estatwa nga bulawan.3:1 estatwa nga bulawan: buot silingon, estatwa nga ginhaklapan sang bulawan. Ang iya sini kataason 90 ka tapak kag ang kasangkaron 9 ka tapak. Kag sang natapos na, ginpatindog niya ini sa patag sang Dura didto sa probinsya sang Babilonia. 2-3Pagkatapos ginpatawag ni Haring Nebucadnezar ang mga gobernador, mga mayor, mga komisyoner, mga manuglaygay, mga tresurero, mga hukom, mga pangulo, kag ang iban pa nga mga opisyal sang mga probinsya agod magtambong sa pagdedikar sang estatwa. Sang didto na sila nagatindog sa atubangan sang estatwa, 4nagsinggit ang manugbalita, “Kamo nga naghalin sa nagkalain-lain nga mga nasyon, lahi, kag lingguahe, 5kon mabatian na gani ninyo ang tunog sang budyong, plawta, kudyapi, arpa, kag iban pa nga mga instrumento, magluhod kamo dayon kag magsimba sa estatwa nga bulawan nga ginpatindog ni Haring Nebucadnezar. 6Ang bisan sin-o nga indi magsimba ihaboy gilayon sa nagadabadaba nga hurnohan.” 7Gani pagkabati nila sang tunog sang mga instrumento nagluhod dayon sila kag nagsimba sa estatwa.
8Sang sadto nga tion, may pila ka taga-Babilonia3:8 taga-Babilonia: ukon, mga manugpakot; sa literal, Kaldeanhon. nga nagpalapit sa hari kag ginpakalain nila ang mga Judio. 9Nagsiling sila kay Haring Nebucadnezar, “Kabay pa nga magkabuhi ka sing malawig, Mahal nga Hari. 10Indi bala nga nagmando ka nga kon sin-o ang makabati sang tunog sang mga instrumento magluhod dayon kag magsimba sa estatwa nga bulawan, 11kag ang indi magsimba ihaboy sa nagadabadaba nga hurnohan? 12Pero wala nagtuman sang imo sugo ang mga Judio nga sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego nga ginpadumala mo sa probinsya sang Babilonia. Wala sila nagaalagad sa imo mga dios, kag wala sila nagasimba sa estatwa nga bulawan nga imo ginpatindog.”
13Pagkabati sadto sang hari puwerte gid ang iya kaakig. Ginpatawag niya dayon sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego. 14Pag-abot nila ginpamangkot sila sang hari, “Matuod bala nga wala kamo nagaalagad sa akon mga dios kag wala kamo nagasimba sa estatwa nga bulawan nga akon ginpatindog? 15Karon, ginamanduan ko kamo nga magsimba sa estatwa kon mabatian ninyo ang tunog sang mga instrumento. Kay kon indi gani, ihaboy kamo gilayon sa nagadabadaba nga hurnohan. Tan-awon ta lang kon may dios nga makaluwas sa inyo.”
16Nagsabat sila nga tatlo, “Mahal nga Hari, wala kami sing may masiling parte sina. 17Kon amo gid man ina ang matabo luwason kami sang Dios nga amon ginaalagaran sa sina nga nagadabadaba nga hurnohan. Luwason kami sang Dios sa imo mga kamot. 18Pero kon indi gid man niya kami pagluwason, gusto namon nga mahibaluan mo nga indi gid kami mag-alagad sa imo mga dios ukon magsimba sa estatwa nga bulawan nga imo ginpatindog.”
19Tungod sa ila sabat puwerte gid ang kaakig sang hari sa ila, kag makita ini sa iya hitsura. Gani nagmando siya nga painiton pa gid sing pito ka pilo ang hurnohan. 20Dayon nagsugo siya sang iya pinakamakusog nga mga soldado nga gapuson sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego kag ihaboy sa nagadabadaba nga hurnohan. 21Gani gin-gapos sila kag ginhaboy sa hurnohan nga may mga bayo pa. 22Kag tungod nga ginpainit gid ang hurnohan suno sa mando sang hari, napatay ang mga soldado nga naghaboy sa ila tungod sa ibwal sang kalayo. 23Kag sila nga tatlo nga nakagapos nagtupa sa nagadabadaba nga hurnohan.
24Samtang nagatan-aw si Haring Nebucadnezar gulpi siya nga tumindog sa puwerte nga katingala. Nagpamangkot siya sa iya mga opisyal, “Indi bala nga tatlo lang ka tawo ang aton gin-gapos kag ginhaboy sa kalayo?” Nagsabat sila, “Huo, Mahal nga Hari.” 25Nagsiling dayon ang hari, “Tan-awa ninyo! Apat ang nakita ko nga nagalakat-lakat sa kalayo. Wala na sila nakagapos kag wala sila maano. Ang isa sa ila daw isa ka dios.”3:25 isa ka dios: ukon, isa ka anghel. Tan-awa ang bersikulo 28.
26Gani, nagpalapit si Nebucadnezar sa puwertahan sang nagadabadaba nga hurnohan kag nagpanawag, “Shadrac, Meshac, kag Abednego, nga mga alagad sang Labing Mataas nga Dios, guwa kamo dira! Dali kamo diri!” Kag nagguwa sila nga tatlo.
27Dayon nagtilipon sa ila ang mga gobernador, mga mayor, mga komisyoner, kag ang iban nga mga opisyal sang hari. Kag nakita nila nga wala sila maano sang kalayo. Bisan gani ang ila buhok ukon bayo wala gid masunog, kag bisan baho na lang sang aso wala gid.
28Tungod sadto nagsiling ang hari, “Dayawon ang Dios nila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego. Ginpadala niya ang iya anghel agod luwason ang iya mga alagad nga nagsalig sa iya. Ini sila wala magsunod sa akon sugo nga magsimba sa estatwa, kundi ginpakamaayo pa nila nga ihaboy sila sa kalayo sang sa magsimba sa bisan sin-o nga dios luwas sa ila nga Dios. 29Gani nagamando ako nga ang bisan sin-o nga tawo sang bisan ano man nga nasyon, lahi, ukon lingguahe nga maghambal sing malain kontra sa Dios nila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego pagahiwa-hiwaon kag gub-on ang ila mga balay. Kay wala na gid sing iban pa nga Dios nga makaluwas pareho sini.”
30Kag ginhatagan sang hari sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego sang mas mataas pa gid nga posisyon sa probinsya sang Babilonia.
