Het belangrijkste nieuws: Christus is gestorven en weer levend geworden
1Ik kom bij u met het goede nieuws dat ik u al eens eerder heb gebracht. U hebt het aangenomen en het is nu de basis van uw leven. 2Als u blijft bij wat ik u heb gezegd, is dat uw redding. Anders had u net zo goed niet gelovig kunnen worden.
3Het belangrijkste van het goede nieuws dat ik heb ontvangen en u heb doorgegeven, is dit: Christus is voor onze zonden gestorven, zoals voorzegd is in de Boeken. 4Hij werd begraven en is op de derde dag weer levend gemaakt, wat ook in de Boeken stond. 5Hij is gezien door Petrus en daarna door de twaalf apostelen samen. 6Later is Hij gezien door vijfhonderd van zijn volgelingen tegelijk. Hoewel enkelen van hen al gestorven zijn, leven de meesten nog. 7Hij is gezien door Jakobus en daarna nog eens door alle apostelen. 8En als allerlaatste heb ik Hem ook gezien, ik, een onwaardige. 9Ik ben de minste van alle apostelen en zou niet eens apostel mogen worden genoemd, omdat ik de Gemeente van God vervolgd heb. 10Maar wat ik ben, ben ik omdat God zo goed voor mij is geweest. En dat was niet tevergeefs, want ik heb harder gewerkt dan de andere apostelen. Toch heb ik dat niet zelf gedaan, maar God deed het door zijn genade. 11En het gaat niet om hen of mij. Waar het om gaat, is dat wij allemaal hetzelfde goede nieuws hebben gebracht en dat u het hebt aangenomen.
12Als u nu het heerlijke nieuws hebt gehoord dat Christus weer levend is geworden, hoe kunnen sommigen van u dan zeggen dat er geen enkele dode ooit weer levend wordt? 13Als zij gelijk hebben, is Christus ook niet uit de dood teruggekomen. 14En als Hij niet uit de dood teruggekomen is, kunnen wij wel ophouden Hem bekend te maken, dan is het zinloos in Hem te geloven. 15Erger nog, dan zijn wij bedriegers, omdat wij tegen God in hebben verklaard dat Hij Christus weer levend heeft gemaakt. Als er geen doden weer levend worden, kan dat niet waar zijn. 16Als er geen doden levend worden, is Christus ook niet weer levend gemaakt. 17En als Christus niet weer levend is geworden, dan heeft uw geloof geen betekenis en zijn uw zonden niet vergeven. 18Ja, dan zijn de gestorven gelovigen reddeloos verloren. 19Als wij alleen voor dit leven onze hoop op Christus hebben gevestigd, zijn wij meer te beklagen dan wie ook.
20Maar zo is het gelukkig niet! Christus is weer levend gemaakt, als eerste van de velen die gestorven zijn. 21Want zoals de dood door een mens is gekomen, is ook het nieuwe leven dankzij een mens gekomen. 22Zoals alle mensen, als nakomelingen van Adam, sterven, zo zullen ook alle volgelingen van Christus levend worden gemaakt.
23Ieder op zijn beurt, natuurlijk. Eerst is Christus Zelf levend geworden. En als Hij terugkomt, zullen allen die bij Hem horen, ook levend worden. 24Daarna komt het einde. Wanneer Christus alle vijandige overheersing, gezag en macht heeft uitgeschakeld, zal Hij zijn koningschap aan God de Vader overdragen. 25Christus moet net zo lang regeren tot Hij alle tegenstanders heeft onderworpen. 26De laatste vijand die uitgeschakeld wordt, is de dood. 27Want God heeft alles aan Christus onderworpen. Maar als God zegt dat Hij alles aan Christus onderworpen heeft, is Hij daar natuurlijk Zelf van uitgesloten. 28En als alles eenmaal aan Christus onderworpen is, zal ook Hij Zich aan zijn Vader onderwerpen. Dan zal alles en iedereen volledig door God worden beheerst.
29Als er geen doden weer levend worden gemaakt, waarom laten sommigen zich dan voor de doden dopen? 30En waarom zouden wij dan nog één uur langer willens en wetens gevaar lopen? 31Ikzelf sta elke dag oog in oog met de dood, vrienden. Dit zeg ik omdat ik er trots op ben dat u bij onze Here Jezus Christus hoort. 32In Efeze heb ik bij wijze van spreken met de wilde beesten gevochten, op leven en dood. Menselijk bekeken, was dat zinloos. Als het waar is dat er geen doden weer levend worden gemaakt, laten we dan, zoals er geschreven staat: ‘eten, drinken en vrolijk zijn, want morgen sterven wij misschien.’ 33Maar laat u niets wijsmaken. Slechte vrienden bederven goede zeden. 34Word nuchter en houd op met zondigen. Tot uw beschaming moet ik zeggen: sommigen van u hebben geen kennis van God.
35Ik hoor al iemand vragen: ‘Hoe worden de doden dan weer levend gemaakt? En wat voor lichaam hebben zij dan?’ 36Wat een domme vraag! Wat u zaait, komt pas tot leven als het doodgaat. 37U zaait niet een volgroeide plant, maar een kale graankorrel of iets anders. 38God laat er de juiste plant uitkomen. Uit het ene zaad komt deze plant en uit het andere zaad die plant. 39Elk vlees is niet gelijk, er is verschil tussen het vlees van mensen, vee, vogels en vissen. 40Er zijn hemelse en aardse wezens, en de schoonheid van de hemelse is anders dan die van de aardse. 41Zon, maan en sterren hebben een verschillende helderheid, en ook de sterren onderling verschillen in lichtsterkte. 42Zo is het ook bij het levend worden van de doden. Iets vergankelijks wordt gezaaid, en iets onvergankelijks wordt tot leven geroepen. 43Wat in de aarde wordt gelegd, is het aanzien niet waard. Maar wat levend wordt gemaakt, is schitterend. Wat in de aarde wordt gelegd, is tot niets in staat. Maar wat levend wordt gemaakt, heeft grote kracht.
44Wat in de aarde wordt gelegd, is een natuurlijk lichaam. Maar wat levend wordt, is een geestelijk lichaam. Want als er een natuurlijk lichaam is, moet er ook een geestelijk lichaam zijn. 45Er staat immers in de Boeken: ‘De eerste mens, Adam, werd een levend wezen.’ Maar Christus, de laatste Adam, werd een geest die zelf leven geeft. 46Het natuurlijke lichaam komt eerst en daarna pas het geestelijke. 47Adam, de eerste mens, werd uit stof van de aarde gemaakt. Christus, de tweede mens, kwam uit de hemel. 48Alle mensen stammen af van Adam en hebben dus een aards lichaam, net als hij. Maar de mensen die uit Christus voortkomen, zullen een hemels lichaam krijgen, net als Hij. 49Dus, zoals wij op de aardse Adam lijken, zullen wij ook op de hemelse Christus lijken.
50Laat ik heel duidelijk zijn, broeders en zusters: lichamen van vlees en bloed kunnen geen deel hebben aan het Koninkrijk van God. Onze vergankelijke lichamen kunnen niet altijd blijven leven. 51Wat ik u nu verder vertel, heeft God tot nog toe verborgen gehouden: wij, als gelovigen, zullen niet allemaal sterven, 52maar wel allemaal in een oogwenk een nieuw lichaam krijgen op het moment dat de laatste bazuin klinkt. Ja, er zal het machtige geluid van een bazuin te horen zijn. Dan zullen de doden levend worden gemaakt met een onvergankelijk lichaam en ook wij zullen een nieuw lichaam krijgen. 53Ons vergankelijke, sterfelijke lichaam zal verwisseld worden voor een onvergankelijk, onsterfelijk lichaam. 54Wanneer dat gebeurt, wordt werkelijkheid wat in de Boeken staat: ‘De dood is opgeslokt in Gods grote overwinning,’ 55en: ‘Dood, je kunt de overwinning wel vergeten. Dood, wat voor kwaad zul je nu nog doen?’ 56De dood kan ons nu nog kwaad doen door de zonde. En de zonde is zo sterk omdat de wet bestaat. 57Maar God zij dank! Hij geeft ons, door onze Here Jezus Christus, de overwinning over de zonde en de dood. 58Dus, beste vrienden, sta vast en wees onverzettelijk. Blijf actief voor de Here. U weet toch dat het werk dat u onder zijn leiding doet, niet voor niets is.
Cristo causarishcatami huillashca
1Cunanca huauqui, panicuna, ñuca cancunaman huillashca alli huillaitami yuyachisha nini. Ñuca huillajpi chasquishcatami, sinchita caticunguichij. 2Ñuca huillashca alli huillaita catirashpa causashpaca, quishpiringuichijmi. Mana cashpaca, yanga crishcallahuanmi saquiringuichij.
3Callarimantapachami ñuca chasquishcata, cancunaman yachachircani: Dios Quillcachishcacunapi nishca shinallatajmi, Cristoca ñucanchij juchacunamanta huañurca. 4Dios Quillcachishcacunapi nishca shinallatajmi, pambashca carca, quimsa punllapica causarirca. 5Ña causarishpaca, Cefasmanrajmi ricurirca. Chai qʼuipaca, chunga ishquipura caj yachacujcunamanmi ricurirca. 6Chai qʼuipaca shuj ricurillapimi, 500 yalli crijcunaman ricurirca. Paita ricujcunapuramantaca achcacuna causacunrajmi, maijancunallami ña huañushcacuna. 7Paicunaman ricurishca qʼuipaca, Jacobomanmi ricurirca. Chai qʼuipami, huillagrichun tucui mingashcacunamanpish ricurirca. 8Tucui chaicunaman ricurishca qʼuipami, ñuca cai shullurishpalla huacharishca runaman ricurirca.
9Taita Diospajlla tandanacuj crijcunata ñuca llaquichishcamantaca, huillagrichun mingashca caishujcunapaj qʼuipallami cani. Huillagrichun mingashca nishca shutitaca mana apaipajchu cani. 10Chashna cajpipish, mana cʼuyaipajta Taita Dios cʼuyashcallamantami, cunan ñuca ima cashcamanca chayarcani. Dios chashna mana cʼuyaipajta cʼuyashpa ñucaman cushcataca, mana pambapi shitashcanichu. Ashtahuanpish ñucaca, tucui caishujcunata yallimari huillashcani. Chaitapish mana ñucachu ruracuni, ashtahuanpish mana cʼuyaipaj cajpipish Taita Dios cʼuyashpa ñucahuan cajllapimi, chashna rurai tucuni. 11Caishujcuna cashpapish, ñuca cashpapish chaillatatajmari huillacunchij. Chai huillashcatami crircanguichij.
Huañushcacunaca causaringami
12Ñucanchijca, “Cristo huañushcacunapaj chaupimanta causarircami” nishpami huillanchij. Chashna nijpica, ¿ima nishpataj cancunapuramanta maijancunaca, “Huañushcacuna causarinaca mana tiyanchu” nincuna? 13Huañushcacuna mana causarina cajpica, Cristopish manatajchari causarircari. 14Cristopish mana causarishca cajpica, ñucanchij huillacushcapish yangamari canman. Cancuna crishcapish yangamari canman. 15“Taita Diosmi Cristotaca causachirca” nishpa ñucanchij huillashpapish, Taita Diostamari llullata ruranchijman. Cristota Taita Dios mana causachishca cajpica, huañushcacunapish mana causaringachu. 16Huañushcacuna mana causarina cajpica, Cristopish mana causariman carcachu. 17Cristo mana causarishca cajpica, cancuna crishcapish yangallami canman. Cancunaca juchacunapirajmi causacunguichijman. 18Shinallataj Cristota crij huañushcacunapish chingarircatajchari. 19Ñucanchijca, cai causaillapi Cristo yuyailla cashpaca, tucui gentecunatapish yalli llaquinayajmari canchijman.
20Mana chashnachu. Cristoca huañushcacunapaj chaupimanta causarircamari. Crij huañushcacunata causachina cashcata ricuchingapajmari, Cristotaraj punta causachirca. 21Ima shinami shuj runallamanta huañuica cai pachaman yaicumurca, shinallatajmi huañushcacunapaj chaupimanta causarinapish, shuj runallamanta callarirca. 22Ima shinami Adanpaj huahuacuna cashcamantaca tucuicuna huañun, chashnallatajmi Cristomantaca tucuicunata causachishca cangacuna. 23Tucuicunami paicuna causarina cashca shina, cashna huashan huashan causaringa: Tucuicunapaj ñaupaca, Cristomari causarirca. Chai qʼuipaca Cristo tigramuipica, Paipajcunami causaringa. 24Chai qʼuipaca, tucurimi shamunga. Cristoca mandajcunata, mandanata charijcunata, ima rurai tucunata charijcunatapishmi chingachinga. Chai tucuicunata chingachishpami, Pai mandacushcataca Yaya Diosman cutichinga. 25Cristota tucui pʼiñajcunata Paipaj chaqui sarunapi churangacamaca, Paillatajmi mandacunga. 26Tucui pʼiñajcunata tucuchishca qʼuipaca, Diosca huañuitapish tucuchingami. 27Taita Diosca, «Tucuitami Cristopaj chaqui sarunapi churarca». Chashna «Tucuitami churarca» nishpaca, tucuita churaj Taita Diosca, Paipish Cristopaj ñaupajpi cumurishca canataca, mana nisha ninichu. 28Ña tucuita Cristopaj ñaupajpi churashca qʼuipaca, tucuita churaj Taita Diospaj ñaupajpi, Paipaj quiquin Churillatajmi cumuringa. Chashna rurashpami, Taita Diosllataj tucuita mandanga.
29Huañushcacuna manapish causarina cajpica, ¿yangatajchari huañushcacunamanta bautiźarijcunaca, paicunamanta bautiźarincunari? Imapish mana cana cajpica, yangamari chashnaca ruracuncuna. 30Ñucanchijpish yangamantatajchari, punllanta huañuchinalla purinchigari. 31Huauqui, panicuna, mana llullanichu. Cancuna Apunchij Jesucristota crij cajpi cushicushpa purishpapish, punllantami huañuchisha nishca purini. 32Efesopicarin, pʼiña animalcunahuanmi cʼari cʼarita macanacurcani. Chaipish yangatajchari canmanri. Huañushcacuna chashna manapish causarina cajpica:
“Micushunchij, ubyashunchij,
cayaca huañushunmari”
nishca shina ruranamari alli canman.
33Ama pandaringuichijchu. «Mana allicunahuan purijpica, allipish causacujta pandachinllami.» 34Ña yuyaita japichij, ama juchapi causaichijchu. Cancunapura maijancunaca, manaraj Diosta rijsincunachu. Cancuna pingarichunmi chashnaca nini.
Causarishca cuerpoca shujtaj layami canga
35Maijancunaca: «¿Ima shinataj huañushcacunaca causaringa? ¿Ima shina cuerpotashi charingacuna?» nishpachari tapuricun. 36Chashna tapujca, upamari. Illu ima muyuta can tarpujpica, mana tarpunca huiñashpa jatarinchu. Huiñangapajca huañunrajmi. 37Imata tarpushpapish, ña huiñashpa pʼangacujtaca mana tarpunguichu. Trigota cashpa, ima shujtaj granota cashpapish muyullatami tarpungui. 38Tarpushca muyutaca Taita Diosmi, Pai munashca shina huiñachin. Tucui muyucunatami, paicuna huiñana cashca shinataj huiñachin. 39Ima aichapish mana chai shinallatajchu. Gentecunapaj aichapish chʼicanmi, animalcunapaj aichapish chʼicanmi. Chalhuacunapaj aichapish chʼicanmi, alasyujcunapaj aichapish chʼicanmi. 40Shinallataj jahuapipish, achij nicujcunami tiyan. Cai pachapipish, tucui imapish shujtaj shujtajmi tiyan. Jahuapi tiyajcunaca, shujtaj shina sumajmi, cai pachapi tiyajcunapish, shujtaj laya sumajmi. 41Intipish, lunapish chʼican chʼicanmi achijyachin. Luźerocunapish chʼicanmi achijyachin. Luźerocunapish, caishuj chaishuj chʼican chʼicanmi achijyachin.
42Huañushcacuna causarinapish, chashnallatajmi canga. Huañushcata pambajpica aichaca ismunllami, causarishcaca ña mana huañungachu. 43Millashca aichata pambajpica, sumaj cuerpoyujmi causaringa. Irqui aichata pambajpica, imatapish rurai tucujtami causachinga. 44Ismujlla aichata pambajpica, Diospaj Espirituyuj cuerpomi causaringa. Ismujlla aicha tiyajpica, Diospaj Espirituyuj cuerpopish tiyanmi. 45Chaimantami Dios Quillcachishcapica: «Punta rurashca Adantaca, causaj almayujtami rurashca carca» nin. Cutin qʼuipa Adanca, causaita cuj Espirituyujmari. 46Aichayuj tulluyujmi Diospaj Espirituyujpaj ñaupa tiyarca, qʼuipatami Diospaj Espirituyujca shamurca. 47Punta runaca, allpallamantami carca. Qʼuipa runaca, jahua pachamantami carca, Paica Apunchij Jesusmi. 48Allpata rurashca runa ima shinami carca, cai pachapaj cajcunapish chashnallatajmi. Jahua pachaman rina cajcunapish, jahua pachamanta Shamuj shinallatajmi. 49Ñucanchijca, allpamanta rurashca runaman rijchaj cashca shinallatajmi, jahua pachamanta Cajmanpish rijchashun.
50Huauqui, panicuna, caitami nisha nini: Cai aicha, cai yahuarca, Taita Dios mandacunpica, imata mana charingachu. Imapish ismujllaca, mana ismujca, mana tucui tucunchu. 51Uyaichij, cunanca pi mana yachashcatami cancunamanca huillasha nini: Mana tucuicuna huañushunchu. Shina cashpapish, tucuicunami shujtajyachishca cashun. 52Tucuri trompeta tocashca uyarijpica, ñahui quimllaillapimi mushujyachishca cashun. Trompetapi tocajpimi, Diosca huañushcacunataca, mana huañuj cuerpohuan causachun causachinga. Ñucanchijtaca shujtajyachingami. 53Cai ismujlla aichaca, mana ismuj cuerpota churarinatajmi can. Cai huañuna aichaca, mana huañuj cuerpota churarinatajmi can. 54Cai ismuna aicha, mana ismujlla cuerpotami churaringa. Cai huañuna aichaca mana huañuj cuerpotami churaringa. Chashna rurajpimi, Dios Quillcachishcapi: «Tucuita mishajmi, huañuitaca chingachishca» nishca pajtanga:
55«Huañui, ¿huañuchingapaj can tujsinaca maipitaj?
Pambana jutcu, ¿imahuantaj cunanca mishai tucunguiari?»
56Huañuica, juchahuanmi huañuchingapaj tujsin. Mandashcami, juchamanca huañuchi tucunata cun. 57Chashna cajpipish ñucanchijtaca, Taita Diosmi Apunchij Jesucristomanta huañuita mishachin. Chaimantami Paitaca pagui nicunchij.
58Chaimanta ñuca huauqui, panicuna, Apunchij Jesustaca, chai yuyai, sinchita catiraichijlla. Pai rurachun nishcata ashtahuan alli ruracuichijlla. Apunchij Jesus-huan cashcamanta, cancuna imalla rurashcapish mana yanga cashcataca, cancunallataj yachanguichijmi.
