Josafat en Achab
1Drie jaar lang werd er geen oorlog gevoerd tussen Syrië en Israël. 2Maar in het derde jaar, terwijl koning Josafat van Juda koning Achab van Israël een bezoek bracht, 3zei Achab tegen zijn hovelingen: ‘Beseft u wel dat de Syriërs nog steeds onze stad Ramot in Gilead bezet houden? En wij zitten hier stil zonder er iets aan te doen!’ 4Hij wendde zich tot Josafat en vroeg hem: ‘Wilt u met uw leger met mij mee optrekken om Ramot in Gilead te heroveren?’ En koning Josafat van Juda antwoordde direct: ‘Maar natuurlijk. U en ik zijn broeders, mijn hele leger en al mijn paarden staan tot uw beschikking.
5Maar,’ voegde hij eraan toe, ‘we zouden het eerst aan de Here moeten vragen, dan weten we wat Hij wil dat wij doen.’ 6Koning Achab riep toen vierhonderd profeten bij zich en vroeg hun: ‘Zal ik Ramot in Gilead aanvallen of niet?’ En zij antwoordden eenstemmig: ‘Ja, ga uw gang maar. God zal u helpen de stad te veroveren.’ 7Maar Josafat vroeg: ‘Is er geen profeet van de Here hier? Ik zou het hem eigenlijk ook nog wel willen vragen.’ 8‘Ja, er is er wel één,’ antwoordde koning Achab, ‘maar ik haat hem, want hij komt nooit eens met goede profetieën. Hij heeft altijd wel iets onheilspellends te vertellen. Hij heet Micha en is een zoon van Jimla.’ ‘Zo moet u niet praten,’ vond Josafat. 9Dus riep Achab een van zijn dienaren en beval hem snel Micha te halen. 10Ondertussen gingen de heidense profeten gewoon door met profeteren voor de twee koningen, die in hun koninklijke gewaden op twee tronen zaten. Deze stonden op een dorsvloer vlakbij de stadspoort. 11Een van de profeten, Zedekia, de zoon van Kenaäna, had ijzeren horens gemaakt en verklaarde: ‘De Here belooft dat u de Syriërs met deze horens zult opdrijven tot zij vernietigd zijn.’ 12Alle anderen stemden daarmee in. ‘Val Ramot in Gilead maar aan,’ zeiden zij, ‘want de Here zal u de overwinning bezorgen!’
13De boodschapper die Micha ophaalde, zei onderweg tegen hem: ‘De profeten hebben de koning zonder uitzondering een gunstig advies uitgebracht. Sluit u daarom bij hen aan en geef net als zij een gunstig advies.’ 14Maar Micha zei tegen hem: ‘Ik zweer dat ik alleen dat zal zeggen wat de Here mij opdraagt.’ 15Toen hij was aangekomen, vroeg de koning hem: ‘Micha, moeten wij Ramot in Gilead aanvallen of niet?’ ‘Ga gerust uw gang,’ zei Micha hem. ‘U zult een grote overwinning behalen, want de Here zal ervoor zorgen dat u de stad verovert!’ 16‘Hoe vaak moet ik u nog vertellen dat u alleen moet vertellen wat de Here u opdraagt?’ zei de koning streng. 17Micha zei: ‘Ik zag alle Israëlieten verspreid op de bergen dwalen, als schapen zonder herder. En de Here zei: “Hun koning is dood, stuur hen naar huis.” ’ 18Zich naar Josafat kerend, zei Achab klagend: ‘Heb ik u niet gezegd dat het zo zou gaan? Hij brengt me nooit eens goed nieuws. Het is altijd slecht.’
19Micha sprak opnieuw en zei: ‘Luister naar wat de Here verder nog te zeggen heeft. Ik zag de Here op een troon zitten en de hemelse legers stonden om Hem heen. 20-21 Toen zei de Here: “Wie zal Achab verleiden naar Ramot in Gilead te trekken en daar te sterven?” Er werden verschillende voorstellen gedaan tot plotseling een geest naar voren kwam en zei: “Ik zal het doen.” 22“Hoe?” vroeg de Here. Hij antwoordde: “Ik zal een liegende geest in de monden van al zijn profeten zijn.” En de Here zei: “Zo zal het gebeuren, u zult erin slagen. Ga uw gang maar.” 23Begrijpt u het niet? De Here heeft een leugenachtige geest in de monden van al deze profeten gelegd, maar het belangrijkste is dat de Here heeft besloten een ramp over u te brengen.’ 24Zedekia, de zoon van Kenaäna, liep naar Micha toe en gaf hem een klap in het gezicht. ‘Sinds wanneer liet de Geest van de Here mij in de steek en sprak Hij tegen u?’ wilde hij weten. 25En Micha antwoordde: ‘Daar komt u nog wel achter als u zich op een dag in een kamer zult hebben verstopt.’
26-27 Toen gaf koning Achab bevel Micha gevangen te nemen. ‘Breng hem naar Amon, de bestuurder van de stad, en naar mijn zoon Joas en zeg tegen hen: “De koning zegt dat deze man moet worden opgesloten. Geef hem alleen water en brood—net genoeg om hem in leven te houden—tot ik in vrede terugkeer!” ’ 28‘Als u in vrede terugkeert,’ merkte Micha op, ‘zal blijken dat de Here niet door mij heeft gesproken.’ Hij draaide zich om naar al de mensen die daar stonden te luisteren en zei: ‘Onthoud goed wat ik heb gezegd.’ 29Zo leidden koning Achab van Israël en koning Josafat van Juda hun legers naar Ramot in Gilead. 30Achab zei tegen Josafat: ‘U kunt uw koninklijke gewaad dragen, maar ik niet.’ En Achab ging vermomd de strijd in. Hij droeg het uniform van een gewone soldaat. 31De koning van Syrië had namelijk zijn tweeëndertig strijdwagenleiders bevolen alleen te strijden tegen de koning van Israël en tegen niemand anders. 32-33 Toen zij koning Josafat zagen in zijn koninklijke gewaden, dachten zij: ‘Die moeten we hebben.’ Zij brachten hun wagens in aanvalspositie en gingen op hem af. Maar toen Josafat om hulp schreeuwde en zij merkten dat hij niet de koning van Israël was, lieten zij hem met rust. 34Een van de Syrische strijders schoot zonder een bepaald doel te hebben een pijl af en raakte koning Achab precies tussen twee delen van zijn wapenrusting. ‘Breng mij van het slagveld, ik ben zwaar gewond,’ steunde de koning tegen zijn wagenmenner. 35De strijd werd in de loop van de dag steeds heviger en koning Achab hield zich rechtop staande in zijn strijdwagen, terwijl het bloed uit zijn wond op de bodem van zijn wagen bleef druppelen. Tegen de avond bezweek hij ten slotte. 36-37 Toen de zon daalde, werd er overal geroepen: ‘De strijd is voorbij, ga terug naar huis. De koning is dood.’ Zijn lichaam werd meegenomen naar Samaria en daar begraven. 38Toen zijn strijdwagen bij de vijver in Samaria werd afgewassen, op dezelfde plek waar ook de prostituees zich wasten, kwamen de honden erop af en likten het bloed van de koning op, precies zoals de Here had gezegd.
39De rest van Achabs geschiedenis—ook het verhaal over het ivoren paleis en al de steden die hij bouwde—staat beschreven in de Kronieken van de koningen van Israël. 40Zo werd Achab bij zijn voorouders begraven en volgde zijn zoon Ahazia hem op als koning van Israël. 41Josafat, de zoon van Asa, werd koning over Juda in het vierde regeringsjaar van koning Achab van Israël. 42Josafat was vijfendertig jaar toen hij de troon besteeg en regeerde vijfentwintig jaar vanuit Jeruzalem. Zijn moeder was Azuba, een dochter van Silhi. 43-44 Evenals zijn vader Asa gehoorzaamde hij de Here in alles, behalve in één ding: hij verwoestte de tempels in de heuvels niet en daarom bleven zijn onderdanen daar offers en reukwerk verbranden. 45Bovendien sloot hij vrede met koning Achab van Israël.
46De overige daden van Josafat, zijn moed en zijn oorlogen, zijn beschreven in de Kronieken van de koningen van Juda. 47Josafat heeft ook iedereen die na de tijd van zijn vader Asa nog tempelprostitutie bedreef, uit het land verjaagd. 48In die tijd had Edom geen koning, maar slechts een stadhouder. 49Koning Josafat bouwde in Tarsis grote vrachtschepen om daarmee in Ofir goud te halen. Zij kwamen echter nooit aan, want zij leden schipbreuk bij Esjon-Geber. 50Daarna had Ahazia, de zoon en opvolger van koning Achab, Josafat voorgesteld bij een volgende keer zijn mannen mee te laten gaan, maar Josafat had dat aanbod van de hand gewezen. 51Na zijn dood werd koning Josafat begraven bij zijn voorouders in Jeruzalem, de stad van zijn voorvader David. Zijn zoon Joram volgde hem op.
52In het zeventiende regeringsjaar van koning Josafat van Juda, werd Achabs zoon Ahazia koning over Israël in Samaria. Hij bleef dat twee jaar. 53-54 Hij was echter een slechte koning, want hij trad in de voetsporen van zijn ouders en Jerobeam, die Israël hadden aangevoerd in het aanbidden van Baäl. Op die manier beledigde Ahazia de Here, de God van Israël en wekte hij zijn toorn op.
Ginpaandaman ni Micaya si Ahab
(2 Cro. 18:2-27)
1Wala nag-inaway ang Aram22:1 Aram: ukon, Syria. kag ang Israel sa sulod sang tatlo ka tuig. 2Kag sang ikatatlo nga tuig nagpakigkita si Haring Jehoshafat sang Juda sa kay Haring Ahab sang Israel. 3Nagsiling si Ahab22:3 Ahab: sa Hebreo, hari sang Israel. Amo man sa bersikulo 4-6, 8-10, 18, 30. sa iya mga opisyal, “Nahibaluan ninyo nga aton ang Ramot Gilead. Pero ngaa wala kita nagahimo sing paagi nga mabawi ta ini sa hari sang Aram?” 4Gani ginpamangkot ni Ahab si Jehoshafat, “Maupod ka bala sa amon sa pagpakig-away sa Ramot Gilead?” Nagsabat si Jehoshafat kay Ahab, “Handa ako nga mag-upod sa imo, kag handa ako nga ipagamit sa imo ang akon mga soldado kag mga kabayo. 5Pero pamangkuton ta anay ang Ginoo kon ano ang iya masiling.”
6Gani ginpatawag ni Ahab ang mga propeta—mga 400 sila tanan, kag ginpamangkot, “Malakat bala ako sa pagpakig-away sa Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat sila, “Lakat, kay padaugon ka sang Ginoo!” 7Pero nagpamangkot si Jehoshafat, “Wala na bala diri sang iban pa nga propeta sang Ginoo nga aton mapamangkutan?” 8Nagsabat si Ahab kay Jehoshafat, “May isa pa nga puwede naton mapamangkutan kon ano ang isiling sang Ginoo—si Micaya nga anak ni Imla. Pero akig ako sa iya kay wala gid siya sing ginatagna nga maayo parte sa akon kundi puro lang malain.” Nagsabat si Jehoshafat, “Indi ka dapat maghambal sang subong sina.” 9Gani ginpatawag ni Ahab ang isa sa iya mga opisyal kag ginsilingan, “Dal-a ninyo diri gilayon si Micaya nga anak ni Imla.”
10Karon, si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda, nga nagabayo sang ila harianon nga mga bayo, nagapungko sa ila tagsa ka trono sa atubangan sang linasan nga ara dampi sa puwertahan sang Samaria. Kag nagapamati sila sa ginasiling sang mga propeta. 11Si Zedekia nga isa sa mga propeta, nga anak ni Kenaana, may ginhimo nga sulosungay nga salsalon. Nagsiling siya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Paagi sa sini nga sungay, laglagon mo, Haring Ahab, ang mga Arameanhon hasta nga maubos sila.” 12Amo man ang ginsiling sang tanan nga propeta. Siling nila, “Salakaya ang Ramot Gilead, Haring Ahab, kag magadaog ka, kay itugyan ini sang Ginoo sa imo.”
13Sa pihak nga bahin, ang ginsugo sa pagkuha kay Micaya nagsiling sa iya, “Ang tanan nga propeta palareho nga nagsiling nga magadaog ang hari, gani amo man ina ang imo isiling.” 14Pero nagsiling si Micaya, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga ihambal ko lang ang ginapahambal niya sa akon.”
15Pag-abot ni Micaya kay Haring Ahab nagpamangkot ang hari sa iya, “Micaya, salakayon bala namon ang Ramot Gilead ukon indi?” Nagsabat si Micaya, “Salakaya ninyo kag magadaog kamo, kay itugyan ina sang Ginoo sa imo.” 16Pero nagsiling ang hari kay Micaya, “Pila gid bala ka beses nga pasumpaon ko ikaw nga sugiran mo ako sing matuod sa ngalan sang Ginoo?” 17Gani nagsiling si Micaya, “Nakita ko sa palanan-awon nga naglalapta ang mga Israelinhon sa mga kabukiran pareho sa mga karnero nga wala sing manugbantay, kag nagsiling ang Ginoo, ‘Ini nga mga tawo wala na sing pangulo. Papaulia sila nga may kalinong.’ ” 18Nagsiling si Haring Ahab kay Jehoshafat, “Indi bala ginsilingan ko na ikaw nga wala gid siya sing maayo nga ginatagna sa akon kundi puro lang malain?”
19Nagsiling pa si Micaya, “Pamatii ang mensahi sang Ginoo! Nakita ko ang Ginoo nga nagapungko sa iya trono, kag may nagatindog nga mga langitnon nga mga tinuga sa iya tuo kag wala. 20Kag nagsiling ang Ginoo, ‘Sin-o ang magahaylo kay Ahab nga magsalakay sa Ramot Gilead agod mapatay siya didto?’ Lain-lain ang sabat sang langitnon nga mga tinuga. 21Sang ulihi may espiritu nga nagpalapit sa Ginoo kag nagsiling, ‘Ako ang magahaylo sa iya.’ 22Nagpamangkot ang Ginoo, ‘Sa ano nga paagi?’ Nagsabat siya, ‘Malakat ako kag pahambalon ko sing binutig ang mga propeta ni Ahab.’ Nagsiling ang Ginoo, ‘Lakat kag himua ina. Magamadinalag-on ka sa paghaylo sa iya.’ ”
23Nagsiling dayon si Micaya, “Amo ato ang natabo. Ginpadal-an sang Ginoo ang imo mga propeta sang espiritu nga nagpahambal sa ila sing binutig. Ginbuot sang Ginoo nga malaglag ka.” 24Nagpalapit si Zedekia kay Micaya kag gintampa siya. Kag nagsiling si Zedekia, “Paano ka makasiling nga ang Espiritu sang Ginoo naghalin sa akon kag nagpakighambal sa imo?” 25Nagsabat si Micaya, “Mahibaluan mo ini sa adlaw nga mapierdi kamo sa inaway kag manago ka sa pinakasulod nga kuwarto sang balay.”
26Nagmando dayon si Haring Ahab, “Dakpa ninyo si Micaya kag dal-a pabalik kay Amon nga pangulo sang banwa kag kay Joash nga akon anak. 27Kag silinga ninyo sila nga nagmando ako nga prisohon ini nga tawo kag hatagan siya sang tinapay lang kag tubig hasta makabalik ako halin sa inaway nga wala maano.”
28Nagsiling si Micaya, “Kon makabalik ka pa nga wala maano, ti, ang Ginoo wala naghambal paagi sa akon.” Dayon nagsiling si Micaya sa tanan nga tawo didto, “Tandai ninyo ang akon ginsiling!”
Napatay si Ahab
(2 Cro. 18:28-34)
29Gani nagsalakay sa Ramot Gilead si Haring Ahab sang Israel kag si Haring Jehoshafat sang Juda. 30Nagsiling si Ahab kay Jehoshafat, “Sa tion sang inaway indi ako magpakilala nga ako ang hari, pero ikaw iya magsuksok sang imo harianon nga bayo.” Gani nagpakuno-kuno si Ahab, kag nagpakig-away sila.
31Karon, nagmando ang hari sang Aram sa 32 ka kumander sang iya mga karwahe, “Indi ninyo pagsalakayon si bisan sin-o, kundi ang hari lang sang Israel.” 32Pagkakita sang mga kumander kay Jehoshafat, naghunahuna sila nga siya ang hari sang Israel, gani ginsalakay nila siya. Pero sang pagsinggit ni Jehoshafat, 33nareyalisar sang mga kumander nga indi gali siya ang hari sang Israel, gani nag-untat sila sa paglagas sa iya.
34Pero sang nagapamana ang isa ka Arameanhon nga soldado sa mga soldado sang Israel, nalagpatan nga naigo niya ang hari sang Israel sa tinabuan sang iya panagang sa dughan. Nagsiling si Haring Ahab sa nagadala sang iya karwahe, “Ipalayo ako sa inaway! Kay napilasan ako.” 35Puwerte na gid ang inaway sadto nga adlaw, kag ang hari sang Israel nagasandig na lang sa iya karwahe nga nagaatubang sa mga Arameanhon. Nagailig ang iya dugo sa karwahe, kag napatay siya pagkahapon. 36Sang nagasalop na ang adlaw, may nagsinggit sa mga soldado sang Israel, “Ang tagsa-tagsa magpauli sa iya lugar!”
37Gani napatay ang hari sang Israel kag gindala ang iya bangkay sa Samaria, kag didto ginlubong. 38Ginhugasan nila ang karwahe sa palaligusan sa Samaria, nga sa diin nagapaligo ang mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas, kag ang iya dugo gindilapan sang mga ido. Natabo ini suno sa ginsiling sang Ginoo.
39Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Ahab, kag ang tanan nga iya ginhimo, pati ang pagpatindog niya sang matahom nga palasyo, kag ang pagpabakod sang mga banwa, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel. 40Sang napatay si Ahab, si Ahazia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Ang Paghari ni Jehoshafat sa Juda
(2 Cro. 20:31–21:1)
41Nangin hari sang Juda si Jehoshafat nga anak ni Asa sang ikaapat nga tuig sang paghari ni Ahab sa Israel. 42Nagaedad si Jehoshafat sang 35 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 25 ka tuig. Ang iya iloy amo si Azuba nga anak ni Shilhi. 43Ginsunod gid niya ang pagginawi sang iya amay nga si Asa. Matarong ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Pero wala niya pagkuhaa ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, gani ang mga tawo padayon nga naghalad kag nagsunog sang mga insenso didto. 44May maayo man nga relasyon si Jehoshafat sa hari sang Israel.
45Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jehoshafat, kag ang iya bantog nga mga binuhatan, kag ang iya mga pagpakig-away, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. 46Ginpalayas niya ang mga lalaki kag mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas sa mga lugar nga ginasimbahan, nga nabilin sang panahon sang iya amay nga si Asa. 47Sadto nga panahon wala sing hari sa Edom; ginadumalahan lang ini sang isa ka pangulo nga ginpili ni Jehoshafat.
48May ginpahimo si Jehoshafat nga mga barko nga pangnegosyo22:48 mga barko nga pangnegosyo: sa Hebreo, mga barko sang Tarshish. nga magbiyahe sa Ofir para magkuha sang bulawan. Pero wala ini nakabiyahe kay nagkalaguba ini sa Ezion Geber. 49Sadto nga tion, nagsiling si Ahazia nga anak ni Ahab kay Jehoshafat, “Paupda ang akon mga tinawo sa imo mga tinawo sa pagpanakayon.” Pero wala magsugot si Jehoshafat.
50Sang napatay si Jehoshafat, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David. Kag si Jehoram nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Ang Paghari ni Ahazia sa Israel
51Nangin hari sang Israel si Ahazia nga anak ni Ahab sang ika-17 nga tuig sang paghari ni Jehoshafat sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Ahazia, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. 52Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, tungod kay nagsunod siya sa iya amay kag iloy, kag kay Jeroboam nga anak ni Nebat, nga amo ang nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel. 53Nagsimba siya kag nag-alagad kay Baal, gani ginpaakig niya ang Ginoo, ang Dios sang Israel, pareho sang ginhimo sang iya amay.
