Nakilala ni Ruth si Boaz
1-3Isa ka adlaw, nagsiling si Ruth kay Noemi, “Tuguti ako sa pagkadto sa uma sa pagpangsipot2:1-3 pagpangsipot: sa iban nga Bisaya, pagpanaghaw. Kinabatasan sang mga Israelinhon ang pagbilin sang mga uhay para siputon sang mga imol, balo, ukon dumuluong. (Tan-awa ang Lev. 19:9, 10; 23:22; Deu. 24:19-22.) sang mga uhay sang tawo nga magtugot sa akon sa paghimo sini.” Nagsiling si Noemi sa iya, “Sige anak, lakat ka.” Gani naglakat si Ruth kag nagpangsipot sang mga uhay nga ginbilin sang mga manug-ani. Kag natabuan nga didto siya nagpangsipot sa uma ni Boaz nga paryente ni Elimelec. Si Boaz manggaranon kag kilala nga tawo.
4Karon, nag-abot si Boaz halin sa Betlehem kag gintamyaw niya ang mga manug-ani, “Kabay pa nga buligan kamo sang Ginoo!” Nagsabat ang mga manug-ani, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Ginoo!” 5Nagpamangkot dayon si Boaz sa suluguon nga gintugyanan niya sa pagdumala sa mga manug-ani, “Sin-o inang bataon nga babayi?” 6Nagsabat ang suluguon, “Siya ang Moabnon nga nag-upod kay Noemi sang pagbalik niya halin sa Moab. 7Nagpangabay siya sa akon nga tugutan ko siya sa pagpangsipot sang mga uhay nga ginbilin sang mga manug-ani. Sige-sige gid ang iya obra halin kaina sang aga hasta subong. Nagpahuway lang siya sang makadali sa payag.”2:7 halin kaina… payag: ukon, halin kaina sang aga hasta subong, kag wala gid siya pahuway bisan dali lang. 8Nagsiling si Boaz kay Ruth, “’Day, indi ka na magkadto sa iban nga uma sa pagpangsipot sang mga uhay. Diri ka na lang magpangsipot upod sa akon mga suluguon nga babayi. 9Bantayi kon diin nagapangani ang akon mga tinawo kag magsunod ka sa mga suluguon nga babayi. Ginsilingan ko na ang akon mga tinawo nga indi ka nila pag-anhon. Kag kon uhawon ka, mag-inom ka lang sa mga banga nga ginsag-uban sang akon mga tinawo.”
10Nagluhod si Ruth kay Boaz bilang pagtahod kag nagsiling, “Ngaa maayo ka gid sa akon nga isa man lang ako ka dumuluong?” 11Nagsabat si Boaz, “May nakasugid sa akon sang tanan nga ginhimo mo sa imo ugangan nga babayi halin pa sang pagkapatay sang imo bana, kon paano nga ginbayaan mo ang imo amay kag iloy kag ang lugar nga sa diin ka natawo agod mag-estar upod sa mga tawo nga indi mo kilala. 12Gani kabay pa nga balusan ka sang Ginoo sa imo ginhimo. Kabay pa nga dako nga balos ang imo mabaton halin sa Ginoo, ang Dios sang Israel, nga imo ginadangpan.” 13Nagsiling si Ruth, “Maayo ka gid sa akon, sir, kay ginlipay mo ako kag ginhambalan sing maayo bisan indi ako isa sang imo mga suluguon.”
14Sang tion na sa pagkaon, nagsiling si Boaz kay Ruth, “Dali, magkuha ka sang pagkaon kag isawsaw sa langgaw.” Gani nagpungko si Ruth upod sa mga manug-ani, kag ginduhulan siya ni Boaz sang sinanlag nga uyas. Nagkaon siya hasta nga nabusog siya, kag may nabilin pa siya. 15Sang magtindog na si Ruth agod magpangsipot liwat sang mga uhay, nagsugo si Boaz sa iya mga tinawo, “Bisan magpangsipot pa si Ruth sa may mga binugkos nga mga uhay indi ninyo siya pagpakahuy-i.2:15 Pagkatapos nga mapanguha ang mga binugkos nga mga uhay, puwede na dayon siputon ang nagkalabilin nga mga uhay. Pero si Ruth gintugutan ni Boaz nga magpangsipot bisan wala pa mapanguha ang mga binugkos nga mga uhay. 16Kuhaan pa gani ninyo siya sang mga uhay sa mga binugkos kag ibilin sa iya, kag indi ninyo siya pagsawaya.”
17Gani nagpangsipot si Ruth sang mga uhay hasta magsirom. Kag sang malinas na niya ang iya nasipot nga barley, mga tunga ini sa sako. 18Gindala niya ini pauli sa banwa kag ginpakita sa iya ugangan2:18 kag ginpakita sa iya ugangan: ukon, kag nakita ini sang iya ugangan. nga si Noemi. Ginkuha dayon niya ang iya nabilin nga pagkaon kag ginhatag kay Noemi. 19Nagpamangkot si Noemi sa iya, “Diin ka nagpangsipot sang mga uhay kaina? Kay sin-o uma? Bulahan ang tawo nga nagtratar sa imo sing maayo.”
Ginsugiran ni Ruth si Noemi nga didto siya nagpangsipot sa uma sang isa ka tawo nga ang iya ngalan si Boaz. 20Nagsiling si Noemi kay Ruth, “Kabay pa nga pakamaayuhon si Boaz sang Ginoo. Ginapakita niya ang iya kaayo sa mga tawo nga buhi pa kag sa mga patay na.” Kag nagsiling pa gid siya, “Inang si Boaz malapit naton nga paryente; isa siya sa may responsibilidad nga mag-atipan sa aton.”
21Nagsiling si Ruth kay Noemi, “Nagsiling pa gani si Boaz sa akon nga sa iya lang mga tinawo ako maupod sa pagpangsipot hasta matapos ang tanan niya nga alanihon.” 22Nagsiling si Noemi kay Ruth, “Anak, maayo gid man kon mag-upod ka sa iya mga suluguon nga babayi, kay basi kon ano pa ang matabo sa imo sa iban nga uma.”
23Gani nag-upod si Ruth sa mga suluguon nga babayi ni Boaz. Nagpangsipot siya sang mga uhay hasta nga natapos ang tig-alani sang barley kag sang trigo. Kag padayon siya nga nag-estar upod sa iya ugangan.
Ruth Meets Boaz in the Grain Field
1Naomi had a relative on her husband’s side of the family. The relative’s name was Boaz. He was a very important man from the family of Elimelek.
2Ruth, who was from Moab, spoke to Naomi. Ruth said, “Let me go out to the fields. I’ll pick up the grain that has been left. I’ll do it behind anyone who is pleased with me.”
Naomi said to her, “My daughter, go ahead.” 3So Ruth went out to a field and began to pick up grain. She worked behind those cutting and gathering the grain. As it turned out, she was working in a field that belonged to Boaz. He was from the family of Elimelek.
4Just then Boaz arrived from Bethlehem. He greeted those cutting and gathering the grain. He said, “May the Lord be with you!”
“And may the Lord bless you!” they replied.
5Boaz spoke to the man in charge of his workers. He asked, “Who does that young woman belong to?”
6The man replied, “She’s from Moab. She came back from there with Naomi. 7The young woman said, ‘Please let me walk behind the workers. Let me pick up the grain that is left.’ She came into the field. She has kept on working here from morning until now. She took only one short rest in the shade.”
8So Boaz said to Ruth, “Dear woman, listen to me. Don’t pick up grain in any other field. Don’t go anywhere else. Stay here with the women who work for me. 9Keep your eye on the field where the men are cutting grain. Walk behind the women who are gathering it. Pick up the grain that is left. I’ve told the men not to bother you. When you are thirsty, go and get a drink. Take water from the jars the men have filled.”
10When Ruth heard that, she bowed down with her face to the ground. She asked him, “Why are you being so kind to me? In fact, why are you even noticing me? I’m from another country.”
11Boaz replied, “I’ve been told all about you. I’ve heard about everything you have done for your mother-in-law since your husband died. I know that you left your father and mother. I know that you left your country. You came to live with people you didn’t know before. 12May the Lord reward you for what you have done. May the Lord, the God of Israel, bless you richly. You have come to him to find safety under his care.”
13“Sir, I hope you will continue to be kind to me,” Ruth said. “You have made me feel safe. You have spoken kindly to me. And I’m not even as important as one of your servants!”
14When it was time to eat, Boaz spoke to Ruth again. “Come over here,” he said. “Have some bread. Dip it in the wine vinegar.”
She sat down with the workers. Then Boaz offered her some grain that had been cooked. She ate all she wanted. She even had some left over. 15Ruth got up to pick up more grain. Then Boaz gave orders to his men. He said, “Let her take some stalks from what the women have tied up. Don’t tell her she can’t. 16Even pull out some stalks for her. Leave them for her to pick up. Don’t tell her she shouldn’t do it.”
17So Ruth picked up grain in the field until evening. Then she separated the barley from the straw. The barley weighed 30 pounds. 18She carried it back to town. Her mother-in-law saw how much she had gathered. Ruth also brought out the food left over from the lunch Boaz had given her. She gave it to Naomi.
19Her mother-in-law asked her, “Where did you pick up grain today? Where did you work? May the man who noticed you be blessed!”
Then Ruth told her about the man whose field she had worked in. “The name of the man I worked with today is Boaz,” she said.
20“May the Lord bless him!” Naomi said to her daughter-in-law. “The Lord is still being kind to those who are living and those who are dead.” She continued, “That man is a close relative of ours. He’s one of our family protectors.”
21Then Ruth, who was from Moab, said, “He told me more. He even said, ‘Stay with my workers until they have finished bringing in all my grain.’ ”
22Naomi replied to her daughter-in-law Ruth. She said, “That will be good for you, my daughter. Go with the women who work for him. You might be harmed if you go to someone else’s field.”
23So Ruth stayed close to the women who worked for Boaz as she picked up grain. She worked until the time when all the barley and wheat had been harvested. And she lived with her mother-in-law.
