Ang Plano nga Patyon si Jesus
(Mar. 14:1-2; Luc. 22:1-2; Juan 11:45-53)
1Pagkatapos sang pagpanudlo ni Jesus sang sini nga mga butang, nagsiling siya sa iya mga sumulunod, 2“Nahibaluan ninyo nga duha na lang ka adlaw antes mag-abot ang Piesta sang Paglabay sang Anghel,26:2 Piesta sang Paglabay sang Anghel: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. kag ako nga Anak sang Tawo itugyan sa mga tawo agod ilansang sa krus.”
3Kag sa amo man nga oras didto sa palasyo ni Caifas nga pangulo nga pari, nagtilipon ang manugdumala nga mga pari kag ang mga manugdumala sang mga Judio. 4Ginmitingan nila kon paano nila madakop si Jesus nga indi mahibaluan sang mga tawo, kag pagkatapos patyon dayon. 5Nagsiling sila, “Indi ta lang pagtabuon sa piesta kay basi kon magkinagamo ang mga tawo.”
Ginbubuan si Jesus sang Pahamot sa Betania
(Mar. 14:3-9; Juan 12:1-8)
6Sang didto si Jesus sa Betania, sa balay ni Simon nga sadto anay may delikado nga balatian sa panit,26:6 delikado nga balatian sa panit: Tan-awa ang footnote sa 8:2. 7may nagpalapit sa iya nga isa ka babayi. May dala siya nga tibod-tibod nga may sulod nga malahalon gid nga pahamot. Samtang nagakaon si Jesus ginbubuan niya sang pahamot ang ulo ni Jesus.26:7 Siguro ginhimo niya ini bilang pagpadungog kay Jesus. 8Pagkakita sadto sang iya mga sumulunod naakig sila kag nagsiling, “Ngaa ginausikan lang niya ina? 9Sarang kuntani mabaligya ina sa dako nga kantidad kag ang iya bili ihatag sa mga imol!” 10Nahibaluan ni Jesus kon ano ang ila ginhambal, gani nagsiling siya sa ila, “Ngaa ginatublag ninyo siya? Maayo ining iya ginhimo sa akon. 11Ang mga imol permi ninyo makaupod, pero ako indi ninyo permi makaupod. 12Ginbubuan niya sang pahamot ang akon lawas bilang pagpreparar sa akon lubong. 13Sa pagkamatuod, bisan diin iwali ang Maayong Balita sa bug-os nga kalibutan, ang iya ginhimo sa akon isugid man bilang handumanan sa iya.”
Nagsugot si Judas nga Itugyan si Jesus
(Mar. 14:10-11; Luc. 22:3-6)
14Karon, ang isa sang dose ka apostoles nga ginatawag Judas Iscariote26:14 Judas Iscariote: Indi apelyido ni Judas ang “Iscariote.” Siguro ang buot silingon, Judas nga taga-Keriot. nagkadto sa manugdumala nga mga pari. 15Nagsiling siya sa ila, “Pila ang inyo ibayad sa akon kon itugyan ko sa inyo si Jesus?” Ginhatagan nila dayon si Judas sing 30 ka bilog nga pilak. 16Kag halin sadto nagpangita siya sing kahigayunan kon paano niya matugyan si Jesus sa ila.
Nagsugid si Jesus nga Itugyan Siya
(Mar. 14:12-21; Luc. 22:7-14, 21-23; Juan 13:21-30)
17Sang nahauna nga adlaw sang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok, nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Sa diin ang imo gusto nga magpreparar kami sang panihapon sa Piesta sang Paglabay sang Anghel?” 18Nagsabat si Jesus sa ila, “Kadto kamo sa siyudad sang Jerusalem, didto sa tawo nga akon ginsugid sa inyo, kag silingon ninyo siya, ‘Nagsiling ang Manunudlo nga nag-abot na ang oras nga pagapatyon siya, kag gusto niya nga magselebrar sang Piesta sang Paglabay sang Anghel diri sa imo balay kaupod sang iya mga sumulunod.’ ” 19Gintuman ini sang iya mga sumulunod, kag ginpreparar nila didto ang panihapon para sa piesta.
20Sang sirom na, nagpanihapon si Jesus kag ang dose ka apostoles. 21Samtang nagakaon sila, nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ang isa sa inyo magatraidor sa akon.”26:21 magatraidor sa akon: buot silingon, magatugyan sa akon sa akon mga kaaway. 22Pagkabati sadto sang mga apostoles, nagkasubo gid sila kag nagbulos-bulos sila pamangkot sa iya, “Ginoo, indi ako, di bala?” 23Nagsabat si Jesus sa ila, “Ang isa nga nagsawsaw sang tinapay sa yahong upod sa akon amo ang magatraidor sa akon. 24Ako nga Anak sang Tawo pagapatyon suno sa tagna sang Kasulatan, pero kaluluoy ang tawo nga magatraidor sa akon. Maayo pa para sa iya nga wala siya natawo.” 25Dayon nagsiling si Judas nga traidor, “Manunudlo, indi ako, di bala?” Nagsabat si Jesus sa iya, “Ikaw ang nagsiling sina.”
Ang Balaan nga Panihapon
(Mar. 14:22-26; Luc. 22:14-20; 1 Cor. 11:23-25)
26Samtang nagakaon sila, nagkuha si Jesus sang tinapay. Ginpasalamatan niya ini sa Dios kag ginpamihak-pihak. Dayon ginhatag niya sa iya mga sumulunod kag nagsiling, “Kuha kamo kag magkaon, amo ini ang akon lawas.” 27Pagkatapos nagkuha siya sang ilimnon, nagpasalamat sa Dios, kag ginhatag sa ila nga nagasiling, “Tanan kamo mag-inom sini, 28tungod nga amo ini ang akon dugo nga iula agod mapatawad ang mga sala sang madamo nga mga tawo. Ini nagapamatuod nga may bag-o na nga kasugtanan ang Dios sa mga tawo. 29Sugiran ko kamo, indi na ako mag-inom liwat sang ilimnon nga halin sa ubas hasta sa adlaw nga magainom ako sang bag-o nga klase sang ilimnon kaupod ninyo sa paghari sang akon Amay.” 30Dayon nagkanta sila sang mga pagdayaw sa Dios, kag pagkatapos nagkadto sila sa Bukid sang mga Olibo.
Gintagna ni Jesus nga Ipanginwala Siya ni Pedro
(Mar. 14:27-31; Luc. 22:31-34; Juan 13:36-38)
31Nagsiling si Jesus sa ila, “Karon sa gab-i tanan kamo magabiya sa akon, kay nagsiling ang Dios sa Kasulatan, ‘Patyon ko ang manugbantay sang mga karnero, kag magaalaplaag ang mga karnero.’26:31 Zac. 13:7. 32Pero sa tapos nga mabanhaw ako, mauna ako sa inyo didto sa Galilea.” 33Nagsiling si Pedro kay Jesus, “Bisan sila tanan magbiya sa imo, ako indi gid!” 34Nagsiling si Jesus sa iya, “Sa pagkamatuod, sa sini nga gab-i, sa wala pa makapamalo ang manok, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” 35Nagsabat si Pedro, “Indi ko gid ikaw ipanginwala bisan patyon pa nila ako upod sa imo!” Amo man ang ginsiling sang tanan nga sumulunod.
Nagpangamuyo si Jesus sa Getsemane
(Mar. 14:32-42; Luc. 22:39-46)
36Dayon nagkadto sila sa lugar nga ginatawag Getsemane. Pag-abot nila didto, nagsiling si Jesus sa iya mga sumulunod, “Magpungko kamo diri samtang nagapangamuyo ako didto sa ulo-unhan.” 37Gindala niya si Pedro kag ang duha ka anak ni Zebedee. Nagpangalisod gid si Jesus. 38Kag nagsiling siya sa ila, “Daw sa mapatay ako sa kalisod. Pabilin kamo diri kag magpulaw upod sa akon.” 39Dayon nagkadto pa gid siya sa ulo-unhan; nagluhod siya kag nagpangamuyo. Siling niya, “Amay, kon mahimo ilikaw ang pag-antos nga nagaabot sa akon. Pero indi ang akon luyag ang dapat matuman kundi ang imo.”
40Pagbalik niya sa iya tatlo ka sumulunod naabtan niya sila nga nagakatulog. Nagsiling siya kay Pedro, “Indi gid bala kamo makapulaw upod sa akon bisan isa lang ka oras? 41Magpulaw kamo kag magpangamuyo nga indi kamo madaog sang pagsulay. Luyag sang inyo espiritu nga maghimo sang husto ugaling maluya ang inyo lawas.”
42Naglakat liwat si Jesus sa ulo-unhan kag nagpangamuyo, “Amay, kon kinahanglan nga atubangon ko ang pag-antos nga ini, ang imo kabubut-on amo ang matuman.” 43Nagbalik siya liwat sa iya mga sumulunod kag naabtan naman niya sila nga nagakatulog, kay natuyo gid sila.
44Sa liwat ginbayaan sila ni Jesus, naglakat siya sa ulo-unhan kag nagpangamuyo. Ikatlo na niya ini nga pagpangamuyo kag amo man gihapon nga pangamuyo. 45Dayon nagbalik siya sa iya mga sumulunod kag nagsiling, “Nagakatulog pa bala kamo gihapon kag nagapahuway-huway? Pamati! Amo na ini ang tion nga ako nga Anak sang Tawo itugyan sa mga makasasala! 46Dali na! Ari na ang tawo nga magatraidor sa akon!”
Ang Pagdakop kay Jesus
(Mar. 14:43-50; Luc. 22:47-53; Juan 18:3-12)
47Samtang nagahambal pa si Jesus, nag-abot si Judas nga isa sang dose ka apostoles. Kaupod niya ang madamo nga mga tawo nga may dala nga mga espada kag mga inuglampos. Ginsugo sila sang manugdumala nga mga pari kag mga manugdumala sang mga Judio. 48Nakasiling na nga daan ang traidor nga si Judas sa mga manugdakop kon ano ang iya senyales: “Ang tawo nga akon halukan amo ang inyo ginapangita. Dakpa ninyo siya.” 49Gani pag-abot ni Judas, nagderetso siya kay Jesus kag nagsiling, “Manunudlo, maayong gab-i.” Kag ginhalukan niya siya. 50Nagsiling si Jesus sa iya, “Amigo, sige, himua na kon ano ang imo ginkadto diri.” Ginpalapitan nila si Jesus kag gindakop. 51Ang isa sang mga kaupod ni Jesus naggabot sang iya espada kag ginlabo niya ang suluguon sang pangulo nga pari kag nautod ang dulunggan sini. 52Nagsiling si Jesus sa iya, “Ibalik sa tagob ang imo espada! Ang nagagamit sang espada sa espada man mapatay. 53Wala ka siguro kahibalo nga sarang ako makapangayo sing bulig sa akon Amay kag sa gilayon padal-an niya ako sing dose ka batalyon nga mga anghel? 54Ugaling kon himuon ko ina, paano matuman ang Kasulatan nga amo ini ang kinahanglan matabo?”
55Dayon nagsiling si Jesus sa mga tawo, “Ano, tulisan bala ako nga kinahanglan gid nga magdala pa kamo sang mga espada kag mga inuglampos sa pagdakop sa akon? Adlaw-adlaw didto ako sa templo nga nagatudlo. Ti ngaa wala ninyo ako pagdakpa? 56Pero ini tanan nagakalatabo agod matuman ang ginsulat sang mga propeta sa Kasulatan.” Dayon ginbayaan siya sang iya mga sumulunod kag nagpalagyo sila tanan.
Gindala si Jesus sa Korte
(Mar. 14:53-63; Luc. 22:54-55, 63-71; Juan 18:13-14, 19-24)
57Dayon gindala si Jesus sang mga nagdakop sa iya sa balay ni Caifas nga pangulo nga pari. Nagtilipon didto ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga manugdumala sang mga Judio. 58Si Pedro nagsunod man, pero malayo-layo ang iya antad kay Jesus. Nagsulod siya sa lagwerta sang balay sang pangulo nga pari kag nagpungko upod sa mga guwardya agod makita niya kon ano ang matabo kay Jesus. 59Ang manugdumala nga mga pari kag ang tanan nga miyembro sang Korte sang mga Judio26:59 Korte sang mga Judio: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. nagpangita sang mga butig nga ebidensya kontra kay Jesus agod ipapatay nila siya. 60Pero bisan madamo ang nagpalapit kag nagsugid sang butig kontra kay Jesus, wala sila sing may nakita nga ebidensya agod ipapatay siya. Sang ulihi may duha ka tawo nga nagpalapit 61kag nagsiling sila, “Nabatian namon ini nga tawo nga nagsiling, ‘Sarang ko maguba ang ini nga templo sang Dios kag sa sulod sang tatlo ka adlaw patindugon ko liwat!’ ”
62Gani nagtindog ang pangulo nga pari kag nagpamangkot kay Jesus, “Wala ka bala sing isabat sa sini nga mga akusasyon kontra sa imo?” 63Wala gid nagsabat si Jesus. Nagsiling liwat ang pangulo nga pari, “Sugiri kami sa atubangan sang Dios nga nagapamati. Ikaw bala ang Cristo nga Anak sang Dios?” 64Nagsiling si Jesus sa iya, “Ginasiling mo. Kag sugiran ko kamo, halin subong makita ninyo ako nga Anak sang Tawo nga nagapungko sa tuo sang Makagagahom nga Dios, kag makita man ninyo ako sa mga panganod sa kalangitan nga nagabalik diri sa kalibutan.”
65Pagkabati sadto sang pangulo nga pari gin-gisi niya ang iya bayo sa kaakig kag nagsiling, “Ginpasipalahan niya ang Dios! Indi na kinahanglan sang mga testigo! Nabatian ninyo ang pagpasipala niya sa Dios. 66Ano bala sa inyo?” Nagsabat sila, “Dapat siya patyon.”
67Dayon ginduplaan nila siya sa guya kag ginsumbag, kag ang mga nagtampa sa iya 68nagsiling, “Kon ikaw ang Cristo, pakta abi kon sin-o ang nagtampa sa imo.”
Ginpanginwala ni Pedro si Jesus
(Mar. 14:66-72; Luc. 22:56-62; Juan 18:15-18, 25-27)
69Si Pedro didto pa sa lagwerta nga nagapungko. May nagpalapit sa iya nga babayi nga suluguon sang pangulo nga pari kag nagsiling, “Indi bala kaupod ka man ni Jesus nga taga-Galilea?” 70Pero ginpanginwala ni Pedro ini sa tanan nga tawo didto sa guwa. Siling niya, “Wala ako kahibalo kon ano ang imo ginahambal.” 71Dayon nagkadto siya sa may puwertahan. Nakita siya sang isa naman ka suluguon nga babayi, kag nagsiling sa mga tawo didto, “Ini nga tawo kaupod man ni Jesus nga taga-Nazaret.” 72Sa liwat ginpanginwala ini ni Pedro kag nagsiling, “Ginasumpa ko, wala ako kakilala sa tawo nga inyo ginasiling!” 73Sa wala madugay nagpalapit kay Pedro ang mga tawo didto kag nagsiling, “Kaupod ka gid ni Jesus, kay ang imo panghambal pareho sa iya.” 74Pero nagpanumpa gid si Pedro nga nagasiling, “Bisan mapatay pa ako, wala gid ako kakilala sa tawo nga inyo ginasiling.” Dayon nagpamalo ang manok, 75kag nadumduman ni Pedro ang ginsiling ni Jesus sa iya, “Sa wala pa makapamalo ang manok, ipanginwala mo ako sing tatlo ka beses.” Dayon nagguwa siya kag naghilibion.
The Plot Against Jesus
1When Jesus had finished saying all these things, he said to his disciples, 2“As you know, the Passover is two days away—and the Son of Man will be handed over to be crucified.”
3Then the chief priests and the elders of the people assembled in the palace of the high priest, whose name was Caiaphas, 4and they schemed to arrest Jesus secretly and kill him. 5“But not during the festival,” they said, “or there may be a riot among the people.”
Jesus Anointed at Bethany
6While Jesus was in Bethany in the home of Simon the Leper, 7a woman came to him with an alabaster jar of very expensive perfume, which she poured on his head as he was reclining at the table.
8When the disciples saw this, they were indignant. “Why this waste?” they asked. 9“This perfume could have been sold at a high price and the money given to the poor.”
10Aware of this, Jesus said to them, “Why are you bothering this woman? She has done a beautiful thing to me. 11The poor you will always have with you,26:11 See Deut. 15:11. but you will not always have me. 12When she poured this perfume on my body, she did it to prepare me for burial. 13Truly I tell you, wherever this gospel is preached throughout the world, what she has done will also be told, in memory of her.”
Judas Agrees to Betray Jesus
14Then one of the Twelve—the one called Judas Iscariot—went to the chief priests 15and asked, “What are you willing to give me if I deliver him over to you?” So they counted out for him thirty pieces of silver. 16From then on Judas watched for an opportunity to hand him over.
The Last Supper
17On the first day of the Festival of Unleavened Bread, the disciples came to Jesus and asked, “Where do you want us to make preparations for you to eat the Passover?”
18He replied, “Go into the city to a certain man and tell him, ‘The Teacher says: My appointed time is near. I am going to celebrate the Passover with my disciples at your house.’ ” 19So the disciples did as Jesus had directed them and prepared the Passover.
20When evening came, Jesus was reclining at the table with the Twelve. 21And while they were eating, he said, “Truly I tell you, one of you will betray me.”
22They were very sad and began to say to him one after the other, “Surely you don’t mean me, Lord?”
23Jesus replied, “The one who has dipped his hand into the bowl with me will betray me. 24The Son of Man will go just as it is written about him. But woe to that man who betrays the Son of Man! It would be better for him if he had not been born.”
25Then Judas, the one who would betray him, said, “Surely you don’t mean me, Rabbi?”
Jesus answered, “You have said so.”
26While they were eating, Jesus took bread, and when he had given thanks, he broke it and gave it to his disciples, saying, “Take and eat; this is my body.”
27Then he took a cup, and when he had given thanks, he gave it to them, saying, “Drink from it, all of you. 28This is my blood of the26:28 Some manuscripts the new covenant, which is poured out for many for the forgiveness of sins. 29I tell you, I will not drink from this fruit of the vine from now on until that day when I drink it new with you in my Father’s kingdom.”
30When they had sung a hymn, they went out to the Mount of Olives.
Jesus Predicts Peter’s Denial
31Then Jesus told them, “This very night you will all fall away on account of me, for it is written:
“ ‘I will strike the shepherd,
and the sheep of the flock will be scattered.’26:31 Zech. 13:7
32But after I have risen, I will go ahead of you into Galilee.”
33Peter replied, “Even if all fall away on account of you, I never will.”
34“Truly I tell you,” Jesus answered, “this very night, before the rooster crows, you will disown me three times.”
35But Peter declared, “Even if I have to die with you, I will never disown you.” And all the other disciples said the same.
Gethsemane
36Then Jesus went with his disciples to a place called Gethsemane, and he said to them, “Sit here while I go over there and pray.” 37He took Peter and the two sons of Zebedee along with him, and he began to be sorrowful and troubled. 38Then he said to them, “My soul is overwhelmed with sorrow to the point of death. Stay here and keep watch with me.”
39Going a little farther, he fell with his face to the ground and prayed, “My Father, if it is possible, may this cup be taken from me. Yet not as I will, but as you will.”
40Then he returned to his disciples and found them sleeping. “Couldn’t you men keep watch with me for one hour?” he asked Peter. 41“Watch and pray so that you will not fall into temptation. The spirit is willing, but the flesh is weak.”
42He went away a second time and prayed, “My Father, if it is not possible for this cup to be taken away unless I drink it, may your will be done.”
43When he came back, he again found them sleeping, because their eyes were heavy. 44So he left them and went away once more and prayed the third time, saying the same thing.
45Then he returned to the disciples and said to them, “Are you still sleeping and resting? Look, the hour has come, and the Son of Man is delivered into the hands of sinners. 46Rise! Let us go! Here comes my betrayer!”
Jesus Arrested
47While he was still speaking, Judas, one of the Twelve, arrived. With him was a large crowd armed with swords and clubs, sent from the chief priests and the elders of the people. 48Now the betrayer had arranged a signal with them: “The one I kiss is the man; arrest him.” 49Going at once to Jesus, Judas said, “Greetings, Rabbi!” and kissed him.
50Jesus replied, “Do what you came for, friend.”26:50 Or “Why have you come, friend?”
Then the men stepped forward, seized Jesus and arrested him. 51With that, one of Jesus’ companions reached for his sword, drew it out and struck the servant of the high priest, cutting off his ear.
52“Put your sword back in its place,” Jesus said to him, “for all who draw the sword will die by the sword. 53Do you think I cannot call on my Father, and he will at once put at my disposal more than twelve legions of angels? 54But how then would the Scriptures be fulfilled that say it must happen in this way?”
55In that hour Jesus said to the crowd, “Am I leading a rebellion, that you have come out with swords and clubs to capture me? Every day I sat in the temple courts teaching, and you did not arrest me. 56But this has all taken place that the writings of the prophets might be fulfilled.” Then all the disciples deserted him and fled.
Jesus Before the Sanhedrin
57Those who had arrested Jesus took him to Caiaphas the high priest, where the teachers of the law and the elders had assembled. 58But Peter followed him at a distance, right up to the courtyard of the high priest. He entered and sat down with the guards to see the outcome.
59The chief priests and the whole Sanhedrin were looking for false evidence against Jesus so that they could put him to death. 60But they did not find any, though many false witnesses came forward.
Finally two came forward 61and declared, “This fellow said, ‘I am able to destroy the temple of God and rebuild it in three days.’ ”
62Then the high priest stood up and said to Jesus, “Are you not going to answer? What is this testimony that these men are bringing against you?” 63But Jesus remained silent.
The high priest said to him, “I charge you under oath by the living God: Tell us if you are the Messiah, the Son of God.”
64“You have said so,” Jesus replied. “But I say to all of you: From now on you will see the Son of Man sitting at the right hand of the Mighty One and coming on the clouds of heaven.”26:64 See Psalm 110:1; Daniel 7:13.
65Then the high priest tore his clothes and said, “He has spoken blasphemy! Why do we need any more witnesses? Look, now you have heard the blasphemy. 66What do you think?”
“He is worthy of death,” they answered.
67Then they spit in his face and struck him with their fists. Others slapped him 68and said, “Prophesy to us, Messiah. Who hit you?”
Peter Disowns Jesus
69Now Peter was sitting out in the courtyard, and a servant girl came to him. “You also were with Jesus of Galilee,” she said.
70But he denied it before them all. “I don’t know what you’re talking about,” he said.
71Then he went out to the gateway, where another servant girl saw him and said to the people there, “This fellow was with Jesus of Nazareth.”
72He denied it again, with an oath: “I don’t know the man!”
73After a little while, those standing there went up to Peter and said, “Surely you are one of them; your accent gives you away.”
74Then he began to call down curses, and he swore to them, “I don’t know the man!”
Immediately a rooster crowed. 75Then Peter remembered the word Jesus had spoken: “Before the rooster crows, you will disown me three times.” And he went outside and wept bitterly.
