Ang Dose ka Apostoles
(Mar. 3:13-19; Luc. 6:12-16)
1Gintawag ni Jesus ang iya dose ka sumulunod kag ginhatagan niya sila sing gahom sa pagtabog sang malaot nga mga espiritu. Ginhatagan man niya sila sang gahom sa pag-ayo sang tanan nga klase sang balatian. 2Amo ini ang ngalan sang dose ka apostoles:10:2 apostoles: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. si Simon (nga ginatawag Pedro) nga amo ang nagapanguna sa ila, si Andres nga iya utod, ang duha ka anak ni Zebedee nga si Santiago kag si Juan, 3si Felipe, si Bartolome, si Tomas, si Mateo (nga manugsukot sang buhis), si Santiago nga anak ni Alfeus, si Tadeus, 4si Simon (nga sang una rebelde sa gobyerno sang Roma), kag si Judas Iscariote10:4 Judas Iscariote: Indi apelyido ni Judas ang “Iscariote.” Siguro ang buot silingon, Judas nga taga-Keriot. nga amo ang nagtraidor kay Jesus.
Ang Buluhaton sang Dose ka Apostoles
(Mar. 6:7-13; Luc. 9:1-6)
5Sa wala pa mapalakat ni Jesus ang dose ka apostoles ginsilingan niya sila, “Indi kamo magkadto sa mga lugar sang mga indi Judio ukon sa mga banwa sang mga Samariahanon,10:5 Samariahanon: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. 6kundi kadtui ninyo ang katawhan sang Israel nga pareho sa mga karnero nga nagtalang. 7Ibantala ninyo sa ila nga malapit na10:7 malapit na: ukon, nag-abot na. ang paghari sang Dios. 8Ayuha ninyo ang mga masakiton, banhawa ninyo ang mga patay, ayuha ninyo ang mga tawo nga may delikado nga balatian sa panit10:8 delikado nga balatian sa panit: Tan-awa ang “footnote” sa 8:2. agod makabig sila nga matinlo, kag tabuga ninyo ang malaot nga mga espiritu. Nakabaton kamo sa Dios nga wala sing bayad, gani maghatag man kamo nga wala sing bayad. 9Indi kamo magbalon sang kuwarta,10:9 kuwarta: sa literal, bulawan, pilak kag saway. Ang ila mga kuwarta hinimo halin sa sini nga mga materyales. 10ukon bag, ukon ilislan nga bayo, ukon sandalyas, ukon baston, kay ang nagapangabudlay dapat gid man nga hatagan sang iya mga kinahanglanon.
11“Kon magsulod kamo sa isa ka banwa ukon sa isa ka baryo, magpangita kamo sang tawo nga maalwan nga magbaton sa inyo sa iya balay. Kag didto kamo magdayon hasta maghalin kamo sa sina nga lugar. 12Sa inyo pagsulod sa sina nga balay, bendisyunan ninyo ang mga nagaestar didto. 13Kon matuod nga ginabaton nila kamo, bendisyuni ninyo sila, pero kon indi, indi ninyo pagbendisyuni. 14Kon may mga panimalay ukon banwa nga indi gid magbaton sa inyo ukon indi gid magpamati sa inyo, bayai na lang ninyo sila. Paghalin ninyo, taktaka ninyo ang yab-ok sa inyo tiil bilang paandam kontra sa ila. 15Sa pagkamatuod, sa adlaw sang paghukom, mas labaw pa nga silot ang mabaton nila sang sa mga taga-Sodom kag mga taga-Gomora.”
Ang Palaabuton nga mga Paghingabot
(Mar. 13:9-13; Luc. 12:12-17)
16“Tandai ninyo ini! Pareho kamo sa mga karnero nga akon ginapadala sa mabangis nga mga ido.10:16 mabangis nga mga ido: sa English, wolves. Gani magmaalamon kamo pareho sang mga man-og, kag magmabuot pareho sang mga pating. 17Mag-andam kamo sa mga tawo, kay pagadakpon nila kamo kag dal-on sa mga hukmanan kag pagahanuton nila kamo sa ila mga simbahan. 18Iakusar nila kamo sa mga gobernador kag mga hari tungod sang inyo pagsunod sa akon. Kag didto magasugid kamo sang Maayong Balita sa ila kag sa mga indi Judio. 19Kon imbistigaron na kamo, indi kamo magpalibog kon ano ang inyo ihambal, kag kon paano kamo magsabat. Kay kon kamo didto na, ang Espiritu Santo amo ang magatudlo sa inyo kon ano ang inyo isabat. 20Gani ang inyo ihambal indi inyo kundi iya sang Espiritu nga halin sa inyo Amay. Siya ang magahambal paagi sa inyo.
21“Sa sina nga mga inadlaw may mga tawo nga magapapatay sang ila mga utod. May mga amay nga magapapatay sang ila mga anak. Kag may mga anak nga magakontra sa ila mga ginikanan, kag ipapatay nila sila. 22Dumtan kamo sang tanan tungod sang inyo pagsunod sa akon. Pero ang nagapadayon sa pagsunod hasta sa katapusan amo ang maluwas. 23Kon hingabuton kamo sa isa ka banwa, magpalagyo kamo pakadto sa isa ka banwa. Kay sa pagkamatuod, sa wala pa ninyo malibot ang tanan nga banwa sang Israel, ako nga Anak sang Tawo magabalik.
24“Wala sing estudyante nga labaw pa sa iya maestro, kag wala sing ulipon nga labaw pa sa iya agalon. 25Gani tuman na sa estudyante nga mangin pareho sa iya maestro, kag sa ulipon nga mangin pareho sa iya agalon. Kon ako nga nagapamuno sa inyo gintawag nga Satanas,10:25 Satanas: sa Griego, Beelzebul. ano pa gid ayhan kalain ang ila itawag sa inyo nga akon mga sumulunod.”
Ang Dapat Kahadlukan
(Luc. 12:2-7)
26“Gani indi kamo magkahadlok sa mga tawo. Kay wala sing tinago nga indi mahibaluan sa ulihi, kag wala sing sekreto nga indi mabuyagyag.10:26 Ang tinago ukon sekreto nga ginamitlang diri posible amo ang parte sa paghari sang Dios ukon sa Maayong Balita nga kinahanglan nga ipahayag. 27Ang mga butang nga sa inyo ko lang ginasugid, isugid ninyo sa tanan. Kag ang mga butang nga akon ginahutik sa inyo, ibantala ninyo sa mga tawo. 28Indi kamo magkahadlok sa mga tawo nga makapatay sa inyo lawas pero indi makapatay sa inyo kalag. Ang Dios amo ang dapat ninyo kahadlukan, tungod nga siya ang sarang makalaglag sa inyo lawas kag sa inyo kalag sa impyerno. 29Indi bala barato lang ang pispis nga maya? Pero wala sing isa sa ila nga mahulog sa duta nga indi suno sa pagbuot sang inyo Amay. 30Kag kon parte sa inyo, bisan pa ang inyo buhok sa ulo naisip niya tanan. 31Gani indi kamo magkahadlok, kay mas mahal pa kamo sang sa madamo nga mga maya.”
Ang Pagkilala kay Cristo
(Luc. 12:8-9)
32“Ang bisan sin-o nga nagakilala sa akon sa atubangan sang mga tawo nga ako iya Ginoo, kilalahon ko man siya sa atubangan sang akon Amay sa langit. 33Pero ang bisan sin-o nga wala nagakilala sa akon sa atubangan sang mga tawo, indi ko man pagkilalahon sa atubangan sang akon Amay sa langit.”
Ang mga Miyembro sang Panimalay Magakontrahanay Tungod kay Cristo
(Luc. 12:51-53; 14:26-27)
34“Indi kamo maghunahuna nga nagkadto ako diri sa kalibutan agod mangin maayo ang relasyon sang isa kag isa. Nagkadto ako diri agod magkontrahanay sila.10:34 agod magkontrahanay sila: sa literal, agod magdala sang espada. 35Kay tungod sa akon, magakontra ang anak nga lalaki sa iya amay, ang anak nga babayi sa iya iloy, kag ang umagad nga babayi sa iya ugangan nga babayi. 36Ang mangin kontra sang isa ka tawo amo mismo ang miyembro sang iya kaugalingon nga panimalay.10:36 Mik. 7:6.
37“Ang nagahigugma sang iya amay ukon sang iya iloy labaw sa akon indi takos sa akon. Kag ang nagahigugma sang iya mga anak labaw sa akon indi takos sa akon. 38Ang bisan sin-o nga indi magsunod sa akon tungod kay nahadlok siya nga mapatay para sa akon10:38 nahadlok siya nga mapatay para sa akon: sa literal, indi siya magpas-an sang iya krus. Ang krus diri nagasimbolo sang kamatayon, kay isa sa mga paagi sa pagsilot sa mga kriminal sadto nga panahon amo ang kamatayon sa krus. indi takos sa akon. 39Ang nagapaniguro nga indi madula ang iya kabuhi madula pa gani. Pero ang nagasikway sang iya kabuhi tungod sa iya pagsunod sa akon makabaton sang kabuhi nga wala sing katapusan.”
Ang mga Balos
(Mar. 9:41)
40“Ang tawo nga nagabaton sa inyo nagabaton man sa akon. Kag ang nagabaton sa akon nagabaton man sa nagpadala sa akon. 41Ang tawo nga nagabaton sang propeta tungod sa pagkapropeta sini magabaton sang balos halin sa Dios pareho sang pagabatunon sang propeta. Kag ang nagabaton sang matarong nga tawo tungod sa pagkamatarong sini magabaton sang balos halin sa Dios pareho sang pagabatunon sang matarong nga tawo. 42Kag ang bisan sin-o nga maghatag sang bisan isa lang ka baso nga tubig sa isa sang akon labing kubos nga sumulunod tungod kay ini siya akon sumulunod, ina nga tawo magabaton gid sang iya balos.”
Jesũ Gũtũma Arutwo arĩa Ikũmi na Eerĩ
110:1 Mar 3:13-15; Math 4:23Nake Jesũ nĩetire arutwo ake ikũmi na eerĩ moke harĩ we, nake akĩmahe ũhoti wa kũingata ngoma thũku na kũhonia mĩrimũ yothe na ndwari ciothe.
2Maya nĩmo marĩĩtwa ma arutwo acio ikũmi na eerĩ: Wa mbere nĩ Simoni (ũrĩa wĩtagwo Petero), na mũrũ wa nyina Anderea; na Jakubu mũrũ wa Zebedi, na mũrũ wa nyina Johana; 3na Filipu, na Baritholomayo; na Toma, na Mathayo ũrĩa mwĩtia wa mbeeca cia igooti; na Jakubu mũrũ wa Alifayo, na Thadayo; 410:4 Joh 13:2, 26, 27na Simoni ũrĩa Mũzelote, na Judasi Mũisikariota, ũrĩa wamũkunyanĩire.
510:5 Luk 9:52Aya ikũmi na eerĩ nĩo Jesũ aatũmire na akĩmataara ũũ: “Mũtigathiĩ kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ kana mũtoonye itũũra rĩa Asamaria. 610:6 Math 15:24Nĩ kaba mũthiĩ kũrĩ ngʼondu iria ciũrĩte cia Isiraeli. 710:7 Math 3:2Mwathiĩ-rĩ, hunjagiai ndũmĩrĩri ĩno: ‘Ũthamaki wa igũrũ nĩũkuhĩrĩirie.’ 8Honagiai andũ arĩa arũaru, na mũriũkagie arĩa akuũ, na mũtheragie arĩa marĩ na mangũ, na mũingatage ndaimono. Mũheetwo tũhũ, heanagai tũhũ. 9Mũtigekuuĩre thahabu, kana betha, kana gĩcango mĩcibi-inĩ yanyu; 1010:10 1Tim 5:18O na ningĩ mũtigekuuĩre mũhuko rũgendo-inĩ, kana nguo igĩrĩ, kana iraatũ, kana mũtirima; nĩgũkorwo mũruti wa wĩra nĩabataire kũheo gĩa kũmũtũũria muoyo.
11“Itũũra o rĩothe kana gatũũra karĩa mũngĩtoonya-rĩ, tuĩriai mũmenye mũndũ ũrĩa mwagĩrĩru kuo, mũikare gwake nginya rĩrĩa mũkoima kuo. 1210:12 1Sam 25:6Mwatoonya mũciĩ ũcio-rĩ, geithagiai ene kuo. 13Angĩkorwo mũciĩ ũcio nĩwagĩrĩire-rĩ, ũrathimei na thayũ wanyu; angĩkorwo ndwagĩrĩire-rĩ, rekei kĩrathimo kĩanyu kĩmũcookerere. 1410:14 Atũm 13:51Mũndũ o wothe angĩrega kũmũnyiita ũgeni kana arege gũthikĩrĩria ciugo cianyu-rĩ, mũkiuma mũciĩ ũcio kana itũũra rĩu-rĩ, mũkaaribariba magũrũ manyu nĩguo rũkũngũ rũitĩke.10:14 Kũribariba rũkũngũ magũrũ nĩ ũndũ wekagwo nĩ Afarisai moima ciikaro cia Ndũrĩrĩ metherie tondũ metĩkĩtie nĩmakuuĩte thaahu. Ũndũ ũyũ warĩ wa kuonia andũ ũrĩa mageekwo marega ndũmĩrĩri ya Ngai. 1510:15 Kĩam 18:20; Math 12:36; Math 11:22, 24Ngũmwĩra atĩrĩ na ma ituĩro rĩa itũũra rĩu rĩgaakorwo rĩrĩ inene gũkĩra rĩa Sodomu na Gomora mũthenya ũrĩa wa ciira. 1610:16 Atũm 20:29Atĩrĩrĩ ndamũtũma o ta ngʼondu gatagatĩ ka njũũi. Nĩ ũndũ ũcio, gĩai na ũũgĩ ta nyoka, na mwage ũũru ta ndutura.
1710:17 Math 5:22“Mwĩmenyererei andũ; tondũ nĩmakamũneana ciama-inĩ, na mamũhũũre na iboko thunagogi-inĩ ciao. 18Nĩ ũndũ wa ũhoro wakwa-rĩ, nĩmũgatwarwo mbere ya aathani na athamaki nĩgeetha mũtuĩke aira kũrĩ o na kũrĩ andũ-a-Ndũrĩrĩ. 19No rĩrĩa makaamũnyiita-rĩ, mũtikanetange nĩ ũndũ wa ũrĩa mũkoiga kana ũrĩa mũgaacookia. Hĩndĩ ĩyo nĩmũkeerwo ũrĩa mũkoiga, 2010:20 Atũm 4:8nĩgũkorwo ti inyuĩ mũgaakorwo mũkĩaria, no nĩ Roho wa Ithe wanyu ũkaaria arĩ thĩinĩ wanyu.
2110:21 Mik 7:6“Mũndũ nĩagakunyanĩra mũrũ wa nyina ooragwo, na ithe wa mũndũ akunyanĩre mwana wake; ciana nĩikaremera aciari a cio na imoragithie. 22Andũ othe nĩmakamũmena nĩ ũndũ wakwa, no ũrĩa ũgaakirĩrĩria nginya hĩndĩ ya mũthia nĩakahonoka. 23Hĩndĩ ĩrĩa mwanyariirwo itũũra-inĩ rĩmwe-rĩ, ũrĩrai rĩrĩa rĩngĩ. Ngũmwĩra na ma atĩ, mũtigaakorwo mũthiĩte matũũra mothe ma Isiraeli, Mũrũ wa Mũndũ atookĩte.
2410:24 Joh 13:16“Mũrutwo ti mũnene kũrĩ mũrutani wake, o na ndungata ti nene kũrĩ mũmĩathi. 2510:25 Mar 3:22Nĩkũiganĩire mũrutwo aiganane na mũrutani wake, o na ndungata ĩiganane na mũmĩathi. Angĩkorwo mwene nyũmba nĩetĩtwo Beelizebuli-rĩ,10:25 Rĩĩtwa Beelizebuli rĩgĩtaũrwo nĩ kuuga “Mũnene wa ndaimono,” no Kĩhibirania Beelizebubu rĩataũragwo “Mũnene wa ngi.” githĩ andũ a nyũmba yake matigetwo marĩĩtwa mooru gũkĩra rĩu!
2610:26 Luk 8:17“Nĩ ũndũ ũcio-rĩ, mũtikametigĩre. Gũtirĩ ũndũ mũhithanie ũtakaguũrio, kana ũndũ mũhithe ũtakamenyeka. 27Ũrĩa ngũmwĩra nduma-inĩ-rĩ, wariei mũthenya barigici, na ũrĩa warĩtio na mĩheehũ matũ-inĩ manyu-rĩ, wanĩrĩrei mũrĩ nyũmba-igũrũ. 2810:28 Ahib 10:31Mũtigetigĩre arĩa moragaga o mwĩrĩ, no matingĩhota kũũraga ngoro. Nĩ kaba gwĩtigĩra Ũrĩa ũngĩananga ngoro na mwĩrĩ kũu Jehanamu. 29Githĩ tũnyoni twĩrĩ tũtiendagio thendi ĩmwe? No gũtirĩ o na kamwe gatuo kangĩgũa thĩ Ithe wanyu atetĩkĩrĩte. 3010:30 Luk 21:18O na njuĩrĩ cianyu cia mũtwe nĩndare. 3110:31 Math 6:26Nĩ ũndũ ũcio mũtigetigĩre; mũrĩ a bata gũkĩra tũnyoni tũingĩ.
3210:32 Arom 10:9“Ũrĩa wothe ũkaanyumbũra mbere ya andũ, o na niĩ nĩngamumbũra mbere ya Baba ũrĩa ũrĩ kũu igũrũ. 33No ũrĩa wothe ũkangaana mbere ya andũ, na niĩ nĩngamũkaana mbere ya Baba ũrĩa ũrĩ igũrũ.
34“Mũtigeciirie atĩ njũkĩte kũrehe thayũ gũkũ thĩ. Ndiokire kũrehe thayũ, no ndookire kũrehe rũhiũ rwa njora. 3510:35 Math 10:21Nĩgũkorwo njũkĩte gũtũma
“ ‘mũndũ okanĩrĩre na ithe,
na mũirĩtu okanĩrĩre na nyina,
nake mũtumia okanĩrĩre na nyaciarawe;
3610:36 Mik 7:6thũ cia mũndũ igaakorwo irĩ andũ a nyũmba yake kĩũmbe.’
37“Ũrĩa wothe wendete ithe kana nyina kũngĩra ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa; na ũrĩa wothe wendete mũriũ kana mwarĩ kũngĩra ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa; 3810:38 Luk 14:27nake ũrĩa wothe ũtagakuua mũtharaba wake wa kwambĩrwo aanũmĩrĩre ndagĩrĩire gũtuĩka wakwa. 3910:39 Joh 12:25Ũrĩa wothe ũgeragia gũtũũria muoyo wake nĩakoorwo nĩguo; no ũrĩa wothe ũkoorwo nĩ muoyo wake nĩ ũndũ wakwa nĩakaũtũũria.
4010:40 Thaam 16:8“Mũndũ ũrĩa ũmwamũkagĩra, nĩ niĩ amũkagĩra. Nake ũrĩa ũnyamũkagĩra, amũkagĩra ũrĩa wandũmire. 41Ũrĩa wothe ũkaamũkĩra mũnabii tondũ nĩ mũnabii, nĩakamũkĩra kĩheo kĩrĩa kĩheagwo mũnabii, nake ũrĩa wothe ũkaamũkĩra mũndũ mũthingu tondũ nĩ mũthingu-rĩ, nĩakamũkĩra kĩheo kĩrĩa kĩheagwo mũndũ mũthingu. 4210:42 Math 25:40; Ahib 6:10Nake ũrĩa wothe ũheaga ũmwe wa aya anini o na gĩkombe kĩa maaĩ mahehu tondũ nĩ mũrutwo wakwa-rĩ, ngũmwĩra atĩrĩ na ma, ndakaaga kũheo kĩheo gĩake.”
