1Dumduma ang imo Manunuga samtang bataon ka pa, sa wala pa mag-abot ang mga tion sang kalisod nga magasiling ka, “Wala ako nalipay sa akon kabuhi.” 2Dumduma siya sa wala pa magdulom sa imo ang kasanag sang adlaw, bulan kag mga bituon, kag sa wala pa magdulom sa imo ang imo palibot nga daw sa nadulman permi sang gal-om. 3Magaabot ang adlaw nga ang imo mga butkon12:3 mga butkon: sa literal, mga manugtipig sang balay. magakulurog kag ang imo mga tiil12:3 mga tiil: sa literal, mga makusog nga mga tawo. magaluya. Ang imo mga ngipon12:3 mga ngipon: sa literal, mga babayi nga nagagaling. indi na makausang tungod kay pila na lang ini ka bilog, kag ang imo mga mata12:3 mga mata: sa literal, mga babayi nga nagapamintana. indi na makakita sing maayo. 4Ang imo mga dulunggan12:4 mga dulunggan: sa literal, mga puwertahan malapit sa karsada. indi na kaayo makabati, bisan sang gahod sang galingan ukon huni sang mga pispis ukon sang sunata. 5Mahadlok ka na magsaka sa mataas nga lugar ukon maglakat-lakat sa karsada. Magaputi na ang imo mga buhok kag madula ang imo kapagros kag mga handom. Sa ulihi magakadto ka sa lugar nga imo puy-an sa wala sing katapusan, kag madamo ang magapangasubo para sa imo sa mga karsada.
6Gani dumduma ang Dios sa wala ka pa mapatay, sa wala pa mabugto ang kadena nga pilak kag mabuka ang suludlan nga bulawan, ukon sa wala pa mabugto ang higot sang tibod nga ginatimba sa bubon, kag mawasak ang tibod. 7Magabalik ka sa duta nga amo ang imo ginhalinan, kag ang imo espiritu12:7 espiritu: ukon, ginhawa. Tan-awa sa Salmo 104:29 kag Job 12:10. magabalik sa Dios nga amo ang naghatag sini.
8Ako nga manugwali12:8 manugwali: ukon, manunudlo; ukon, maalamon nga tawo. nagasiling, “Wala gid sing pulos! Wala gid sing pulos ang tanan!”
Tahura kag Tumana ang Dios
9Wala labot nga maalamon ang amo nga manugwali, ginatudluan man niya ang mga tawo parte sa iya nahibaluan. Gintun-an niya sing maayo ang madamo nga mga hulubaton nga iya ginplastar diri. 10Gintinguhaan niya nga magamit ang ensakto nga mga pulong, kag ang iya mga ginsulat diri husto kag matuod. 11Ang mga pulong sang maalamon nga tawo pareho sa taliwis nga baston nga ginagamit sa pagtuytoy sa mga sapat, kag pareho man ini sang lansang nga nagadulot sing maayo. Ginhatag ini sang isa ka Manugbantay.
12Anak, mag-andam ka sa sining isa pa ka butang: Ang pagsulat sang mga libro wala sing katapusan, kag ang sobra nga pagtuon makapakapoy sa imo.
13Karon nga nabasahan12:13 nabasahan: sa Hebreo, nabatian. Sadto anay nagatuon ang mga Israelinhon sang kasulatan paagi sa pagpamati sa manunudlo. mo ini tanan, amo ini ang akon masiling sa katapusan: Magtahod ka sa Dios kag tumana ang iya mga sugo, kay amo ini ang katungdanan sang tagsa ka tawo. 14Kay hukman sang Dios ang tanan ta nga ginahimo, maayo man ukon malain, pati ang mga ginahimo naton sa tago.
آفرينندهٔ خود را در روزهای جوانيت به ياد آور، قبل از اينكه روزهای سخت زندگی فرا رسد روزهايی كه ديگر نتوانی از آنها لذت ببری. 1-2آفرينندهٔ خود را به ياد آور قبل از اينكه ابرهای تيره آسمان زندگی تو را فرا گيرند، و ديگر خورشيد و ماه و ستارگان در آن ندرخشند؛ 3دستهای تو كه از تو محافظت می‌كنند، بلرزند و پاهای قوی تو ضعيف گردند؛ دندانهايت كم شوند و ديگر نتوانند غذا را بجوند و چشمانت كم سو گردند و نتوانند چيزی را ببينند؛ 4گوشهايت سنگين شوند و نتوانند سر و صدای كوچه و صدای آسياب و نغمهٔ موسيقی و آواز پرندگان را بشنوند؛ 5به سختی راه روی و از هر بلندی بترسی؛ موهايت سفيد شوند، قوت تو از بين برود و اشتهايت كور شود؛ به خانهٔ جاودانی بروی و مردم در كوچه‌ها برای تو سوگواری كنند.
6بلی، آفرينندهٔ خويش را به ياد آور، قبل از آنكه رشتهٔ نقره‌ای عمرت پاره شود و جام طلا بشكند، كوزه كنار چشمه خرد شود و چرخ بر سر چاه آب متلاشی گردد، 7بدن به خاک زمين كه از آن سرشته شده برگردد و روح به سوی خداوند كه آن را عطا كرده، پرواز كند.
8«حكيم»12:8 نگاه کنيد به 1:1. می‌گويد: «بيهودگی است! بيهودگی است! همه چيز بيهودگی است!»
خاتمه
9«حكيم» آنچه را كه می‌دانست به مردم تعليم می‌داد، زيرا مرد دانايی بود. او پس از تفكر و تحقيق، مثلهای بسياری تأليف كرد. 10«حكيم» كوشش كرد با سخنان دلنشين، حقايق را صادقانه بيان كند.
11سخنان مردان حكيم مانند چوبهای تيزی هستند كه شبانان با آنها گوسفندان را هدايت می‌كنند و مثل ميخهايی هستند كه محكم به زمين كوبيده شده باشند. اين سخنان جماعت را هدايت می‌كنند، زيرا همهٔ آنها توسط يک شبان يعنی خداوند داده می‌شوند. 12ولی پسرم، از همهٔ اينها گذشته، بدان كه نوشتن كتابها تمامی ندارد و مطالعهٔ آنها بدن را خسته می‌كند.
13در خاتمه، حاصل كلام را بشنويم: انسان بايد از خداوند بترسد و احكام او را نگاه دارد، زيرا تمام وظيفهٔ او همين است. 14خدا هر عمل خوب يا بد ما را، حتی اگر در خفا نيز انجام شود، داوری خواهد كرد.
