Manugwali 10 – HLGN & VCB

Ang Pulong Sang Dios

Manugwali 10:1-20

1Subong nga ang patay nga mga langaw makapabaho sa pahamot, ang gamay nga kabuangan makaguba sa kaalam kag dungog.

2Ang maalamon nga tawo gusto maghimo sang maayo, pero ang buang-buang nga tawo gusto maghimo sang malain. 3Bisan sa paglakat sang buang-buang makita nga wala siya sing pag-intiendi. Ginapakita gid niya sa tanan ang iya pagkabuang-buang.

4Kon akig sa imo ang isa ka manugdumala indi pagbayai ang imo katungdanan. Kay kon madula na ang iya kaakig basi pa lang patawaron ka niya bisan dako pa nga sala ang imo nahimo.

5May isa pa ka indi maayo nga butang nga nakita ko diri sa kalibutan, kag ini ginahimo sang mga pangulo: 6Ang mga buang-buang ginahatagan sang mataas nga posisyon, pero ang mga manggaranon10:6 manggaranon: ukon, dungganon. iya ginahatagan sang manubo nga posisyon. 7Nakita ko man nga ang mga ulipon nagasakay sa kabayo samtang ang dungganon nga mga tawo nagalakat lang pareho sa mga ulipon.

8Kon magkutkot ka sang buho, basi kon mahulog ka. Kon maglusot ka sa buho sang pader, basi kon kadton ka sang man-og. 9Kon maglukat ka sang bato ukon magbial sang kahoy, basi kon mapilas ka. 10Kon mahabol ang imo wasay kag wala mo ini ginabaid, magpangusog ka gid sing tudo sa paggamit sini. Bintaha kon maalamon ka kay paagi sini magmadinalag-on ka.

11Wala sing pulos ang abilidad mo sa pag-anta sang man-og kon makagat ka man lang niya. 12Ang mga ginahambal sang maalamon nga tawo makahatag sa iya sang kaayuhan, pero ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo makalaglag sa iya. 13Sa umpisa pa lang kabuangan na ang iya mga ginahambal, kag sa ulihi malaot na gid, nga daw wala na siya sa iya kaugalingon. 14Kag wala siya nagauntat hambal.

Wala gid sing may nakahibalo sang palaabuton, kag wala sing may makasugid sa aton kon ano ang matabo sa tapos kita mapatay.

15Ginakapoy ang buang-buang sa iya trabaho, gani nagahunahuna siya nga indi na lang siya magkadto sa banwa sa pagtrabaho.10:15 gani… pagtrabaho: ukon, indi siya makatultol magkadto sa banwa.

16Kaluluoy ang nasyon nga ang hari sini ulipon sadto anay, kag ang mga pangulo sini nagapunsyon lang sa bilog nga adlaw. 17Pero bulahan ang nasyon nga ang hari sini natawo sa dungganon nga pamilya kag ang mga pangulo sini nagapunsyon sa husto nga tion nga may pagpugong sa ila kaugalingon kag wala sila nagapahubog.

18Kon tamad ang isa ka tawo sa pagkay-o sang atop sang iya balay, magatulo ini kag marumpag.

19Ang pagkinaon kag pag-ininom makahatag sing kalipay sa tawo; kag ang kuwarta makahatag sang tanan niya nga kinahanglanon.

20Indi pagpakamalauta ang hari bisan sa hunahuna mo lang, ukon ang manggaranon bisan sa tago lang, kay basi kon may makasugid sini sa ila.10:20 basi… ila: sa literal, basi kon may pispis nga magsugid sini.

Vietnamese Contemporary Bible

Truyền Đạo 10:1-20

1Như một con ruồi chết làm hôi thối dầu thơm,

một phút điên dại làm mất khôn ngoan và danh dự.

2Lòng người khôn ngoan hướng về điều phải;

lòng người dại dột nghiêng về điều trái.

3Con có thể nhận ra người dại

qua cách đi đứng của họ trên đường!

4Nếu chủ nổi giận với con, đừng bỏ việc!

Thái độ mềm mỏng có thể ngăn ngừa tội nặng.

Cuộc Sống Đầy Những Trớ Trêu

5Tôi có thấy một điều tệ hại khác dưới mặt trời. Các vua và những người lãnh đạo đã tạo lỗi lầm 6khi họ cất nhắc người ngu dại lên chức vụ cao, và người có nhiều khả năng phải giữ địa vị thấp kém. 7Tôi còn thấy cảnh đầy tớ đi ngựa như các hoàng tử—và hoàng tử lại đi bộ như đầy tớ!

8Ai đào hố phải sa xuống hố.

Ai phá vách nhà cũ sẽ bị rắn rết cắn.

9Người lăn đá bị đá đè.

Người bổ củi bị củi gây thương tích.

10Dùng một cái rìu cùn sẽ phí nhiều sức,

vậy phải mài lưỡi rìu trước.

Đó là giá trị của sự khôn ngoan;

nó sẽ giúp cho sự thành công.

11Nếu rắn cắn trước khi bị ếm,

thì thầy bùa rắn có ích lợi gì?

12Lời nói của người khôn đem lại thắng lợi,

nhưng miệng lưỡi người dại đem lại tai họa hiểm nghèo.

13Người dại khởi đầu bằng những lời dại khờ,

rồi kết thúc bằng những lời điên cuồng, độc hại;

14họ khoác lác, rườm rà nói mãi.

Không ai biết được việc gì sẽ xảy ra;

không ai có thể đoán được việc tương lai.

15Người dại phí sức khi làm việc

đến độ không còn biết đường về thành.

16Thật khốn cho quốc gia có vua còn trẻ,

có người lãnh đạo đãi tiệc lúc hừng đông.

17Phước cho quốc gia có vua thuộc dòng quý tộc,

và cấp lãnh đạo chỉ ăn uống để bổ sức chứ không phải để say sưa.

18Sự biếng nhác làm mái nhà xiêu vẹo;

lười chảy thây làm nhà dột khắp nơi.

19Tiệc tùng tạo tiếng cười,

rượu nồng thêm vui vẻ,

và tiền bạc giải quyết mọi vấn đề!

20Đừng nhục mạ vua, dù chỉ trong tư tưởng.

Và đừng nguyền rủa người giàu có, dù ở trong phòng ngủ mình.

Vì chim trời có thể loan truyền lời con

và loài có cánh có thể thuật điều con nói.