Jeremias 52 – HLGN & NASV

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 52:1-34

Ang Pagkalaglag sang Jerusalem

(2 Har. 24:18–25:30; 2 Cro. 36:11-21)

1Nagaedad si Zedekia sing 21 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 11 ka tuig. Ang iya iloy amo si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. 2Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo ni Jehoyakim. 3Gani sang ulihi ginpahalin sang Ginoo ang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa ila lugar palayo sa iya presensya. Natabo ini tungod sa kaakig sang Ginoo sa ila.

Karon, nagrebelde si Zedekia sa hari sang Babilonia. 4Gani sang ikasiyam nga tuig sang iya paghari, sang ikanapulo nga adlaw sang ikanapulo nga bulan, nagsalakay si Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag ang iya bug-os nga soldado sa Jerusalem. Nagkampo sila sa guwa sang siyudad kag naghimo sang mga tore-tore sa palibot sini. 5Ginkibon nila ang siyudad hasta sang ikaonse nga tuig sang paghari ni Zedekia.

6Sang ikasiyam nga adlaw sang ikaapat nga bulan sang amo nga tuig, puwerte na gid ang gutom sa siyudad kag wala na sing pagkaon ang mga tawo. 7Karon, ginrumpag sang mga taga-Babilonia52:7 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo man sa bersikulo 8, 14 kag 17. ang isa ka bahin sang pader sang siyudad, gani nagplano si Zedekia kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagpalagyo. Pero tungod nga napalibutan sang mga taga-Babilonia ang siyudad, naghulat anay sila hasta maggab-i. Dayon nag-agi sila sa puwertahan, sa tunga sang duha ka pader malapit sa hardin sang hari. Nagpalagyo sila pakadto sa Kapatagan sang Jordan52:7 Kapatagan sang Jordan: sa Hebreo, Araba., 8pero ginlagas sila sang mga soldado sang Babilonia, kag naabtan sila sa kapatagan sang Jerico. Nagbululag kay Zedekia ang tanan niya nga soldado, 9kag nadakpan siya. Gindala siya sa hari sang Babilonia sa Ribla, sa duta sang Hamat, kag didto ginsentensyahan. 10Didto sa Ribla, ginpapatay sang hari sang Babilonia ang mga anak nga lalaki ni Zedekia sa iya mismo atubangan. Ginpapatay man niya ang tanan nga opisyal sang Juda. 11Ginpalukat niya ang mga mata ni Zedekia kag ginpakadenahan siya kag gindala sa Babilonia. Didto siya ginpriso hasta nga napatay.

Gin-guba ang Templo kag Ginbihag ang Katawhan sang Juda

(2 Har. 25:8-21)

12Sang ikanapulo nga adlaw sang ikalima nga bulan, sadtong ika-19 nga tuig sang paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, nagkadto sa Jerusalem si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari sang Babilonia. 13Ginsunog niya ang templo sang Ginoo, ang palasyo, ang tanan nga balay sa Jerusalem, kag ang tanan nga importante nga mga bilding. 14Sa iya nga pagdumala gin-guba sang mga soldado sang Babilonia ang mga pader nga nagapalibot sa Jerusalem. 15Kag ginbihag niya ang nabilin nga mga tawo sa siyudad, pati ang iban nga pinakaimol nga mga tawo kag ang mga tawo nga nagdampig sa hari sang Babilonia. 16Pero ginbilin niya ang iban pa nga pinakaimol nga mga tawo agod mag-atipan sa talamnan sang mga ubas kag sa mga uma.

17Gin-guba sang mga taga-Babilonia ang ini nga mga butang sa templo sang Ginoo: ang saway nga mga haligi, ang saway nga mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig, kag ang dako nga suludlan sang tubig nga saway nga ginatawag Dagat. Kag gindala nila ang mga saway sa Babilonia. 18Ginkuha man nila ang mga kalaha, mga pala, mga pang-utod sa pabilo, mga yahong, mga tasa,52:18 mga tasa: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. kag ang iban pa nga saway nga kagamitan sa templo. 19Ginkuha man ni Nebuzaradan ang mga labador, mga bulutangan sang baga, mga yahong, mga kolon, mga bulutangan sang suga, mga tasa, mga yahong nga ginagamit sa pag-ula sang mga halad nga ilimnon, kag ang iban pa nga bulawan kag pilak nga mga kagamitan. 20Daw halos indi makilo ang mga saway nga halin sa duha ka haligi, sa dako nga suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat, sa dose ka turo-turo nga baka nga tulungtungan sini, kag sa mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig. Ini nga mga butang ginpahimo sadto ni Solomon para sa templo sang Ginoo. 21Ang kataason sang kada haligi 27 ka tapak kag ang palibot nga takos 18 ka tapak. Guhab ini sa sulod, kag ang kadamulon sang saway mga apat ka pulgada. 22Ang kataason sang saway nga ulo-ulo sang kada haligi pito kag tunga ka tapak. Ini nga mga ulo-ulo nadekorasyunan sang mga kulokadena nga nagatinabid kag napalibutan sang mga puloprutas nga pomegranata nga saway. 23Sa kilid sang kada haligi may 96 ka puloprutas nga pomegranata, kag may isa ka gatos tanan ka puloprutas nga pomegranata nga nagapalibot sa kulokadena nga nagatinabid sa ulo-ulo sang haligi.

24Ginbihag man ni Nebuzaradan si Seraya nga pangulo nga pari, si Zefanias nga sunod sa rangko ni Seraya, kag ang tatlo ka manugbantay sa puwertahan sang templo. 25Kag amo pa gid ini ang iya mga nakita kag ginbihag sa siyudad: ang opisyal sang mga soldado sang Juda, ang pito sa mga manugdumala sang hari, ang kumander nga nagapanguha sa mga tawo nga mangin soldado, kag ang 60 pa ka pumuluyo didto. 26Gindala sila tanan ni Nebuzaradan sa hari sang Babilonia didto sa Ribla, 27nga sakop sang Hamat. Kag didto ginpapatay sila sang hari.

Gani ang katawhan sang Juda gindala palayo sa ila duta bilang mga bihag. 28-30Amo ini ang kadamuon sang mga Israelinhon nga ginbihag ni Haring Nebucadnezar:

Sang ika-7 nga tuig sang iya paghari, 3,023 ka tawo.

Sang ika-18 nga tuig sang iya paghari, 832 ka tawo.

Sang ika-23 nga tuig sang iya paghari, 745 ka tawo. (Si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari ang nagbihag sa ila.)

4,600 tanan ka tawo ang ginbihag.

Ginbuy-an si Jehoyakin

(2 Har. 25:27-30)

31Sang ika-37 nga tuig sang pagkabihag ni Haring Jehoyakin sang Juda, nangin hari sang Babilonia si Evil Merodac. Ginbuy-an niya si Jehoyakin sang ika-25 nga adlaw sang ika-12 nga bulan sadto nga tuig. 32Maayo siya kay Jehoyakin, kag ginpadunggan niya siya labaw sang sa iban nga mga hari nga ginbihag man didto sa Babilonia. 33Gani wala na nagbayo si Jehoyakin sang bayo nga iya sang priso, kag halin sadto nagakaon siya upod sa hari. 34Kag kada adlaw ginahatagan siya sang hari sang Babilonia sang iya mga kinahanglanon hasta sa tion nga napatay siya.

New Amharic Standard Version

ኤርምያስ 52:1-34

የኤርምያስ ቃል እዚህ ላይ ይፈጸማል።

የኢየሩሳሌም መውደቅ

52፥1-3 ተጓ ምብ – 2ነገ 24፥18-202ዜና 36፥11-16

52፥4-16 ተጓ ምብ – ኤር 39፥1-10

52፥4-21 ተጓ ምብ – 2ነገ 25፥1-212ዜና 36፥17-20

1ሴዴቅያስ ሲነግሥ ዕድሜው ሃያ አንድ ዓመት ነበረ፤ በኢየሩሳሌም ዐሥራ አንድ ዓመት ነገሠ፤ የእናቱም ስም አሚጣል ሲሆን፣ እርሷም የሊብና ሰው የኤርምያስ ልጅ ነበረች። 2ሴዴቅያስም ኢዮአቄም እንዳደረገው ሁሉ፣ በእግዚአብሔር ፊት ክፉ ነገር አደረገ። 3እግዚአብሔር በኢየሩሳሌምና በይሁዳ ላይ ይህን ሁሉ ያደረሰውንና በመጨረሻም ከፊቱ ያስወገዳቸው ከቍጣው የተነሣ ነበር።

ሴዴቅያስም በባቢሎን ንጉሥ ላይ ዐመፀ። 4ስለዚህ ሴዴቅያስ በነገሠ በዘጠነኛው ዓመት በዐሥረኛው ወር፣ ከወሩም በዐሥረኛው ቀን፣ የባቢሎን ንጉሥ ናቡከደነፆር ሰራዊቱን ሁሉ አስከትቶ በኢየሩሳሌም ላይ ዘመተ፤ ከተማዪቱንም ከበቧት፤ በዙሪያውም የዐፈር ድልድል ሠሩ። 5ከተማዪቱም እስከ ንጉሡ እስከ ሴዴቅያስ ዐሥራ አንደኛ ዘመነ መንግሥት ተከብባ ነበር።

6በአራተኛው ወር በዘጠነኛው ቀን በከተማዪቱ ራብ ጸንቶ ስለ ነበር ሕዝቡ የሚበላውን ዐጣ፤ 7የከተማዪቱም ቅጥር ተነደለ፤ ሰራዊቱም ሁሉ ኰብልሎ ሄደ። ባቢሎናውያን52፥7 ወይም ከለዳውያን፤ 17 ይመ። በከተማዪቱ ዙሪያ ቢኖሩም፣ በንጉሡ የአትክልት ስፍራ አጠገብ በሁለት ቅጥሮች መካከል ባለው በር በሌሊት ከተማዪቱን ጥለው ሸሹ፤ ወደ ዓረባም52፥7 ወይም ዮርዳኖስ ሸለቆ አመሩ። 8የባቢሎናውያንም52፥8 ወይም ከለዳውያን፤ 14 ይመ። ሰራዊት ንጉሥ ሴዴቅያስን ተከታትሎ በማሳደድ በኢያሪኮ ሜዳ ደረሱበት፤ ወታደሮቹም ሁሉ ከእርሱ ተለይተው ተበታትነው ሳለ፣ ንጉሡን ያዙት።

9እርሱም በሐማት ምድር በሪብላ ወደ ነበረው ወደ ባቢሎንም ንጉሥ ተወሰደ፤ የባቢሎን ንጉሥ በዚያ ፈረደበት። 10በሪብላም የባቢሎን ንጉሥ፣ የሴዴቅያስን ወንዶች ልጆች በአባታቸው ፊት ዐረዳቸው፤ የይሁዳንም ባለሥልጣኖች ሁሉ ገደላቸው፤ 11የሴዴቅያስንም ዐይኖች አወጣ፤ በናስ ሰንሰለትም አስሮ ወደ ባቢሎን ወሰደው፤ በዚያም እስከ ዕለተ ሞቱ በእስር ቤት አቈየው።

12የባቢሎን ንጉሥ ናቡከደነፆር በነገሠ በዐሥራ ዘጠነኛው ዓመት በአምስተኛው ወር፤ ከወሩም በዐሥረኛው ቀን፣ የባቢሎን ንጉሥ ባለሟል የክብር ዘበኞች አዛዥ የነበረው ናቡዘረዳን ወደ ኢየሩሳሌም መጣ። 13የእግዚአብሔርን ቤተ መቅደስና የንጉሡን ቤተ መንግሥት እንዲሁም በኢየሩሳሌም የነበሩትን ቤቶች ሁሉ በእሳት አቃጠለ፤ ሌሎች ትልልቅ ሕንጻዎችንም በእሳት አወደመ። 14በክብር ዘበኞቹ አዛዥ ሥር የነበሩት የባቢሎናውያን ሰራዊት ሁሉ በኢየሩሳሌም ዙሪያ ያለውን ቅጥር በሙሉ አፈረሱ። 15የዘቦቹ አዛዥ ናቡዘረዳን አንዳንድ ድኾችንና በከተማዪቱ የቀረውን ሕዝብ፣ የእጅ ጥበብ ያላቸውንና52፥15 ወይም ተራው ሕዝብ ሸሽተው ወደ ባቢሎን ንጉሥ የተጠጉትን አፈለሳቸው። 16ነገር ግን የክብር ዘበኞቹ አዛዥ ናቡዘረዳን ሌሎች የምድሪቱን ድኾች ወይን ተካዮችና ዐራሾች እንዲሆኑ አስቀራቸው።

17ባቢሎናውያን በእግዚአብሔር ቤተ መቅደስ የነበሩትን የናስ ዐምዶች፣ ተንቀሳቃሽ ማስቀመጫዎችንና ከናስ የተሠራውን የውሃ ገንዳ ሰባበሩ፤ ናሱንም ሁሉ ወደ ባቢሎን ይዘው ሄዱ። 18ከእነዚህም ሌላ ምንቸቶቹን፣ መጫሪያዎቹን፣ መኰስተሪያዎቹን፣ ወጭቶቹን፣ ጭልፋዎቹንና ለቤተ መቅደስ አገልግሎት የሚውሉትን የናስ ዕቃዎች በሙሉ ወሰዱ። 19የክብር ዘበኞቹ አዛዥ ከንጹሕ ወርቅና ከንጹሕ ብር የተሠሩትን ዕቃዎች ሁሉ ጐድጓዳ ሳሕኖችን ጥናዎችን፣ ወጭቶችን፣ ምንቸቶችን፣ መቅረዞችን፣ ጭልፋዎችንና ለመጠጥ ቍርባን ማቅረቢያ የሚሆኑ ወጭቶችን ይዞ ሄደ።

20ንጉሥ ሰሎሞን ለእግዚአብሔር ቤተ መቅደስ ከናስ ያሠራቸው፦ ሁለቱ ዐምዶች፣ ትልቁ የውሃ ገንዳ፣ ከሥሩ ያሉት ዐሥራ ሁለት ወይፈኖችና ተንቀሳቃሽ ማስቀመጫዎች ክብደታቸው ሚዛን ከሚችለው በላይ ነበር። 21እያንዳንዱም ዐምድ ከፍታው ዐሥራ ስምንት ክንድ ዙሪያ ክቡም52፥21 ከፍታው 27 ጫማ (8.1 ሜትር) እና ዙሪያ ክቡ 18 ጫማ (5.4 ሜትር) ገደማ ነው። ዐሥራ ሁለት ክንድ ነበረ፤ ውስጡ ክፍት ስለሆነ የእያንዳንዱ ከንፈር ውፍረት አራት ጣት ነበረ። 22በአንዱ ዐምድ ዐናት ላይ ያለው የናስ ጕልላት ቁመት አምስት ክንድ52፥22 7½ ጫማ (2.3 ሜትር) ገደማ ነው። ሲሆን፣ ዙሪያውንም ሁሉ የሮማን ቅርጽ ባላቸው የናስ ጌጣጌጦች የተዋበ ነበር፤ ሌላውም ዐምድ የሮማኑን ጌጣጌጥ ጨምሮ ከዚሁ ጋር አንድ ዐይነት ነበር። 23ዘጠና ስድስቱ ሮማኖች ከጐን በቀላሉ የሚታዩ ሲሆኑ፣ በአጠቃላይ በዙሪያው ካለው ጌጥ በላይ ያለው የሮማኖች ቍጥር አንድ መቶ ነበር።

24የክብር ዘበኞቹ አዛዥ የካህናት አለቃ የነበረውን ሠራያን፣ ምክትሉንም ካህን ሶፎንያስንና ሦስቱን በር ጠባቂዎች አስሮ ወሰዳቸው፤ 25በከተማው ውስጥ ከቀሩትም ሕዝብ፣ የተዋጊዎቹ ኀላፊ የነበረውን መኰንን፣ ሰባቱን የንጉሡን አማካሪዎች ከአገሬው ሕዝብ ወታደር የሚመለምለውን መኰንን ጸሓፊና በከተማው ውስጥ የተገኙትን ሌሎች ስድሳ ሰዎች ወሰደ። 26የክብር ዘበኞቹ አዛዥ ናቡዘረዳን እነዚህን ሁሉ ይዞ የባቢሎን ንጉሥ ወደ ነበረበት ወደ ሪብላ አመጣቸው። 27ንጉሡም በሐማት ምድር በነበረችው በሪብላ ፈጃቸው።

ይሁዳም በዚህ ሁኔታ ከምድሯ በምርኮ ተወሰደች። 28ናቡከደነፆር ማርኮ የወሰደው ሕዝብ ቍጥር እንደሚከተለው ነው፦

በነገሠ በሰባተኛው ዓመት፣

ሦስት ሺሕ ሃያ ሦስት አይሁድ፤

29ናቡከደነፆር በነገሠ በዐሥራ ስምንተኛው ዓመት፣

ስምንት መቶ ሠላሳ ሁለት ሰዎች ከኢየሩሳሌም፤

30ናቡከደነፆር በነገሠ በሃያ ሦስተኛው ዓመት፣

የክብር ዘበኞች አዛዥ ናቡዘረዳን፣ ሰባት መቶ አርባ አምስት አይሁድ ማርኮ ወስዷል።

በአጠቃላይ አራት ሺሕ ስድስት መቶ ሰዎች ነበሩ።

የዮአኪን መፈታት

31የይሁዳ ንጉሥ ዮአኪን በተማረከ በሠላሳ ሰባተኛው ዓመት፣ ዮርማሮዴክ52፥31 እንዲሁም አሜልማርዱክ ተብሎ ይጠራል። በባቢሎን ነገሠ፤ በዚሁ ዓመት፣ በዐሥራ ሁለተኛው ወር ከወሩም በሃያ አምስተኛው ቀን የይሁዳን ንጉሥ ዮአኪንን ዐሰበው፤ ከእስር ቤትም አወጣው፤ 32በመልካምም ቃል አናገረው፤ ከእርሱም ጋር በባቢሎን በምርኮ ከነበሩት ነገሥታት ይልቅ ከፍ ባለ የክብር ቦታ አስቀመጠው። 33ዮአኪንም እስር ቤት ለብሶት የነበረውን ልብሱን አውልቆ ጣለ፤ በቀረውም የሕይወቱ ዘመን ሁሉ ከንጉሡ ማእድ ይበላ ነበር። 34የባቢሎንም ንጉሥ፣ ዮአኪን እስኪሞት ድረስ፣ በሕይወት ዘመኑ ሁሉ ሳያቋርጥ በየዕለቱ ቀለቡን ይሰጠው ነበር።