Jeremias 31 – HLGN & HOF

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 31:1-40

Ang Pagbalik sang mga Israelinhon

1Nagpadayon ang Ginoo sa pagsiling, “Sa sina nga tion, mangin Dios ako sang tanan nga pamilya sang Israel, kag mangin katawhan ko sila. 2Ako, ang Ginoo, nagasiling nga tatapon ko ang mga nagkalabilin sa ila nga buhi samtang nagapanglakaton sila sa kamingawan. Magabalik ako sa paghatag sang kapahuwayan sa Israel.”

3Sang una,31:3 Sang una: ukon, Halin sa malayo. nagpakita ang Ginoo sa mga Israelinhon kag nagsiling, “Ginahigugma ko gid kamo sang wala sing katapusan nga gugma. Sa akon kaayo, ginpapalapit ko kamo sa akon. 4Patindugon ko kamo liwat, O katawhan sang Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi. Sa liwat magasaot kamo sa kalipay nga nagatukar sang inyo mga tamborin. 5Magatanom kamo liwat sang mga ubas sa mga bukid sang Samaria, kag magapulos sa mga bunga sini. 6Magaabot ang tion nga ang mga manugbantay didto sa mga bukid sang Efraim magasinggit, ‘Dali kamo, mataklad kita sa Jerusalem31:6 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. sa pagsimba sa Ginoo nga aton Dios.’ ”

7Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Magkanta kamo kag maghinugyaw sa kalipay para sa Israel,31:7 Israel: sa Hebreo, Jacob. ang labaw sa tanan nga nasyon. Magdayaw kamo kag magsinggit, ‘O Ginoo, luwasa ang imo katawhan, ang nabilin nga buhi sa mga Israelinhon.’ 8Pamati! Ako mismo ang magakuha kag magatipon sa ila halin sa duta sa aminhan kag sa malayo gid nga mga lugar.31:8 malayo gid nga mga lugar: sa literal, pinakapunta sang kalibutan. Pati ang mga bulag kag mga piang magaupod sa ila, subong man ang mga nagabulusong kag ang mga manugbata. Isa ka dako nga grupo ang magapauli. 9Magahibi sila kag magapangamuyo samtang ginadala ko sila pauli. Dal-on ko sila sa mga ililigan sang tubig, kag magaagi sila sa maayo nga dalan nga indi sila makasandad. Kay ako ang amay sang Israel, kag si Efraim31:9 Efraim: Ang nagapanguna nga tribo sang aminhan nga ginharian sang Israel kag nagarepresentar sang sini nga ginharian. ang akon kamagulangan nga anak.

10“O mga nasyon, pamatii ninyo ang akon ginasiling, kag ibantala ini sa malayo nga mga lugar: Ginpalapta ko ang mga Israelinhon, pero tipunon ko sila, kag bantayan ko sila pareho sang manugbantay sang mga karnero. 11Luwason ko sila nga mga kaliwat ni Jacob sa kamot sang mga tawo nga mas gamhanan sang sa ila. 12Magakadto sila sa Bukid sang Zion kag magahinugyaw sa kalipay. Magakalipay sila tungod sa mga pagpakamaayo ko sa ila. Mangin bugana ang ila uyas, duga sang ubas, lana, kag mga kasapatan. Mangin pareho sila sa katamnan nga permi ginabunyagan, kag indi na gid sila magkasubo pa. 13Magasaot sa kalipay ang ila mga dalaga kag mga soltero pati ang mga tigulang. Bayluhan ko ang ila paghinibi sang kalipay. Imbes nga magpangasubo sila, lipayon ko sila. 14Hatagan ko ang mga pari sang bugana nga mga halad. Pun-on ko ang akon katawhan sang mga pagpakamaayo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

15Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “May nabatian nga paghinibi kag pagpanalambiton sa banwa sang Rama. Nagahibi si Raquel tungod sa iya mga kabataan. Nagahibi siya kag indi na gid maulo-ulohan tungod kay ang iya mga kabataan nagkalamatay.”

16Pero karon nagasiling ang Ginoo, “Indi ka na maghibi kay balusan ko ikaw sa imo mga binuhatan. Magabalik ang imo mga anak halin sa duta sang mga kaaway. 17Gani may paglaom sa imo palaabuton. Kay magabalik gid ang imo mga anak sa ila kaugalingon nga duta. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

18Nabatian ko gid ang paghilibion sang mga taga-Efraim. Nagasiling sila, “O Ginoo, pareho kami sang torite nga baka nga wala maanad sang gota, pero gintudluan mo kami nga magtuman sa imo. Ikaw ang Ginoo nga amon Dios, gani ibalik kami sa amon duta. 19Nagbiya kami sadto sa imo, pero karon nagahinulsol na kami. Sang nakamarasmas kami nga nakasala kami ginpukpok namon ang amon dughan sa paghinulsol. Nahuya gid kami sa amon mga ginhimo sang bataon pa kami.”

20Nagsabat ang Ginoo, “Kamo katawhan sang Efraim akon gid pinalangga nga anak. Bisan permi ako nagahambal kontra sa inyo, palangga ko gihapon kamo. Ginakahidlawan ko kamo kag naluoy gid ako sa inyo.

21“Magbutang kamo sang mga tanda sa dalan. Tandai ninyo sing maayo ang dalan nga inyo ginaagyan kay amo ini nga dalan ang inyo pagaagyan sa inyo pagbalik. O Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi, magbalik na kamo sa inyo mga banwa. 22San-o pa kamo mabalik sa akon, O mga anak ko nga nagtalang. Magahimo ako sang bag-o nga butang sa kalibutan, pareho bala nga ang babayi amo na ang nagapangaluyag31:22 nagapangaluyag: ukon, nagaprotektar. sa lalaki.”

Ang Palaabuton nga Kauswagan sang Israel

23Nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Kon pabalikon ko na ang katawhan sang Juda sa ila duta halin sa pagkabihag,31:23 pabalikon… pagkabihag: ukon, ibalik ko na ang maayo nga kahimtangan sang katawhan sang Juda. magasiling sila liwat, ‘Kabay pa nga bendisyunan sang Ginoo ang balaan nga bukid sang Jerusalem, nga sa diin siya nagaestar.’ 24Magaestar ang mga tawo sa Juda kag sa mga banwa sini, pati ang mga mangunguma kag ang mga bakiro. 25Kay papahuwayon ko ang mga ginakapoy kag busgon ko ang tanan nga nagakaluya sa kagutom. Gani magasiling sila,31:25 Gani magasiling sila: ukon, Dayon nagsiling si Jeremias. 26‘Nakabugtaw ako, kag manami gid ang akon tulog.’ ”

27Nagpadayon sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga padamuon ko ang katawhan sang Israel kag Juda pati ang ila mga kasapatan. 28Sang una ginlaglag ko sila, gin-guba kag ginpukan, pero sa ulihi tukuron kag patindugon ko sila liwat. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini. 29Sa sina nga tion ang mga tawo indi na magsiling nga, ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan sang ila mga kabataan.’ 30Sa baylo, kon sin-o ang nagkaon sang maaslom nga ubas, siya lang mismo ang makatilaw sang kaaslom sini. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay.”

31Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga magahimo ako sang bag-o nga kasugtanan sa katawhan sang Israel kag sang Juda, 32kag ini indi na pareho sang una nga kasugtanan nga akon ginhimo sa ila mga katigulangan sadtong gintuytuyan ko sila paguwa sa Egipto. Bisan tuod pareho ako sang bana sa ila, wala gid sila magtuman sang akon una nga kasugtanan. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

33Nagsiling pa ang Ginoo, “Ang bag-o nga kasugtanan nga akon himuon sa katawhan sang Israel sa palaabuton nga mga inadlaw amo ini: Ibutang ko ang akon mga sugo sa ila hunahuna, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon. Ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan. 34Wala na sing may magsiling pa sa iya kasimanwa ukon sa iya utod nga dapat kilalahon niya ang Ginoo. Tungod kay sila tanan magakilala sa akon, halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Kay patawaron ko sila sa ila mga malain nga nahimo, kag indi ko na pagdumdumon ang ila mga sala. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

35Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Ako amo ang nagamando sa adlaw nga magsanag kon adlaw, kag sa bulan kag mga bituon nga magsanag kon gab-i. Kag ako ang nagalabugay sa dagat kag nagapalinagumba sang mga balod. Ginoo nga Makagagahom ang akon ngalan. 36Samtang nagapabilin ang langit kag ang kalibutan, magapabilin man ang katawhan sang Israel hasta san-o. 37Subong nga indi matakos ang langit kag indi matungkad ang pundasyon sang kalibutan, indi ko man mahimo nga sikwayon ang tanan nga kaliwat sang Israel tungod sa mga sala nga ila ginhimo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

38Nagsiling pa ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga ang siyudad sang Jerusalem pagatukuron liwat halin sa Tore ni Hananel pakadto sa Pamusod nga Puwertahan. 39Halin sa sina nga mga lugar, ang dulunan magapadayon sa bukid sang Gareb dayon paliko sa Goa. 40Ang bug-os nga pulopatag nga ginahabuyan sang mga bangkay kag mga basura, mangin balaan para sa akon, kag pati man ang tanan nga uma sa Kidron nga ililigan sang tubig sa may sidlangan kag hasta sa Puwertahan sang mga Kabayo. Indi na gid malaglag ukon mapukan liwat ang ini nga siyudad.”

Hoffnung für Alle

Jeremia 31:1-40

Ich bringe euch in euer Land zurück

1»So spricht der Herr: Es kommt die Zeit, in der ich der Gott aller Stämme Israels sein werde, und sie werden mein Volk sein. 2Alle, die dem Schwert der Feinde entkommen sind, ziehen dann durch die Wüste zurück in ihr Land, wo sie in Ruhe und Sicherheit leben können.

Denn ich, der Herr, habe Erbarmen mit ihnen. 3Ich bin ihnen von ferne erschienen und habe zu ihnen gesagt: ›Ich habe euch schon immer geliebt, darum bin ich euch stets mit Güte begegnet.‹ 4Ich baue dich wieder auf, Volk Israel, deine Städte und Dörfer werden neu errichtet. Dann wirst du fröhlich sein und mit dem Tamburin hinausgehen zum Reigentanz. 5Im Bergland von Samaria legst du wieder Weinberge an. Die Weinbauern bepflanzen sie und können ihre Früchte genießen. 6In dieser Zeit werden die Wächter im Bergland von Ephraim rufen: ›Auf, wir wollen zum Berg Zion gehen, zum Herrn, unserem Gott!‹

7Ich, der Herr, sage: Freut euch über die Nachkommen von Jakob, jubelt über das bedeutendste aller Völker! Singt mir Loblieder und ruft laut: ›Der Herr hat sein Volk befreit, er hat alle gerettet, die von Israel übrig geblieben sind!‹31,7 So nach der griechischen Übersetzung. Der hebräische Text lautet: Herr, befreie dein Volk! Rette alle, die von Israel übrig geblieben sind! 8Ja, ich bringe sie aus dem Land im Norden zurück, ich hole sie vom Ende der Erde herbei. Blinde und Gelähmte sind unter ihnen, schwangere Frauen und solche, die gerade erst ein Kind geboren haben. Sie alle kehren als große Volksgemeinschaft in ihr Land zurück. 9Weinend werden sie kommen, sie werden zu mir beten, während ich sie nach Hause bringe. Ich führe sie zu Bächen mit frischem Wasser, ich lasse sie auf ebenen Wegen gehen, damit sie nicht stürzen. Denn ich bin Israels Vater, und der Stamm Ephraim ist mein erstgeborener Sohn.

10Ihr Völker, hört, was ich, der Herr, sage, verkündet es auf den fernsten Inseln! Ruft: ›Gott hat die Israeliten in alle Winde zerstreut, aber nun sammelt er sie wieder und beschützt sein Volk wie ein Hirte seine Herde.‹ 11Ja, ich, der Herr, habe die Nachkommen von Jakob erlöst, ich habe sie aus der Gewalt ihrer übermächtigen Feinde befreit. 12Sie werden auf den Berg Zion kommen und jubeln vor Glück; dann freuen sie sich über die guten Gaben, die ich ihnen schenke: Korn, jungen Wein und Olivenöl in Fülle, dazu junge Schafe und Rinder. Mein Volk wird einem gut bewässerten Garten gleichen, nie wieder werden sie Mangel leiden. 13Die Mädchen tanzen im Reigen, die jungen Männer und die Alten feiern miteinander. Denn ich verwandle ihre Trauer in Freude, ich tröste sie und mache sie wieder froh nach all ihrem Leid. 14Den Priestern gebe ich das beste Fleisch der Opfertiere zu essen; mein Volk soll satt werden von meinen guten Gaben. Darauf gebe ich, der Herr, mein Wort.«

15So spricht der Herr: »Schreie ertönen in der Stadt Rama, überall hört man bitteres Klagen. Rahel weint um ihre Kinder, sie will sich nicht trösten lassen, denn ihre Kinder wurden ihr genommen.31,15 Rahel, die Mutter von Josef und Benjamin, war in Rama begraben. Hier steht sie bildhaft für die Stämme des Nordreichs.

16Doch ich, der Herr, sage: Du brauchst nicht mehr zu weinen und zu klagen! Wisch dir die Tränen ab, denn ich werde dich für das belohnen, was du für deine Nachkommen getan hast: Sie kehren aus dem Land ihrer Feinde zurück. 17Du hast eine Zukunft! Du darfst neue Hoffnung schöpfen! Denn deine Kinder kommen in ihre Heimat zurück. Darauf kannst du dich verlassen.

18Ich habe genau gehört, wie Ephraim stöhnt: ›Herr, du hast mich gestraft, ich musste geschlagen werden wie ein junges Rind, das sich nicht ans Joch gewöhnen will! Doch jetzt bring mich zurück zu dir, lass mich umkehren, denn du bist der Herr, mein Gott. 19Ich komme zu dir zurück, und jetzt packt mich die Reue über das, was ich getan habe. Ich erkenne meine Sünden, sie tun mir leid. Ich schäme mich, und mein Gewissen quält mich. Die Schuld meiner Jugend hat mich in Verruf gebracht.‹

20Ich, der Herr, antworte: Ephraim ist mein geliebter Sohn, mein Lieblingskind! Immer wenn ich ihm Strafe androhe, muss ich doch in Liebe an ihn denken. Es bricht mir das Herz, ich muss Erbarmen mit ihm haben!

21Ihr Israeliten, stellt euch Wegweiser auf, kennzeichnet die Straßen! Erinnert euch, auf welchem Weg ihr gekommen seid, und dann kehrt in eure Städte zurück! 22Wie lange willst du noch umherirren, mein abtrünniges Volk? Wenn du wieder in deinem Land bist, lasse ich etwas ganz Neues geschehen: Du wirst bei mir bleiben wie eine Frau bei ihrem Mann.31,22 Wörtlich: Die Frau wird den Mann umgeben. – Der hebräische Text ist nicht sicher zu deuten.«

Israel und Juda werden wieder besiedelt

23Der Herr, der allmächtige Gott Israels, sprach zu mir: »Wenn ich das Schicksal meines Volkes zum Guten wende, werden die Einwohner der Städte Judas wieder sagen: ›Der Herr segne diesen Ort, an dem die Gerechtigkeit herrscht, und den Berg Zion, auf dem der heilige Gott wohnt!‹ 24Alle Menschen werden im Land Juda und seinen Städten friedlich zusammenleben: Bauern und Nomaden, die mit ihren Herden umherziehen. 25Ich will den Erschöpften neue Kraft geben, und alle, die vom Hunger geschwächt sind, bekommen von mir zu essen.«

26Da wachte ich auf und sah mich um, ich war erfrischt und gestärkt.31,26 Der Vers ist nicht sicher zu deuten. Vielleicht sind das Jeremias Worte, nachdem er die Vision aus den Versen 23‒25 im Traum erhalten hat.

27Der Herr sprach: »Es kommt die Zeit, in der ich Israel und Juda wieder mit Menschen und Tieren bevölkern werde. 28Damals habe ich sie entwurzelt und ausgerissen, ja, ich selbst habe dafür gesorgt, dass sie vernichtet werden. Doch nun werde ich sie wieder einpflanzen und dafür Sorge tragen, dass sie gedeihen. Das verspreche ich, der Herr! 29Dann wird man nicht mehr das Sprichwort anführen: ›Die Väter haben saure Trauben gegessen, und den Söhnen werden die Zähne davon stumpf.‹ 30Nein, wer saure Trauben isst, wird selbst stumpfe Zähne bekommen; jeder wird für seine eigene Schuld sterben.«

Der neue Bund

31»So spricht der Herr: Es kommt die Zeit, in der ich mit dem Volk Israel und dem Volk von Juda einen neuen Bund schließe. 32Er ist nicht mit dem zu vergleichen, den ich damals mit ihren Vorfahren schloss, als ich sie bei der Hand nahm und aus Ägypten befreite. Diesen Bund haben sie gebrochen, obwohl ich doch ihr Herr war!

33Der neue Bund, den ich dann mit dem Volk Israel schließe, wird ganz anders aussehen: Ich schreibe mein Gesetz in ihr Herz, es soll ihr ganzes Denken und Handeln bestimmen. Ich werde ihr Gott sein, und sie werden mein Volk sein. 34Niemand muss dann den anderen noch belehren, keiner braucht seinem Bruder mehr zu sagen: ›Erkenne doch den Herrn!‹ Denn alle – vom Kleinsten bis zum Größten – werden erkennen, wer ich bin. Ich vergebe ihnen ihre Schuld und denke nicht mehr an ihre Sünden. Mein Wort gilt!

35Ich, der Herr, habe die Sonne dazu bestimmt, den Tag zu erhellen, den Mond und die Sterne, damit sie nachts leuchten. Sie alle folgen einer festen Ordnung. Ich wühle das Meer auf und lasse seine Wellen tosen. ›Der Herr, der allmächtige Gott‹ – so lautet mein Name! 36Ich sage: So wie diese feste Ordnung für immer besteht, wird auch Israel für immer mein Volk sein. 37Und wie man die Weite des Himmels und die Fundamente der Erde niemals ermessen kann, so werde ich Israel nicht verstoßen – trotz allem, was es getan hat. Darauf gebe ich, der Herr, mein Wort!«

Jerusalem wird wieder aufgebaut

38»So spricht der Herr: Es kommt die Zeit, in der man die Stadt Jerusalem für mich wieder aufbauen wird. Ihre Mauer wird vom Hananelturm bis zum Ecktor verlaufen, 39von dort geradeaus weiter bis zum Hügel Gareb und im Bogen bis nach Goa. 40Das ganze Tal, in dem man die Leichen verbrennt und die Opferasche ausschüttet, außerdem die Terrassenfelder bis zum Bach Kidron und zur Ecke des Rosstors im Osten – alles wird dann einzig und allein mir gehören. Nie mehr wird man die Stadt abreißen und zerstören.«