Ang mga Hulubaton ni Haring Lemuel
1Amo ini ang mga hulubaton ni Haring Lemuel nga taga-Masa,31:1 nga taga-Masa: ukon, Isa ini ka mensahi. nga gintudlo sa iya sang iya iloy:
2Anak ko, natawo ka bilang sabat sa akon mga pangamuyo. Nagasiling ako sa imo nga indi mo 3pag-usikan ang imo tiyempo kag kuwarta sa mga babayi, kay sila ang kabangdanan nga nalaglag ang mga hari. 4Lemuel, indi dapat mag-inom ang mga hari sang bino. Indi dapat maghandom ang mga manugdumala sang makahulubog nga mga ilimnon. 5Kay kon mahubog na gani sila, nagakalipat sila sa mga kasuguan, kag ginalapas nila ang kinamatarong sang mga imol. 6-7Pabay-i nga mag-inom ang mga tawo nga nadulaan na sang paglaom31:6-7 nadulaan na sang paglaom: ukon, tagumatayon. kag nagasakit ang ila buot, agod malimtan nila ang ila kaimulon kag mga kalisod.
8Depensahi ang kinamatarong sang mga tawo nga makaluluoy, nga indi makadepensa sang ila kaugalingon. 9Maghukom ka nga wala sing may pinilian, kag depensahi ang kinamatarong sang mga imol.
Ang Maayo nga Asawa
10Mabudlay pangitaon ang maayo nga asawa. Mas bilidhon pa siya sang sa malahalon nga mga bato.
11Nagasalig gid ang iya bana sa iya, kag wala na sing pangitaon pa ang iya bana sa iya.
12Samtang nagakabuhi siya, puro kaayuhan ang ginahimo niya sa iya bana kag indi kalainan.
13Maukod siya maghimo sang mga tela nga delana kag linen.
14Pareho siya sa barko sang mga negosyante; nagadala siya sang pagkaon bisan halin pa siya sa malayo nga lugar.
15Aga pa gid siya nagabugtaw agod magpreparar sang pagkaon para sa iya pamilya, kag agod hambalan ang iya mga suluguon nga babayi kon ano ang ila ulobrahon.
16Makahibalo siya magpili sang duta, kag ginabakal niya ini. Dayon ginapatamnan niya ini sang ubas halin sa kuwarta nga iya natipon.
17Mabakas siya, mapisan, kag mabaskog.
18Maayo siya magnegosyo, kag nagaobra siya hasta sa gab-i.
19Siya lang mismo ang nagahimo sang tela para himuon nga bayo.
20Maalwan siya sa mga imol kag mga bululigan.
21Kon tigtulugnaw, wala siya nagakabalaka kay may madamol siya nga mga panapton para sa iya pamilya.
22Siya lang mismo ang nagahimo sang inughapin sa ila mga katre. Kag ang iya mga bayo matahom kag malahalon.
23Kilala ang iya bana bilang isa sa mga opisyal sa ila lugar.
24Nagapanghimo siya sang mga bayo kag mga paha, kag ginabaligya niya ini sa mga negosyante.
25Malig-on siya kag ginatahod, kag wala siya mahadlok sa palaabuton.
26Nagahambal siya nga may kaalam, kag nagatudlo siya nga may kaayo.
27Mapisan siya, kag ginatatap gid niya sing maayo ang iya panimalay.
28Ginadayaw siya sang iya mga anak, kag amo man sang iya bana nga nagasiling, 29“Madamo ang maayo nga mga asawa, pero ikaw ang pinakamaayo sa ila tanan!”
30Ang pagkaingganyusa makadaya, kag ang katahom umalagi lang. Pero ang babayi nga nagatahod sa Ginoo amo ang dapat nga dayawon.
31Dapat balusan siya sa iya maayo nga mga binuhatan kag padunggan sa publiko.
Mĩario ya Mũthamaki Lemueli
131:1 Thim 22:17Ĩno nĩyo mĩario ya Mũthamaki Lemueli: nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩrĩa aarutirwo nĩ nyina:
231:2 Atiir 11:30“Atĩrĩrĩ, wee mũrũ wakwa, ngũkwĩra atĩa, o wee mwana wa nda yakwa,
ngũkwĩra atĩa o wee mwana wa mĩĩhĩtwa yakwa,
331:3 Gũcook 17:17; 1Ath 11:3atĩrĩ, ndũkanaitange hinya waku na andũ-a-nja,
kana ũhe ũhoti waku acio manangaga athamaki.31:3 Nyũmba ya ũthamaki nĩyakoragwo na andũ-a-nja aingĩ mũno arĩa rĩmwe na rĩmwe monũhaga athamaki.
431:4 Thim 20:1; Koh 10:16-17; Isa 5:22“Atĩrĩrĩ, wee Lemueli, athamaki matiagĩrĩirwo nĩkũnyua ndibei,
ti mũtugo wa athamaki kũnyua ndibei,
anene matiagĩrĩirwo nĩ kwĩrirĩria njoohi,
531:5 1Ath 16:9nĩgeetha matikanyue mariganĩrwo nĩ ũrĩa watho uugaga,
nao magithie arĩa othe ahinyĩrĩrie kĩhooto kĩao.
631:6 Kĩam 14:8Heaga arĩa marathira njoohi,
na ndibei kũrĩ arĩa marĩ na ruo rũnene rwa ngoro;
7reke manyue mariganĩrwo nĩ ũthĩĩni wao,
na matige gũcooka kũririkana kĩeha kĩao.
831:8 1Sam 19:4“Arĩrĩria arĩa matangĩhota kwĩyarĩrĩria,
warĩrĩrie kĩhooto kĩa arĩa othe anyamaarĩku.
9Maarĩrĩrie, na ũmatuĩre ciira na kĩhooto;
rũĩrĩra kĩhooto kĩa arĩa athĩĩni na arĩa abatari.”
Ciugo cia Kũrigĩrĩria: Mũtumia ũrĩa Ngatha
1031:10 Ruth 3:11; Thim 18:22; 8:35Mũtumia ngatha-rĩ, angĩoneka kũ?
Nĩgũkorwo thogora wake nĩũkĩrĩte mũno ũrĩa wa ruru iria ndune.
1131:11 Kĩam 2:18Mũthuuri wake nĩamwĩhokete biũ,
na ndarĩ kĩndũ kĩa bata angĩaga.
12Mũtumia ũcio, matukũ mothe ma muoyo wake,
no maũndũ mega ekaga mũthuuriwe,
na ndangĩmwĩka ũũru.
1331:13 1Tim 2:9-10Ethaga guoya wa ngʼondu na ndigi cia ũguta,
agacirutĩra wĩra na kĩyo, na moko make.
14Ahaana ta marikabu cia wonjoria,
tondũ athũgũraga irio ciake kuuma kũraya.
15Okĩraga rũciinĩ kũrĩ o na nduma;
akahe andũ a nyũmba yake irio,
na akagaĩra ndungata ciake cia airĩtu mawĩra mao.
16Ecũũranagia ũhoro wa mũgũnda mũna, akaũgũra;
kuumana na ũthũkũmi wake, ahaandaga mũgũnda wa mĩthabibũ.
17Ehotoragĩra wĩra wake erutanĩirie;
moko make marĩ hinya wa kwĩrutĩra wĩra.
18Nĩatigagĩrĩra atĩ wonjoria wake nĩũrĩ na uumithio,
naguo tawa wake ũraaraga ũgĩakana.
19Anyiitaga mũtĩ wa kuogotha ndigi na guoko,
nakĩo gĩcũni kĩa ndigi agakĩnyiitĩrĩra na ciara ciake.
2031:20 Gũcook 15:11Nĩataanahagĩra andũ arĩa athĩĩni,
nao arĩa abatari akamatambũrũkĩria moko make.
21Rĩrĩa tharunji yagũa-rĩ, we ndamakaga atĩ nĩĩgũthĩĩnia andũ a nyũmba yake;
nĩgũkorwo othe nĩahumbe nguo cia rangi mũtune.
22Nĩatumaga indo cia kwara ũrĩrĩ wake;
nake ehumbaga nguo cia gatani ĩrĩa njega, na cia rangi wa ndathi.31:22 Gĩtambaya kĩa rangi wa ndathi kĩarĩ kĩa goro mũno, na kĩarĩ kĩonereria kĩa ũnene.
23Mũthuuri wake nĩaheagwo gĩtĩĩo kĩhingo-inĩ gĩa itũũra inene,
harĩa aikaraga marĩ na athuuri a bũrũri.31:23 Kĩhingo-inĩ kĩa itũũra nĩho athuuri a itũũra maacemanagia.
24Mũtumia ũcio nĩatumaga nguo cia gatani agaciendia,
na agatwaragĩra onjoria mĩcibi.
25Hinya na ũtĩĩku nĩcio nguo iria ehumbaga;
nĩakenaga ategwĩtigĩra matukũ marĩa magooka.
2631:26 Thim 10:31Aaragia ciugo cia ũũgĩ,
naruo rũrĩmĩ rwake rũrutanaga maũndũ ma ũtugi.
27Nĩarũmbũyagia maũndũ ma nyũmba yake,
na ndarĩĩaga irio atanogeire.
28Ciana ciake ciarahũkaga, cikoiga arorathimwo;
o nake mũthuuri wake nĩamũgaathagĩrĩria, akamwĩra atĩrĩ:
29“Andũ-a-nja aingĩ manatuĩka ngatha,
no wee nĩũmakĩrĩte othe.”
30Ngoga nĩ cia kũheenania, naguo ũthaka nĩ wa tũhũ;
no mũtumia ũrĩa mwĩtigĩri Jehova nĩ wa kũgaathĩrĩrio.
31Mũrĩhei mũcaara wa wĩra ũrĩa arutĩte,
naguo wĩra wake ũrekwo ũmũgaathĩrĩrie kĩhingo-inĩ gĩa itũũra rĩrĩa inene.
