1Indi ka magpabugal parte sa imo himuon buwas, kay wala ka kahibalo kon ano ang matabo sa imo buwas.
2Indi pagdayawa ang imo kaugalingon; pabay-i nga ang iban ang magdayaw sa imo.
3Mabug-at ang bato kag ang balas, pero mas mabug-at batyagon kon paakigon ka sang buang-buang nga tawo.
4Delikado ang tawo nga akig, pero mas delikado ang tawo nga nagapangimon.
5Mas maayo pa nga sawayon mo sing prangka ang isa ka tawo sang sa magsiling ka nga ginahigugma mo siya pero ginapabay-an mo lang siya.
6Ang masakit nga pagsabdong sang isa ka abyan may maayo nga katuyuan, pero ang halok sang kaaway indi masaligan.
7Kon ang isa ka tawo busog na, bisan ang dugos daw wala na sing sabor para sa iya; pero kon gutom siya, bisan ang mapait nga pagkaon matam-is para sa iya.
8Ang tawo nga naglayas sa iya balay pareho sa pispis nga naglayas sa iya pugad.
9Subong nga ang pahamot kag ang insenso makapalipay sa tawo, ang sinsero nga laygay sang isa ka abyan makapalipay man.27:9 ang sinsero… man: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini.
10Indi pagkalimti ang imo abyan, ukon ang abyan sang imo amay. Kag kon ara ka sa kalisod, indi ka na magpangayo sang bulig sa imo utod27:10 utod: ukon, paryente. nga didto sa malayo. Ang malapit nga kaingod mas maayo pa sang sa malayo nga utod.
11Anak, magmaalamon ka agod malipay man ako, kag agod may isabat ako sa nagapakahuya sa akon.
12Nagalikaw ang maalamon nga tawo kon masugata niya ang katalagman, pero wala nagalikaw ang tawo nga indi maalamon, gani nagaantos siya.
13Kon magpromisa ang isa ka tawo nga siya ang mabayad sa imo sang utang sang tawo nga indi niya kilala,27:13 Tan-awa ang footnote sa 20:16. siguraduha nga makakuha ka sa iya sang garantiya, bisan bayo niya, agod masiguro mo nga mabayad siya.
14Kon disturbuhon mo aga pa ang imo kaingod sang imo magahod nga bendisyon,27:14 bendisyon: ukon, pagpangamusta. kabigon niya ina nga pagpakamalaot.
15Ang asawa nga permi lang nagabais sa iya bana makaulugot pareho sa nagatinulo nga atop kon tig-ululan. 16Indi mo siya mapahipos, pareho sang hangin nga indi mo mapunggan ukon sang lana nga indi mo makaptan.
17Subong nga ang salsalon mapatalom sang salsalon man, ang tawo makatuon sa iya kapareho nga tawo.
18Kon tatapon mo ang kahoy nga higera, makakaon ka sang iya bunga. Pareho man kon tatapon mo ang imo agalon, padunggan ka niya.
19Subong nga makita ang imo hitsura sa tubig, makita mo man ang imo pagkatawo sa imo tagipusuon.
20Wala nagakaayawan ang kamatayon; amo man ang handom sang tawo.
21Subong nga ang bulawan kag ang pilak matestingan kon puro ukon indi paagi sa kalayo, ang aton kabuhi matestingan paagi sa pagdayaw sang iban nga tawo sa aton.
22Bisan anhon mo ka silot ang buang-buang nga tawo, indi mo gid makuha ang iya pagkabuang-buang.
23Bantayi kag tatapa sing maayo ang imo kasapatan, 24kay ang manggad kag dungog wala nagadugay. 25Pang-utda ang mga hilamon; kag samtang nagatubo ini liwat, pang-utda naman ang mga hilamon sa mga bukid, agod may kalan-on permi ang imo kasapatan. 26Makahimo ka sang mga bayo halin sa bulbol sang mga karnero, kag puwede mo ibaligya ang iban mo nga mga kanding agod makabakal ka sang duta. 27Makakuha ka man sang madamo nga gatas halin sa imo mga kanding para sa imo pamilya pati na sa imo mga suluguon nga babayi.
1不要為明天誇口，
因為你不知明天會怎樣。
2讓別人誇獎你，不要開口自誇；
讓外人稱讚你，不要自吹自擂。
3石頭沉，沙土重，
不如愚人惹的麻煩重。
4暴怒固然殘酷，
憤恨好比狂瀾，
然而嫉妒更是無人能敵。
5開誠佈公的責備勝過隱藏的愛。
6朋友加的創傷出自真誠，
仇敵連連親吻卻是多餘。
7飽足的人連蜂蜜也嫌棄，
饑餓的人吃苦食也甘甜。
8離鄉背井的人就像離巢的飛鳥。
9膏油和香料使人暢快，
朋友的勸誡更加甘甜。
10不可拋棄你的朋友和父親的至交。
患難時別投靠兄弟，
近鄰勝過遠親。
11孩子啊，你要做智者，
使我的心喜樂，
我好回答譏笑我的人。
12明哲人遇禍躲避，
愚昧人前去受害。
13誰為陌生人作保，
就拿誰的衣服；
誰為淫婦作保，
誰就得交抵押。
14清早高聲為鄰舍祝福，
無異於咒詛他。
15喋喋不休的婦人，
就像雨天房屋漏個不停；
16想制止她猶如制止狂風，
又像用手抓油一樣困難。
17朋友互相切磋，
如鐵磨鐵越磨越利。
18看無花果樹的吃無花果，
照顧主人的也必得尊榮。
19水能映照人的面貌，
心能反映人的本相。
20陰間和死亡填不滿，
人的眼目永不滿足。
21鼎煉銀，爐煉金，
讚美也考驗人。
22就算把愚人放在臼裡與麥子一起搗碎，
他仍然難脫愚昧。
23你要瞭解你的羊群，
小心照料你的牲畜。
24因為錢財有用盡時，
冠冕不能萬代長存。
25乾草割去，嫩草長出，
山間的野草都被收起來。
26小羊的皮毛可做衣服，
賣山羊的錢可買田地，
27母山羊的奶足夠你和家人喝，
也夠養活你的僕婢。
