1Subong nga wala nagakabagay nga magtupa ang snow kon tig-ilinit ukon ang ulan kon tig-alani, wala man nagakabagay nga dayawon ang buang-buang.
2Ang sumpa indi makahalit sa imo kon wala ka sing sala. Pareho ini sa pispis nga nagalabay lang kag wala nagahapon.
3Kinahanglan nga hanuton ang kabayo kag busalan ang asno. Amo man ang buang-buang, kinahanglan nga silutan siya agod magtuman.
4Indi pagsabta ang buang-buang kon nagaestorya siya sa imo sang binuang, kay basi kon magpareho ka man sa iya. 5Pero kon kaisa maayo man kon sabton mo siya, agod mahibaluan niya nga indi siya maalamon pareho sang iya ginahunahuna.
6Kon ginapadala mo ang imo mensahi paagi sa buang-buang, pareho lang nga ginautod mo ang imo mga tiil; nagapangita ka lang sang kasakitan.
7Ang hulubaton nga ginahambal sang mga buang-buang wala sing pulos pareho sa tiil sang tawo nga piang.
8Kabuangan ina kon ihigot mo sa tirador ang bato nga imo ibala; amo man kon padunggan mo ang buang-buang.
9Ang hulubaton nga ginahambal sang mga buang-buang makahalit pareho sa tunukon nga kahoy-kahoy nga ginauyatan sang hubog.
10Kabuangan ina kon panaon mo ang bisan sin-o lang; amo man kon paobrahon mo ang bisan sin-o lang nga buang-buang nga nagaagi.26:10 Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sa sini nga bersikulo.
11Subong nga ginakaon sang ido ang iya suka, ginaliwat sang buang-buang ang iya kabuangan.
12Mas maayo pa ang dangatan sang buang-buang nga tawo sang sa tawo nga nagakabig sang iya kaugalingon nga maalamon siya.
13Ang matamad nga tawo indi magguwa sa balay kay kuno may leon sa guwa.
14Ang matamad nga tawo nagaliso-liso lang sa iya katre pareho sa puwertahan nga nagaliso-liso sa iya bisagra.
15May mga tawo nga tama gid katamad nga bisan magkaon natamaran pa.
16Nagahunahuna ang matamad nga tawo nga mas maalam pa siya sang sa pito ka tawo nga makahatag sang husto nga rason.
17Delikado kon magpasilabot ka sa inaway sang iban; pareho lang nga nagdakop ka sang ido sa dulunggan.
18-19Ang tawo nga nagadaya sa iya isigkatawo, kag dayon nagasiling siya nga lango-lango lang niya ato, pareho siya sa lain-ulo nga tawo nga nagapaniro sang nagadabadaba nga pana nga makamamatay.
20Subong nga nagakapatay ang kalayo kon wala sing gatong, nagauntat man ang inaway kon wala sing kutsokutso.
21Subong nga ang uling makapabaga, kag ang gatong makapasiga sang kalayo, ang palaaway makapaumpisa sang gamo.
22Ang kutsokutso daw pareho sa pagkaon nga namit usangon kag tunlon.
23Kon ginatago mo ang malain mo nga panghunahuna paagi sa manami nga paghambal, pareho ka sang kolon nga ginhaklapan sang pilak nga indi puro.26:23 ginhaklapan sang pilak nga indi puro: ukon, ginsilakan.
24Ang kaaway manami maghambal-hambal, pero gali nagahunahuna siya sa pagpangdaya. 25Bisan makagalanyat siya kon maghambal, indi ka magpati sa iya, kay makangilil-ad gid ang iya mga ginahunahuna. 26Mahimo nga magpakuno-kuno siya agod matago niya ang iya kaakig, pero makita gihapon sang tanan ang malain niya nga mga binuhatan.
27Ang nagakutkot sang buho para mahulog ang iban, siya mismo ang mahulog. Ang nagapaligid sang bato para maligidan ang iban, siya mismo ang maligidan.
28Ginakainitan sang butigon nga tawo ang mga tawo nga biktima sang iya kabutigan.
Ang tawo nga nagadayaw-dayaw sa imo makalaglag sa imo.
1Kung paanong hindi bagay na mag-nyebe sa tag-araw at umulan sa panahon ng tag-ani, hindi rin bagay na papurihan ang taong hangal.
2Ang sumpa ay hindi tatalab sa walang kasalanan. Tulad ito ng ibong hindi dumadapo at lilipad-lipad lamang.
3Kailangan ang latigo para sa kabayo, bokado para sa asno, at pamalo para sa hangal na tao.
4Huwag mong sagutin ang hangal kung nakikipag-usap siya sa iyo ng kahangalan, at baka matulad ka rin sa kanya.
5Ngunit kung minsan, kailangang sagutin din siya, para malaman niya na hindi siya marunong tulad ng kanyang inaakala.
6Kapag nagpadala ka ng mensahe sa pamamagitan ng isang mangmang, para mo na ring pinutol ang iyong mga paa, at para ka na ring gumawa ng sariling kapahamakan.
7Ang pilay na paa ay walang kabuluhan, katulad ng kawikaan sa bibig ng hangal.
8Ang isang papuri na sa hangal iniuukol ay parang batong nakatali sa tirador.
9Ang kasabihang sinasabi ng hangal ay makapipinsala tulad ng matinik na kahoy na hawak ng lasing.
10Kahangalan ang pumana ng kahit sino; gayon din ang pagkuha sa hangal o sa sinumang dumadaan upang upahan.
11Inuulit ng hangal ang kanyang kahangalan, tulad ng asong binabalikan ang kanyang suka para kainin.
12Mas mabuti pa ang hinaharap ng isang taong mangmang kaysa sa taong nagmamarunong.
13Ang batugan ay hindi lumalabas ng tahanan, ang kanyang dahilan ay may leon sa lansangan.
14Gaya ng pintuang pumipihit sa bisagra ang batugan na papihit-pihit sa kanyang kama.
15May mga taong sobrang tamad na kahit ang kumain ay kinatatamaran.
16Ang akala ng batugan mas marunong pa siya kaysa sa pitong tao na tamang mangatuwiran.
17Mapanganib ang nanghihimasok sa gulo ng may gulo, ito ay tulad ng pagdakma sa tainga ng aso.
18-19Ang taong nandaraya sa kanyang kapwa, at saka sasabihing nagbibiro lang siya ay tulad ng isang baliw na pumapana sa mga tao sa pamamagitan ng nakamamatay na palaso.
20Namamatay ang apoy kung ubos na ang panggatong, natitigil ang away kung wala ng tsismisan.
21Kung uling ang nagpapabaga at kahoy ang nagpapaliyab ng apoy, ang taong palaaway naman ang nagpapasimula ng gulo.
22Ang tsismis ay parang pagkaing masarap nguyain at lunukin.
23Maaaring itago ng magandang pananalita ang masamang isipan, tulad nito ay mumurahing banga na pininturahan ng pilak.
24Maaaring ang kaaway ay magandang magsalita, ngunit ang nasa isip niya ay makapandaya.
25Kahit masarap pakinggan ang kanyang pananalita ay huwag kang maniwala, sapagkat ang iniisip niya ay napakasama.
26Maaaring ang galit ay kanyang maitago, ngunit malalantad din sa karamihan ang masama niyang gawa.
27Ang humuhukay ng patibong para mahulog ang iba ay siya rin ang mahuhulog doon. Ang nagpapagulong ng malaking bato para magulungan ang iba ay siya rin ang magugulungan nito.
28Ang sinungaling ay nagagalit sa nabiktima niya ng kasinungalingan, at ang taong nambobola ay ipapahamak ka.
