1Ang tawo nga gusto lang permi mag-isahanon nagahunahuna lang sang iya kaugalingon, kag ginakontra niya ang husto nga ginaisip sang iban.
2Ang buang-buang nga tawo wala gid sing handom nga makatuon; ang iya lang gusto amo ang pagpahayag sang iya kaugalingon nga opinyon.
3Ang paghimo sang malain kag makahuluya nga butang makahatag sang kahuy-anan.
4Ang pulong sang maalamon nga tawo makahatag sang kaalam sa iban; pareho ini sa nagailig nga tubig nga halin sa madalom nga tuburan.
5Indi maayo ang pag-apin sa nakasala kag ang indi paghatag sang hustisya sa wala sing sala.
6Ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo makapaumpisa sang inaway kag makahatag sa iya sang kasakitan.
7Ang mga ginahambal sang buang-buang nga tawo makahalit sa iya mismo.
8Ang kutsokutso daw pareho sa pagkaon nga namit usapon kag tunlon.
9Ang matamad nga tawo pareho lang kalain sa tawo nga gusto magpanglaglag.
10Ang Ginoo pareho sa mabakod nga tore, kag sa iya nagadangop ang mga matarong agod indi sila maano.
11Nagahunahuna ang mga manggaranon nga ang ila manggad makaprotektar sa ila pareho sa mataas nga mga pader nga nagapalibot sa siyudad.
12Ang pagpabugal sang tawo makalaglag sa iya, pero ang pagpaubos makapadungog sa iya.
13Balingag kag makahuluya ang tawo nga nagasabat nga wala anay nagapamati.
14Ang determinasyon sang tawo nga mabuhi makapabakod sa iya kon nagamasakit siya, pero kon madula ini wala na sing may makabulig pa sa iya.
15Ang tawo nga maalamon kag may pag-intiendi nagatinguha pa gid nga madugangan ang iya kaalam.
16Madali ka nga makapakigkita sa isa ka dungganon nga tawo kon may dala ka nga regalo para sa iya.
17Ang una nga magpamatuod sa korte daw amo na ang husto, hasta nga ang iya kontra naman ang mag-usisa sa iya.
18Ang paggabot-gabot makapauntat sang binaisay, kag makahusay sang kaso sang duha ka gamhanan nga tawo.
19Mabudlayan ka nga magpasag-uli sa imo utod18:19 utod: ukon, paryente; ukon, isigkatawo. nga naglain ang iya buot sa imo. Daw mas mabudlay pa ini himuon sang sa magsalakay sa napaderan nga siyudad.
Subong nga mabudlay gub-on ang mga trangka sang puwertahan sang palasyo, mabudlay man untaton ang pag-inaway sang duha ka tawo.
20Pagaanihon mo ang bunga sang imo mga ginahambal.18:20 ukon, Kon maayo ka maghambal, mabuhi ka.
21Ang imo mga ginahambal makaluwas sang kabuhi ukon makapatay. Gani kon palahambal ka, magbantay ka kay pagaanihon mo ang bunga sang imo mga ginahambal.
22Kon nakapangasawa ka, nakabaton ka sing maayo nga butang, kag nagapakita ina nga maayo ang Ginoo sa imo.
23Nagapakitluoy ang imol, pero nagasabat sing matigdas ang manggaranon.
24May pag-abyanay nga wala nagadugay, pero may pag-abyanay man nga mas mahirop pa sang sa mag-ulutod.
1다른 사람과 잘 어울리지 않는 사람은 자기 이익만을 추구하고 모든 지 혜로운 판단을 무시한다.
2미련한 자는 18:2 또는 ‘명철을 기뻐하지 아니하고’남을 이해하려 들지 않고 자기 의견만 내세우기 좋아한다.
3악이 오면 멸시도 따라오고 수치가 오면 비난도 따른다.
4슬기로운 사람의 말은 깊은 물과 같고 지혜의 샘은 솟구쳐 흐르는 시내와 같다.
5재판석에서 악인을 옹호하고 의로운 사람을 죄인 취급하는 것은 옳지 못한 일이다.
6미련한 자가 다툼을 일으키는 것은 매를 자청하는 것이다.
7미련한 자는 입이 그의 멸망이 되고 입술이 그 영혼의 그물이 된다.
8나쁜 소문을 퍼뜨리고 다니는 사람의 말은 맛있는 음식과 같아서 사람들은 그것을 삼키기 좋아한다.
9자기 일을 게을리하는 사람은 패망하는 자의 형제이다.
10여호와는 견고한 망대와 같아서 의로운 사람이 그에게 달려가면 안전하게 피할 수 있다.
11부자들은 그들의 재산을 태산처럼 믿고 그것이 자기들을 보호해 줄 것으로 알고 있다.
12사람이 망하려면 먼저 교만해지지만 존경을 받을 사람은 먼저 겸손해진다.
13사연을 들어 보지도 않고 대답하면 어리석은 사람으로 무시당한다.
14사람이 병들면 정신력으로 지탱할 수 있으나 그 정신력마저 잃으면 아무 희망이 없어진다.
15총명한 사람의 마음은 지식을 얻고 지혜로운 사람의 귀는 지식을 추구한다.
16선물은 주는 사람의 길을 열어 주고 그를 높은 사람 앞으로 인도한다.
17법정에서는 첫 변론자의 말이 언제나 옳은 것 같지만 그 말을 반박하는 사람의 말을 들어 보면 반드시 그런 것도 아니다.
18제비 뽑는 것은 시비를 그치게 하고 강한 자 사이에 문제를 해결해 준다.
19기분이 상한 형제의 마음을 돌이키는 것은 요새화된 성을 빼앗는 것보다 더 어려운 일이다. 이와 같이 한번 다투게 되면 마음을 철문처럼 닫아 버리기가 일쑤이다.
20사람은 말 한마디 잘해서 만족을 얻는 일이 얼마든지 있다.
21혀는 사람을 죽이기도 하고 살리기도 한다. 혀를 놀리기 좋아하는 사람은 반드시 그 대가를 받는다.
22아내를 얻는 사람은 좋은 것을 얻고 여호와께 은총을 받는 자이다.
23가난한 사람은 간청하듯이 말하지만 부자는 거만하게 대답한다.
24친구가 많으면 피해를 보는 경우도 있으나 그 중에는 형제보다 더 친한 친구도 있다.
