Hulubaton 1 – HLGN & KJV

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 1:1-33

Ang Kapuslanan sang mga Hulubaton

1Amo ini ang mga hulubaton ni Solomon, nga anak ni David kag hari sang Israel.

2Paagi sa sini nga mga hulubaton, matun-an mo ang parte sa kaalam1:2 kaalam: Ang ini nga klase sang kaalam, nga ginasiling permi diri sa Hulubaton, amo ang kaalam sa maayo kag husto nga pagginawi. kag pagtadlong sa imo pamatasan, kag maintiendihan mo ang mga pulong nga nagahatag sang kaalam. 3Makapatadlong ini sa imo pamatasan agod mangin maalamon ka, nga nagakabuhi sing husto, matarong, kag nagakabagay. 4Makahatag ini sang kaalam sa mga wala sing alam, kag makahatag ini sang ihibalo sa mga pamatan-on kon paano magdesisyon sing husto. 5Paagi sa pagpamati sini, madugangan pa gid ang kaalam sang mga maalamon kag matuytuyan ang mga may tinun-an, 6agod maintiendihan nila ang kahulugan sang mga hulubaton, mga paanggid, kag mga paktakon1:6 paktakon: sa iban nga Bisaya, papakot. Sa English, riddle. sang mga maalamon.

7Kon ang isa ka tawo gusto nga magmaalamon dapat magtahod siya sa Ginoo. Ang tawo nga buang-buang1:7 buang-buang: Ang ini nga pulong nga makita permi diri sa Hulubaton nagakahulugan sang tawo nga wala sing pagkilala sa Dios kag sa iya mga sugo. indi gusto sang kaalam kag indi niya gusto nga matadlong ang iya pamatasan.

Laygay sa Paglikaw sa Malaot nga mga Tawo

8Anak,1:8 Anak: Amo ini ang tawag sang manunudlo sa iya nga ginatudluan. pamatii ang mga pagtadlong sang imo ginikanan sa imo pamatasan, 9kay makapaayo ina sa imo pamatasan pareho sa korokorona nga mga bulak ukon kulintas nga makapaayo sa imo hitsura kag makahatag sa imo sang kadungganan.

10Anak, indi ka magpadala-dala sa mga pagsulay sang makasasala nga mga tawo 11ukon mag-upod sa ila kon magsiling sila nga, “Dali, upod ka sa amon; mamangga kita sang mga inosente nga tawo kag patyon naton sila. 12Buhi sila subong kag maayo ang lawas pero tudason ta sila; mangin pareho sila sa mga nagkaladto na sa lugar sang mga patay. 13Makakuha kita sa ila sang malahalon nga mga pagkabutang, kag pun-on ta ang aton mga balay sang aton mga inagaw. 14Sige na, upod sa amon, kay partidahon ta dayon ang aton mga inagaw.”

15Anak, indi ka gid mag-upod sa ila; maglikaw ka sa ila. 16Kay maabtik sila magpakasala kag magpatay sang tawo. 17Wala sing pulos ang pagbutang sang siod kon ang pispis nga imo dalakpon nagatan-aw. 18Nakahibalo ang pispis nga masiod siya, pero ining malaot nga mga tawo wala nakahibalo nga sila mismo ang mabiktima sa ila nga pagpamangga sa iban. Nagahulat sila sa pagpatay pero sila mismo ang mapatay. 19Amo ina ang dangatan sang mga tawo nga nagaangkon sang pagkabutang sa malain nga paagi. Mapatay sila sa sina nga buluhaton.

Resulta sang Pagsikway sang Kaalam

20-21Ang kaalam pareho sa tawo nga nagawali sing mabaskog sa mga karsada, mga plasa, mga merkado, kag sa mga puwertahan sang mga siyudad. Nagasiling siya,

22“Kamo nga mga wala sing alam, hasta san-o pa bala kamo nga magpabilin nga pareho sina?

Kamo nga mga nagapangyaguta, hasta san-o pa bala nga indi kamo nga magkalipay sa pagpangyaguta?

Kamo nga mga buang-buang, hasta san-o pa bala kamo nga indi magkagusto sa kaalam?

23Magpamati kamo sa akon pagsabdong sa inyo.

Karon, isugid ko sa inyo ang akon ginahunahuna;1:23 isugid ko sa inyo ang akon ginahunahuna: sa literal, ibubo ko sa inyo ang akon Espiritu.

ipahibalo ko sa inyo ang akon inughambal kontra sa inyo:

24Tungod nga wala kamo magsapak sang pagtawag ko sa inyo nga magpalapit kamo sa akon,

25kag tungod nga ginbaliwala ninyo ang tanan ko nga mga laygay kag pagsabdong sa inyo,

26-27kadlawan ko kamo kon mag-abot sa inyo ang kalaglagan nga daw sa buhawi;

yagutaon ko kamo kon mag-abot sa inyo ang kalisod kag ang makahaladlok nga mga hitabo nga daw sa bagyo.

28Dayon magapanawag kamo sa akon, pero indi ko kamo pagsabton.

Pangitaon ninyo ako, pero indi ninyo ako makita.

29Kay indi kamo gusto tudluan kag wala ninyo ginpili ang pagtahod sa Ginoo.

30Ginabaliwala ninyo ang akon mga laygay kag ginapakalain ninyo ang akon pagsabdong sa inyo.

31Gani pagaanihon ninyo ang bunga sang inyo mga ginahimo kag ginaplano nga malain.

32Kay ang pagkamalinapason sang mga wala sing alam magapatay sa ila,

kag ang pagpatawhay-tawhay sang mga buang-buang magalaglag sa ila.

33Pero ang nagapamati sa akon magakabuhi nga luwas sa katalagman.

Indi siya maano kag wala siya sing kahadlukan.”

King James Version

Proverbs 1:1-33

1The proverbs of Solomon the son of David, king of Israel; 2To know wisdom and instruction; to perceive the words of understanding; 3To receive the instruction of wisdom, justice, and judgment, and equity;1.3 equity: Heb. equities 4To give subtilty to the simple, to the young man knowledge and discretion.1.4 discretion: or, advisement 5A wise man will hear, and will increase learning; and a man of understanding shall attain unto wise counsels: 6To understand a proverb, and the interpretation; the words of the wise, and their dark sayings.1.6 the interpretation: or, an eloquent speech

7¶ The fear of the LORD is the beginning of knowledge: but fools despise wisdom and instruction.1.7 the beginning: or, the principal part 8My son, hear the instruction of thy father, and forsake not the law of thy mother: 9For they shall be an ornament of grace unto thy head, and chains about thy neck.1.9 an…: Heb. an adding

10¶ My son, if sinners entice thee, consent thou not. 11If they say, Come with us, let us lay wait for blood, let us lurk privily for the innocent without cause: 12Let us swallow them up alive as the grave; and whole, as those that go down into the pit: 13We shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoil: 14Cast in thy lot among us; let us all have one purse: 15My son, walk not thou in the way with them; refrain thy foot from their path: 16For their feet run to evil, and make haste to shed blood. 17Surely in vain the net is spread in the sight of any bird.1.17 in the…: Heb. in the eyes of every thing that hath a wing 18And they lay wait for their own blood; they lurk privily for their own lives. 19So are the ways of every one that is greedy of gain; which taketh away the life of the owners thereof.

20¶ Wisdom crieth without; she uttereth her voice in the streets:1.20 Wisdom: Heb. Wisdoms, that is, Excellent wisdom 21She crieth in the chief place of concourse, in the openings of the gates: in the city she uttereth her words, saying, 22How long, ye simple ones, will ye love simplicity? and the scorners delight in their scorning, and fools hate knowledge? 23Turn you at my reproof: behold, I will pour out my spirit unto you, I will make known my words unto you.

24¶ Because I have called, and ye refused; I have stretched out my hand, and no man regarded; 25But ye have set at nought all my counsel, and would none of my reproof: 26I also will laugh at your calamity; I will mock when your fear cometh; 27When your fear cometh as desolation, and your destruction cometh as a whirlwind; when distress and anguish cometh upon you. 28Then shall they call upon me, but I will not answer; they shall seek me early, but they shall not find me: 29For that they hated knowledge, and did not choose the fear of the LORD: 30They would none of my counsel: they despised all my reproof. 31Therefore shall they eat of the fruit of their own way, and be filled with their own devices. 32For the turning away of the simple shall slay them, and the prosperity of fools shall destroy them.1.32 turning…: or, ease of the simple 33But whoso hearkeneth unto me shall dwell safely, and shall be quiet from fear of evil.