Si Gideon
1Naghimo liwat sing malain ang mga Israelinhon sa panulok sang Ginoo, gani ginpasakop sila sang Ginoo sa mga Midianhon sa sulod sang pito ka tuig. 2Tama kapintas sang mga Midianhon, gani napilitan ang mga Israelinhon nga magpanago sa mga bukid, sa mga kuweba, kag sa iban pa nga mga tago nga lugar. 3Kon magpananom na gani ang mga Israelinhon, ginasalakay dayon sila sang mga Midianhon, Amaleknon, kag sang iban pa nga mga katawhan sa sidlangan. 4Ini sila nagakampo sa lugar sang mga Israelinhon, kag ginapamierdi nila ang mga tanom sang mga Israelinhon hasta sa Gaza. Ginapanguha nila ang tanan nga karnero, baka, kag asno, kag wala gid sila sing may ginabilin para sa mga Israelinhon. 5Nagasalakay sila nga dala ang ila mga tolda kag mga kasapatan nga daw pareho kadamo sa mga apan. Indi gid maisip ang kadamuon nila pati ang ila mga kamelyo. Nagaabot sila sa paglaglag sa duta sang mga Israelinhon. 6Nangin makaluluoy ang kahimtangan sang mga Israelinhon tungod sang mga Midianhon, gani nagpangayo sila sang bulig sa Ginoo.
7Sang pagpanawag nila sa Ginoo, 8ginpadal-an sila sang Ginoo sang isa ka propeta nga nagsiling sa ila, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ‘Ginpaguwa ko kamo sa Egipto nga sa diin gin-ulipon kamo. 9Ginluwas ko kamo sa mga Egiptohanon kag sa tanan nga nagapigos sa inyo. Ginpatabog ko sa inyo ang inyo mga kaaway kag ginhatag ko sa inyo ang ila mga duta. 10Nagsiling ako sa inyo nga ako ang Ginoo nga inyo Dios kag dapat indi kamo magsimba sa mga dios sang mga Amornon nga ang ila lugar amo ang inyo ginaestaran subong. Pero wala kamo nagpamati sa akon.’ ”
11Karon, nag-abot ang anghel sang Ginoo sa Ofra. Nagpungko siya didto sa puno sang kahoy nga terebinto nga iya ni Joash nga kaliwat ni Abiezer. Si Gideon nga anak ni Joash nagalinas sadto sang trigo sa may pulugaan sang ubas agod indi makita sang mga Midianhon ang trigo. 12Nagpakita sa iya ang anghel sang Ginoo kag nagsiling, “Ang Ginoo kaupod mo, maisog kag makusog nga tawo.” 13Nagsabat si Gideon, “Sir, kon ang Ginoo kaupod namon, ngaa amo ini ang amon kahimtangan? Ngaa wala siya nagahimo sang mga milagro pareho sang iya ginhimo sadto sang ginpaguwa niya sa Egipto ang amon mga katigulangan, suno sa ginsugid nila sa amon? Pero karon ginpabay-an na kami sang Ginoo kag gintugyan sa mga Midianhon.”
14Dayon nagsiling ang Ginoo kay Gideon, “Lakat, kag gamita ang bug-os mo nga kusog sa pagluwas sa Israel sa mga Midianhon. Ako gid ang nagapadala sa imo.” 15Nagsabat si Gideon, “Pero, Ginoo, paano ko maluwas ang Israel, kay ang amon pamilya amo ang pinakapigaw sa tribo ni Manase kag ako pa gid ang labing kubos sa amon pamilya.” 16Nagsabat ang Ginoo, “Buligan ko ikaw, kag laglagon mo ang mga Midianhon nga daw sa nagpakig-away ka lang sa isa ka tawo.”
17Nagsiling si Gideon, “Kon nalipay ka sa akon, hatagi ako sang tanda nga ikaw gid matuod ang nagasugo sa akon. 18Indi ka anay maghalin kay makuha ako sang akon ihalad sa imo.” Nagsabat ang Ginoo, “Hulaton ko ikaw.”
19Nagpauli si Gideon kag nagluto sang isa ka bataon nga kanding, kag naghimo siya sang tinapay nga wala sing inugpahabok halin sa mga tunga sa sako nga harina. Pagkatapos niya butang sang karne sa basket kag sang sabaw sini sa kaldero, gindala niya ang pagkaon sa anghel didto sa puno sang kahoy nga terebinto.
20Nagsiling sa iya ang anghel sang Dios, “Itungtong ang karne kag tinapay sa sini nga bato, kag bubui sang sabaw.” Gintuman ini ni Gideon. 21Dayon gintandog sang anghel sang Ginoo ang pagkaon paagi sa punta sang baston nga iya ginauyatan. Gulpi lang nga nagkalayo halin sa bato, kag ginlamon sang kalayo ang karne kag ang tinapay. Dayon nadula ang anghel sang Ginoo.
22Sang mareyalisar ni Gideon nga ang iya nakita anghel gid man sang Ginoo, nagsiling siya, “O Ginoong Dios, nakita ko ang imo anghel kag nag-atubangay gid kami.” 23Pero ginsilingan siya sang Ginoo, “Magpakalinong ka. Indi ka magkahadlok. Indi ka mapatay.”
24Nagpatindog didto si Gideon sang halaran para sa Ginoo kag gintawag niya ini nga “Nagahatag sang Kalinong ang Ginoo.” Kag hasta subong ara pa ini nga halaran didto sa Ofra, sa lugar sang mga kaliwat ni Abiezer.
25Sadto man nga gab-i nagsiling ang Ginoo kay Gideon, “Kuhaa ang ikaduha sa pinakamaayo nga turo nga baka sang imo amay, atong pito na ka tuig. Dayon gub-a ang halaran ni Baal nga ginpatindog sang imo amay kag gub-a man ang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera nga ara sa tupad sang halaran. 26Pagkatapos magpatindog ka sang husto nga halaran para sa akon, ang Ginoo nga imo Dios, sa ibabaw sang sini nga bulobukid. Dayon ihalad mo sa akon ang turo bilang halad nga ginasunog. Kag gamita nga gatong ang hulohaligi ni Ashera nga imo ginpang-utod.” 27Gani gin-upod ni Gideon ang napulo niya ka suluguon kag ginhimo niya ang ginsugo sang Ginoo sa iya. Pero ginhimo niya ini sang gab-i tungod kay nahadlok siya sa iya pamilya kag sa iya mga kasimanwa.
28Pagkaaga, nabugtawan sang mga tawo nga guba na ang halaran ni Baal, kag utod-utod na ang hulohaligi ni Ashera kag amo na ang ginagatong sa baka nga ginahalad sa bag-o nga halaran. 29Nagpinamangkutanay sila kon sin-o ang naghimo sadto. Gin-usisa nila ini kag nahibaluan nila nga si Gideon nga anak ni Joash ang naghimo sadto. 30Gani ginsilingan nila si Joash, “Paguwaa diri ang imo anak! Kay patyon namon siya, tungod kay gin-guba niya ang halaran ni Baal kag ginpang-utod ang hulohaligi ni Ashera sa tupad sini.”
31Nagsabat si Joash sa akig nga mga tawo nga nagapalibot sa iya, “Nagapakigbais bala kamo para kay Baal? Ginaapinan gid bala ninyo siya? Ang nagaapin kay Baal amo ang dapat patyon sa sini nga aga. Kon si Baal matuod gid nga Dios, dapat depensahan niya ang iya kaugalingon sa nagguba sang iya halaran.” 32Halin sadto gintawag si Gideon nga “Jerubaal” nga ang buot silingon, “Pabay-i nga depensahan ni Baal ang iya kaugalingon,” tungod kay gin-guba niya ang halaran ni Baal.
33Karon nag-isa ang mga Midianhon, Amaleknon, kag iban pa nga mga katawhan sa sidlangan sa pagkontra sa Israel. Nagtabok sila sa Suba sang Jordan kag nagkampo sa Kapatagan sang Jezreel. 34Gin-gamhan si Gideon sang Espiritu sang Ginoo kag ginpatunog niya ang budyong sa pagpanawag sa mga kaliwat ni Abiezer sa pagsunod sa iya. 35Nagpadala siya sang mga mensahero sa bug-os nga tribo ni Manase, kag pati sa mga tribo ni Asher, Zebulun kag Naftali, sa pagtawag sa ila nga mag-upod sa pagpakig-away. Kag nag-upod sila kay Gideon.
36Nagsiling si Gideon sa Dios, “Nagsiling ka nga gamiton mo ako sa pagluwas sa Israel. 37Karon mabutang ako sang bulbol sang karnero sa duta nga ginalinasan namon sang trigo. Kon mabasa gani ini sang tun-og bisan mamala ang duta, mahibaluan ko nga ako gid man ang gamiton mo nga magluwas sa Israel suno sa ginhambal mo.” 38Kag amo gid man ang natabo. Kay sang sunod nga adlaw, aga pa gid nagbugtaw si Gideon kag ginkuha niya ang bulbol sang karnero kag ginpuga, kag napuno gid ang isa ka yahong. 39Dayon nagsiling si Gideon sa Dios, “Indi ka lang maakig sa akon; may isa na lang ako nga ipangabay sa imo. Tuguti nga mapamatud-an ko liwat paagi sa bulbol. Gusto ko nga magmala naman ini nga bulbol sang karnero kag mabasa sang tun-og ang duta sa palibot sini.” 40Pagkagab-i, ginhimo ato sang Dios. Nagmala ang bulbol sang karnero pero nabasa sang tun-og ang duta sa palibot sini.
6
ギデオン
1やがてイスラエルの民は、またもや他の神々を拝み始めました。それで主は、敵を起こしてイスラエルを懲らしめたので、彼らはミデヤン人に七年間苦しめられることになりました。 2ミデヤン人はとても残忍だったので、イスラエル人は山に難を避けて、洞窟やほら穴に身を隠しました。 3-4また、イスラエル人が種をまくと、ミデヤン人やアマレク人をはじめ、近隣の国から略奪者が来て農作物を荒らしたり、ガザに至るまで各地を荒らし回り、食糧を全部奪い取ったのです。羊、牛、ろばも奪って行きました。 5彼らはおびただしい数のらくだの群れを連れて来て、その地を荒らし尽くすまで動きませんでした。 6そのためイスラエルは、ミデヤン人のために衰え果ててしまいました。
7ついに、たまりかねた人々は、主に助けを求めて叫びました。 8主は一人の預言者を遣わして応えました。「イスラエルの神、主は、あなたがたをエジプトでの奴隷生活から救い出してくださった。 9また、エジプト人やあなたがたを苦しめる者たちの手から助け出し、敵を一掃して、この地を与えてくださったのだ。 10その神様が、『わたしは、あなたがたの神である主だ。あなたがたの回りを取り囲むエモリ人の神々を拝んではならない』とお命じになったではないか。それなのに、あなたがたは聞き従わなかった。」
11ある日、主の使いが現れ、アビエゼル人ヨアシュの農地内にあるオフラの樫の木の下に座っていました。ヨアシュの子ギデオンは、酒ぶね〔ぶどうを絞ってぶどう酒を作るために、岩に掘られた箱形の穴〕の中で小麦を打っていました。ミデヤン人から身を隠していたのです。 12主の使いはギデオンの前に立ち、「勇士よ、主はあなたとともにおられる」と告げました。
13ギデオンは答えました。「初めてお目にかかりますが、どうか教えてくれませんか。主が共におられるのなら、なぜ、こんなことが次から次へと起こるのですか。先祖から聞かされました。主がエジプトから導き出してくださった時には、驚くべきみわざがたくさん行われたと。なのに、今はどうです。そんなみわざのかけらもないではありませんか。もう主は私たちを見捨てて、ミデヤン人にしたい放題をさせ、踏みつけられるに任せておられるのです。」
14すると主は、ギデオンに向かって言いました。「わたしがあなたを強くする。行きなさい。イスラエルをミデヤン人から救い出すのだ。わたしがあなたを遣わす。」
15ギデオンは答えました。「主よ、とんでもありません。私がイスラエルを救うことなど、できるわけありません。私の家はマナセ族の中で最も弱く、それに私は家で一番年下なのです。」
16主は彼に言います。「神であるわたしがついているのだ。だからあなたは、たちどころにミデヤンの大軍を打ち破ることができる。」
17「もしそれがほんとうなら、その証拠にしるしを見せてください。今、語りかけてくださっているあなたが主であることを見せてほしいのです。 18でも、少し待っていてくださいませんか。あなたに贈り物を差し上げたいのです。」
「わかった。あなたが戻るまで待っていよう。」
19ギデオンは大急ぎで家に駆け込んで子やぎを一匹焼き、一エパ（約二十二リットル）の粉で種を入れないパンをこしらえました。次いで肉をかごに詰め、スープをなべに入れて、樫の木の下にいる御使いのところに持って来て差し出しました。 20すると、御使いはギデオンに言いました。「肉とパンをあそこの岩の上に置いて、スープをかけてみなさい。」ギデオンが言われたとおりにすると、 21御使いは手にしていた杖で肉とパンにさわりました。すると、たちまち岩から火が燃え上がり、肉とパンを焼き尽くしてしまったのです。その瞬間、御使いの姿は見えなくなりました。
22ギデオンは、ほんとうにそれが主の使いであったと知って、思わず叫びました。「ああ、主なる神様！ 私は面と向かって主の使いを見てしまいました。」 23すると、主の声がありました。「大丈夫だ、心配しなくていい。あなたは死にはしない。」 24ギデオンはそこに祭壇を築き、「主との平和の祭壇」と名づけました。この祭壇は、今もアビエゼル人の地オフラにあります。
25その夜、主はギデオンに、父親の一番上等の雄牛を、父親の持っているバアルの祭壇のところへ引いて行き、祭壇を引き倒し、そばにある女神アシェラの木像を切り倒すように命じました。 26「さあ、わたしのために、高い所に石を積んで祭壇を築き直しなさい。次に、さっきの雄牛を焼き尽くすいけにえとして祭壇にささげ、壊した木像をくべて火をたきなさい。」 27そこでギデオンは、十人の使用人を駆り出して、命じられたとおりにしました。ただ、家族や町の人々の目をはばかって、夜中にそれを行いました。もし見つかれば、どんな目に会うかわかっていたからです。
28翌朝早く、町がにぎわい始めるころ、人々は、バアルの祭壇が取り払われ、そばのアシェラの偶像も壊されて、代わりに新しく築かれた祭壇の上に雄牛のいけにえがささげられているのを見つけました。
29「いったい、どこのだれがやったのだ。」人々は調べ回り、ついにヨアシュの子ギデオンのしわざであることを突き止めました。 30人々はヨアシュに怒りをぶつけました。「息子を出せ！ あんなやつは殺してやる！ よくもバアル様の祭壇をめちゃめちゃにして、おまけにアシェラ様の像まで壊してくれたな。」
31しかしヨアシュは、たけり狂う人々を前にして言い返しました。「バアル様は、おまえたちに助けてもらわなきゃならないのか。なんとだらしない神様なのだ。おまえたちはこんな情けないバアル様のために、いのちを投げ出そうというのか。もしほんとうの神様なら、ご自分の祭壇を壊した者など、さっさとやっつけておしまいになればいいのだ。」
32この時からギデオンは、「エルバアル」とあだ名されるようになりました。「バアルは自分の面倒ぐらい見るがよい」という意味です。
33それからしばらくして、ミデヤン人、アマレク人、その他の近隣諸国が連合してイスラエルに対抗しようと兵を挙げ、その軍勢はヨルダン川を渡り、イズレエルの谷に陣を敷きました。 34すると、主の霊がギデオンをとらえたので、ギデオンが召集ラッパを吹き鳴らすと、アビエゼルの男たちが結集しました。 35マナセ、アシェル、ゼブルン、ナフタリにも使者を送り、戦士を募ると、みな応じました。
36ギデオンは神に願い出ました。「お約束どおり、イスラエルを救うために私を立ててくださるおつもりなら、 37今夜、打ち場に羊の毛を置いておきますから、明日の朝、羊の毛だけが露でしめり、土が乾いているようにしてください。そうすれば、あなたがついていてくださるのだと確信できます。」 38すると翌朝、そのとおりのことが起こりました。ギデオンが早く起きて羊の毛をしぼると、鉢いっぱいの水がしたたり落ちたのです。
39ギデオンはまた主に願いました。「どうか、お怒りにならないでください。もう一度だけ試させていただきたいのです。今度は反対に、羊の毛だけを乾かして、地面全体をしめらせてください。」 40主はギデオンの願いどおりにされました。その夜、羊の毛は乾いたままで、地面は露で覆われていたのです。
