1Amo ato ang umpisa sang malawig nga inaway sang mga nagaunong kay Saul kag sang mga nagaunong kay David. Nagalig-on nga nagalig-on ang grupo ni David pero ang kay Saul iya nagaluya nga nagaluya.
2Amo ini ang mga anak nga lalaki ni David nga nagkalatawo sa Hebron: Ang kamagulangan amo si Amnon nga anak niya kay Ahinoam nga taga-Jezreel. 3Ang ikaduha amo si Kileab nga anak niya kay Abigail nga asawa anay ni Nabal nga taga-Carmel. Ang ikatatlo amo si Absalom nga anak niya kay Maaca nga anak ni Haring Talmai sang Geshur. 4Ang ikaapat amo si Adonia nga anak niya kay Hagit. Ang ikalima amo si Shefatia nga anak niya kay Abital. 5Kag ang ikaanom amo si Itream nga anak niya kay Egla. Sila ang mga anak ni David nga nagkalatawo sa Hebron.
Nagbuylog si Abner kay David
6Samtang nagapadayon ang inaway sang mga nagaunong kay David kag sang mga nagaunong kay Saul, si Abner nangin gamhanan nga pangulo sang mga nagaunong kay Saul. 7Isa ka adlaw, gin-akusar ni Ishboshet si Abner. Siling niya, “Ngaa nga naghulid ka sa isa sa mga asawa sang akon amay nga si Saul?” Ang ginatumod ni Ishboshet nga babayi amo si Rizpa nga anak ni Aya. 8Naakig gid si Abner sa ginsiling ni Ishboshet, gani nagsabat siya, “Nagahunahuna ka bala nga ginatraiduran ko ang imo amay,3:8 Nagahunahuna… amay: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. kag nagaapin ako sa Juda? Halin pa gid sang una nagaunong ako sa imo amay kag sa iya pamilya kag mga abyan, kag wala ko ikaw gintugyan kay David. Pero karon ginaakusar mo ako nga nakasala ako parte sa sina nga babayi! 9Kon amo man lang sina, maayo pa nga buligan ko na lang si David nga matuman ang ginpromisa sang Ginoo sa iya, kag kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon indi ko siya mabuligan. 10Nagpromisa ang Ginoo nga indi na niya pagpaharion ang bisan sin-o sa mga kaliwat ni Saul kundi si David na ang iya paharion sa Israel kag sa Juda, halin sa Dan hasta sa Beersheba.”3:10 halin sa Dan hasta sa Beersheba: buot silingon, sa bug-os nga nasyon sang Israel. 11Wala na nangahas pa nga maghambal si Ishboshet kay nahadlok siya kay Abner.
12Dayon nagpadala si Abner sang mga mensahero kay David sa pagsiling, “Ikaw ang dapat maghari sa bug-os nga duta sang Israel. Maghimo ka sang kasugtanan sa akon kag buligan ko ikaw nga ipasakop sa imo ang bug-os nga nasyon sang Israel.” 13Nagsabat si David, “Sige, mahimo ako sang kasugtanan sa imo sa isa ka kondisyon: dal-on mo balik sa akon ang akon asawa nga si Mical nga anak ni Saul sa imo pagpakigkita sa akon.”
14Dayon nagpadala si David sang mga mensahero kay Ishboshet sa pagsiling, “Ibalik sa akon ang akon asawa nga si Mical. Kay napangasawa ko siya sa baylo sang 100 ka panit sa punta sang kinatawo sang mga Filistinhon nga akon ginpatay.” 15Gani nagsugo si Ishboshet nga kuhaon si Mical sa iya bana nga si Paltiel nga anak ni Laish. 16Nagsunod si Paltiel kay Mical nga nagahilibion hasta sa Bahurim. Ginhambalan ni Abner si Paltiel nga magpauli. Gani nagpauli siya.
17Nagpakigsugilanon si Abner sa mga manugdumala sang Israel. Siling niya, “Dugay na nga luyag ninyo nga mangin hari si David. 18Karon amo na ini ang inyo kahigayunan, kay nagpromisa ang Ginoo sa iya alagad nga si David nga paagi sa iya luwason niya ang iya katawhan nga mga Israelinhon sa kamot sang mga Filistinhon kag sa tanan nila nga kaaway.” 19Nagpakigsugilanon man si Abner sa tribo ni Benjamin. Dayon nagkadto siya sa Hebron sa pagsugid kay David nga komporme ang katawhan sang Israel kag Benjamin nga mangin hari nila siya.
20Pag-abot ni Abner sa Hebron kaupod sang iya 20 ka tinawo, nagpapunsyon si David para sa ila. 21Nagsiling si Abner kay David, “Mahal nga Hari, tuguti ako nga maglakat subong sa pagkombinsi sa tanan nga katawhan sang Israel nga suportaran ka nila bilang hari. Pahimuon ko sila sang kasugtanan sa imo nga batunon ka nila nga ila hari. Dayon magahari ka sa bisan diin nga luyag mo pagaharian.” Gani ginpalakat ni David si Abner nga wala niya pag-anha.
Ginpatay ni Joab si Abner
22Nag-abot si Joab kag ang iban nga mga tinawo ni David didto sa Hebron halin sa pagsalakay, kag madamo gid ang ila dala nga mga inagaw. Pero wala na didto si Abner kay ginpalakat na siya ni David nga wala niya pag-anha. 23Sang mabalitaan ni Joab nga nagkadto si Abner sa hari kag ginpalakat nga wala pag-anha, 24nagkadto si Joab sa hari kag nagsiling, “Ano bala ang imo ginhimo? Nagkadto na gid diri sa imo si Abner, ngaa ginpalakat mo pa? Ti, karon wala na siya! 25Kilala mo man si Abner. Nagkadto siya diri sa pagdaya sa imo, kag sa pagpanilag sa tanan mo nga ginahimo.” 26Naghalin dayon si Joab kay David kag nagpasugo siya sa paglagas kay Abner. Naabtan nila si Abner sa bubon sang Sira kag gindala siya balik sa Hebron. Pero wala kahibalo si David sini. 27Sang didto na si Abner sa Hebron, gindala siya ni Joab sa may puwertahan sang banwa nga silahanon lang kay kuno may estoryahan sila nga duha. Kag didto ginbuno ni Joab si Abner sa tiyan bilang balos sa pagpatay ni Abner sa iya utod nga si Asahel. Kag napatay si Abner.
28Sang mabalitaan ato ni David, nagsiling siya, “Nakahibalo ang Ginoo nga ako kag ang akon mga tinawo inosente gid sa pagkapatay ni Abner nga anak ni Ner. 29Si Joab kag ang iya pamilya amo ang may salabton. Kabay pa nga sa iya mga kaliwat may ara permi sang may balatian nga may nagaguwa sa iya kinatawo, may delikado nga balatian sa panit,3:29 delikado nga balatian sa panit: sa iban nga mga translations, aro. Ang Hebreo nga pulong sini ginagamit sa pila ka klase sang balatian sa panit nga ginakabig nga mahigko, suno sa Lev. 13. inutil, mapatay sa inaway kag magutuman.” 30(Ang kabangdanan nga ginpatay ni Joab kag sang iya utod nga si Abishai si Abner tungod nga ginpatay ni Abner ang ila utod nga si Asahel sa inaway didto sa Gibeon.)
31Dayon nagsiling si David kay Joab kag sa tanan nga kaupod niya, “Gisia ang inyo mga bayo, kag magsuksok kamo sang sako. Magpangasubo kamo samtang nagalakat kamo sa unahan sang bangkay ni Abner sa paglubong sa iya.” Nagkumpanyar man si Haring David nga nagasunod sa bangkay. 32Ginlubong si Abner sa Hebron, kag naghibi gid sing tudo si Haring David didto sa ginlubngan. Naghibi man ang tanan nga tawo nga nagkumpanyar. 33Nagkanta si Haring David sang sini nga panalambiton para kay Abner:
“Ngaa nga napatay si Abner nga daw isa ka kriminal?
34Wala magapos ang iya mga kamot kag wala makadenahi ang iya mga tiil; ginpatay siya sang malaot nga mga tawo.”
Naghibi liwat ang tanan nga tawo kay Abner. 35Sadto nga adlaw wala magkaon si David, gani ginpilit siya sang mga tawo nga magkaon. Pero nagsumpa si David nga nagasiling, “Kabay pa nga silutan ako sang Dios sing puwerte gid kon magkaon ako sang bisan ano sa wala pa magsalop ang adlaw.” 36Nalipay ang mga tawo sa ginsiling ni David, kag indi lang sa sina, kundi pati man sa tanan nga ginhimo ni David. 37Gani nahibaluan sang tanan nga katawhan sang Israel nga si Haring David wala sing labot sa pagkapatay ni Abner.
38Dayon nagsiling si David sa iya mga tinawo, “Wala bala ninyo mareyalisar nga napatay ang isa ka gamhanan nga pangulo sang Israel subong nga adlaw? 39Kag bisan ako ang ginpili nga hari subong, wala ako sing ikasarang sa pagtapna kay Joab kag kay Abishai, nga mga anak ni Zeruya. Nabudlayan ako sa pagtapna sa ila. Gani ang Ginoo na lang ang magabalos sa sining malaot nga mga tawo sa mga kalautan nga ila ginahimo.”
13:1 a 1Bk 14:30 b 2Sa 5:10 c 2Sa 2:17Awo ne wabangawo entalo wakati w’ennyumba ya Sawulo n’ennyumba ya Dawudi okumala ebbanga ddene. Dawudi n’akulaakulana, n’aba w’amaanyi, naye ennyumba ya Sawulo ne yeeyongeranga okunafuwa.
23:2 1Sa 25:43; 1By 3:1-3Dawudi n’azaalirwa abaana aboobulenzi e Kebbulooni.
Omuggulanda yali Amunoni eyazaalibwa Akinoamu Omuyezuleeri,
33:3 a 1Sa 25:42 b 2Sa 13:1, 28 c 1Sa 27:8; 2Sa 13:37; 14:32; 15:8owookubiri yali Kireyaabu eyazaalibwa Abbigayiri nnamwandu wa Nabali Omukalumeeri,
n’owookusatu yali Abusaalomu eyazaalibwa Maaka muwala wa Talumaayi kabaka w’e Gesuli3:3 Gesuli lyali ssaza lya Bwasuli, nga ttono; eyo Abusaalomu gye yaddukira (13:37-38; 14:23);
43:4 1Bk 1:5, 11n’owookuna yali Adoniya eyazaalibwa Kaggisi,
n’owokutaano yali Sefatiya eyazaalibwa Abitali;
5n’ow’omukaaga yali Isuleyamu, eyazaalibwa Egula mukyala wa Dawudi.
Abo be baazaalirwa Dawudi mu Kebbulooni.
Abuneeri Asala Eddiiro
6Entalo n’enkaayana nga zikyagenda mu maaso wakati w’ennyumba ya Sawulo n’ennyumba ya Dawudi, Abuneeri n’anyweza ekifo kye mu nnyumba ya Sawulo. 73:7 a 2Sa 16:21-22 b 2Sa 21:8-11Sawulo yalina omuzaana erinnya lye Lizupa muwala wa Aya. Isubosesi n’abuuza Abuneeri nti, “Lwaki weetaba n’omuzaana wa kitange?”
83:8 1Sa 24:14; 2Sa 9:8; 16:9Awo Abuneeri n’asunguwala nnyo olw’ekigambo Isubosesi kye yamugamba, n’amuddamu nti, “Nze mutwe gw’embwa ya Yuda? Mbadde wa kisa eri ennyumba ya kitaawo Sawulo, n’eri baganda be, ne mikwano gye, ne sibawaayo mu mukono gwa Dawudi. Kaakano onteekako omusango olw’omukazi oyo. 93:9 1Sa 15:28; 1Bk 19:2Katonda akole Abuneeri bw’atyo n’okukirawo, bwe siituukirize ekyo Mukama kye yalayirira Dawudi, 103:10 Bal 20:1; 1Sa 3:20okuggya obwakabaka ku nnyumba ya Sawulo, n’okunyweza entebe ey’obwakabaka eya Dawudi okufuga Isirayiri ne Yuda okuva ku Ddaani okutuuka e Beeruseba3:10 Okuva ku Ddaani okutuuka e Beeruseba ebigambo ebyo byakozesebwanga okulaga ensi ya Isirayiri gye yali ekoma, ng’eva mu bukiikakkono obw’ewala ennyo okutuuka mu bukiikaddyo obw’ewala ennyo.” 11Isubosesi n’ataŋŋaanga kwanukula Abuneeri kigambo kirala, olw’okumutya.
12Awo Abuneeri n’atumira Dawudi ababaka okumugamba nti, “Ensi y’ani? Kola endagaano nange, laba nnaafuula Isirayiri yonna okuba eyiyo.” 133:13 Lub 43:5; 1Sa 18:20Dawudi n’ayogera nti, “Kirungi. Nzija okukola endagaano naawe. Naye ekintu kimu kye nkusaba. Tojja mu maaso gange okuggyako ng’ojja ne Mikali muwala wa Sawulo, ng’ojja okundaba.” 143:14 1Sa 18:27Awo Dawudi n’atumira Isubosesi mutabani wa Sawulo ababaka ng’agamba nti, “Mpa mukyala wange Mikali gwe nayogereza n’ebikuta ekikumi eby’Abafirisuuti.”
153:15 a Ma 24:1-4 b 1Sa 25:44Amangwago Isubosesi n’alagira, bamuggye ku bba Palutiyeri mutabani wa Layisi. 163:16 2Sa 16:5; 19:16Naye bba we n’abagoberera, nga bw’akaaba okutuukira ddala, e Bakulimu. Abuneeri n’amugamba nti, “Ddayo eka. N’addayo.”
173:17 Bal 11:11Abuneeri n’ateesa n’abakadde ba Isirayiri, n’abagamba nti, “Mumaze ebbanga nga mwagala okufuula Dawudi kabaka wammwe. 183:18 a 1Sa 9:16 b 1Sa 15:28; 2Sa 8:6Kaakano mukituukirize, kubanga Mukama yasuubiza Dawudi nti, ‘Ndirokola abantu bange Isirayiri okuva mu mukono gw’Abafirisuuti ne mu mukono gw’abalabe baabwe bonna, nga nkozesa omuddu wange Dawudi.’ ”
193:19 1Sa 10:20-21; 1By 12:2, 16, 29Abuneeri n’agenda n’eri Ababenyamini n’ayogera nabo, n’oluvannyuma n’agenda n’ategeeza Dawudi e Kebbulooni, ebyo byonna Isirayiri n’ennyumba ya Benyamini bye baasalawo okukola. 20Awo Abuneeri n’agenda n’abasajja amakumi abiri ewa Dawudi e Kebbulooni, Dawudi n’abategekera embaga nnene. 213:21 a nny 10, 12 b 1Bk 11:37Abuneeri n’agamba Dawudi nti, “Ka ŋŋenderewo mukama wange Kabaka, nkuŋŋaanye Isirayiri yenna, bakole endagaano naawe, obafuge ng’omutima gwo bwe gunaasiima.” Awo Dawudi n’asindika Abuneeri agende, n’agenda mirembe.
Yowaabu Atta Abuneeri
22Awo abasajja ba Dawudi ne bakomawo ne Yowaabu, nga baleese omunyago munene ddala. Naye we baakomerawo nga Abuneeri takyali ne Dawudi e Kebbulooni, kubanga yali amusiibudde agende mirembe. 23Yowaabu n’eggye lyonna bwe baatuuka, Yowaabu n’ategeezebwa nga Abuneeri mutabani wa Neeri bwe yazze eri kabaka, naye kabaka n’amusiibula, n’agenda mirembe.
24Awo Yowaabu n’agenda eri kabaka n’amugamba nti, “Wakoze ki ekyo, okuleka Abuneeri n’agenda? 25Okimanyi nga Abuneeri mutabani wa Neeri, yazze okukubuzaabuza, n’okuketta ennyingira yo n’enfuluma yo, ne byonna by’okola?”
26Yowaabu n’ava mu maaso ga Dawudi, n’atuma ababaka okugoberera Abuneeri, era ne bamukomyawo okuva ku luzzi lwa Siira, naye Dawudi n’atakimanya. 273:27 a 2Sa 2:8 b 2Sa 2:22; 20:9-10; 1Bk 2:5Awo Abuneeri bwe yakomawo e Kebbulooni, Yowaabu n’amutwala ku bbali w’omulyango, ne yeefuula ng’ayogera naye mu kyama, n’amufumita mu lubuto n’afa. Ekyo Yowaabu y’akikola okumusasula olw’omusaayi gwa Asakeri muganda we.
283:28 nny 37; Ma 21:9Oluvannyuma Dawudi bwe yakiwulira, n’ayogera nti, “Nze n’obwakabaka bwange tetulivunaanibwa ennaku zonna mu maaso ga Mukama olw’omusaayi gwa Abuneeri mutabani wa Neeri. 293:29 a Lv 20:9 b 1Bk 2:31-33 c Lv 15:2Omusaayi gwe gubeerenga ku mutwe gwa Yowaabu ne ku nnyumba ya kitaawe, era mu nnyumba ya Yowaabu mulemenga okubulamu omuziku newaakubadde omugenge, newaakubadde omulema newaakubadde alifa n’ekitala, newaakubadde alibulwa emmere.”
30Yowaabu ne Abisaayi muganda we ne batta Abuneeri kubanga yatta muganda waabwe Asakeri mu lutalo e Gibyoni. 313:31 a 2Sa 1:2, 11; Zab 30:11; Is 20:2 b Lub 37:34Awo Dawudi n’agamba Yowaabu n’abantu bonna abaali naye nti, “Mwambale ebibukutu, mukungubagire mu maaso ga Abuneeri.” Kabaka Dawudi yennyini n’atambulira emabega w’essanduuko omwali omulambo. 323:32 Kbl 14:1; Nge 24:17Abuneeri n’aziikibwa e Kebbulooni, kabaka n’akaaba n’eddoboozi ddene awamu n’abantu bonna ku ntaana ya Abuneeri.
333:33 2Sa 1:17Kabaka n’akungubagira Abuneeri, ng’agamba nti,
“Abuneeri teyandifudde ng’omusirusiru bw’afa.
34Emikono gyo tegyasibibwa, so
n’ebigere byo tebyateekebwa mu masamba.
Ng’omuntu bw’agwa mu maaso g’abo abatali batuukirivu, bwe wagwa bw’otyo.”
Abantu bonna ne bamukungubagira.
353:35 a Lus 1:17; 1Sa 3:17 b 1Sa 31:13; 2Sa 1:12; 12:17; Yer 16:7Oluvannyuma bonna ne bagezaako okuwaliriza Dawudi alye ku mmere ng’obudde bukyalaba, naye n’alayira ng’agamba nti, “Katonda ankole bw’atyo n’okukirawo, bwe nnaakomba ku mmere oba ku kintu kyonna, okutuusa enjuba ng’emaze okugwa.”
36Awo abantu bonna ne bakitegeera era ne kibasanyusa. Byonna kabaka bye yakolanga ne bisiimibwanga abantu. 373:37 nny 28Era ku lunaku olwo abantu bonna ne Isirayiri yenna ne bategeera nga kabaka teyasiima kuttibwa kwa Abuneeri mutabani wa Neeri.
383:38 2Sa 1:19Awo kabaka n’agamba abantu be nti, “Temumanyi nga leero mu Isirayiri mufuddemu omukungu era omusajja omuzira? 393:39 a 2Sa 2:18 b 2Sa 19:5-7 c 1Bk 2:5-6, 33-34; Zab 41:10; 101:8Era leero, newaakubadde nga nze kabaka eyafukibwako amafuta, ndimunafu olw’abaana ba Zeruyiya abampitiriddeko obukakanyavu. Mukama asasule bw’atyo omukozi w’ebibi olw’ebikolwa bye!”
