Ang Paghari ni Manase sa Juda
(2 Har. 21:1-18)
1Nagaedad si Manase sang dose ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 55 ka tuig. 2Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Nagsunod siya sa makangilil-ad nga mga buluhaton sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. 3Ginpatindog niya liwat ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar nga ginpaguba sadto sang iya amay nga si Hezekia. Nagpatindog man siya sang mga halaran para sa mga imahen ni Baal kag nagpahimo sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Nagluhod siya kag nagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. 4Nagpahimo pa gid siya sang mga halaran sa templo sang Ginoo, nga suno sa Ginoo ang templo sa Jerusalem amo ang lugar nga sa diin padunggan siya hasta san-o. 5Ginbutang niya ini nga mga halaran sa duha ka lagwerta sang templo sang Ginoo sa pagsimba sa tanan nga butang sa kalangitan. 6Ginhalad niya ang iya mga bata sa kalayo33:6 Ginhalad… kalayo: ukon, Ginpaagi niya ang iya mga bata sa kalayo. sa Pulopatag sang Ben Hinom. Ginhimo man niya ang mga ginahimo sang mga babaylan, manugpakot kag manughiwit, kag nagpamangkot siya sa mga espiritista nga nagapakigsugilanon sa kalag sang mga patay. Puwerte gid ang iya pagpakasala sa Ginoo, kag nakapaakig ini sa Ginoo.
7Ginbutang niya sa templo sang Dios ang imahen nga iya ginpahimo. Kon parte sa sini nga templo, nagsiling ang Dios kay David kag sa iya anak nga si Solomon, “Padunggan ako hasta san-o sa sini nga templo kag sa Jerusalem, ang lugar nga akon ginpili sa tanan nga tribo sang Israel. 8Kon tumanon lang sang katawhan sang Israel ang tanan ko nga kasuguan kag pagsulundan nga ginhatag sa ila ni Moises, indi ko pagtugutan nga pahalinon sila sa sini nga duta nga ginhatag ko sa ila mga katigulangan.” 9Pero ginhaylo ni Manase ang katawhan sang Juda kag Jerusalem sa paghimo sang malaot, kag ang ila ginhimo mas malaot pa sang sa ginhimo sang mga nasyon nga ginpalaglag sang Ginoo sa mga Israelinhon.
10Bisan ginpaandaman sang Ginoo si Manase kag ang iya katawhan, wala gihapon sila magpamati sa iya. 11Gani ginpasalakay sila sang Ginoo sa mga soldado sang Asiria. Ginbihag nila si Manase, ginkaw-itan sa ilong, ginkadenahan sang saway, kag gindala sa Babilonia. 12Sa iya kalisod, nagpaubos gid siya sang iya kaugalingon kag nagpakitluoy sa Ginoo nga iya Dios, nga Dios man sang iya mga katigulangan. 13Kag sang nagpangamuyo siya, ginpamatian siya sang Ginoo. Natandog ang Ginoo sa iya nga pagpakitluoy. Gani ginpabalik siya sang Ginoo sa Jerusalem kag sa iya ginharian. Dayon nareyalisar ni Manase nga ang Ginoo lang ang Dios.
14Umpisa sadto, ginpakay-o ni Manase ang pangguwa nga pader sang Banwa ni David, halin sa nakatundan sang tuburan sang Gihon sa may ililigan sang tubig hasta sa Puwertahan sang mga Isda,33:14 Puwertahan sang mga Isda: Siguro diri ginapaagi ang mga isda nga ginadala sa siyudad. paliko sa bulobukid sang Ofel. Ginpataasan man niya ini. Dayon nagbutang siya sang mga kumander sa tanan nga napaderan nga mga banwa sang Juda. 15Ginpakuha niya ang mga dios-dios sang taga-iban nga nasyon kag ang imahen sa templo sang Ginoo. Ginpakuha man niya ang mga halaran sa bukid nga ginatindugan sang templo kag ang mga halaran sa iban nga bahin sang Jerusalem, kag ginpahaboy ini sa guwa sang siyudad. 16Dayon ginpakay-o niya ang halaran sang Ginoo kag ginhalaran sang mga halad nga para sa maayo nga relasyon kag mga halad sa pagpasalamat. Ginhambalan niya ang mga pumuluyo sang Juda nga mag-alagad sa Ginoo, ang Dios sang Israel. 17Sa gihapon nagahalad ang mga tawo sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, pero ginahalad na nila ini sa Ginoo nga ila Dios.
18Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Manase, pati ang iya pangamuyo sa Dios kag ang mga ginhambal sang mga propeta sa iya sa ngalan sang Ginoo, ang Dios sang Israel, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel. 19Ang pangamuyo ni Manase kag ang sabat sang Ginoo sa iya, pati ang tanan niya nga sala kag pagsupak sa Ginoo, nasulat sa Libro sang mga Propeta. Nalista man diri ang mga lugar nga ginpatindugan niya sang mga simbahan, sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag sang iban pa nga mga dios-dios sa wala pa siya makapaubos sang iya kaugalingon sa Dios. 20Sang napatay si Manase, ginlubong siya sa iya palasyo. Kag si Amon nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Ang Paghari ni Amon sa Juda
(2 Har. 21:19-26)
21Nagaedad si Amon sang 22 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang duha ka tuig. 22Malain ang ginhimo ni Amon sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Manase. Ginsimba kag ginhalaran niya ang mga dios-dios nga ginpahimo ni Manase. 23Pero indi siya pareho sa iya amay, kay wala siya nagpaubos sang iya kaugalingon sa Ginoo. Sa baylo, gindugangan pa gid niya ang iya pagpakasala.
24Karon, nagplano sing malain ang mga opisyal ni Amon kontra sa iya, kag ginpatay nila siya sa iya palasyo. 25Pero ginpamatay sang katawhan sang Juda ang tanan nga nagpatay kay Haring Amon. Kag ginbulos nila si Josia nga anak ni Amon bilang hari.
Manasseh King of Judah
1Manasseh was 12 years old when he became king. He ruled in Jerusalem for 55 years. 2Manasseh did what was evil in the eyes of the Lord. He followed the practices of the nations. The Lord hated those practices. The Lord had driven out those nations to make room for the Israelites. 3Manasseh rebuilt the high places. His father Hezekiah had destroyed them. Manasseh also set up altars to the gods that were named Baal. He made poles used to worship the female god named Asherah. He even bowed down to all the stars and worshiped them. 4He built altars in the Lord’s temple. The Lord had said about his temple, “My Name will remain in Jerusalem forever.” 5In the two courtyards of the Lord’s temple Manasseh built altars to honor all the stars in the sky. 6He sacrificed his children in the fire to other gods. He did it in the Valley of Ben Hinnom. He practiced all kinds of evil magic. He took part in worshiping evil powers. He got messages from people who had died. He talked to the spirits of people who have died. He did many things that were evil in the eyes of the Lord. Manasseh made the Lord very angry.
7Manasseh had carved a statue of a god. He put it in God’s temple. God had spoken to David and his son Solomon about the temple. He had said, “My Name will be in this temple and in Jerusalem forever. Out of all the cities in the tribes of Israel I have chosen Jerusalem. 8I gave this land to your people who lived long ago. I will not make the Israelites leave it again. But they must be careful to do everything I commanded them. They must follow all the laws, directions, and rules I gave them through Moses.” 9But Manasseh led Judah and the people of Jerusalem astray. They did more evil things than the nations the Lord had destroyed to make room for the Israelites.
10The Lord spoke to Manasseh and his people. But they didn’t pay any attention to him. 11So the Lord brought the army commanders of the king of Assyria against them. They took Manasseh as a prisoner. They put a hook in his nose. They put him in bronze chains. And they took him to Babylon. 12When Manasseh was in trouble, he asked the Lord his God to help him. He made himself very humble in the sight of the God of his people. 13Manasseh prayed to him. When he did, the Lord felt sorry for him. He answered his prayer. The Lord brought Manasseh back to Jerusalem and his kingdom. Then Manasseh knew that the Lord is God.
14After that, Manasseh rebuilt the outer wall of the City of David. It was west of the Gihon spring in the valley. It reached all the way to the entrance of the Fish Gate. It went around the entire hill of Ophel. Manasseh also made the wall much higher. He stationed military commanders in all the cities in Judah that had high walls around them.
15Manasseh got rid of the false gods. He removed the statue of one of those gods from the Lord’s temple. He also removed all the altars he had built on the temple hill and in Jerusalem. He threw them out of the city. 16Then he made the Lord’s altar look like new again. He sacrificed friendship offerings and thank offerings on it. He told the people of Judah to serve the Lord, the God of Israel. 17The people continued to offer sacrifices at the high places. But they offered them only to the Lord their God.
18The other events of Manasseh’s rule are written down in the official records of the kings of Judah. These records include his prayer to his God. They also include the words the prophets spoke to him in the name of the Lord, the God of Israel. 19Everything about Manasseh is written in the records of the prophets. That includes his prayer and the fact that God felt sorry for him. It includes everything he did before he made himself humble in the Lord’s sight. It includes all his sins and the fact that he wasn’t faithful to the Lord. It includes the locations where he built high places. It includes the places where he set up poles used to worship the female god named Asherah. And it includes the places where he set up statues of other gods. 20Manasseh joined the members of his family who had already died. He was buried in his palace. Manasseh’s son Amon became the next king after him.
Amon King of Judah
21Amon was 22 years old when he became king. He ruled in Jerusalem for two years. 22Amon did what was evil in the eyes of the Lord, just as his father Manasseh had done. Amon worshiped and offered sacrifices to all the statues of gods that Manasseh had made. 23He didn’t make himself humble in the Lord’s sight as his father Manasseh had done. So Amon became even more guilty.
24Amon’s officials made plans against him. They murdered him in his palace. 25Then the people of the land killed all those who had made plans against King Amon. They made his son Josiah king in his place.
