Ang Paghari ni Uzia sa Juda
(2 Har. 14:21-22; 15:1-7)
1Ang ginbulos sang katawhan sang Juda kay Amazia bilang hari amo ang iya anak nga si Uzia26:1 Uzia: ukon, Azaria. nga nagaedad sang 16 ka tuig. 2Siya ang nagbawi sang Elat26:2 Elat: ukon, Elot. kag nagpatindog liwat sini sa tapos mapatay ang iya amay nga si Amazia. 3Nagaedad si Uzia sang 16 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 52 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jecolia nga taga-Jerusalem. 4Maayo ang ginhimo ni Uzia sa panulok sang Ginoo, pareho sang ginhimo sang iya amay nga si Amazia. 5Nagdangop siya sa Dios sang panahon ni Zacarias, nga amo ang nagtudlo sa iya sa pagtahod sa Dios. Samtang nagapadayon siya sa pagdangop sa Ginoo, ginapauswag siya sang Dios.
6Nagpakig-away siya sa mga Filistinhon kag gin-guba niya ang mga pader nga nagapalibot sa mga banwa sang Gat, Jabne, kag Ashdod. Dayon nagpatindog siya sang bag-o nga mga banwa malapit sa Ashdod kag sa iban pa nga mga lugar sang Filistia. 7Ginbuligan siya sang Dios sa iya nga pagpakig-away sa mga Filistinhon, mga Meunhon, kag sa mga Arabo nga nagaestar sa Gur Baal. 8Nagabayad sang buhis ang mga Ammonhon sa iya, kag nangin bantog siya hasta sa Egipto, tungod nga naggamhanan na gid siya.
9Ginpabakod pa gid ni Uzia ang Jerusalem paagi sa pagpatindog sang mga tore sa Pamusod nga Puwertahan, sa Puwertahan nga Nagaatubang sa Pulopatag, kag sa likuan sang pader. 10Nagpatindog man siya sang mga tore sa kamingawan kag nagpakutkot sang madamo nga buho nga pulunduhan sang tubig tungod madamo ang iya mga kasapatan sa mga bulobukid sa nakatundan kag sa kapatagan. Mahilig man siya magpanguma. May mga tinawo siya nga nagaatipan sa iya uma kag talamnan sang ubas sa kabukiran kag sa matambok nga kapatagan.
11May mga hanas nga mga soldado si Uzia nga handa sa pagpakig-away. Ini sila gin-organisar kag gin-grupo-grupo ni Jiel nga sekretaryo kag ni Maasea nga opisyal, sa idalom sang pagdumala ni Hanania nga isa sa mga opisyal sang hari. 12Ang mga kumander sang maayo nga mga soldado amo ang mga pangulo sang mga pamilya nga 2,600 tanan. 13Ang kadamuon sang mga soldado mga 307, 500. Ini sila hanas gid sa pagpakig-away, kag preparado sa pagbulig sa hari kontra sa iya mga kaaway. 14Ginhatagan sila ni Uzia sang mga taming, bangkaw, helmet, bayo nga panagang sa lawas, pana, kag labyog. 15Nagpahimo man si Uzia sang mga kagamitan26:15 kagamitan: ukon, makinarya. sa mga hanas nga mga manug-obra agod gamiton sa pagpana kag sa paghaboy sang dalagko nga mga bato halin sa mga tore kag sa mga pamusod sang mga pader. Nangin bantog si Uzia bisan diin, tungod kay ginbuligan siya sang Ginoo hasta nga naggamhanan siya.
16Pero sang nangin gamhanan na siya, nagbugalon siya. Kag amo ini ang nakapalaglag sa iya. Wala siya nagtuman sa Ginoo nga iya Dios, kay nagsulod siya sa templo sang Ginoo kag personal nga nagsunog sang insenso sa halaran. 17Ginsunod siya ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang 80 pa ka maisog nga mga pari sang Ginoo, 18kag ginsabdong. Siling nila, “Uzia, indi ka dapat magsunog sang insenso para sa Ginoo. Ina nga buluhaton iya lang sang mga pari nga mga kaliwat ni Aaron. Sila ang ginpili sang Ginoo nga magsunog sang insenso. Magguwa ka sa templo, kay wala ka magtuman sa Ginoo. Indi ka pagpadunggan sang Ginoong Dios sa sinang ginhimo mo.”
19Naakig gid si Uzia sa mga pari. Kag samtang ginauyatan niya ang suludlan sang insenso sa may halaran didto sa templo, gintubuan sang delikado nga balatian sa panit26:19 delikado nga balatian sa panit: sa iban nga mga translations, aro. Ang Hebreo nga pulong sini ginagamit sa pila ka klase sang balatian sa panit nga ginakabig nga mahigko, suno sa Lev. 13. ang iya agtang. 20Sang makita ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang kaupod niya nga mga pari nga gintubuan sang balatian sa panit ang agtang ni Uzia, ginpadali-dali nila siya paguwa sa templo. Siya mismo gusto magguwa gilayon, tungod kay ginsilutan siya sang Ginoo.
21May balatian sa panit si Haring Uzia hasta sa adlaw nga napatay siya. Nag-estar siya sa isa ka naseparar nga balay, kag wala siya gintugutan nga makasulod sa templo. Si Jotam nga iya anak amo ang nagpangulo sa palasyo kag sa katawhan sang Juda. 22Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Uzia, halin sa umpisa hasta sa katapusan, ginsulat ni Propeta Isaias nga anak ni Amoz. 23Sang napatay si Uzia, ginlubong siya malapit sa ginlubngan sang mga hari nga iya mga katigulangan. Wala siya ginsimpon sa ila, kay may balatian siya sa panit. Si Jotam nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Uzziya Kabaka wa Yuda
126:1 2By 22:1Awo Uzziya bwe yali ng’aweza emyaka kkumi na mukaaga egy’obukulu, abantu bonna aba Yuda, ne bamufuula kabaka n’asikira kitaawe Amaziya. 2N’addaabiriza Erosi, n’akiddiza Yuda nga Amaziya amaze okuziikibwa.
3Uzziya yali awezezza emyaka kkumi na mukaaga we yaliira obwakabaka, n’afugira emyaka amakumi ataano mu ebiri mu Yerusaalemi. Nnyina ye yali Yekkiriya ow’e Yerusaalemi. 4N’akola ebirungi mu maaso ga Mukama, nga kitaawe Amaziya bwe yasooka okukola. 526:5 a 2By 15:2; 24:2; Dan 1:17 b 2By 27:6N’amalirira okunoonya Katonda mu biro bya Zekkaliya eyamubuuliriranga okutya Katonda. Era ebbanga lyonna lye yanoonya Mukama, Katonda n’amuwa omukisa.
626:6 a Is 2:6; 11:14; 14:29; Yer 25:20 b Am 1:8; 3:9N’agenda n’alwana n’Abafirisuuti, n’amenyaamenya bbugwe wa Gaasi, ne bbugwe wa Yabune ne bbugwe wa Asudodi, n’oluvannyuma n’azimba ebibuga okumpi ne Asudodi ne mu bitundu ebirala wakati mu Bafirisuuti. 726:7 a 2By 21:16 b 2By 20:1Katonda n’amuyambanga ng’alwana n’Abafirisuuti, n’Abawalabu abaabeeranga mu Gulubaali, era n’Abamewunimu. 826:8 Lub 19:38; 2By 17:11Abamoni ne bawanga Uzziya busuulu, era n’erinnya lye ne lyatiikirira n’okutuusa ku nsalo ya Misiri, kubanga yali afuuse wa maanyi nnyo.
926:9 a 2Bk 14:13; 2By 25:23 b Nek 2:13; 3:13Uzziya n’azimba eminaala mu Yerusaalemi ku wankaaki ow’oku Nsonda, ne ku wankaaki ow’omu Kiwonvu, ne mu kifo bbugwe w’akyukira, era n’agissaako bbugwe. 10Era n’azimba n’eminaala mu ddungu, ate era n’asima n’ebidiba bingi mu biwonvu ne mu lusenyi, olw’amaggana amanene ge yalina. Yalina n’abantu abaakolanga mu nnimiro ze ez’emizabbibu mu nsozi n’abaalimanga ettaka eggimu, kubanga yayagalanga nnyo okulima.
11Uzziya yalina eggye ery’abasajja abalwanyi abaatendekebwa obulungi, abaatabaalanga mu bibinja ng’emiwendo gyabwe bwe gyali, Yeyeri omuwandiisi gye yabala ne Maaseya omukungu, eyali wansi wa Kananiya, omu ku baduumizi b’eggye lya kabaka. 12Omuwendo gwonna awamu ogw’abakulu b’ennyumba ez’abasajja abalwanyi gwali enkumi bbiri mu lukaaga (2,600). 13Abo be baaduumiranga eggye ery’abasajja abatendeke mu kulwana, abaawera emitwalo amakumi asatu mu kasanvu mu ebikumi bitaano (307,500), abaakuumanga kabaka. 1426:14 Yer 46:4Uzziya n’awa eggye lyonna, engabo, n’amafumu, n’enkuufiira ez’ebyuma, n’ebizibaawo eby’ebyuma, n’emitego emigumu, n’envuumuulo. 15N’akozesa ebyuma mu Yerusaalemi ebyayiyizibwa abasajja abamanyirivu, ebyakozesebwanga ku minaala ne ku nkomera okulasa obusaale n’okuvuumuula amayinja amanene. Yayambibwa nnyo, n’atutumuka era erinnya lye ne lyatiikirira nnyo.
1626:16 a 2Bk 14:10 b Ma 32:15; 2By 25:19 c 1By 5:25 d 2Bk 16:12Kyokka Uzziya bwe yatutumuka, ne yeegulumiza, n’okugwa n’agwa kubanga teyali mwesigwa eri Mukama Katonda we, n’okuyingira n’ayingira mu yeekaalu ya Mukama okwotereza obubaane ku kyoto eky’obubaane. 1726:17 1Bk 4:2; 1By 6:10Azaliya kabona ne bakabona ba Mukama abalala abazira kinaana ne bagenda gy’ali, 1826:18 a Kbl 16:39 b Kbl 18:1-7 c Kuv 30:7 d 1By 6:49ne bamuziyiza, nga bamugamba nti, “Si mulimu gwo, Uzziya, okwotereza Mukama obubaane, naye mulimu gwa bakabona bazzukulu ba Alooni abaayawulibwa okwotezanga obubaane. Ffuluma ove mu watukuvu, kubanga osobezza, era tojja kusiimibwa Mukama Katonda.”
1926:19 Kbl 12:10; 2Bk 5:25-27Awo Uzziya n’asunguwala ng’akyakutte ekyoterezo mu mukono gwe. Mu kiseera ekyo ng’asunguwalidde bakabona ng’ayimiridde ku mabbali g’ekyoto eky’obubaane mu yeekaalu ya Mukama, ebigenge ne bimukwata ekyenyi kyonna. 20Awo Azaliya kabona asinga obukulu ne bakabona abalala bwe bamutunuulira, ne balaba ng’akwatiddwa ebigenge mu kyenyi kye ne banguwa okumufulumya ebweru. Ate era naye yennyini n’ayagala okufuluma kubanga Mukama yali amukubye omuggo.
2126:21 Kuv 4:6; Lv 13:46; 14:8; Kbl 5:2; 19:12Kabaka Uzziya n’aba mugenge okutuusa lwe yafa, ng’abeera mu nnyumba eyayawulibwa ku ndala zonna olw’obugenge bwe, nga n’obuvunaanyizibwa bwonna bumuggyibbwako, ate era nga takkirizibwa kuyingira mu yeekaalu ya Mukama. Yosamu mutabani we n’atwala obuvunaanyizibwa obw’olubiri n’afuga abantu ab’eggwanga. 2226:22 2Bk 15:1; Is 1:1; 6:1Ebyafaayo ebirala eby’omu mirembe gya Uzziya, okuva ku ntandikwa okutuusa ku nkomerero, byawandiikibwa Isaaya nnabbi, mutabani wa Amozi. 2326:23 a Is 1:1; 6:1 b 2Bk 14:21; 15:7; Am 1:1Uzziya n’afa, n’aziikibwa okumpi ne bajjajjaabe mu kiggya kya bakabaka, kubanga, yali mugenge. Yosamu mutabani we n’amusikira, bw’atyo n’afuga mu kifo kye.
