122:1 Koh 7:1Rĩĩtwa rĩega nĩrĩakwĩrirĩrio gũkĩra ũtonga mũnene;
gũtĩĩka nĩ kwega gũkĩra betha kana thahabu.
2Andũ arĩa atongu na arĩa athĩĩni harĩ ũndũ ũmwe ũmanyiitithanĩtie;
Jehova nĩwe Mũmbi wao othe.
322:3 Thim 27:12Mũndũ mũbaarĩrĩri onaga ũgwati akehitha,
no arĩa matarĩ ũũgĩ mathiiaga o na mbere nao magatoonya thĩĩna-inĩ.
422:4 Thim 10:27; Dan 4:36Kwĩnyiihia na gwĩtigĩra Jehova
kũrehaga ũtonga, na gĩtĩĩo, na muoyo.
522:5 Thim 15:19Njĩra cia andũ arĩa aaganu irĩ mĩigua na mĩtego,
no ũrĩa ũgitagĩra ngoro yake aikaraga kũraya nacio.
622:6 Kĩam 14:14; Aef 6:4Menyeria mwana njĩra ĩrĩa agĩrĩirwo nĩkũgera,
na ndarĩ hĩndĩ akaamiuma o na aakũra.
7Andũ arĩa atongu nĩ mathaga arĩa athĩĩni,
na ũrĩa ũkombaga nĩ ndungata ya mũmũkoomberi.
822:8 Thaam 1:20; Agal 6:7-8; Hos 8:7Mũndũ ũrĩa ũhaandaga waganu agethaga thĩĩna,
naruo rũthanju rwa marakara make nĩrũkanangwo.
922:9 Gũcook 14:29Mũndũ mũtaana we mwene nĩakarathimwo,
tondũ nĩagayagĩra arĩa athĩĩni irio ciake.
10Ingata mũnyũrũrania, nayo ngũĩ nĩĩgũkweherera;
inegene na irumi o nacio nĩcigũthira.
1122:11 Math 5:8Mũndũ ũrĩa wendaga ngoro theru na akaaragia maũndũ ma ũtugi,
mũthamaki nĩagatuĩka mũrata wake.
12Maitho ma Jehova nĩmamenyagĩrĩra ũmenyo,
no nĩathaahagia ciugo cia ũrĩa ũtarĩ mwĩhokeku.
1322:13 Thim 26:13Kĩgũũta kiugaga, “Nja kũrĩ na mũrũũthi!”
Kana gĩkoiga atĩrĩ, “Nĩngũũragĩrwo njĩra-inĩ!”
1422:14 Thim 5:3-5; Koh 7:26Kanua ka mũtumia mũtharia nĩ irima iriku,
nake ũrĩa werekeirio mangʼũrĩ ma Jehova agũũaga thĩinĩ wa rĩo.
1522:15 Thim 13:24Ngoro ya mwana yohanĩtio na ũrimũ,
no rũthanju rwa kũmũherithia nĩrũkaũingata kũraya nake.
16Mũndũ ũrĩa ũhinyagĩrĩria arĩa athĩĩni nĩguo eyongerere ũtonga,
na ũrĩa ũheaga itonga iheo, eerĩ nĩmagathĩĩna.
Mĩario ya arĩa Oogĩ
17Tega matũ, na ũthikĩrĩrie mĩario ya andũ arĩa oogĩ;
nyiita na ngoro yaku maũndũ marĩa ngũrutana,
18tondũ nĩ ũndũ mwega hĩndĩ ĩrĩa ũkũmaiga ngoro-inĩ yaku,
na ũkoragwo namo mothe mĩromo-inĩ yaku.
19Ndaakũmenyithia mo nĩgeetha mwĩhoko waku ũkoragwo harĩ Jehova,
wee nĩwe ngũruta maũndũ macio ũmũthĩ, ĩĩ wee nĩwe ngũruta.
20Githĩ ndikwandĩkĩire thimo mĩrongo ĩtatũ,
thimo cia ũtaarani na ũmenyo,
2122:21 Koh 12:10ngakũruta ciugo cia ma na cia kwĩhokeka,
nĩgeetha ũkaahota kũhe
ũrĩa ũgũtũmĩte macookio mega?
2222:22 Alaw 25:17; Ayub 5:16Ndũkanatunye arĩa athĩĩni indo ciao tondũ wa ũthĩĩni wao,
na ndũkanahinyĩrĩrie arĩa abatari ciira-inĩ,
2322:23 Ayub 29:16; Thim 23:10-11nĩgũkorwo Jehova nĩakamaciirĩrĩra,
na nĩagatunya arĩa mamatunyaga indo ciao.
24Ndũkanagĩe ũrata na mũndũ ũrĩa ũrĩ marakara mahiũ,
ndũkanagĩe thiritũ na mũndũ ũrĩa ũhiũhaga kũrakara,
2522:25 1Akor 15:33tondũ wahota kwĩruta mĩthiĩre yake,
na ũnyiitwo nĩ mũtego.
26Ndũgatuĩke mũndũ wa kũiga kĩndũ gĩa kũrũgamĩrĩra thiirĩ,
kana ũtuĩke wee nĩwe wa kũrũgamagĩrĩra mathiirĩ ma andũ angĩ;
27ũngĩkaaga kĩndũ gĩa kũrĩha nakĩo-rĩ,
ũgaatunywo ũrĩrĩ waku o ũũkomeire.
2822:28 Gũcook 19:14Ndũkaneherie ihiga rĩa tene rĩa mũhaka
rĩrĩa rĩahaandirwo nĩ maithe manyu ma tene.
2922:29 1Ath 11:28; Kĩam 39:4Nĩwonaga mũndũ mũũgĩ na wĩra wake?
Ũcio agatungata o na mbere ya athamaki;
ndagatungata mbere ya andũ matooĩkaine.
1Mas maayo nga nindot kag reputasyon kaysa daghan kag bahandi. Ang pagtahod sa mga tawo kanimo mas bililhon pa kaysa bulawan ug pilak.
2Ang adunahan ug ang kabos parehas nga binuhat sa Ginoo.
3Ang maalamon nga tawo molikay sa kakuyaw, apan ang walay alamag magpaduol hinuon niini, mao nga mag-antos siya.
4Ang pagtahod sa Ginoo ug ang pagpaubos makahatag kanimo ug bahandi, dungog, ug taas nga kinabuhi.
5Ang tawong daotan nagasubay sa dalan nga tunokon ug makuyaw. Ang tawong nagaamping sa iyang kinabuhi molikay niini.
6Tudloi ang bata sa hustong gawi, ug mahinumdoman niya kini hangtod siya matigulang.
7Ang kabos gamhan sa adunahan, ug ang utangan ulipon sa iyang giutangan.
8Ang magpugas ug daotan moani ug kalaglagan, ug maundang na ang iyang pagpasakit sa uban.
9Panalanginan sa Dios ang mga manggihatagon ug pagkaon ngadto sa mga kabos.
10Aboga ang tawong tampalasan, ug mahunong ang panaglalis, panag-away, ug ang ininsultohanay.
11Ang tawo nga matinud-anon ug matinahoron manulti mahimong higala sa hari.
12Ginabantayan ug maayo sa Ginoo ang mga maalamon, apan daoton niya ang mga plano sa mga maluibon.
13Ang tapolan nga tawo dili mogawas sa balay kay basin kuno ug may liyon sa gawas ug tukbon siya.
14Ang mga pulong sa babayeng daotan nahisama sa lawom nga bangag, ug diha ipangtambog ang mga tawong gikapungtan sa Ginoo.
15Kinaiya sa mga bata ang pagbinuang, apan matul-id kini kon disiplinahon sila.
16Ang tawo nga mangdaog-daog sa mga kabos o manghatag ug regalo sa mga adunahan sa tuyo nga gustong maadunahan, mahimo na hinuong kabos.
Ang 30 ka Importanteng mga Panultihon
17Pamatia ang mga pulong sa mga tawong maalamon. Pamati pag-ayo samtang ginatudlo ko kini kanimo, 18kay magmalipayon ka gayod kon imo kining masayran ug masaulo. 19Gitudlo ko kini karon kanimo aron mosalig ka sa Ginoo.
20Nagsulat ako ug 30 ka mga panultihon nga maggiya ug maghatag kanimog kaalam. 21Pinaagi niini masayran mo ang kamatuoran, ug makahatag kag masaligan nga tubag ngadto sa tawo nga mangutana kanimo.22:21 mangutana kanimo: sa literal, nagpadala kanimo.
‒ 1 ‒
22Ayaw pamintaha sa mga kabos, ug ayaw sila daog-daoga sa korte, 23kay ang Ginoo maoy manalipod kanila. Ug kon unsay dili maayong gibuhat ninyo kanila buhaton usab sa Ginoo diha kaninyo.
‒ 2 ‒
24Ayaw pakighigala sa tawong daling masuko, 25kay basig mapareho ka kaniya, ug maghatod kini kanimo sa kadaotan.
‒ 3 ‒
26Ayaw pagsaad nga ikaw mobayad sa utang sa uban. 27Kay kon dili ka makabayad, kuhaon nila bisan ang imong higdaanan.
‒ 4 ‒
28Ayaw ibta ang muhon nga giugbok sa imong mga katigulangan.
‒ 5 ‒
29Ang tawo nga maayong motrabaho magaalagad sa mga hari ug dili sa ordinaryong mga tawo.
